აბულის ციკლოპური ციხე: განსხვავება გადახედვებს შორის

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
ხაზი 1: ხაზი 1:
{{მრავალმნიშვნელოვნება*|შაორი}}
{{ინფოდაფა დასახლება
|სტატუსი = ჯავახეთის ძველი სიმაგრეები
|ქართული სახელი = აბული
|მშობლიური სახელი =
|ქვეყანა = საქართველო
|პანორამა =Akhalkalaki.png
|პანორამა = Abulis simagre.JPG
|პანორამის სიგანე = 150px
|წარწერა = აბული სიმაგრის გეგმა
|CoordAddon = type:city(40361)_region:
|CoordScale =
|ქვეყნის რუკის ზომა =300
|ქვეყნის რუკა=
|რეგიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის რუკა=
|რაიონის რუკის ზომა =
|რეგიონის ტიპი = მხარე
|რეგიონი = სამცხე-ჯავახეთის მხარე
|შიდა დაყოფა =
|რაიონის ტიპი =მუნიციპალიტეტი
|რაიონი = ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
|თემი =
|მმართველის ტიპი =
|მმართველი =
|დაარსების თარიღი =
|პირველი ხსენება =
|წინა სახელები =
|ფართობი =
|სიმაღლის ტიპი=ზღვის დონე {{!}} ზღვის დონიდან
|კლიმატი=
|სიმჭიდროვე =
|აგლომერაცია =
|ეროვნული შემადგენლობა =
|სარწმუნოებრივი შემადგენლობა =
|სატელეფონო კოდი =
|საფოსტო ინდექსი =
|საიტი =
|კატეგორია ვიკისაწყობში =
}}

'''აბულის ციკლოპური ციხე''' — მშრალად ნაგები აბულის [[ციკლოპური ციხე]], სოფელ [[აბული (ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი)|აბულის]] სიახლოვეს მდებარეობს. მის შესასვლელში, იქ, სადაც ძველი საურმე და სამანქანო გზა ერთდება, ზედაპირზევეა ქვაყუთის ტიპის საფლავები.
'''აბულის ციკლოპური ციხე''' — მშრალად ნაგები აბულის [[ციკლოპური ციხე]], სოფელ [[აბული (ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი)|აბულის]] სიახლოვეს მდებარეობს. მის შესასვლელში, იქ, სადაც ძველი საურმე და სამანქანო გზა ერთდება, ზედაპირზევეა ქვაყუთის ტიპის საფლავები.



13:38, 14 სექტემბერი 2010-ის ვერსია

სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ შაორი.
ჯავახეთის ძველი სიმაგრეები
აბული

აბული სიმაგრის გეგმა
ქვეყანა საქართველოს დროშა საქართველო
მხარე სამცხე-ჯავახეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
კოორდინატები 41°22′22″ ჩ. გ. 43°41′05″ ა. გ. / 41.37278° ჩ. გ. 43.68472° ა. გ. / 41.37278; 43.68472
აბულის ციკლოპური ციხე — საქართველო
აბულის ციკლოპური ციხე
აბულის ციკლოპური ციხე — სამცხე-ჯავახეთის მხარე
აბულის ციკლოპური ციხე
აბულის ციკლოპური ციხე — ახალქალაქის მუნიციპალიტეტი
აბულის ციკლოპური ციხე

აბულის ციკლოპური ციხე — მშრალად ნაგები აბულის ციკლოპური ციხე, სოფელ აბულის სიახლოვეს მდებარეობს. მის შესასვლელში, იქ, სადაც ძველი საურმე და სამანქანო გზა ერთდება, ზედაპირზევეა ქვაყუთის ტიპის საფლავები.

გრანდიოზული და რთული გეგმარებისაა აბულის ციხე, რომელიც მცირე აბულის მთის სამხრეთ კალთაზე მდებარეობს, ზღვის დონიდან 2800 მ–ის სიმაღლეზე. აქ მთელი ქედი თხემიდან სოფ. აბულამდე მორენებითაა დაფარული. ამით უსარგებლიათ ძველთაგანვე და ლოდების მცირე გადაადგილებით მიუღიათ დარან-სამალავები, რომლებსაც ვიწრო, დაბალი შესაძრომი აქვთ. საკმარისია ერთი ლოდის აფარება და ყველაფერი შეუმჩნეველია, ის აღარაფრით გამოირჩევა ქვიანი მასის საერთო გროვიდან. ციხე-გალავანი ამ დარნების შუაში, მაღალ ადგილზეა აგებული. ის შედგება გალავნის, შიდა-ციხისა და მის კედლებზე შიგნიდან მიშენებული სათავს-სადგომებისაგან.

მიუხედავად იმისა, რომ წყობა ყველგან მშრალია, კედლების სიმაღლე ზოგან 5 მ-მდე აღწევს, სიგანე კი 3 მ-ია. „შიდაციხე“ მოიცავს ფართობს დაახლოებით 60×40 მ. დასავლეთის ორი კუთხე მართია, აღმოსავლეთისა — მომრგვალებული. ბურჯებიდანაც ორი მრგვალია, სამი - ოთხკუთხა. შესასვლელი ორია — სამხრეთ და დასავლეთ კედლებში.

ციხის შიგნით კედლებსა და ბურჯებზე მიშენებული 40-მდე სადგომია, ზოგან ორ-სამ სართულად. აღმოსავლეთით ტერასებად დაშვებული სამალავები, ისევე, როგორც გალავნის შიგნითა სათავსები, სხვადასხვა გეგმისანი არიან: 1. წრიული, დიამეტრით 2 მ. 2. მოგრძო დარნები, რომლებსაც ერთი ბოლო მომრგვალებული აქვთ, მეორე — სწორკუთხა, ფართობით 4×2მ. 3. მოზრდილი, სწორკუთხა ოთახები.

პირველი ორი ტიპის სადგომებს გადახურვა ერთნაირი აქვთ: ვერტიკალური კედლიდან თანდათან, ცენტრისკენ საფეხურებად გადმოწეული ბრტყელი ფილები იძლევიან ხის დარბაზების მზგავს გვირგვინს. დიდი ოთახების სახურავები ყველგან ჩაქცეულია, შესაძლოა მათ ბანური გადახურვა ჰქონდათ. აბულის სიმგრის სამხრეთით, ქედზე წყარო გამოდის, რაც გააძლიერებდა თავდაცვისუნარიანობას.

საერთოდ, აბულის დღევანდელი „ქორ-ოღლი“ ძლიერ წააგავს შაორის სიმაგრეს — ერთგვარია ბუნებრივი პირობები, მშენებლობის ტექნიკა, გადაუხურავი ტალანები და მისასვლელები. მაგრამ აბულის სიმაგრე მაინც გამორჩეულია. იგი ერთი უპირველესი ცენტრთაგანი უნდა იყის უძველესი დროიდან. თვალში საცემია მისი სიდიდე, სიძლიერე, მიუვალობა, სტრატეგიული მდებარეობა: მის სამხრეთით გადის გზა ფოკა-ხოსპიო-ხერთვისისაკენ.

ლიტერატურა

  • დ. ბერძენიშვილი, ჯავახეთის ძველი სიმაგრეები. ჯავახეთი. ისტორია და თანამედროვეობა. ახალციხე. 2002წ. გვ. 181-203.