საუდების საგვარეულო

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

საუდების საგვარეულო-საუდის არაბეთის მმართველი სამეფო ოჯახი. იგი შედგება დირიას საამიროს დამაარსებლის მუჰამედ ბინ საუდის შთამომავლებისგან, რომელიც ცნობილია როგორც პირველი საუდის სახელმწიფო (1727–1818) და მისი ძმები, თუმცა ოჯახის მმართველი, ძირითადად, აბდულაზიზ ბინის შთამომავლები არიან.

აბდულ რაჰმანი, საუდის არაბეთის თანამედროვე დამაარსებელია.[1] სამეფო ოჯახის ყველაზე გავლენიანი თანამდებობა არის საუდის არაბეთის მეფე, აბსოლუტური მონარქი. საერთო ჯამში ოჯახი დაახლოებით 15000 წევრს შეადგენს; თუმცა, ძალაუფლების, გავლენისა და სიმდიდრის უმეტეს ნაწილს ფლობს მათგან 2000 ადამიანი.[2][3] სამეფო ოჯახის შეფასებით მათი ქონება 1,4 ტრილიონ დოლარს შეადგენს.[4] ეს მაჩვენებელი მოიცავს Saudi Aramco-ს, ნავთობისა და გაზის სახელმწიფო კომპანიის საბაზრო კაპიტალიზაციას და მის უზარმაზარ აქტივებს წიაღისეული საწვავის რეზერვებში.

საუდების საგვარეულოს სამი ეტაპი ჰქონდა: დირიას ემირატი, პირველი საუდის სახელმწიფო (1727–1818), რომელიც აღინიშნა სალაფიზმის გაფართოებით; ნეჯდის ემირატი, მეორე საუდის სახელმწიფო (1824–1891), აღინიშნა უწყვეტი შიდა ბრძოლებით; და მესამე საუდის სახელმწიფო (1902–დღემდე), რომელიც გადაიქცა საუდის არაბეთის სამეფოდ 1932 წელს და ახლა მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ახლო აღმოსავლეთზე. ოჯახს ჰქონდა კონფლიქტი ოსმალეთის იმპერიასთან, მექას შერიფთან, ჰაილის ალ რაშიდის ოჯახთან და მათ ვასალებთან ნაჯდში, მრავალ ისლამისტურ ჯგუფთან, როგორც საუდის არაბეთში, ისე მის ფარგლებს გარეთ და შიიტურ უმცირესობასთან საუდის არაბეთში.

საუდის არაბეთის ტახტის მემკვიდრეობა შეიქმნა იმისთვის, რომ პირველი მეფის, აბდულაზიზის ერთი ვაჟიდან მეორეზე გადასულიყო. მეფე სალმანმა, რომელიც ამჟამად მეფობს, პირველად შეცვალა შემდეგი მეფისნაცვალი, მისი ძმა მუქრინი, თავისი ძმისშვილით მუჰამედ ბინ ნაიფით. 2017 წელს მუჰამედ ბინ ნაიფი შეცვალა მოჰამად ბინ სალმანმა, მეფე სალმანის ვაჟმა, მემკვიდრე პრინცის თანამდებობაზე ერთგულების საბჭოს მიერ 34 ხმიდან 31 ხმის დამტკიცების შემდეგ.[5][6][7][8][9] მონარქია მემკვიდრეობითი იყო 2006 წლამდე, როდესაც სამეფო ბრძანებულებით გათვალისწინებული იყო მომავალი საუდის მეფეების არჩევა საუდის პრინცების კომიტეტის მიერ.[10]

