ოლეგ ანტონოვი

ოლეგ ანტონოვი
ოლეგ ანტონოვი
	; საფოსტო მარკა ოლეგ ანტონოვის პორტრეტით
დაბადების თარიღი	25 იანვარი (7 თებერვალი) 1906; ტროიცა, მოსკოვის გუბერნია რუსეთის იმპერია
გარდაცვალების თარიღი	4 აპრილი 1984 (78 წლის); კიევი უსსრ სსრკ
ეთნიკურად	სსრკ
ალმა-მატერი	ლენინგრადის პოლიტექნიკური ინსტიტუტი
პროფესია	მეცნიერი, ავიაკონსტრუქტორი
ჯილდოები	; ; სამამულო ომის ორდენი ;
ხელმოწერა

ოლეგ ანტონოვი (დ. 25 იანვარი (7 თებერვალი), 1906 , მოსკოვის გუბერნია, რუსეთის იმპერია— გ. 4 აპრილი, 1984, კიევი) — საბჭოთა ავიაკონსტრუქტორი, ტექნიკურ მეცნიერებათა დოქტორი (1960), პროფესორი (1978), სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი. სოციალისტური შრომის გმირი (1966). ლენინური (1962) და მეორე ხარისხის სტალინური (1952) პრემიების ლაურეატი.^[1]^[2]

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

დაიბადა 1906 წლის 25 იანვარს (7 თებერვალს) მოსკოვის გუბერნიის პოდოლსკის რაიონის სოფელ ტროიცაში, ვორონოვსკაია ვოლოსტში (ამჟამად მოსკოვის ტროიცკის ადმინისტრაციული ოლქის ნაწილი).^[3]

ოლეგ ანტონოვი დიდგვაროვანთა ოჯახს ეკუთვნოდა. დიდი ბაბუა გახლდათ დიმიტრი ანტონოვი, ურალის სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული მეტალურგიული ქარხნების მთავარი მენეჯერი, სპეციალურ დავალებათა ჩინოვნიკი, სახელმწიფო მრჩეველი. ურალის დატოვების შემდეგ იგი დასახლდა ტოროპეტში, ფსკოვის გუბერნიაში, სადაც ანტონოვებს ჰქონდათ მამული. ბაბუა — კონსტანტინე ანტონოვი, აგებდა ხიდებს. მისი მეუღლე იყო ანა ბოლოტნიკოვა, გადამდგარი გენერლის ქალიშვილი. მამა — კონსტანტინე ანტონოვი, ცნობილი სამოქალაქო ინჟინერი რუსეთის იმპერიაში. იგი დაქორწინდა ანა ბიკორიუკინაზე.^[4]

1912 წლიდან ცხოვრობდა ქალაქ სარატოვში. 1915-1922 წლებში სწავლობდა სარატოვის სკოლაში (დაამთავრა ორი კლასი) და საშუალო სკოლაში (ამჟამად - No23 საშუალო სკოლა).

ბავშვობიდან გატაცებული იყო ავიაციით. დადიოდა ავიაციის მოყვარულთა სასკოლო წრეში; 1921 წელს მან მიმართა წითელ საჰაერო ფლოტს საავიაციო სკოლაში ჩარიცხვის თხოვნით, მაგრამ უარი მიიღო, ვინაიდან ასაკი არ უწყობდა ხელს, ამავე დროს, საავიაციო სკოლაში მხოლოდ წითელი არმიის მეთაურებს ღებულობდნენ.

1924 წელს ჩაირიცხა სარატოვის უნივერსიტეტის რკინიგზის ფაკულტეტზე ავიაციასთან უფრო ახლოს ყოფნის მიზნით. მან ააგო თავისი პირველი პლანერი, ორგანიზება გაუწია ადგილობრივი ავიაციის მოყვარულთა წრეს. იმავე წელს საგანმანათლებლო დაწესებულება დაიხურა და ანტონოვს ახალი სასწავლო ადგილის ძებნა მოუხდა.

1924 წელს მან მონაწილეობა მიიღო მეორე გაერთიანებულ გლაიდერების საცდელ წვრთნებში კოკტებელში, უზინ-სირტის მთაზე.

