სანტა-მარია-დელა-ვიტორია

სანტა-მარია-დელა-ვიტორია (იტალ. Chiesa di Santa Maria della Vittoria) — (ინგლისურად: გამარჯვების წმინდა მარიამი, ლათინურად: S. Mariae de Victoria) არის კათოლიკური სატიტულო მცირე ბაზილიკა და ფეხშიშველ კარმელიტთა სამონასტრო ეკლესია, რომელიც ეძღვნება გამარჯვების ქალბატონს რომში, იტალია, ცნობილი როგორც ჯან ლორენცო ბერნინის შედევრის წმინდა ტერეზას ექსტაზის სახლი. ეკლესია მდებარეობს რიონე სალუსტიანოში, ვია XX სეტემბრეს ნომერ 98-ზე, სადაც ეს ქუჩა კვეთს ლარგო სანტა სუზანას. ის მდებარეობს მოსეს შადრევნის გვერდით და სარკისებურად ირეკლავს სანტა სუზანას ეკლესიას ლარგოს მოპირდაპირე მხარეს. ის მდებარეობს დაახლოებით ორი კვარტალის ჩრდილო-დასავლეთით პიაცა დელა რეპუბლიკასა და ტეატრო დელ'ოპერას მეტროს სადგურიდან.

ისტორია

ეკლესიისთვის მიწა შეძენილი იქნა 1607 წლის 20 აპრილს,^[1] და ეკლესია აშენდა 1608-დან 1620 წლამდე როგორც წმინდა პავლეს სახელობის სამლოცველო ფეხშიშველი კარმელიტებისთვის.^[2] 1620 წელს თეთრი მთის ბრძოლაში კათოლიკეთა გამარჯვების შემდეგ, რამაც შეაჩერა რეფორმაცია ბოჰემიაში, ეკლესია ხელახლა მიეძღვნა ქალწულ მარიამს. ოსმალური დროშები, რომლებიც აღებულ იქნა 1683 წლის ვენის ბრძოლაში, მოგვიანებით ეკლესიაში დაიკიდა, რითაც გაძლიერდა თემა ქალწულის შესახებ, რომელიც ეხმარებოდა კათოლიკურ არმიებს გამარჯვების მოპოვებაში.^[1]

ორდენი თავად აფინანსებდა სამშენებლო სამუშაოებს, სანამ გათხრებისას არ აღმოაჩინეს ბორგეზეს ჰერმაფროდიტი. სციპიონე ბორგეზემ, პაპ პავლე V-ის კარდინალ-დისწულმა, მიითვისა ეს ქანდაკება, მაგრამ სანაცვლოდ დააფინანსა ფასადზე დარჩენილი სამუშაოები და ორდენს გადასცა თავისი არქიტექტორი, ჯოვანი ბატისტა სორია. ეს დაფინანსება ძალაში შევიდა მხოლოდ 1624 წელს, და სამუშაოები დასრულდა ორი წლის შემდეგ.^[1]

ექსტერიერი

ეკლესია არის ერთადერთი ნაგებობა, რომელიც მთლიანად დაპროექტებული და დასრულებულია ადრეული ბაროკოს არქიტექტორის კარლო მადერნოს მიერ, თუმცა ინტერიერმა განიცადა ხანძარი 1833 წელს და საჭიროებდა რესტავრაციას. თუმცა, მისი ფასადი აიგო ჯოვანი ბატისტა სორიას მიერ მადერნოს სიცოცხლეში, 1624-1626 წლებში, რაც აჩვენებს ახლომდებარე სანტა სუზანას მადერნოსეულ უდავო გავლენას.

ინტერიერი

ეკლესიის შიდა სივრცეს აქვს ერთი ფართო ნავი დაბალი სეგმენტური კამარის ქვეშ, სამი ურთიერთდაკავშირებული გვერდითი სამლოცველოთი თაღებს უკან, რომლებიც გამოყოფილია უზარმაზარი კორინთული პილასტრებით, ოქროსფერი კაპიტელებით, რომლებიც ამდიდრებს ანტაბლემენტს. კონტრასტული მარმარილოს მოპირკეთება გამდიდრებულია თეთრი და მოოქროვილი სტუკოს ანგელოზებით და პუტებით სრული რელიეფით. ინტერიერი თანმიმდევრულად გამდიდრდა მადერნოს გარდაცვალების შემდეგ; მისი კამარა მოიხატა 1675 წელს გამარჯვების თემებით ფორმირებულ განყოფილებებში ყალბი ჩარჩოებით: ქალწული მარიამი ერესის დამარცხებით და აჯანყებული ანგელოზების დაცემა, შესრულებული ჯოვანი დომენიკო ჩერინის მიერ 1675 წელს.

