პოზნანის დიდი სამთავრო: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
r2.5.2) (ბოტის დამატება: ru:Великое княжество Познанское; cosmetic changes
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ქვეყანა|
{{ინფოდაფა ყოფილი ქვეყანა
|სახელი =პოზნანის დიდი სამთავრო
|მშობლიური_სახელი = Wielkie Księstwo Poznańskie
|მშობლიური სახელი = Wielkie Księstwo Poznańskie<br />Großherzogtum Posen
|სრული_სახელი = პოზნანის დიდი სამთავრო
|სტატუსი =სამთავრო
|საერთო_სახელი =
|ჰიმნი =
|დროშა = Flag of Wien.svg
|დროშა =Flag of Wien.svg
|სახელი = პოზნანის დროშა
|დროშის აღწერა =
|გერბი = Grand Coat of Arms of Grand Duchy of Poznań.svg
|გერბი = Grand Coat of Arms of Grand Duchy of Poznań.svg
|რუკა = Map-Prussia-Posen.svg
|გერბის აღწერა =
|ჰიმნი =
|რუკა =Map-Prussia-Posen.svg
|დევიზი =
|აღწერა =
|ოფიციალური_ენები = [[პოლონური ენა|პოლონური]] და [[გერმანული ენა|გერმანული]]
|p1 =ვარშავის საჰერცოგო
|დედაქალაქი= პოზნანი
|flag_p1 =Grand Coat of Arms of Duchy of Warsaw.svg
|latd=
|p2 =
|latm=
|flag_p2 =
|latNS=
|p3 =
|longd=
|flag_p3 =
|longm=
|p4 =
|longEW=
|flag_p4 =
|უდიდესი_ქალაქი =პოზნანი
|შექმნილია =[[9 ივნისი]] [[1915]]
|მთავრობის_ტიპი = მონარქია
|ლიკვიდერებულია =[[28 ივნისი]] [[1948]]
|ლიდერის_ტიპი_1 = [[პოლონეთის მმართველები|პოზნანის დიდი ჰერცოგი]]
|s1 =პროვინცია პოზენი
|ლიდერის_სახელი_1 = [[ფრიდრიხ ვილჰელმ III]] 1815 - 1840
|flag_s1 =Flagge Preußen - Provinz Posen.svg
|ლიდერის_ტიპი_2 =
|s2 =
|ლიდერის_სახელი_2 = [[ფრიდრიხ ვილჰელმ IV]] 1840 - 1849
|flag_s2 =
|ლიდერის_ტიპი_3 =
|s3 =
|ლიდერის_სახელი_3 =
|flag_s3 =
|ლიდერის_ტიპი_4 =
|s4 =
|ლიდერის_სახელი_4 =
|flag_s4 =
|სახელმწიფოს ტიპი = მონარქია
|დევიზი =
|შენიშვნა = პრუსიის შემადგენლობაში
|დედაქალაქი =[[პოზნანი]]
|ოფიციალური მოვლენა 1 =შეიქმნა
|ქალაქები =
|ოფიციალური თარიღი 1 =9 ივნისი 1815
|ენა =[[პოლონური ენა|პოლონური]], [[გერმანული ენა|გერმანული]]
|ოფიციალური მოვლენა 2 =ლიკვიდირებულია
|რელიგია =
|ოფიციალური თარიღი 2 =28 ივნისი 1848
|ვალუტა =
|ოფიციალური მოვლენა 3 =
|დამატებითი პარამეტრი =
|ოფიციალური თარიღი 3 =
|პარამეტრის შიგთავსი =
|ოფიციალური მოვლენა 4 =
|ფართობი =28,951 კმ² (1849)
|ოფიციალური თარიღი 4 =
|მოსახლეობა =1,350,000 კ. (1849)
|რანგი_ფართობით =
|მართველობის ფორმა =
|ფართობი = 28,951 (1849)
|დინასტია =
|წყალი_% =
|მმართველის ტიტული =
|სავარაუდო_მოსახლეობა = 1,350,000 ად.
|მმართველი1 =
|სავარაუდო_მოსახლეობა_რანგი =1,350,000
|მმართველი1 წელი =
|მოსახლეობა_სავარაუდოდ_წელს = 1849
|მმართველის ტიტული2 = <!--გამოიყენება მმართველის ტიტულის შეცვლის შემთხვევაში-->
|მოსახლეობის_ცენზი =
|მმართველი2 =
|მოსახლეობის_ცენზი_წელს =
|მმართველი2 წელი =
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე =
|მმართველის ტიტული3 =
|მოსახლეობის_სიმჭიდროვე_რანგი =
|მმართველი3 =
|მშპ_ppp_წელი =
|მმართველი3 წელი =
|მშპ_ppp =
|მმართველის ტიტული4 =
|მშპ_ppp_რანგი =
|მმართველი4 =
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე =
|მმართველი4 წელი =
|მშპ_ppp_ერთ_მოსახლეზე_რანგი =
|მმართველის ტიტული5 =
|აგი =
|მმართველი5 =
|აგი_ტენდენცია =(აქ ჩაწერეთ თარგი {{ზრდა}} ან {{კლება}})
|მმართველი5 წელი =
|აგი_კატეგორია =
|მმართველის ტიტული6 =
|აგი_რანგი =
|მმართველი6 =
|აგი_წელი =
|მმართველი6 წელი =
|ვალუტა=
|რელიგია =
|ვალუტის_კოდი =
|დამატებითი პარამეტრი1 =
|ქვეყნის_კოდი =
|პარამეტრის შიგთავსი1 =
|დროის_სარტყელი =
|ეტაპი1 =
|ზაფხულის_დრო =
|თარიღი1 =
|cctld =
|წელი1 =
|სატელეფონო_კოდი =
|ეტაპი2 =
|სატელეფონო_კოდი_მითითება =
|თარიღი2 =
|სქოლიო=
|წელი2 =
|ეტაპი3 =
|თარიღი3 =
|წელი3 =
|ეტაპი4 =
|თარიღი4 =
|წელი4 =
|ეტაპი5 =
|თარიღი5 =
|წელი5 =
|ეტაპი6 =
|თარიღი6 =
|წელი6 =
|დამატებითი პარამეტრი2 =
|პარამეტრის შიგთავსი2 =
|წინა =
|წინამორბედი1 =
|წინამორბედი2 =
|წინამორბედი3 =
|წინამორბედი4 =
|წინამორბედი5 =
|წინამორბედი6 =
|წინამორბედი7 =
|შემდეგი =
|მემკვიდრე1 =
|მემკვიდრე2 =
|მემკვიდრე3 =
|მემკვიდრე4 =
|მემკვიდრე5 =
|მემკვიდრე6 =
|მემკვიდრე7 =
|სქოლიო =
}}
}}

