სალმან რუშდი

სალმან რუშდი
დაბადების თარიღი	19 ივნისი, 1947(1947-06-19) (74 წლის)
დაბადების ადგილი	მუმბაი
საქმიანობა	მწერალი , რომანისტი, ესეისტი, სცენარისტი, საბავშვო მწერალი და მსახიობი
ენა	ინგლისური ენა
მოქალაქეობა	გაერთიანებული სამეფო  აშშ  ინდოეთი
ალმა-მატერი	რაგბის სკოლა, სამეფო კოლეჯი და კემბრიჯის უნივერსიტეტი
ჟანრი	მაგიური რეალიზმი
Magnum opus	სატანური ლექსები
ჯილდოები	ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენის კომანდორი, PEN Pinter Prize , ჯეიმზ ტაიტ ბლეკის სამახსოვრო პრემია, ბუკერის პრემია, ჯეიმზ ჯოისის ჯილდო , კურტ ტუხოლსკის პრემია, Gold Medal of the Círculo de Bellas Artes, ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი, Mythopoeic Awards, კოსტას პრემია, კოსტას პრემია, The British Book Awards, Common Wealth Award of Distinguished Service, სენტ-ლუისის ლიტერატურული პრემია , Crossword Book Award, ჰანს კრისტიან ანდერსენის ლიტერატურული პრემია , National Arts Awards, Golden PEN Award, Aristeion Prize, ნორმან მაილერის პრემია , ავსტრიის სახელმწიფო პრემია ევროპული ლიტერატურისთვის , Emperor Has No Clothes Award, წლის ჰუმანისტი, honorary doctor of the University of Tromsø, ლიეჟის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი და ამერიკის ხელოვნებისა და მეცნიერების აკადემიის წევრი
მეუღლე	მარიან უიგინზი , პადმა ლაკშმი და Elizabeth West
შვილ(ებ)ი	Zafar Rushdie და Milan Rushdie
გავლენა მოახდინეს იტალო კალვინო, ვლადიმერ ნაბოკოვი, კრისტოფერ ჰიტჩენსი და გაბრიელ გარსია მარკესი
საიტი	salmanrushdie.com
სალმან რუშდი ვიკისაწყობში

აჰმედ სალმან რუშდი (Sir Ahmed Salman Rushdie; დევანაგარი: सर अहमद सलमान रुश्दी ნასტ.:سلمان رشدی; დ. 19 ივნისი, 1947) — ინდური წარმოშობის ბრიტანელ-ამერიკელი რომანისტი და ესეისტი. პირველი წარმატება მეორე რომანმა „შუაღამის შვილები“ (1981) მოუტანა, რომელმაც ბუკერის პრემია მიიღო და პრემიის ისტორიაში საუკეთესო გამარჯვებულად ორჯერ დასახელდა. მწერლის შემოქმედება, რომელიც მაგიურ რეალიზმსა და ისტორიულ პროზას აერთიანებს, აღმოსავლურ და დასავლურ ცივილიზაციებს შორის მიგრაციაზე, კავშირების გაბმაზე და მათ რღვევაზე მოგვითხრობს. მისი ნაწარმოებების უმრავლესობაში მოქმედება ინდოეთის სუბკონტინენტზე ვითარდება.

მწერლის მეოთხე რომანი „ეშმაკეული აიები“ (1988) მრავალი ქვეყნის მუსლიმთა რისხვის საგანი გახდა. აიათოლა რუჰოლა ხომეინის მიერ მასზე ფატვას (სიკვდილის განაჩენის) გამოტანის გამო მომდევნო რამდენიმე წელი მას მალვაში ცხოვრებამ მოუწია და მხოლოდ შიგადაშიგ ჩნდებოდა საზოგადოებაში.