პოლიტიკური ძალაუფლება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საგვარეულოს მეთაური არის საუდის არაბეთის მეფე, რომელიც არის საუდის არაბეთის სამეფოს სახელმწიფო მეთაური და მონარქი. მეფე თითქმის აბსოლუტურ პოლიტიკურ ძალაუფლებას ფლობს. მეფე ნიშნავს მინისტრებს, რომლებიც მისი სახელით ზედამხედველობენ მათ შესაბამის სამინისტროებს. თავდაცვის, შინაგან საქმეთა და საგარეო საქმეთა მინისტრები, როგორც წესი, საუდის ოჯახის წევრების ხელშია, ისევე როგორც ყველა ცამეტი რეგიონალური გუბერნატორი.[11] თუმცა, პორტფელების უმეტესობა, როგორიცაა ფინანსები, შრომა, ინფორმაცია, დაგეგმვა, ნავთობის საქმეები და მრეწველობა, ტრადიციულად გადაეცა უბრალო მოსახლეობას, ხშირად უმცროსი ალ საუდის წევრები მსახურობენ მათ მოადგილედ. საუდის ოჯახის წევრები ასევე ფლობენ სამეფოს სამხედრო და სამთავრობო დეპარტამენტის პოსტებს. სამეფოში საბოლოო ძალაუფლება ყოველთვის ეყრდნობოდა ალ საუდებს, თუმცა ულემების, სავაჭრო საზოგადოებისა და ზოგადად მოსახლეობის მხარდაჭერა იყო სამეფო ოჯახის პოლიტიკური სტატუს კვოს შენარჩუნების გასაღები.[12]

სიმდიდრე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საუდის არაბეთის სამეფო ოჯახს ეკუთვნის ძვირადღირებული იახტა Kingdom 5KR, საფრანგეთის რივიერაში, ანტიბში. 2015 წლის ივნისში, Forbes-მა ბიზნესმენი პრინც ალ-ვალიდ ბინ ტალალი, საუდის არაბეთის პირველი მეფის შვილიშვილი მსოფლიოს 34-ე უმდიდრეს ადამიანად დაასახელა, რომლის ქონება დაახლოებით 22,6 მილიარდი აშშ დოლარია.[13]

2020 წლის მონაცემებით, მთელი სამეფო ოჯახის ერთობლივი ქონება შეფასებულია დაახლოებით 100 მილიარდ დოლარად, რაც მათ ყველაზე მდიდარ სამეფო ოჯახად აქცევს ყველა მონარქს შორის, ისევე როგორც ერთ-ერთ უმდიდრეს ოჯახად მსოფლიოში.[14] სამეფო ოჯახის სიმდიდრის ზოგიერთი შეფასებით, 1,4 ტრილიონ დოლარს აღწევს.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. The House of Al Saud – A View of the Modern Saudi Dynasty. Frontline. PBS (18 September 2015).
  2. HRH Princess Basma bint Saud bin Abdulaziz Al Saud. Hardtalk. BBC (28 July 2011). ციტირების თარიღი: 7 April 2013
  3. Milmo Cahal (3 January 2012). „The Acton princess leading the fight for Saudi freedom“. The Independent. ციტირების თარიღი: 3 January 2012.
  4. Ruth Umoh. (18 August 2018) This royal family's wealth could be more than $1 trillion. ციტირების თარიღი: 23 May 2021
  5. Martin Chulov; Julian Borger (21 June 2017). „Saudi king ousts nephew to name son as first in line to throne“. The Guardian. ISSN 0261-3077. ციტირების თარიღი: 3 September 2019.
  6. Mohammed bin Salman becomes Saudi Crown Prince with 31 out of 34 votes. Al Arabiya (21 June 2017). ციტირების თარიღი: 3 September 2019
  7. Middle-east Arab News Opinion. Asharq Al-Awsat. ციტირების თარიღი: 3 September 2019
  8. Nicole Chavez; Tamara Qiblawi; James Griffiths (21 June 2017). „Saudi Arabia's king replaces nephew with son as heir to throne“. CNN.
  9. Sudarsan Raghavan; Kareem Fahim (21 June 2017). „Saudi king names son as new crown prince, upending the royal succession line“. The Washington Post. ციტირების თარიღი: 21 June 2017.
  10. Dewey Caitlin; Max Fisher (22 July 2013). „Meet the world's other 25 royal families“. The Washington Post. ციტირების თარიღი: 5 May 2020.
  11. King Salman meets governors of Saudi regions (30 May 2018).
  12. Millichronicle. (2019-12-02) OPINION: Why Saudi Citizens love Al-Saud family? en-US. ციტირების თარიღი: 2021-09-05
  13. The World's Billionaires. Forbes. ციტირების თარიღი: 2 July 2015
  14. Sean Ross. 10 of the Wealthiest Families in the World.