რვაობითი თვლის სისტემა

რვაობითი თვლის სისტემა ან თვლის რვაობითი სისტემა — პოზიციური თვლის სისტემა, რომლის ფუძეა 8.

იმისათვის რომ რაიმე რიცხვი წარმოვადგინოთ ორობით სისტემაში, საჭიროა 1-ებისა და 0-ების საკმაოდ დიდი რაოდენობა, მაგ. 9810=11000102. ამიტომ როგორც შესავალში აღვნიშნეთ ორობითი რიცხვების მარტივად ჩაწერის მიზნით შემოღებულია თვლის 8-ობითი და 16-ობითი სისტემები, (გავიხსენოთ, რომ ციფრულ სისტემებში გვაქვს მხოლოდ 1-ები და 0-ები). გარდა ამისა მათ აქვთ სხვა დანიშნულებაც, რაც ძირითადად დაკავშირებულია კომპიუტერის მეხსიერების დამისამართებასთან.

თუ კარგად გავარჩიეთ წინა სტატიები, ძნელი არ არის მივხვდეთ, რომ რვაობით თვლის სიტემაში გავაქვს მხოლოდ 8 ციფრი, ესენია:

0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.

ნებისმიერი 10-ობითი რიცხვი წარმოიდგინება ამ 8 ციფრის საშუალებით. მაგალითად, 8-ობითი რიცხვებია:

014, 7037, 001, 10034, 5612.

ერთიდან მეორე სისტემაზე გადასვლის წესები ანალოგიურია 2-ობითი სისტემისა, ოღონდ ცხადია აქ გაყოფა ხდება 8-ზე და წონა არის 8ⁿ სადაც n არის ციფრის პოზიცია 8-ობით რიცხვში.

ორობითი რიცხვი 8-ობითში იწერება შემდეგნაირად. ორობითი რიცხვის დაჯგუფება ხდება სამ-სამად და თვითოეული სამეულისთვის იწერება 8-ობითი რიცხვი შესაბამისობის შემდეგი ცხრილის მიხედვით:

08  = 0002
18  = 0012
28  = 0102
38  = 0112
48  = 1002
58  = 1012
68  = 1102
78  = 1112    

დაჯგუფება ხდება მარჯვნიდან მარცხნივ. მაგალითად, 011101-ის დაჯგუფებით მივიღებთ:

011101₂=35₈,

ე. ი. ჯერ ავიღეთ 101 ჯგუფი და დავწერეთ მისი შესაბამისი რვაობითი რიცხვი 5, შემდეგ ავიღეთ 011 და დავწერეთ 3 (ვიყენებთ ზემოთ მოცემულ ცხრილს). ასევე, 100101101₂-სათვის

100101101₂=455₈,

თუ ციფრების რაოდენობა ისეთია, რომ არ ხერხდება დაჯგუფება სამად, მაშინ მარცხნიდან ემატება ციფრი 0, სანამ არ შეივსება სამ ციფრამდე: მაგალითად

1₂=001₂=1₈, ან 1010₂=001010₂=12₈.

რესურსები ინტერნეტში

• თვლის რვაობითი სისტემა