ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე
| ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე | |
|---|---|
| ფრანგ. Jean-Baptiste Joseph Fourier | |
 | |
| დაბ. თარიღი | 21 მარტი, 1768[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] |
| დაბ. ადგილი | ოსერი, ბურგუნდია, საფრანგეთის სამეფო[13] |
| გარდ. თარიღი | 16 მაისი, 1830[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] (62 წლის) |
| გარდ. ადგილი | პარიზი, საფრანგეთის სამეფო[1] [2] |
| დასაფლავებულია | პერ-ლაშეზის სასაფლაო[14] |
| მოქალაქეობა | საფრანგეთი |
| საქმიანობა | მათემატიკური ანალიზი, მათემატიკა, ფიზიკა, აფრიკანისტიკა, study of history, არქეოლოგია და მათემატიკური ფიზიკა |
| მუშაობის ადგილი | პარიზის უმაღლესი ნორმალური სკოლა, პოლიტექნიკური სკოლა[15] და გრენობლის უნივერსიტეტი |
| ალმა-მატერი | École normale[15] და პარიზის უმაღლესი ნორმალური სკოლა[16] |
| განთქმული მოსწავლეები | პეტერ გუსტავ ლეჟენ დირიხლე |
| მეუღლე | |
| ჯილდოები | საპატიო ლეგიონის ორდენის ოფიცერი, Grand prix des sciences mathématiques, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[17] და 72 names on the Eiffel Tower[18] |
| ხელმოწერა |
 [19] |
ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე (ფრანგ. Jean Baptiste Joseph Fourier; დ. 21 მარტი 1768 — გ. 16 მაისი 1830) — ფრანგი მათემატიკოსი. პარიზის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი (1817). ოსერში დაამთავრა სამხედრო სკოლა, იქვე მუშაობდა მასწავლებლად. 1736-1798 წლებში პოლიტექნიკურ სკოლაში ასწავლიდა. ფურიეს პირველი შრომები ეძღვნება ალგებრას. უკვე 1796 წელს წაკითხულ ლექციებში გადმოსცა თეორემა ალგებრული განტოლების იმ ნამდვილი ფესვების შესახებ, რომელიც მოცემულ საზღვრებს შორისაა (გამოაქვეყნა 1820 წელს). ფურიე ძირითადად მუშაობდა მათემატიკური ფიზიკის საკითხებზე. 1822 წელს გამოაქვეყნა ცნობილი ნაშრომი „სითბოს ანალიზური თეორია“, რომელმაც დიდი როლი ითამაშა მათემატიკის ისტორიაში. ამ ნაშრომში ფურიემ გამოიყვანა თბოგამტარობის დიფერენციალური განტოლება და განავითარა მისი ამოხსნის მეთოდები, რომელთა საფუძველია ფუნქციის წარმოდგენა ტრიგონომეტრიული მწკრივებით. „სითბოს ანალიზური თეორია“ საწყისი წერტილი იყო ტრიგონომეტრიულ მწკრივთა თეორიისა და მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი მნიშვნელოვანი პრობლემისათვის. ფურიეს სახელს ატარებს მათემატიკის მრავალი თეორემა და ცნება.
თხზულებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- CEuvres..., publiées par les soins de m. G. Darboux, t. 1—2, P., 1888—90;
- Analyse des équations déterminées, pt 1, P., 1831.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე — სტატია დიდი რუსული ენციკლოპედიიდან (რუსული)
- ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე — სტატია ენციკლოპედია ბრიტანიკიდან (ინგლისური)
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 429.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118684310 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ 3.0 3.1 MacTutor History of Mathematics archive
- ↑ 4.0 4.1 SNAC — 2010.
- ↑ 5.0 5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 6.0 6.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 7.0 7.1 Roglo — 1997. — 8549233 ეგზ.
- ↑ 8.0 8.1 Pas L. v. Genealogics — 2003. — ed. size: 683713
- ↑ 9.0 9.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
- ↑ 10.0 10.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 11.0 11.1 Académie nationale de médecine
- ↑ 12.0 12.1 Base biographique
- ↑ Фурье Жан Батист Жозеф // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Moiroux J. Le cimetière du Père-Lachaise — Paris: 1908. — P. 162.
- ↑ 15.0 15.1 MacTutor History of Mathematics archive
- ↑ Mathematics Genealogy Project — 1997.
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 127.
- ↑ https://www.toureiffel.paris/fr/le-monument/tour-eiffel-et-sciences
- ↑ Académie française