სირიის დემოგრაფია
სირიის დემოგრაფია — თარიღდება სირიის სახელმწიფოს შექმნის მომენტიდან 1949 წელს სირიის ცენტრალურ სტატისტიკურ ბიუროში[1].
საშუალო მონაცემები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სირიის ცენტრალური სტატისტიკური ბიუროს მონაცემების მიხედვით ქვეყნის მოსახლეობა 2011 წელს წარმოადგენდა 22 517 750 ადამიანს[2]. მათ შორის:
ახლო აღმოსავლეთის სააგენტო ООН-ის მონაცემების მიხედვით, სირიის მოსახლეობა 8 %-ით შემცირდა ქვეყანაში სამოქალაქო ომის დროს[3].
სირიის მოსახლეობა წარმოადგენს 18,5 მილიონ ადამიანს (2015 წლის მონაცემების მიხედვით).
სირიელების 70 % — სუნიზმის მიმდევრები არიან[4][5], თუმცა ქვეყანაში მნიშვნელოვანი რაოდენობის შიიტები, მუსლიმი-ნიზარიტები და ალავიტები (16 %), ქრისტიანობის სხვადასხვა მიმდევრები (10 %).
მოსახლეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
| წელი | მოსახლეობა |
|---|---|
| 10 000 | 200 000 |
| 1000 | 3 000 000 |
| 1 | 6 000 000 |
| 500 | 6 000 000 |
| 1000 | 6 000 000 |
| 1500 | 6 000 000 |
| 1800 | 6 000 000 |
| 1900 | 6 000 000 |
| 1950 | 6 000 000 |
| 1975 | 6 000 000 |
| 1990 | 10 500 000 |
| 2000 | 16 071 000 |
| 2100 | 30 000 000 |
გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის ფონდის მონაცემების მიხედვით მოსახლეობის მხრივ, 2011 წელს სირიის საშუალო მაჩვენებლი წარმოადგენდა 20,8 მილიონ ადამიანს, მათ შორის 10,5 მილიონი მამაკაცი და 10,3 მილიონი ქალი; ქალაქის მოსახლეობის წილი 56 %, მოსახლეობის ზრდის ტემპი 2010—2015 წლებში წარმოადგენს 1,7 %, სიცოცხლის ხანგრძლივობის წლები წარმოადგენს 74 წელს მამაკაცებისთის და 78 წელს ქალებისთვის[6].
მოსახლეობის დიდი ნაწილი კონცენტრილებულია ევფრატის და ხმელთაშუა ზღვის პირეთზე. მოსახლეობის სიმჭიდროვე — 103 ადამიანი/კმ².
სირიაში უზრუნველყოფილია უფასო განათლება 6-დან 11 წლამდე და სავალდებულო სახე აქვს. სკოლის სწავლების 12 წელიწადი შედგება 6 წელი დაწყებითი, სამი წელი საშუალო და კიდევ სამი წელი მოსამსაზედებელი კურსისგან, რომელიც მნიშვნელოვანია უნივერსიტეტში ჩასაბარებლად. განათლების დონე 15 წლის ზემოთ წარმოადგენს 86 % კაცებში და 73,6 % ქალებში.
მსხვილი ქალაქები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
| სირიის ქალაქები | ||||||
| სახელწოდება | მოსახლეობა | მუჰაფაზა | ||||
| ქართული | არაბული | აღწერა 1981 | აღწერა 2006 | |||
| 1. | ალეპო | حلب | 985.413 | 1.626.218 | ალეპო (მუჰაფაზა) | |
| 2. | დამასკი | دمشق | 1.112.214 | 1.580.909 | დამასკი | |
| 3. | ჰომსი | حمص | 346.871 | 798.781 | ჰომსის მუჰაფაზა | |
| 4. | ჰამა | حماه | 177.208 | 477.812 | ჰამა (მუჰაფაზა) | |
| 5. | ლატაკია | اللاذقية | 196.791 | 347.026 | ლატაკიის მუჰაფაზა | |
| 6. | დაირ-ელ-ზავრი | دير الزور | 92.091 | 252.588 | დაირ-ელ-ზავრის მუჰაფაზა | |
| 7. | რაკა | الرقة | 87.138 | 182.394 | რაკის მუჰაფაზა | |
| 8. | ელ-ბაბი | الباب | 30.008 | 137.565 | ალეპო (მუჰაფაზა) | |
| 9. | იდლიბი | إدلب | 51.682 | 135.619 | იდლიბის მუჰაფაზა | |
| 10. | დუმა (ქალაქი) | دوما | 51.337 | 114.761 | რიფ-დიმაშკის მუჰაფაზა | |
ეთნიკური შემადგენლობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სირიის არაბები (მათ შორის დაახლოებით 400 ათასი პალესტინის დევნილი) წარმოადგენენ ქვეყნის მოსახლეობის 90 %-ს[7][8].