1925 წელს ჩაირიცხა მ. კალინინის სახელობის პეტრე I დიდის პეტერბურგის პოლიტექნიკურ უნივერსიტეტში მანქანათმშენებლობის ფაკულტეტზე, რომელიც დაამთავრა 1930 წელს.

1931 წელს იგი კოკტებელში ხელმძღვანელობდა უმაღლესი საფრენოსნო-პლანერების სკოლის ტექნიკურ ნაწილს და ოსოავიახიმის გლაიდერების დიზაინის ცენტრალურ ბიუროს. აგებდა პლანერებს ( სერია „ოკა“ აშშ / სერია "სასწავლო-სერიული", "უპარი" ). 1933 წლიდან ტუშინოში გახლდათ პლანერების ქარხნის მთავარი დიზაინერი. 1938 წლიდან ხელმძღვანელობდა იაკოვლევის საპროექტო ბიუროს წამყვანი ინჟინერი. 1940-1941 წლებში იყო ლენინგრადის ქარხნის მთავარი დიზაინერი.

1941 წელს მან მიიღო დავალება კაუნასში პლანერების წარმოების ორგანიზების შესახებ ყოფილი ტრამვაის ქარხნის ბაზაზე, მაგრამ მალე ომის დაწყებამ გაანადგურა საწარმოები; ანტონოვი დაინიშნა საავიაციო ინდუსტრიის სახალხო კომისარიატის პლანერების განყოფილების მთავარ ინჟინერად.

2006 წლის უკრაინული სამახსოვრო მონეტა ანტონოვის პორტრეტით და თვითმფრინავით

1943 წლიდან — მთავარი კონსტრუქტორის, ა. იაკოვლევის პირველი მოადგილე.

1946 წლიდან იგი ხელმძღვანელობდა OKB ფილიალს ნოვოსიბირსკში, მოგვიანებით —საკუთარ OKB-153.

1952 წლიდან ხელმძღვანელობდა კიევის GSOKB-473-ს (1952 წლიდან — კიევის GSOKB-473-ს).

1953 წელს ო. ანტონოვმა დაიწყო ლექციების კურსის კითხვა თვითმფრინავების კონსტრუქციაზე კიევის სამოქალაქო საჰაერო ფლოტის ინსტიტუტში. სსრკ სამოქალაქო საჰაერო ფლოტის მთავარი დირექტორატის 04/05/1956 No82 ბრძანებით ოლეგ ანტონოვი შეიყვანეს ინსტიტუტის საბჭოში.

1962 წელს მიენიჭა საპროექტო ბიუროს გენერალური კონსტრუქტორის წოდება.

ოლეგ ანტონოვი 1966 წლიდან ხელმძღვანელობდა კიევის მექანიკურ ქარხანას, 1984 წლიდან — ო. ანტონოვის სახელობის საპროექტო ბიუროს (1989 წლიდან — საავიაციო სამეცნიერო და ტექნიკური კომპლექსს "ანტონოვს", ამჟამად — სახელმწიფო საწარმო "ანტონოვი").

ოლეგ ანტონოვი სამართლიანად ითვლება სატრანსპორტო ავიაციის "მამად".

1945 წლიდან გახლდათ საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტიის ცენტრალური კომიტეტის წევრი. სსრკ უმაღლესი საბჭოს დეპუტატი 5-11 მოწვევების (1958-1984) დეპუტატი კიევის რეგიონიდან არჩეული მე-9 მოწვევის უზენაეს საბჭოში კიევის ოლქის №494 კიევ-სვიატოშინსკის ოლქიდან, კავშირის საბჭოს ტრანსპორტისა და კავშირგაბმულობის კომისიის წევრი.^[5]

1965 წლის ნოემბერში ოლეგ ანტონოვმა ხელი მოაწერა ღია წერილს საბჭოთა კავშირის ცენტრალურ კომიტეტისადმი (ე.წ. წერილი 78), რომელშიც გამოხატული იყო პროტესტი უკრაინის სსრ შემოქმედებითი ინტელიგენციის წარმომადგენლების პოლიტიკურ რეპრესიების და უკრაინული ლიტერატურის დისკრიმინაციის წინააღმდეგ.^[6]^[7]

ოლეგ ანტონოვი გატაცებული იყო მხატვრობით, წერდა ლექსებს.

