რუმინეთის კონსტიტუცია

რუმინეთს კონსტიტუცია, რომელიც დღეს მოქმედებს, რუმინეთის ახალ ისტორიაში რიგით მეშვიდე კონსტიტუციაა. იგი რუმინეთის ფუნდამენტური დოკუმენტია, რომელიც მმართველობის სტრუქტურას, მოქალაქეთა უფლებებსა და ვალდებულებებს და კანონშემოქმედების პრინციპებს განსაზღვრავს. კონსტიტუცია რუმინეთის მთავრობის ლეგიტიმაციის საფუძველია. იგი 1991 წლის 21 ნოემბერს შეიმუშავეს და იმავე წლის 8 დეკემბერს დამტკიცდა, ეროვნულ რეფერენდუმში. კონსტიტუცია ამოქმედდა იმავე დღეს.
კონსტიტუციაში ცვლილებები ერთხელ, 2003 წლის რეფერენდუმის საფუძველზე, შევიდა. ახალი ტექსტი ძალაშია 2003 წლის 29 ოქტომბრიდან.
სტრუქტურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1991 წლის კონსტიტუციის 2003 წლის ვერსია 156 მუხლს მოიცავს, რომლებიც 8 თავშია მოცემული:
- თავი I — ზოგადი დებულებები
- თავი II — ფუნდამენტური უფლებები, თავისუფლებები და ვალდებულებები
- თავი III — საჯარო ორგანოები
- თავი IV — ეკონომიკა და საჯარო ფინანსები
- თავი V — საკონსტიტუციო სასამართლო
- თავი VI — ევრო-ატლანტიკური ინტეგრაცია
- თავი VII — კონსტიტუციის გადასინჯვა
- თავი VIII — საბოლოო და გარდამავალი დებულებები
თავდაპირველი ვერსია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1991 წლის კონსტიტუცია პარლმენტარებითა და კონსტიტუციური სამართლის სპეციალისტების კომისიამ შეადგინა. 1991 წლის ნოემბერს პარლამენტის, როგორც საკონსტიტუციო ასამბლეის, შეხვედრა გაიმართა და პროექტი პარლამენტმა დაამტკიცა. იმავე დღეს კონსტიტუცია Monitorul Oficial-ში გამოქვეყნდა. 1991 წლის 8 დეკემბერს გამართულ რეფერენდუმში მონაწილეთა 77.3%-მა კონსტიტუაციას დაუჭირა მხარე.
1991 წლის კონსტიტუციის თავდაპირველი ვარიანტი 7 თავისა და 152 მუხლისგან შედგებოდა. რუმინეთი „ეროვნულ, სუვერენულ, დამოუკიდებელ, უნიტარულ და განუყოფელ სახელმწიფოდაა“ გამოცხადებული. მმართველობის ფორმაა რესპუბლიკა, რომელსაც 5 წლის ვადით არჩეული პრეზიდენტი ხელმძღვანელობს. პრეზიდენტის ორი ვდით არჩევა დასაშვებია. იგი სახელმწიფოს წარმოადგენს საშინაო და საგარეო ურთიერთობებში, უზრუნველყოფს კონსტიტუციის მორჩილებასა და სახელმწიფო ინსტიტუტების სათანადო ფუნქციონირებას, არის ქვეყნის დამოუკიდებლობის, ერთიანობისა და განუყოფლობის გარანტი.
კონსტიტუციის მიხედვით, პარლამენტი „რუმინელი ხალხის უზენაესი წარმომადგენლობითი და ერთადდერთი კანონშემოქმედი ორგანოა“. რუმინეთის პარლამენტი ორპალატიანია (დეპუტატთა პალატა და სენატი) და ოთხი წლის ვადით აირჩევა. კონსტიტუციით უზრუნველყოფილია ფუნდამენტური სამოქალაქო უფლებები და თავისუფლებები და შექმნილია რუმინეთის ომბუდსმენის ოფისი.[1]
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ყოფილი კონსტიტუციები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- რუმინეთის პირველი კონსტიტუცია
- რუმინეთის მეორე კონსტიტუცია
- რუმინეთის მესამე კონსტიტუცია
- რუმინეთის მეოთხე კონსტიტუცია
- რუმინეთის მეხუთე კონსტიტუცია
- რუმინეთის მეექვსე კონსტიტუცია
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Stan, Stoica (2008). Dicţionar biografic de istorie a României. Ed. Meronia, გვ. 94-95. ISBN 978-973-7839-39-8. OCLC 299959363.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- (in Romanian) The Constitution of Romania, official untranslated version
- (in English) The Constitution of Romania, official English translation დაარქივებული 2020-06-05 საიტზე Wayback Machine.
- (in French) The Constitution of Romania, official French translation
- (in Romanian) The Constitution of Romania, 1991 version
- (in English) The Constitution of Romania, 1991 version in English
- (in French) The Constitution of Romania, 1991 version in French დაარქივებული 2022-12-05 საიტზე Wayback Machine.