'''პოზნანის დიდი სამთავრო''' (ასევე '''პოზნანის დიდი საჰერცოგო''', როგორც ვარიანტი [[პოზნანი]]ს; {{lang-de|Großherzogtum Posen}}; {{lang-pl|Wielkie Księstwo Poznańskie}}) — საჰერცოგო, პოლონურ წყაროებში [[სამთავრო]], შეიქმნა [[ვენის კონგრესი]]ს (1814-1815) გადაწყვეტილებით [[ვარშავის საჰერცოგო]]ს დასავლეთ ტერიტორიების საფუძველზე, ადრე ცნობილი იყო როგორც [[დიდი პოლონეთი]] (Великапольша). პოლიტიკურ-ადმინისტრაციულად გახდა ავტონომია [[პრუსია|პრუსიის]] შემადგენლობაში, შემდეგ [[1848]] წლის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ — გახდა პრუსიის პროვინცია ([[პროვინცია პოზენი]]). აღმოსავლეთით ესაზღვრებოდა [[პოლონეთის სამეფო]]ს, რომელიც მიერთებულ იქნა [[რუსეთის იმპერია]]ს.
'''პოზნანის დიდი სამთავრო''' (ასევე '''პოზნანის დიდი საჰერცოგო''', როგორც ვარიანტი [[პოზნანი]]ს; {{lang-de|Großherzogtum Posen}}; {{lang-pl|Wielkie Księstwo Poznańskie}}) — საჰერცოგო, პოლონურ წყაროებში [[სამთავრო]], შეიქმნა [[ვენის კონგრესი]]ს (1814-1815) გადაწყვეტილებით [[ვარშავის საჰერცოგო]]ს დასავლეთ ტერიტორიების საფუძველზე, ადრე ცნობილი იყო როგორც [[დიდი პოლონეთი]] (Великапольша). პოლიტიკურ-ადმინისტრაციულად გახდა ავტონომია [[პრუსია|პრუსიის]] შემადგენლობაში, შემდეგ [[1848]] წლის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ — გახდა პრუსიის პროვინცია ([[პროვინცია პოზენი]]). აღმოსავლეთით ესაზღვრებოდა [[პოლონეთის სამეფო]]ს, რომელიც მიერთებულ იქნა [[რუსეთის იმპერია]]ს.



