იუტლანდიის ნახევარკუნძული: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 5: ხაზი 5:
|კოორდინატები={{coord|55|37|46|N|9|12|3|E|scale:600000}}
|კოორდინატები={{coord|55|37|46|N|9|12|3|E|scale:600000}}
|აკვატორია= [[ჩრდილოეთის ზღვა]], [[სკაგერაკის სრუტე]], [[კატეგატის სრუტე]], [[ბალტიის ზღვა]]
|აკვატორია= [[ჩრდილოეთის ზღვა]], [[სკაგერაკის სრუტე]], [[კატეგატის სრუტე]], [[ბალტიის ზღვა]]
|ფართობი= 29,775
|ფართობი= 40000
|უმაღლესი მწვერვალი=
|უმაღლესი მწვერვალი=
|ქვეყანა= {{დროშა|დანია}}, {{დროშა|გერმანია}}
|ქვეყანა= {{დროშა|დანია}}, {{დროშა|გერმანია}}
ხაზი 15: ხაზი 15:
|წარწერა=
|წარწერა=
}}
}}
'''იუტლანდიის ნახევარკუნძული''' ({{lang-da|Den Jyske Halvø}}) ისტორიულად '''კიმბრიის ნახევარკუნძული''' ({{lang-da|Den Kimbriske Halvø}}) მდებარეობს [[ევროპა]]ში, [[დანია|დანიის]] და [[გერმანია|გერმანიის]] ტერიტორიაზე. სახელი მიიღო [[იუტი]]დან და [[კიმბრია|კიმბრიიდან]]
'''იუტლანდიის ნახევარკუნძული''' ({{lang-da|Jylland}}; {{lang-de|Jütland}}) ისტორიულად '''კიმბრიის ნახევარკუნძული''' ({{lang-da|Den Kimbriske Halvø}}) – ნახევარკუნძული [[ევროპა]]ში, მდებარეობს უმეტესად [[დანია|დანიის]], ხოლო მცირე ნაწილი [[გერმანია|გერმანიის]] ტერიტორიაზე. სახელი მიიღო [[იუტი]]დან და [[კიმბრია|კიმბრიიდან]]


აქ მდებარეობს ისტორიული რეგიონი [[იუტლანდია]], რომელზეც მოქცეულია დანიის კონტინენტური ნაწილი. ნახევარკუნძულის სამხრეთი საზღვარი გადის გერმანიაში, მდინარე [[აიდერი (მდინაე)|აიდერზე]] , დასავლეთით მდებარეობს დანიის კუნძული [[ფიუნი]], ხოლო ჩრდილოეთ ნაწილში [[ჩრდილოეთ იუტლანდიის კუნძული]] და სხვა მცირე კუნძულები.
აქ მდებარეობს ისტორიული რეგიონი [[იუტლანდია]], რომელზეც მოქცეულია დანიის კონტინენტური ნაწილი. ნახევარკუნძულის სამხრეთი საზღვარი გადის გერმანიაში, მდინარე [[აიდერი (მდინარე)|აიდერზე]] , დასავლეთით მდებარეობს დანიის კუნძული [[ფიუნი]], ხოლო ჩრდილოეთ ნაწილში [[ჩრდილოეთ იუტლანდიის კუნძული]] და სხვა მცირე კუნძულები.

დღეისთვის იუტლანდიის ნახევარკუძულზე მდებარეობს, დანიის შემდეგ რეგიონები: [[ჩრდილოეთი იუტლანდია (რეგიონი)|ჩრდილოეთი იუტლანდია]], [[ცენტრალური იუტლანდია (რეგიონი)|ცენტრალური იუტლანდია]] და [[სამხრეთი დანია (რეგიონი)|სამხრეთი დანია]].


აქ ტერიტორიას შედეარებით ბრტყელი ზედაპირი აქვს და მნიშვნელოვანი სიმაღლით არ გამოირჩევა, ნახევარკუნძულის დასავლეთი ვაკეები ძირითადად დაჭაობებულია.
აქ ტერიტორიას შედეარებით ბრტყელი ზედაპირი აქვს და მნიშვნელოვანი სიმაღლით არ გამოირჩევა, ნახევარკუნძულის დასავლეთი ვაკეები ძირითადად დაჭაობებულია.


==რეგიონები==
==რეგიონები==

{{legend|#dc8cc4|[[ჩრდილოეთ იუტლანდიის კუნძული]]; ნაწილი [[იუტლანდიის რეგიონი|იუტლანდიის რეგიონის]], ეს ტერიტორია გამოეყო ნახევარკუნძულს 1825 წელს წყალდიდობის შედეგად.}}
გეოგრაფიულად ნახევარკუნძულზე გამოიყოფა შემდეგი რეგიონები:
{{legend|#d43424|[[ჩრდილოეთი იუტლანდია]]}}

