ფერმას დიდი თეორემა: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
No edit summary |
მ რობოტი დამატება: bn, el, lmo, sk შეცვლა: no |
||
ხაზი 21: | ხაზი 21: | ||
[[be:Вялікая тэарэма Фэрма]] |
[[be:Вялікая тэарэма Фэрма]] |
||
[[bg:Последна теорема на Ферма]] |
[[bg:Последна теорема на Ферма]] |
||
[[bn:ফার্মার শেষ উপপাদ্য]] |
|||
[[ca:Últim teorema de Fermat]] |
[[ca:Últim teorema de Fermat]] |
||
[[cs:Velká Fermatova věta]] |
[[cs:Velká Fermatova věta]] |
||
[[da:Fermats sidste sætning]] |
[[da:Fermats sidste sætning]] |
||
[[de:Großer fermatscher Satz]] |
[[de:Großer fermatscher Satz]] |
||
[[el:Το τελευταίο θεώρημα του Φερμά]] |
|||
[[en:Fermat's Last Theorem]] |
[[en:Fermat's Last Theorem]] |
||
[[es:Último Teorema de Fermat]] |
[[es:Último Teorema de Fermat]] |
||
ხაზი 37: | ხაზი 39: | ||
[[ja:フェルマーの最終定理]] |
[[ja:フェルマーの最終定理]] |
||
[[ko:페르마의 마지막 정리]] |
[[ko:페르마의 마지막 정리]] |
||
[[lmo:Darée teurema da Fermat]] |
|||
[[lt:Didžioji Ferma teorema]] |
[[lt:Didžioji Ferma teorema]] |
||
[[nl:Stelling van Fermat]] |
[[nl:Stelling van Fermat]] |
||
[[no:Fermats teorem]] |
[[no:Fermats siste teorem]] |
||
[[pl:Wielkie twierdzenie Fermata]] |
[[pl:Wielkie twierdzenie Fermata]] |
||
[[pt:Último Teorema de Fermat]] |
[[pt:Último Teorema de Fermat]] |
||
ხაზი 46: | ხაზი 49: | ||
[[scn:Ùrtimu tiurema di Fermat]] |
[[scn:Ùrtimu tiurema di Fermat]] |
||
[[simple:Fermat's last theorem]] |
[[simple:Fermat's last theorem]] |
||
[[sk:Veľká Fermatova veta]] |
|||
[[sr:Последња Фермаова теорема]] |
[[sr:Последња Фермаова теорема]] |
||
[[sv:Fermats stora sats]] |
[[sv:Fermats stora sats]] |
14:19, 24 ოქტომბერი 2006-ის ვერსია
ფერმას ბოლო თეორემა (ხშირად ფერმას დიდი თეორემა) ერთ-ერთი ყველაზე განთქმული თეორემაა მათემატიკის ისტორიაში, მდგომარეობს შემდეგში:
- არ არსებობს ისეთი მთელი რიცხვები a, b, y რომელთათვისაც სრულდება ტოლობა , სადაც n > 2 ორზე მეტი მთელი რიცხვია.
ფერმას ბოლო თერემა ალბათ მათემატიკის ყველაზე უფრო პოპულარული თეორემაა. იგი ჩამოაყალიბა ფრანგმა მათემატიკოსმა პიერ ფერმამ დიოფანტეს წიგნ "არითმეტიკაზე" მინაწერის სახით, რასაც დაუმატა, რომ მან გადაჭრა ეს ამოცანა, მხოლოდ ადგილის უქონლობის გამო ვერ ახერხებდა დამტკიცების იქვე დაწერას. დღესდღეობით ცნობილია, რომ ამოცანის ამოხსნა შეუძლებელი იყო ფერმის დროინდელი ელემენტარული მათემატიკის საშუალებით. ასე რომ, სავარაუდოდ დამტკიცება რომელზედაც ფერმა მიუთითებდა ან მცდარი იყო ან საერთოდ არ არსებობდა.
სრული სახით ამოცანა გადაიჭრა მხოლოდ 1994 წელს ენდრიუ ვაილსის შრომებში. მანამდე სხვადასხვა დროს გადაჭრილი იქნა რამდენიმე კერძო შემთხვევა. მაგალითად n = 4 შემთხვევისთვის ერთერთი დამტკიცება გამოაქვეყნა თვითონ ფერმამ.
ამოცანის ჩამოყალიბების ელემენტარულმა სახემ განაპირობა რომ იგი პოპულარული გახდა არასპეციალისტებს შორის. სინამდვილეში კი ფერმის თეორემა უკავშირდებება თანამედროვე მათემატიკაში მდგარ რამდენიმე უფრო ღრმა პრობლემას.
აღნიშვნისათვის n = 2 შემთხვევაში ტოლობას აქვს უამრავი ამონახსენი მთელ რიცხვებში.