გარდაიცვალა 1984 წლის 4 აპრილს კიევში. დაკრძალულია ბაიკოვის სასაფლაოზე.

ოჯახი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ოლეგ ანტონოვი სამჯერ იყო დაქორწინებული:

პირველი ცოლი — ავიაკონსტრუქტორი ელენა კოჩეტკოვა, ვაჟი— როლანი.
მეორე ცოლი — ავიაკონსტრუქტორი ელიზავეტა შახატუნი, ქალიშვილი ანა (მათემატიკის პროფესორი, კიევის ეროვნული საავიაციო უნივერსიტეტის პედაგოგი).
მესამე ცოლი — პროგრამული უზრუნველყოფის ინჟინერი ელვირა პავლოვნა, შვილები ანდრეი (მხატვარი-დიზაინერი) და ელენა (ავიაკონსტრუქტორი).^[8]^[9]

გალერეა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Antonov An-2
An124
Ан-72-74
An-225
Antonov An-72 с
Antonov An-140
Antonov An-148

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Anisenko, Viktor G. O.K. Antonov: Versatility of Talent. Aero Hobby PC.
Gordon, Yefim. Antonov An-2: Annushka, Maid of All Work-Red Star Volume 15. Hersham, Surrey, UK: Midland, 2004. ISBN 978-1-85780-162-0.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ "Biography of Oleg K. Antonov."Archived 22 May 2009 at the Wayback Machine People’s Museum Press Service of Antonov ASTC, Council of Antonov ASTC, © 2005. Retrieved: 25 May 2009.
↑ Oleg Konstantinowitsch Antonow // Энциклопедия Брокгауз (გერმ.)
↑ Oleg Antonow // Munzinger Personen (გერმ.)
↑ Oleg Konstantinovič Antonov // Gran Enciclopèdia Catalana (კატ.) — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.
↑ Депутаты Верховного Совета СССР. 9 созыв. Издание Президиума Верховного Совета СССР. — М., 1974. — 550 с. (რუს.)
↑ Reid, Anna (30 April 2015). Borderland: A Journey Through the History of Ukraine.ISBN 9781780229287.
↑ "AS 922. Appeal in Defense of Arrested Ukrainian Intellectuals". Blinken Open Society Archives. Retrieved 14 July 2021.
↑ "The police asked Antonov not to go in shorts on the bazaar"^{[მკვდარი ბმული]}, Segodnya (7 February 2008) (რუს.)
↑ Sprekelmeyer, Linda, editor. These We Honor: The International Aerospace Hall of Fame. Donning Co. Publishers, 2006. ISBN 978-1-57864-397-4.

[1] "Biography of Oleg K. Antonov."Archived 22 May 2009 at the Wayback Machine People’s Museum Press Service of Antonov ASTC, Council of Antonov ASTC, © 2005. Retrieved: 25 May 2009.

[2] Oleg Konstantinowitsch Antonow // Энциклопедия Брокгауз (გერმ.)

[3] Oleg Antonow // Munzinger Personen (გერმ.)

[4] Oleg Konstantinovič Antonov // Gran Enciclopèdia Catalana (კატ.) — Grup Enciclopèdia Catalana, 1968.

[5] Депутаты Верховного Совета СССР. 9 созыв. Издание Президиума Верховного Совета СССР. — М., 1974. — 550 с. (რუს.)

[6] Reid, Anna (30 April 2015). Borderland: A Journey Through the History of Ukraine.ISBN 9781780229287.

[7] "AS 922. Appeal in Defense of Arrested Ukrainian Intellectuals". Blinken Open Society Archives. Retrieved 14 July 2021.

[8] "The police asked Antonov not to go in shorts on the bazaar"^{[მკვდარი ბმული]}, Segodnya (7 February 2008) (რუს.)

[9] Sprekelmeyer, Linda, editor. These We Honor: The International Aerospace Hall of Fame. Donning Co. Publishers, 2006. ISBN 978-1-57864-397-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]