უმსხვილესი ეროვნული უმცირესობები — ქურთები — წარმოადგენენ სირიის მოსახლეობის 9 %-ს[7]. ქურთების უმეტესობა ცხოვრობს ქვეყნის ჩრდილოეთით, უმეტესობა დღემდე იეყენებს ქურთულ ენას.
ეთნიკური ჯგუფებიდან რაოდენობით ქვეყანაში მესამე სირიელი თურქმენებია.
ქვეყანაში ასევე დიდი რაოდენობით სომხები იმყოფებიან(ინგლისური).
რელიგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
დაახლოებით სირიის მოსახლეობის — მუსლიმანია, 10 % — ქრისტიანი. მუსლიმანიდან 82 % — სუნიტებია, დანარჩენები — ალავიტები და ისმაილიტები, და ასევე შიიტები, რომელთა რიცხვიც 2003 წლიდან მუდმივად იზრდება ერაყიდან წამოსული დევნილების გამო.
ქრისტიანებს შორის ნახევარი წარმოადგენს სირიელ მართმადიდებლებს, 18 % — კათოლიკეებს.
მოსახლეობის 3 % წარმოადგენს დრუზები[9], რომლებიც ზოგიერთი გამოკვლევის მიხედვით განეკუთვნება რიგით შიიტებს.
1978 წელს სირიაში ხუთი ათასამდე ეზიდი ცხოვრობდა.
საერთაშორისო ქრისტიანული საქველმოქმედო ორგანიზაციის „Open Doors“ გამოკვლევის მიხედვით 2015 წლისთვის, სირია იკავებს მეოთხე ადგილს იმ ქვეყნებს შორის, სადაც ყველაზე ხშირად ზღუდავენ ქრისტიანთა უფლებებს[10].
ენები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სახელმწიფო და მეტად გავრცელებული ენა — არაბული. ქვეყნის ჩრდილოეთ რეგიონებში გამოიყენება ქურთული ენა.
გავრცელებულ ენათა რიცხვში შედის თურქმენული, ადიღური და სომხური ენები.
ცალკე მხარეებში გვხვდება არამეული ენის დიალექტები.
უცხოური ენებიდან ყველაზე გავრცელებულია — რუსული, ინგლისური და ფრანგული.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Syrian Arab Republic: 2004 Census Data, Humanitarian Response, United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Центральное статистическое бюро Сирии. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-10-08. ციტირების თარიღი: 2017-01-17.
- ↑ Население Сирии
- ↑ ООН: население Сирии уменьшилось на 8 % из-за войны
- ↑ The World Factbook
- ↑ Syria Demographics Profile 2014
- ↑ Народонаселение мира в 2011 году [1]
- ↑ 7.0 7.1 http://www.krugosvet.ru/enc/strany_mira/SIRIYA.html?page=0,3#part-15%7Ctitle=Население Сирии
- ↑ Раздел второй. Этнодемографический обзор регионов и стран мира. — Глава пятая. Зарубежная Азия. — Сирия, стр. 516. // Население мира. Этнодемографический справочник. Автор: Соломон Ильич Брук. Ответственный редактор: доктор исторических наук, профессор П. И. Пучков. Академии наук СССР. Институт этнографии имени Н. Н. Миклухо–Маклая. Москва: Издательство «Наука», 1981, 880 стр.ორიგინალი ტექსტი (რუსული)
Этнический состав населения:
Арабы Сирии (сирийцы) — 7000 тыс. — 86.5 %
Арабы Палестины (палестинцы) — 250 тыс. — 3.1 %
Арабы других стран — 40 тыс. — 0.5 %
Ассирийцы — 20 тыс. — 0.2 %
Евреи — 5 тыс. — 0.1 %
Курды — 500 тыс. — 6.2 %
Армяне — 180 тыс. — 2.2 %
Черкесы — 35 тыс. — 0.4 %
Туркмены — 35 тыс. — 0.4 %
Цыгане — 10 тыс. — 0.1 %
Турки — 5 тыс. — 0.1 %
Другие и неизвестные — 10 тыс. — 0.2 %
Всего — 8090 тыс. — 100.00 % - ↑ Syria
- ↑ Open Doors Weltverfolgungsindex 2015 (გერმანული)