სიცილის ეპიდემია ტანგანიიკაში

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

სიცილის ეპიდემია ტანგანიიკაში1962 წელს ტანგანიიკის რესპუბლიკაში (ამჟამად ტანზანია) მომხდარი მასობრივი ისტერიის ან ფსიქიკური ეპიდემიის შემთხვევა[1][2][3][4].

ეპიდემია დაიწყო 1962 წლის 30 იანვარს სოფელ კაშაშაში, ქალთა სკოლა-ინტერნატში, რომელიც გახსნეს ქრისტიანმა მისიონერებმა. სამმა აღსაზრდელმა დაიწყო უკონტროლო სიცილი და სიცილისაგან გამოწვეული ტირილი. მათი სიცილი გადაედო სკოლა-ინტერნატის 12-დან 18 წლამდე ასაკის 95 მოსწავლეს[5][6][4]. სიცილი კონკრეტულ შემთხვევებში გრძელდებოდა რამდენიმე საათიდან 16 დღემდე. პედაგოგები სიცილის ეპიდემიაში არ მონაწილეობდნენ, მაგრამ ვინაიდან მოსწავლეები ვერ ამახვილებდნენ ყურადღებას საგაკვეთილო პროცესისადმი, 1962 წლის 18 მარტს სკოლა-ინტერნატი დროებით დაიხურა[7]. 21 მაისს შეეცადნენ მეცადინეობა აღედგინათ, მაგრამ უშედეგოდ (ამ დროისათვის სიცილის ეპიდემია გასცდა სოფლის ფარგლებს)[4].

სკოლის დახურვის შემდეგ მოსწავლეები გააგზავნეს საკუთარ სახლებში და ეპიდემია გავრცელდა მეზობელ სოფელ ნშამბაში[7]. აპრილში და მაისში სიცილის ეპიდემია მოედო კიდევ 217 ადამიანს, რომელთა უმრავლესობა იყვნენ ბავშვები და ახალგაზრდები. ივნისში სიცილი გადაედო რამაშენეს ქალთა სკოლის 48 მოსწავლეს, რომელიც მდებარეობდა ქალაქ ბუკობის მახლობლად[5].

სიცილის ეპიდემია დასრულდა დაწყებიდან 18 თვის შემდეგ[8]. გარდა სიცილისა, რეგიონიდან იტყობინებოდნენ ისეთ თანამდევ პროცესებზე როგორიცაა ტკივილი, მეტეორიზმი, სუნთქვის პრობლემები, გამონაყარი[9]. საერთო ჯამში დაიხურა 14 სკოლა და 1 000 ადამიანი მოექცა სიცილის ეპიდემიის გავლენის ქვეშ[10].

სიცილის ეპიდემიის ერთ-ერთ შესაძლო მიზეზად სკოლის მოსწავლეებისთვის ცუდი პირობების კომბინაცია (არასასიამოვნო სკამი, საერთო საცხოვრებელი ფანჯრების გარეშე და მასწავლებლების სიმკაცრე) და პროტესტის უუნარობა სახელდება[4].

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • Schmidt S., Schmidt A. Seriously Funny: Mexican Political Jokes as Social Resistance. — University of Arizona Press, 2014. — С. 19. — ISBN 9780816530779.
  • Provine R.R. Laughter: A Scientific Investigation. — Penguin Group US, 2001. — ISBN 9781101659250.
  • McGraw P., Warner J. The Humor Code: A Global Search for What Makes Things Funny. — Simon&Schuster, 2014. — 67—75 с. — ISBN 9781451665413.
  • Трауберг Л. З. Дэвид Уорк Гриффит; Мир наизнанку // Избранные произведения в двух томах / Л. З. Трауберг. — М.: Искусство, 1988. — С. 246.
  • Бутовская М.Л. Язык тела: природа и культура : эволюционные и кросс-культурные основы невербальной коммуникации человека. — Научный мир, 2004. — С. 76.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Jeffries, Stuart (November 21, 2007). „The outbreak of hysteria that's no fun at all“. The Guardian. Guardian News and Media Limited.
  2. Provine 2001.
  3. Schmidt 2014.
  4. 4.0 4.1 4.2 4.3 McGraw 2014.
  5. 5.0 5.1 Provine, Robert R. (January–February 1996). „Laughter“. American Scientist. 84 (1): 38–47.
  6. Rankin, A.M.; Philip, P.J. (May 1963). „An epidemic of laughing in the Bukoba district of Tanganyika“. Central African Journal of Medicine. 9: 167–170. PMID 13973013.
  7. 7.0 7.1 Laughter. Radiolab. ციტირების თარიღი: 2011-01-12.
  8. Трауберг 1988.
  9. Sebastian, Simone (July 29, 2003). „Examining 1962's 'laughter epidemic'. Chicago Tribune.
  10. Bartholomew, Robert E. (2001). Little Green Men, Meowing Nuns and Head-Hunting Panics: A Study of Mass Psychogenic Illness and Social Delusion. Jefferson, North Carolina: Macfarland & Company, გვ. 52. ISBN 0-7864-0997-5.