სხვა სკულპტურული დეტალები უხვადაა: იოსების სიზმარი (მარცხენა ტრანსეპტი, დომენიკო გუიდი, გვერდებზე პიერ ეტიენ მონოს რელიეფური პანელები) და კარდინალ ბერლინგიერო გესის საფლავის ძეგლი. არის ნახატები გუერჩინოს, დომენიკინოს და ნიკოლა ლორენის მიერ. ეკლესია ასევე არის წმინდა ვიქტორიას საბოლოო განსასვენებელი ადგილი, რომლის შენახული ნეშტიც გამოფენილია.

კორნაროს სამლოცველო

კორნაროს სამლოცველო არის კერძო სამლოცველო, რომელიც შეუკვეთა ფედერიკო კორნარომ ბაროკოს სკულპტორს ჯან ლორენცო ბერნინის. ბერნინიმ დაკარგა პაპის მფარველობა პაპ ურბან VIII-ის გარდაცვალებისა და მისი შემცვლელის, პაპ ინოკენტი X-ის შემდეგ, რომელსაც არ მოსწონდა მისი მხატვრული სტილი, რამაც შესაძლებელი გახადა მისი დაკვეთა კერძო პატრონებისგან კარიერის ამ წარმატებულ ეტაპზე. სამლოცველოს მთლიანი არქიტექტურული და სკულპტურული ანსამბლი ბერნინის მიერ იყო დაპროექტებული.

კორნაროს სამლოცველოს საკურთხევლის ნაწილი, წმინდა ტერეზას ექსტაზი, ბაროკოს სკულპტურის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ნამუშევარია და ფართოდაა მიჩნეული ბერნინის შედევრად. სკულპტურა გამოსახავს მომენტს, რომელიც აღწერილია წმინდა ავილელი ტერეზას მიერ თავის ავტობიოგრაფიაში, სადაც მას ჰქონდა ცხადი ხილვა სერაფიმისა, რომელიც მის გულს ოქროს ისრით გულს განგმირავდა, რამაც მას ერთდროულად უზომო სიხარული და ტკივილი მიანიჭა. მოფრიალე სამოსი და დაძაბული პოზა უარყოფს კლასიკურ თავშეკავებასა და სიმშვიდეს, რათა გამოსახოს უფრო ვნებიანი. მიუხედავად იმისა, რომ მხატვრულად ეს არის შედევრი, მაინც, ბერნინის სიცოცხლეში და მომდევნო საუკუნეებში, წმინდა ტერეზას ექსტაზი სხვადასხვა კრიტიკოსების მიერ დადანაშაულებული იყო იმის გამო, რომ გადაკვეთა წესიერების ზღვარი წმინდანის გამოცდილების სექსუალიზაციით, იმ დონემდე, რომელსაც არცერთი ხელოვანი, ბერნინამდე ან ბერნინის შემდეგ, არ გაბედავდა: მისი გამოსახვით გაუგონრად ახალგაზრდა ასაკში, როგორც იდეალიზებული სილამაზე, ნახევრად წამოწოლილ პოზიციაში, ღია პირით და გაშლილი ფეხებით, თავსაბურავი გახსნილი, თვალსაჩინოდ გამოჩენილი შიშველი ტერფებით (ფეხშიშველი კარმელიტები, მოკრძალების გამო, ყოველთვის ატარებდნენ სანდლებს მძიმე წინდებით) და სერაფიმი, რომელიც „ხდის“ მას მოსასხამის გახსნით, რათა ისრით განგმიროს გული.^[3]^[4]

რესურსები ინტერნეტში

სქოლიო

↑ ^1.0 ^1.1 ^1.2 Chiesa di Santa Maria della Vittoria it. Padri Carmelitani Scalzi: Storia. ციტირების თარიღი: 19 November 2020
↑ Chiesa di Santa Maria della Vittoria it. Padri Carmelitani Scalzi. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 20 სექტემბერი 2021. ციტირების თარიღი: 19 November 2020
↑ For these visual details of the statue and an examination of the charge of indecency, see Franco Mormando, 'Did Bernini's Ecstasy of St. Teresa Cross a 17th-century Line of Decorum? (Mormando's answer is yes): [1].
↑ Zirpolo, Lilian H. (2010). Historical Dictionary of Baroque Art and Architecture. Scarecrow Press, გვ. 170–171. ISBN 978-1-4616-5919-8.

[Storia-1] 1.0 ^1.1 ^1.2 Chiesa di Santa Maria della Vittoria it. Padri Carmelitani Scalzi: Storia. ციტირების თარიღი: 19 November 2020

[2] Chiesa di Santa Maria della Vittoria it. Padri Carmelitani Scalzi. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 20 სექტემბერი 2021. ციტირების თარიღი: 19 November 2020

[3] For these visual details of the statue and an examination of the charge of indecency, see Franco Mormando, 'Did Bernini's Ecstasy of St. Teresa Cross a 17th-century Line of Decorum? (Mormando's answer is yes): [1].

[Zirpolo2010-4] Zirpolo, Lilian H. (2010). Historical Dictionary of Baroque Art and Architecture. Scarecrow Press, გვ. 170–171. ISBN 978-1-4616-5919-8.

[1]

[2]

[3]

[4]