სანტ-ანეზე-ფუორი-ლე-მურა
| სანტ-ანეზე-ფუორი-ლე-მურა | |
|---|---|
 ეკლესიის შესასვლელი | |
 | |
| ძირითადი ინფორმაცია | |
| გეოგრაფიული კოორდინატები | 41°55′23″ ჩ. გ. 12°31′08″ ა. გ. / 41.92306° ჩ. გ. 12.51889° ა. გ. |
| რელიგიური წევრობა | კათოლიკური ეკლესია |
| ქვეყანა |
 იტალია |
| სტატუსი | მოქმედი |
| ფუნქციური სტატუსი | ეკლესია |
| ხუროთმოძღვრების აღწერა | |
| ხუროთმოძღვრული ტიპი | ეკლესია |
| ხუროთმოძღვრული სტილი | ბიზანტიური არქიტექტურა |
| თარიღდება | IV-VII ს. |
სანტ-ანეზე-ფუორი-ლე-მურა  ვიკისაწყობში | |
წმინდა აგნესის ეკლესია კედელს გარეთ ( იტალ. Sant'Agnese fuori le mura) — ტიტულარული ეკლესია, მცირე ბაზილიკა რომში, ნომენტანას ქუჩიდან დაღმართზე, რომელიც ქალაქიდან ჩრდილო-აღმოსავლეთით გადის. [1] წმინდა აგნესის ნეშტი, როგორც ამბობენ, მდებარეობს მაღალი საკურთხევლის ქვეშ. ეკლესია აშენებულია წმინდა აგნესის კატაკომბების ზემოთ, სადაც წმინდანი თავდაპირველად დაკრძალეს და რომელთა მონახულებაც ეკლესიიდანაც შესაძლებელია.
იგივე სახელწოდების დიდი ბაზილიკა აშენდა ახლომდებარედ, IV საუკუნეში და მისი ნანგრევები ჩანს სანტა კონსტანცასგან, იმავე ადგილზე. არსებული ეკლესია ააგო პაპმა, ჰონორიუს I-მა VII საუკუნეში და დღემდე თითქმის მთლიანად შენარჩუნებული აქვს თავისი თავდაპირველი სტრუქტურა, მიუხედავად დეკორაციის უამრავი ცვლილებისა. განსაკუთრებით კი აგნესის, ჰონორიუსისა და სხვა პაპის მოზაიკა აფსიდში დღესაც ინარჩუნებს თავდაპირველ მდგომარეობას. ტიტულის, S. Agnetis Extra moenia ამჟამინდელი კარდინალი მღვდელია კამილო რუინი. [2]
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]IV საუკუნეში, ამჟამინდელი ეკლესიისგან რამდენიმე მეტრის დაშორებით, აშენდა ძალიან დიდი ბაზილიკა, რომელსაც ეკუთვნოდა კონსტანტინე I-ის ქალიშვილის, კონსტანტინას დიდი კერძო საფლავი. მოგვიანებით, საფლავი გადაკეთდა ეკლესიად, რომელიც დღემდეა შემორჩენილი და ახლა ცნობილია როგორც სანტა კონსტანცა (მიუხედავად იმისა, რომ ის ოფიციალურად წმინდანად არ ითვლებოდა, მას წმინდანად მიიჩნევდნენ). იგი მოიცავს IV საუკუნის ძალიან მნიშვნელოვან მოზაიკებს, განსაკუთრებით დიდ ფართობებს ჭერზე, სეკულარულ სტილში, ასევე აფსიდის ორ მცირე მოზაიკას, რომელთაგან ერთზე აღბეჭდილია იესოს ადრეული გამოსახულება, რომელიც ხასიათდება სტანდარტული გრძელი, ღია ფერის თმით და შარავანდედით.