07:24, 24 დეკემბერი 2010-ის ვერსია

პოზნანის დიდი სამთავრო
Wielkie Księstwo Poznańskie
Großherzogtum Posen

სამთავრო

9 ივნისი 191528 ივნისი 1948
დროშა გერბი
დედაქალაქი პოზნანი
ენა პოლონური, გერმანული
ფართობი 28,951 კმ² (1849)
მოსახლეობა 1,350,000 კ. (1849)

პოზნანის დიდი სამთავრო (ასევე პოზნანის დიდი საჰერცოგო, როგორც ვარიანტი პოზნანის; გერმ. Großherzogtum Posen; პოლ. Wielkie Księstwo Poznańskie) — საჰერცოგო, პოლონურ წყაროებში სამთავრო, შეიქმნა ვენის კონგრესის (1814-1815) გადაწყვეტილებით ვარშავის საჰერცოგოს დასავლეთ ტერიტორიების საფუძველზე, ადრე ცნობილი იყო როგორც დიდი პოლონეთი (Великапольша). პოლიტიკურ-ადმინისტრაციულად გახდა ავტონომია პრუსიის შემადგენლობაში, შემდეგ 1848 წლის რევოლუციის დამარცხების შემდეგ — გახდა პრუსიის პროვინცია (პროვინცია პოზენი). აღმოსავლეთით ესაზღვრებოდა პოლონეთის სამეფოს, რომელიც მიერთებულ იქნა რუსეთის იმპერიას.

ისტორია და განვითარება

თავდაპირველი პირობებით პოზნანის დიდ სამთავროს დაპირებული ჰქონდა ფართო შიდა ავტონომია პრუსიის შემადგენლობაში, რომელიც პრუსიამ უზრუნველყო მხოლოდ მცირე დროით. უკვე 1820 წელს სამთავროს ავტონომიურმა ორგანოებმა დაკარგეს რეალური ძალაუფლება და გადაიქცნენ პრუსიის ადმინისტრაციის მხოლოდ საკონსულტაციო დანამატად, სადაც თანამდებობებზე თითქმის ყოველთვის მხოლოდ გერმანელებს ნიშნავდნენ. პოლონეთის სამეფოსთან შედარებით, რომელიც რუსეთის იმპერიასთან იყო მიერთებული, სადაც პოლონეთის რუსიფიკაცია პოლონეთის აჯანყებამდე მიმდინარეობდა შედარებით ნელა, პოლონური ადმინისტრაციული და საგანმანათლებლო ორგანიზაციები პრუსიაში დათხოვილ იქნა და საკმაოდ მალე გააუქმეს. პოლონური ენა ჯერ კიდევ 1825 წელს მთლიანად იყო ამოღებული ოფიციალური სფეროდან. 1831 წლის შემდეგ პრუსიამ განავრცო და გააძლიერა გერმანიზაციის პოლიტიკა სამთავროს პოლონურ მოსახლეობას შორის.

გერმანიის 1848-1849 წლის რევოლუციის ჩახშობის დროს სამთავრო გადაქცეული იყო პოზენის პროვინციად, თუმცა პრუსიის ხელწიფენი რომლებიც 1871 წლიდან გერმანიის იმპერატორები, მაინც ატარებდნენ პოზნანის დიდი ჰერცოგის ტიტულს.

მოსახლეობა

  • 900.000 ად. (1815)
  • 1.350.000 ად. (1849)
  • 2.100.000 ად. (1910)

საჰერცოგოს ტერიტორია შეადგენდა 28.951 კმ²

შედარებისათვის, რუსეთის პრივისლინსკის მხარეში რომლის ფართობი 128.500 კმ² შეადგენდა მოსახლეობა გაიზარდა 3,3 მლნ ადამიანიდან 1815 წელს, 6,1 მლნ ადამიანამდე 1870 და 10,1 მლნ 1900 წელს. პოლონელების შედარებით მცირერიცხობრივობის მიზეზით პოზნანში, გერმანიზაცია უფრო წარმატებით მიმდინარეობდა ვიდრე პოლონეთის რუსიფიკაცია. პოლონელების წილი საჰერცოგოში შემცირდა 73 %-იდან (657 ათასი) 1815 წელს 64 %-მდე (1,344 მლნ.) 1910 წელს, ხოლო გერმანელების წილი გაიზარდა 25 %-დან (225 ათასი) 31 %-მდე (651 ათასი), ებრაელების 2-დან 5 %-მდე. გერმანულმა ენამ მნიშვნელოვნად შეავიწროვა პოლონური განსაკუთრებულად ოფიციალურ სფეროში.