1983 წელს რუშდი ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრი გახდა. 1999 წელს მან საფრანგეთის მთავრობისგან ხელოვნებისა და ლიტერატურის ორდენი მიიღო. 2007 წელს მწერალს ელისაბედ II-ისგან ლიტერატურაში შეტანილი წვლილისთვის რაინდის წოდება მიენიჭა. 2009 წელს ჟურნალი The Times-ის სიაში „50 საუკეთესო ბრიტანელი ავტორი 1945 წლიდან“ რუშდი ოცდამეათე ადგილზე დასახელდა.

2000 წლიდან ავტორი აშშ-ში ცხოვრობს. გარკვეული პერიოდის მანძილზე იგი ემორის უნივერსიტეტში ასწავლიდა. 2015 წელს ნიუ-იორკის უნივერსიტეტის არტურ ლ. კარტერის ჟურნალისტიკის ინსტიტუტმა მას გამორჩეული მწერლის სტატუსი მიანიჭა. რუშდი ამერიკის ხელოვნებისა და ლიტერატურის აკადემიის წევრი გახდა. 2012 წელს მან გამოაქვეყნა მემუარი „ჯოზეფ ანტონი“, რომელშიც იგი იხსენებს თავისი ცხოვრების იმ პერიოდს, როცა „ეშმაკეული აიების“ გამო ფატვა გამოუცხადეს.

ბიოგრაფია

ადრეული ცხოვრება

დაიბადა ბრიტანეთის ინდოეთის ქალაქ ბომბეიში. მის მამას, ანის აჰმედ რუშდს, კემბრიჯში იურიდიული განათლება ჰქონდა მიღებული, მოგვიანებით კი ბიზნესმენი გახდა. 2012 წლის მემუარში მწერალი იხსნებს, რომ მამამისმა გვარი რუშდი ავეროესის პატივსაცემად აიღო.

რუშდი ბომბეიში გაიზარდა და საშუალო განათლებასაც იქ იღებდა. იგი ლონდონში გადავიდა, სადაც სწავლა რაგბის სკოლაში განაგრძო, შემდეგ კი კემბრიჯის უნივერსიტეტის სამეფო კოლეჯში ჩაირიცხა, რომელიც ისტორიაში ხელოვნების მაგისტრის ხარისხით დაამთავრა. კემბრიჯში სწავლის დასრულების შემდეგ რუშდი ხანმოკლე დროით თავის ოჯახთან ერთად პაკისტანში ცხოვრობდა, შემდეგ კი დიდ ბრიტანეთში გადავიდა მუდმივად საცხოვრებლად.

ბიბლიოგრაფია

რომანები

• „გრიმუსი“ / Grimus (1975)
• „შუაღამის შვილები“ / Midnight’s Children (1981)
• „სირცხვილი“ / Shame (1983)
• „ეშმაკეული აიაები“ / The Satanic Verses (1988)
• „ჰარუნი და ისტორიების ზღვა“ / Haroun and the Sea of Stories (1990)
• „მავრის ბოლო ოხვრა“ / The Moor’s Last Sigh (1995)
• „მიწა მის ფეხთქვეშ“ / The ground beneath her feet (1999)
• „მძვინვარება“ / Fury (2001)
• „კლოუნი შალიმარი“ / Shalimar the Clown (2005)
• „ფლორენციელი ჯადოქარი“ / The Enchantress of Florence (2008)

მოთხრობების კრებულები

• „აღმოსავლეთი, დასავლეთი“ / East, West (1994) (მოთხრობები)

პუბლიცისტიკა

• „აღმოსავლეთის ციალი“/ The East is Blue (2004) (ესსეისტიკა)
• „იაგუარის ღიმილი: ნიკარაგუული დღიური“ / The Jaguar Smile: A Nicaraguan Journey (1987)
• „გამოგონილი სამშობლო: ესსე და კრიტიკა“ / Imaginary Homelands: Essays and Criticism, 1981—1991 (1992) (ესსეისტიკა)
• „ამ ზღვარის გადაკვეთა: ესსეების კრებული“ / Step Across This Line: Collected Nonfiction 1992—2002 (2002)

სქოლიო

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სალმან რუშდი