{{legend|#fe4800|[[ჩრდილოეთი შლეზვიგი]] (იგივე [[სამხრეთი იუტლანდია]] (2006 წლიდან), ნორდსლევინგი; დანიელების ტერიტრორია 1920 წლიდან; ეს ტერიტორია გერმანელების იყო 1864 დან 1920 წლამდე; სამხრეთი იუტლანდია არის ყველაზე ვიწრო მხარე)}}
{{legend|#dc8cc4|[[ჩრდილოეთ იუტლანდიის კუნძული]]; ნაწილი [[ჩრდილოეთი იუტლანდია (რეგიონი)|ჩრდილოეთი იუტლანდიისა]], ეს ტერიტორია განცალკევდა ნახევარკუნძულისაგან [[1825]] წელს წყალდიდობის შედეგად.}}
{{legend|#d43424|[[ჩრდილოეთი იუტლანდია]], რომელიც შედის [[ჩრდილოეთი იუტლანდია (რეგიონი)|ჩრდილოეთი იუტლანდიისა]] და [[ცენტრალური იუტლანდია (რეგიონი)|ცენტრალური იუტლანდიის]] ადმინისტრაციულ რეგიონებში}}
{{legend|#fe4800|[[ჩრდილოეთი შლეზვიგი]]– შედის [[სამხრეთი დანია (რეგიონი)|სამხრეთი დანიის]] ადმინისტრაციული რეგიონის შემადგენლობაში, ნორდსლევინგი; დანიელების ტერიტორია [[1920]] წლიდან; ეს ტერიტორია გერმანელების იყო 1864–1920 წწ; სამხრეთი იუტლანდია არის ყველაზე ვიწრო მხარე)}}
{{legend|#d49424|[[სამხრეთი შლეზვიგი]] (გერმანიის ტერიტორია 1864 წლიდან; ძველად განიხილებოდა სამხრეთ იუტლანდიის ნაწილად)}}
{{legend|#d49424|[[სამხრეთი შლეზვიგი]] (გერმანიის ტერიტორია 1864 წლიდან; ძველად განიხილებოდა სამხრეთ იუტლანდიის ნაწილად)}}
{{legend|#e4dc34|ჰოლშტეინის ისტორიული ტერიტორია, ზოგჯერ განიხილება იუტლანდიის ნახევარკუნძულის ნაწილად - სამხრეთით მდებარეობს [[ელბა]] და [[ელბა-ლიუბეკის არხი]]}}
{{legend|#e4dc34|ჰოლშტეინის ისტორიული ტერიტორია, ზოგჯერ განიხილება იუტლანდიის ნახევარკუნძულის ნაწილად - სამხრეთით მდებარეობს [[ელბა]] და [[ელბა-ლიუბეკის არხი]]}}


[[ჩრდილოეთი შლეზვიგი]] და [[სამხრეთი შლეზვიგი]] შედიოდა ისტორიული რეგიონის [[შლეზვიგის საჰერცოგო]]ს შემადგენლობაში.
[[ჩრდილოეთი შლეზვიგი]] და [[სამხრეთი შლეზვიგი]] შედიოდა ისტორიული რეგიონის [[შლეზვიგის საჰერცოგო]]ს შემადგენლობაში.

ჩრდილოეთი შლეზვიგი 2006 წლიდან არის სამხრეთი იუტლანდია.


== გეოგრაფია ==
== გეოგრაფია ==
ხაზი 38: ხაზი 41:
ყველაზე ჩრდილოური ნაწილი არის კუნძული ჩრდილოეთ იუტლანდია, რომელიც გამოყოფილია [[ლიმ-ფორდი]]თ, ეს ტერიტორია მაინც მიეკუთვნება იუტლანდიის ნახევარკუნძულს. 1825 წელს აქ მოხდა ძლიერი წყალდიდობა რის შედეგადაც მოხდა ამ ორი ტერიტორიის ერთმანეთიგან გამოყოფა.
ყველაზე ჩრდილოური ნაწილი არის კუნძული ჩრდილოეთ იუტლანდია, რომელიც გამოყოფილია [[ლიმ-ფორდი]]თ, ეს ტერიტორია მაინც მიეკუთვნება იუტლანდიის ნახევარკუნძულს. 1825 წელს აქ მოხდა ძლიერი წყალდიდობა რის შედეგადაც მოხდა ამ ორი ტერიტორიის ერთმანეთიგან გამოყოფა.


ნახევარკუნძული მოქცეულია აღმოსავლეთიდან [[ბალტიის ზღვა|ბალტიის]], ხოლო დასავლეთიდან [[ჩრდილოეთის ზღვა|ჩრდილოეთის]] ზღვების სანაპირო ზოლში. სანაპირო ზოლის სიახლოვეს მრავალი მცირე ზომის კუნძული მდებარეობს.
ნახევარკუნძული მოქცეულია აღმოსავლეთიდან [[ბალტიის ზღვა|ბალტიის]], ხოლო დასავლეთიდან [[ჩრდილოეთის ზღვა|ჩრდილოეთის]] ზღვების სანაპირო ზოლში. ჩრდილოეთიდან აკრავს [[კატეგატის სრუტე|კატეგატის]] და [[სკაგერაკის სრუტე|სკაგერაკი]]ს სრუტეები. სანაპირო ზოლის სიახლოვეს მრავალი მცირე ზომის კუნძული მდებარეობს.