.jpg)
რომის დაცემის პერიოდში დიდი ბაზილიკა დაიშალა და VII საუკუნეში მისი ადგილი დაიკავა ამჟამინდელმა, ბევრად უფრო მცირე ეკლესიამ, რომელიც ააგო პაპ ჰონორიუს I-მა. კონსტანტინეს ბაზილიკის კედლების ქვედა ნაწილი და მისი აფსიდი დღემდეა შემორჩენილი. ახალი ეკლესია აშენდა იმ ადგილას, სადაც მიიჩნევდნენ აგნესის საფლავის მდებარეობას. VII საუკუნის ეკლესიის იატაკის დონე ორი მეტრით მაღლაა კატაკომბების იატაკის დონიდან, ხოლო ვიზიტორთა შესასვლელები მდებარეობს მე-2 სართულის გალერეის დონეზე. ეკლესიის იატაკის დონემდე ქუჩიდან გადადის გრძელი და ფართო შიდა კიბე, რომლის კედლებშიც ჩაშენებულია კატაკომბებიდან და სხვა ძველი შენობებიდან შემორჩენილი წარწერები. ჰონორიუსის დროინდელი აფსიდის მოზაიკა დღემდეა შემორჩენილი და ნაკლებად დაზიანებულია აღდგენის შედეგად, ვიდრე ამ პერიოდის უმეტესი მოზაიკა. ოქროს ფონზე, ცენტრში დგას აგნესის ფიგურა ბიზანტიური იმპერატრიცის კოსტუმში, რომელსაც ორივე მხარეს ჰყავს ჰონორიუსი და კიდევ ერთი პაპი, რომლის ვინაობაც უცნობია. ეკლესია ასევე აშენდა ცალკე ზედა გალერეით მხოლოდ ქალებისთვის (მატრონეუმი), რომელიც მსგავსია სან-ლორენცოს გარეთ მდებარე ეკლესიისა. აქ დაკრძალულია წმინდა ემერენციაც.
კატაკომბები მდებარეობს სამ დონეზე, რომლებიც მოიცავს II-V საუკუნეებს; ყველაზე მაღალი დონის ნაწილი, რომელიც II საუკუნეს ეკუთვნის, შეიძლება მოვინახულოთ ექსკურსიით. მიუხედავად იმისა, რომ ნახატები აღარ არის ადგილზე, არსებობს მრავალი წარწერა და ღირებული ამოტვიფრული გამოსახულება. მრავალი წარწერა ასევე გადაჭიმულია დიდ კიბეზე, რომელიც მთავარი მონასტრიდან ეკლესიამდე მიდის.
ამ ეკლესიაში, წმინდა აგნესის დღესასწაულზე (21 იანვარი), ორი ცხვარი იწირება, როგორც წესი, პაპის მიერ პონტიფიკალური დიდი ღვთისმსახურების შემდეგ; მათი ბალანი მოგვიანებით პალიის დასამზადებლად გამოიყენება, ცერემონიული საყელოს, რომლებსაც პაპები ახლად აყვანილ მეტროპოლიტ-არქიეპისკოპებს უგზავნიან, ერთობის გამოხატვის მიზნით.
ეკლესია 1489 წელს პაპმა ინოკენტი VIII-მა გადასცა ლათერანის კანონიკურ რეგულარებს; მათ განაგრძეს მსახურება 1708 წელს, როდესაც პაპმა კლემენტ XI-მა ეკლესია პაროქიად გამოაცხადა.[3]
ლეგენდა და ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ეკლესია არის კანადელი ავტორისა და ანთროპოლოგის მარგარეტ ვიზერის წიგნის, The Geometry of Love მთავარი თემა, რომელიც გამოქვეყნდა 2000 წელს; აღწერს მას დეტალურად და განიხილავს ისტორიის, თეოლოგიის, არქიტექტურის, სიმბოლიზმის, ემოციური და ესთეტიკური გავლენის ასპექტებს ეკლესიის მონახულებისას.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Parish website
- Lucentini, M. (31 December 2012). The Rome Guide: Step by Step through History's Greatest City. Interlink. ISBN 9781623710088.
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ S. Agnese fuori le mura. ციტირების თარიღი: 25 October 2016
- ↑ (1991) Acta Apostolicae Sedis, გვ. 630.
- ↑ Catholic Encyclopedia, 1922, s.v. canons, p. 153