სილვიო მიკალი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სილვიო მიკალი
იტალ. Silvio Micali
დაბ. თარიღი 13 ოქტომბერი, 1954(1954-10-13) (69 წლის)
დაბ. ადგილი პალერმო
მოქალაქეობა  აშშ
საქმიანობა cryptographer, მათემატიკოსი, ინფორმატიკოსი და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიის ინსტიტუტი
ალმა-მატერი კალიფორნიის უნივერსიტეტი და საპიენცის უნივერსიტეტი
ჯილდოები ტიურინგის პრემია, გიოდელის პრემია[1], BBVA ფონდის საზღვრების ცოდნის ჯილდო, ACM-ის წევრი[2] და IACR Fellow[3]
საიტი people.csail.mit.edu/silvio/

სილვიო მიკალი (იტალ. Silvio Micali; დ. 13 ოქტომბერი, 1954, პალერმო) — იტალიელი კომპიუტერული მეცნიერი, მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური ინსტიტუტის პროფესორი და ალგორანდის(ინგლისური)ქართ. (ბლოკჩეინ-კრიპტოვალუტის პროტოკოლი) დამფუძნებელი. მიკალის კვლევითი ცენტრი კრიპტოგრაფიისა და ინფორმაციის უსაფრთხოების შესახებ. 2012 წლის ტურინგის პრემიის ლაურეატი კრიპტოგრაფიის სფეროში მუშაობისთვის.

პირადი ცხოვრება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მიკალიმ 1978 წელს დაამთავრა რომის ლა საპიენცას უნივერსიტეტის მათემატიკის ფაკულტეტი და მიიღო დოქტორის ხარისხი. კომპიუტერული მეცნიერებაში კალიფორნიის უნივერსიტეტიდან, ბერკლიში 1982 წელს; [4] კვლევისთვის, რომელსაც ხელმძღვანელობდა მანუელ ბლუმი. მიკალი 1983 წლიდან მუშაობს MIT-ის ელექტროტექნიკის და კომპიუტერული მეცნიერების დეპარტამენტის ფაკულტეტზე. მისი კვლევითი ინტერესებია კრიპტოგრაფია, ნულოვანი ცოდნა, ფსევდორანდომის გენერაცია, უსაფრთხო პროტოკოლები და მექანიზმების დიზაინი.

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მიკალი ცნობილია თავისი ფუნდამენტური ადრეული ნამუშევრებით საჯარო გასაღების კრიპტოსისტემებზე, ფსევდო შემთხვევითი ფუნქციებით, ციფრული ხელმოწერებით, დაუვიწყარი გადაცემით, უსაფრთხო მრავალმხრივი გამოთვლებით და არის ნულოვანი ცოდნის მტკიცებულებების ერთ-ერთი თანაგამომგონებელი.[5] მისი ყოფილი დოქტორანტები არიან მიჰირ ბელარე, ბონი ბერგერი, შაი ჰალევი, რაფაილ ოსტროვსკი, რაფაელ პასი, კრის პეიკერტი და ფილიპ როგავეი.

2001 წელს მიკალიმ დააარსა „CoreStreet Ltd“ — პროგრამული უზრუნველყოფის კომპანია, თავდაპირველად დაფუძნებული კემბრიჯში მასაჩუსეტსი, რომელიც ახორციელებდა მიკალის პატენტებს ციფრული სერტიფიკატების სტატუსის შემოწმებასთან დაკავშირებით (ძირითადად გამოიყენება დიდი საწარმოებისა და სამთავრობის ზომის ციფრული და ფიზიკური პირადობის პროექტებისთვის). მიკალი მსახურობდა CoreStreet-ის მთავარ მეცნიერად. CoreStreet 2009 წელს იყიდა ActivIdentity-მ.

2000-იანი წლების დასაწყისში მიკალიმ ასევე დააარსა Peppercoin, მიკრო საგადასახადო სისტემა, რომელიც 2007 წელს შეისყიდეს.

2017 წელს მიკალიმ დააარსა ალგორანდი.[6]

ჯილდოები და აღიარება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • 1993 წელს მოიპოვა გიოდელის პრემია.[7]
  • 2004 წელს მიიღო RSA ჯილდო(ინგლისური)ქართ. მათემატიკაში მიღწევებისათვის.[8]
  • 2007 წელს მიიღეს აშშ-ის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის წევრად და კრიპტოლოგიური კვლევების საერთაშორისო ასოციაციის (IACR) წევრად. ის ასევე არის ეროვნული საინჟინრო აკადემიისა და ამერიკის ხელოვნებისა და მეცნიერების აკადემიის წევრი.[9]
  • 2012 წელს მიიღო ტურინგის პრემია შაფი გოლდვასერთან ერთად კრიპტოგრაფიის სფეროში მუშაობისთვის.[10]
  • 2014 წელს მიიღო ფრანკა ფლორიოს პრემია „იტალიური სამეცნიერო მემკვიდრეობა მსოფლიოს“, რომელიც გადაეცემათ იტალიელ მეცნიერებს მთელ მსოფლიოში.
  • 2015 წელს სალერნოს უნივერსიტეტმა დაადასტურა მისი სწავლა კომპიუტერულ მეცნიერებაში საპატიო კაუზას ხარისხით.
  • 2017 წელს აირჩიეს ACM-ის სტიპენდიანტად.[11]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. https://sigact.org/prizes/g%C3%B6del.html
  2. https://awards.acm.org/fellows/award-winners
  3. https://www.iacr.org/fellows/2007/Micali.html
  4. Silvio's Home Page. ციტირების თარიღი: 2018-03-12
  5. Blum, M.; Feldman, P.; Micali, S. (1988) „Non-interactive zero-knowledge and its applications“, Proceedings of the twentieth annual ACM symposium on Theory of computing - STOC '88, გვ. 103. DOI:10.1145/62212.62222. ISBN 0897912640. 
  6. Silvio Micali | MIT CSAIL. ციტირების თარიღი: 2021-05-10
  7. 1993 Gödel Prize. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-12-08. ციტირების თარიღი: 2018-04-21
  8. RSA conference award for mathematics. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-12-05. ციტირების თარიღი: 2020-08-31
  9. MIT CSAIL Theory of Computation. ციტირების თარიღი: 2018-03-12
  10. Goldwasser, Micali Receive ACM Turing Award for Advances in Cryptography. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 16 მარტი 2013. ციტირების თარიღი: 13 March 2013
  11. ACM Recognizes 2017 Fellows for Making Transformative Contributions and Advancing Technology in the Digital Age, https://www.acm.org/media-center/2017/december/fellows-2017. წაკითხვის თარიღი: 2017-11-13