რიინ ტამი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
რიინ ტამი
დაბ. თარიღი 12 აგვისტო, 1981(1981-08-12)[1] (42 წლის)
დაბ. ადგილი ტარტუ
მოქალაქეობა  ესტონეთი
საქმიანობა გენეტიკოსი
მუშაობის ადგილი ტარტუს უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი ტარტუს უნივერსიტეტი და მიინა ჰარმას გიმნაზია

რიინ ტამი (ესტ. Riin Tamm; დ. 12 აგვისტო, 1981) — ტარტუს უნივერსიტეტში მოღვაწე ესტონელი გენეტიკოსი და მეცნიერების პოპულარიზატორი. სტუდენტობის პერიოდში, იგი თიოპური მეთილტრანსფერაზის მოქმედებაზე მუშაობდა[2].

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რიინ ტამი დაიბადა 1981 წლის 12 აგვისტოს, ტარტუში, ესტონეთი. გაიზარდა სოფელ პერიში, პილვასთან ახლოს[3]. იგი ექიმების შვილია[4]. 1997-2000 წლებში, იინა ჰარმას უმაღლეს სკოლაში, ტარტუში სწავლობდა. 2001-2005 წლებში, იგი ტარტუს უნივერსიტეტში, სადაც მოლეკულურ დიაგნოსტიკას შეისწავლიდა, ბოლო კურსის სტუდენტი იყო, ხოლო 2005-2007 წლებში, მაგისტრატურაზე სწავლობდა. 2007 წელს, რიინ ტამმა მაგისტრის ხარისხი მიიღო და დოქტორანტურაზე განაგრძო სწავლა. მის სამაგისტრო დისერტაციას, რომელიც ანდრეს მეტსპალუს და კერსტი ოსელინის ხელმძღვანელობით მოამზადა, შემდეგი სახელწოდება ჰქონდა: ადამიანის თიოპური მეთილტრანსფერაზის ფარმაკოგენეტიკა: გენოტიპის და ფენოტიპის თანაფარდობა და ჰაპლოტიპური გამოკვლევა ესტონეთის მოსახლეობაში[5]. 2011 წელს, იგი ერთ-ერთი იყო შერჩეულ 26 მეცნიერს შორის, რომელთაც ესტონეთის მასშტაბით იმოგზაურეს და ამასთანავე, მონაწილეობა მიიღეს სკოლებში და აკადემიურ ინსტიტუტებში გამართულ ღონისძიებებში[4]. 2002 წელს, ესტონეთის ეროვნული სამეცნიერო ურთიერთობისთვის, რიინ ტამმა მეორე საპრიზო ადგილი დაიკავა, კატეგორიაში — „საუკეთესო პოპულარიზატორი მეცნიერი, ჟურნალისტი, მასწავლებელი და ა.შ. მეცნიერების და ტექნოლოგიის სფეროში“[5].

რიინ ტამი, სამეცნიერო ჟურნალების, გაზეთ Postimees-ის, რადიო Radio Kuku-ს პროგრამის — Falling Apple (Kukkuv õun – 28 აგვისტო, 2010)-ის და ესტონეთის ერთ-ერთი სატელევიზიო არხის — Eesti Televisioon-ის პროგრამის, Good Vision (15 ოქტომბერი, 2009; 20 ოქტომბერი, 2011; 17 იანვარი, 2012)-ის მეშვეობით, ფართო საზოგადოებამ გაიცნო[5][6].

რიინ ტამმა აღნიშნა, რომ ექიმებს კვლავ აქვთ ასე თუ ისე მცირე ინტერესი მკურნალობის გაუმჯობესებლად გენეტიკური ინფორმაციის გამოყენების მიმართ[7]. 2012 წლის ივნისის ერთ-ერთ ინტერვიუში, მან განაცხადა:

ვიკიციტატა
„ბევრად მეტი მუშაობა სჭირდება ადამიანის გენეტიკური სტრუქტურის განსაზღვრას, თუმცა, მრავალი სამუშაო უკვე ჩატარდა ამის განსახორციელებლად. გენეტიკური ინფორმაცია, შესაძლოა, დაგვეხმაროს გარკვეულ დაავადებათა რისკის გამოვლენაში და გამოსადეგი იყოს მკურნალობისთვის შესაბამისი მედიკამენტების დადგენაში.“

რიინ ტამი ადამიანთა გენეტიკის ესტონური საზოგადოების{sfn|Juhatus – Eesti Inimesegeneetika Ühing}} და ასევე, გერონტოლოგიის და გერიატრიის ესტონური ასოციაციის წევრია[8]. ამასთანავე, იგი ესტონეთის გენეტიკური ფონდის მიერ ორგანიზებული კონფერენციის — ყოველწლიური საერთაშორისო გენეტიკური ფორუმის სამეცნიერო პროგრამის კომიტეტის ხელმძღვანელია[9].