== რესურსები ინტერნეტში ==
== რესურსები ინტერნეტში ==

06:43, 12 დეკემბერი 2010-ის ვერსია

{{{სახელი}}}
კოორდინატები: 55°37′46″ ჩ. გ. 9°12′03″ ა. გ. / 55.62944° ჩ. გ. 9.20083° ა. გ. / 55.62944; 9.20083
ქვეყანა დანიის დროშა დანია, გერმანიის დროშა გერმანია
ფართობი 40000 კმ²
აკვატორია ჩრდილოეთის ზღვა, სკაგერაკის სრუტე, კატეგატის სრუტე, ბალტიის ზღვა
მოსახლეობა 2,513,601

იუტლანდიის ნახევარკუნძული (დან. Jylland; გერმ. Jütland) ისტორიულად კიმბრიის ნახევარკუნძული (დან. Den Kimbriske Halvø) – ნახევარკუნძული ევროპაში, მდებარეობს უმეტესად დანიის, ხოლო მცირე ნაწილი გერმანიის ტერიტორიაზე. სახელი მიიღო იუტიდან და კიმბრიიდან

აქ მდებარეობს ისტორიული რეგიონი იუტლანდია, რომელზეც მოქცეულია დანიის კონტინენტური ნაწილი. ნახევარკუნძულის სამხრეთი საზღვარი გადის გერმანიაში, მდინარე აიდერზე , დასავლეთით მდებარეობს დანიის კუნძული ფიუნი, ხოლო ჩრდილოეთ ნაწილში ჩრდილოეთ იუტლანდიის კუნძული და სხვა მცირე კუნძულები.

დღეისთვის იუტლანდიის ნახევარკუძულზე მდებარეობს, დანიის შემდეგ რეგიონები: ჩრდილოეთი იუტლანდია, ცენტრალური იუტლანდია და სამხრეთი დანია.

აქ ტერიტორიას შედეარებით ბრტყელი ზედაპირი აქვს და მნიშვნელოვანი სიმაღლით არ გამოირჩევა, ნახევარკუნძულის დასავლეთი ვაკეები ძირითადად დაჭაობებულია.

რეგიონები

გეოგრაფიულად ნახევარკუნძულზე გამოიყოფა შემდეგი რეგიონები:

  ჩრდილოეთ იუტლანდიის კუნძული; ნაწილი ჩრდილოეთი იუტლანდიისა, ეს ტერიტორია განცალკევდა ნახევარკუნძულისაგან 1825 წელს წყალდიდობის შედეგად.
  ჩრდილოეთი იუტლანდია, რომელიც შედის ჩრდილოეთი იუტლანდიისა და ცენტრალური იუტლანდიის ადმინისტრაციულ რეგიონებში
  ჩრდილოეთი შლეზვიგი– შედის სამხრეთი დანიის ადმინისტრაციული რეგიონის შემადგენლობაში, ნორდსლევინგი; დანიელების ტერიტორია 1920 წლიდან; ეს ტერიტორია გერმანელების იყო 1864–1920 წწ; სამხრეთი იუტლანდია არის ყველაზე ვიწრო მხარე)
  სამხრეთი შლეზვიგი (გერმანიის ტერიტორია 1864 წლიდან; ძველად განიხილებოდა სამხრეთ იუტლანდიის ნაწილად)
  ჰოლშტეინის ისტორიული ტერიტორია, ზოგჯერ განიხილება იუტლანდიის ნახევარკუნძულის ნაწილად - სამხრეთით მდებარეობს ელბა და ელბა-ლიუბეკის არხი

ჩრდილოეთი შლეზვიგი და სამხრეთი შლეზვიგი შედიოდა ისტორიული რეგიონის შლეზვიგის საჰერცოგოს შემადგენლობაში.

გეოგრაფია

ნახევარკუნძულის დანიური ნაწილის ფართობი შეადგენს 29,775 კმ² (11,496 კვადრატული მილი) და მოსახლეობა 2,513,601 (2007). მოსახლეობის სიმჭიდროვე 84 ადამიანი კმ²-ზე.

ყველაზე ჩრდილოური ნაწილი არის კუნძული ჩრდილოეთ იუტლანდია, რომელიც გამოყოფილია ლიმ-ფორდით, ეს ტერიტორია მაინც მიეკუთვნება იუტლანდიის ნახევარკუნძულს. 1825 წელს აქ მოხდა ძლიერი წყალდიდობა რის შედეგადაც მოხდა ამ ორი ტერიტორიის ერთმანეთიგან გამოყოფა.

ნახევარკუნძული მოქცეულია აღმოსავლეთიდან ბალტიის, ხოლო დასავლეთიდან ჩრდილოეთის ზღვების სანაპირო ზოლში. ჩრდილოეთიდან აკრავს კატეგატის და სკაგერაკის სრუტეები. სანაპირო ზოლის სიახლოვეს მრავალი მცირე ზომის კუნძული მდებარეობს.

რესურსები ინტერნეტში