ნამუშევრები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტამი არაერთი სამეცნიერო მოხსენების ავტორი და თანაავტორია, ძირითადად, ადამიანის გენეტიკის და გერონტოლოგიის შესახებ. მათ შორისაა[5]:

  • Milek, M.; Smid, A.; Tamm, R.; Karas Kuzelicki, N.; Metspalu, A.; Mlinaric-Rascan, I. (2012). „Post-translational stabilization of thiopurine S-methyltransferase by S-adenosyl-L-methionine reveals regulation of TPMT*1 and *3C allozymes“. Biochemical Pharmacology (journal). 83 (7): 969–976. doi:10.1016/j.bcp.2012.01.010. PMID 22274639.
  • Tamm, R. (2010). „Novel human pathological mutations. Gene symbol: SPAST. Disease: Hereditary spastic paraplegia“. Human Genetics (journal). 127 (1): 112. PMID 20108387.
  • Tamm, Riin; Saks, Kai; Pääsuke, Mati (2010). „Research on ageing and longevity in Estonia“. Reviews in Clinical Gerontology. 20 (2): 154–159. doi:10.1017/s0959259810000134.
  • Kuningas, M.; May, L.; Tamm, R.; van Bodegom, D.; van den Biggelaar, A. H. J.; Meij, J. J.; Frölich, M.; Ziem, J. B.; Suchiman, H. E. D.; Metspalu, A.; Eline Slagboom; Westendorp, R. G. J (2009). „Selection for Genetic Variation Inducing Pro-Inflammatory Responses under Adverse Environmental Conditions in a Ghanaian Population“. PLOS ONE. 4 (11): e7795. doi:10.1371/journal.pone.0007795. PMC 2771352. PMID 19907653.CS1-ის მხარდაჭერა: მრავალი სახელი: ავტორების სია (link)
  • Tamm, R.; Oselin, K.; Kallassalu, K.; Magi, R.; Anier, K.; Remm, M.; Metspalu, A. (2008). „Thiopurine S-methyltransferase (TPMT) pharmacogenetics: three new mutations and haplotype analysis in the Estonian population“. Clinical Chemistry and Laboratory Medicine. 46 (7): 974–979. doi:10.1515/CCLM.2008.187. PMID 18605963.
  • Oselin, K.; Anier, K.; Tamm, R.; Kallassalu, K.; Mäeorg, U. (2006). „Determination of thiopurine S-methyltransferase (TPMT) activity by comparing various normalization factors: Reference values for Estonian population using HPLC-UV assay“. Journal of Chromatography B. 834 (1–2): 77–83. doi:10.1016/j.jchromb.2006.02.031. PMID 16517227.

Web of Science-ის მიხედვით, მისი გამოცემები 23-ჯერ იქნა ციტირებული სხვა ნამუშევრებში, რის მიხედვითაც, რიინ ტამის h ინდექსი, 3-ის ტოლია.[10]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ციტირება

  1. Estonian Research Portal
  2. University of Tartu.
  3. Jõgi, Aime (2011-11-29). „Värviliste jalgadega naine murrab müüte“. Tartu Postimees (Estonian). ციტირების თარიღი: 23 December 2012.
  4. 4.0 4.1 Jõgi 2011. sfn error: multiple targets (2×): CITEREFJõgi2011 (help)
  5. 5.0 5.1 5.2 5.3 Riin Tamm – Estonian Research Information System.
  6. Estonian Academy of Sciences 2012, p. 49.
  7. Randla 2011.
  8. Board: Eesti Gerontoloogia ja Geriaatria Assotsiatsioon.
  9. The 13th International Gene Forum 2013.
  10. (2012) „Tamm, Riin“, Science Citation Index, Web of Science. Thomson Reuters. 

წყარო