ნორატ ტერ-გრიგორიანცი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ნორატ გრიგორიევიჩ ტერ-გრიგორიანცი
Նորատ Գրիգորիի Տեր-Գրիգորյանց
ეროვნება სომხები
დაბადების თარიღი 16 ივლისი, 1936 (1936-07-16) (87 წლის)
დაბადების ადგილი ვლადიკავკაზი, საბჭოთა კავშირი
ჯარის სახეობა სომხეთის არმია
სამხედრო სამსახურის წლები 1955–1991
1992–1995
წოდება გენერალ-ლეიტენანტი
ბრძოლები/ომები ავღანეთის ომი
პირველი მთიანი ყარაბაღის ომი
ჯილდოები ლენინის ორდენი, წითელი დროშის ორდენი, წითელი ვარსკვლავის ორდენი, Order "For Service to the Homeland in the Armed Forces of the USSR", 2nd class, Order "For Service to the Homeland in the Armed Forces of the USSR", 3rd class, Medal "For Strengthening of Brotherhood in Arms", მარშალ ბაგრამიანის მედალი, მედალი „სსრკ-ის შეიარაღებული ძალების ვეტერანი“, Q1986299?, Q4286938?, „ვლადიმერ ილიას ძე ლენინის დაბადებიდან 100 წლისთავის აღსანიშნავი“ საიუბილეო მედალი, „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გამარჯვების 20 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი, „სსრკ-ის შეიარაღებული ძალების 50 წლისთავის“ საიუბილეო მედალი, Jubilee Medal "60 Years of the Armed Forces of the USSR", Jubilee Medal "70 Years of the Armed Forces of the USSR", Medal "For Impeccable Service", Order of the Red Banner, Badge "To a Warrior-Internationalist", Medal "For Impeccable Service", 3rd class და ორდენი "სსრ კავშირის შეიარაღებულ ძალებში სამშობლოს სამსახურისათვის"

ნორატ გრიგორიევიჩ ტერ-გრიგორიანცი (სომხ. Նորատ Գրիգորիի Տեր-Գրիգորյանց; დ. 16 ივლისი, 1936 წელი, ვლადიკავკაზი, საბჭოთა კავშირი) — პენსიაზე გასული სომეხი გენერალ-ლეიტენანტი, რომელმაც წამყვანი როლი შეასრულა სომხეთის შეიარაღებული ძალების განვითარებაში 1992–1995 წლებში, მათ შორის მთიანი ყარაბაღის პირველი ომის დროს.[1]

ის იყო ავღანეთში საბჭოთა კავშირის მე-40 არმიის შტაბის უფროსი და საბჭოთა სახმელეთო ჯარების მთავარი შტაბის უფროსი მოადგილე 1991 წელს საბჭოთა კავშირის დაშლამდე. ტერ-გრიგორიანცი იყო გენერალური შტაბის უფროსი და სომხეთის მთავრობის თავდაცვის მინისტრის პირველი მოადგილე 1992–1995 წლებში. იგი 1993 წელს სომხეთის თავდაცვის მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელი იყო. იგი დაბრუნდა რუსეთის ფედერაციაში 1995 წელს პენსიაზე გასვლის შემდეგ და არის რუსეთის სომეხთა კავშირის გამგეობის წევრი.[2]

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნორატ ტერ-გრიგორიანცი დაიბადა და განათლება მიიღო ვლადიკავკაზში, საბჭოთა კავშირის ფედერალურ სოციალისტურ რესპუბლიკაში, სადაც მისი სომეხი ოჯახი 1920-იან წლებში ჩამოვიდა ოსმალეთის იმპერიაში სომხების გენოციდისგან თავის დაღწევის მიზნით. მისი მშობლები იყვნენ ერზურუმის პროვინციიდან (ოსმალეთის იმპერიის ნაწილი) და ყარსიდან (სომხური პროვინცია რუსეთის იმპერიაში, რომელიც ანექსირებულია თურქების მიერ პირველი მსოფლიო ომის შემდგომ).[2]

საბჭოთა არმია: 1955–1991 წწ[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტერ-გრიგორიანცი საბჭოთა არმიას შეუერთდა 1957 წელს ოფიცრად და დაამთავრა ულიანოვსკის სატანკო სკოლა 1960 წელს. შემდგომში გაიარა ვისტრელის უმაღლესი ოფიცრების კურსი და დაამთავრა მოსკოვის ჯავშანსატანკო ჯარების მალინოვსკის სამხედრო აკადემია 1973 წელს. იგი სწავლობდა ვოროშილოვის გენერალური შტაბის აკადემიაში გენერალ-მაიორის სტატუსით და დაამთავრა 1980 წელს.[3]

ტერ-გრიგორიანცი ავღანეთში იმყოფებოდა სამი წლის განმავლობაში 1980-იანი წლების დასაწყისში და დაჯილდოვდა ლენინის ორდენით გენერალ-მაიორ ვიქტორ ერმაკოვის მე-40 არმიის ავღანეთში შტაბის უფროსად მუშაობისათვის, 1982–1983 წლებში. ტერ-გრიგორიანცი დაინიშნა სსრკ-ს სახმელეთო ჯარების მთავარი შტაბის უფროსის მოადგილედ 1983 წლის ბოლოს ავღანეთიდან დაბრუნების შემდეგ.[4]

სომხური არმია: 1992–1995[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

საბჭოთა კავშირის დაშლამ 1991 წელს სომხებსა და აზერბაიჯანელებს შორის ეთნიკური კონფლიქტი, რომელიც გორბაჩოვის პერიოდში მთიანი ყარაბაღის რეგიონში განვითარდა, ახლად დამოუკიდებელ სომხურ და აზერბაიჯანულ სახელმწიფოებს შორის სრულმასშტაბიან გამოუცხადებელ ომად აქცია. სომხეთის მთავრობამ მიიწვია ტერ-გრიგორიანცი სომხეთის არმიის სარდლობის ასაღებად 1992 წელს.

ტერ-გრიგორიანცი მოგვიანებით გახდა თავდაცვის მინისტრის პირველი მოადგილე. მისი ოფიციალური პოზიცია შეიცვალა გენერალური შტაბის უფროსად, როდესაც სომხეთის არმიის მეთაურის თანამდებობა გაუქმდა მიმდინარე სამხედრო რეფორმის დროს, მაგრამ ის დარჩა მთავარ ფიგურად სომხური არმის ეფექტურ ძალად ორგანიზებაში და ქვეყნის სამხედრო დოქტრინის შემუშავებაში 1993 წლის ივნისში ტერ-გრიგორიანცმა თავდაცვის მინისტრი ვაზგენ მანუკიანი შეცვალა სამსახურებრივ თანამდებობაზე, ახალი მინისტრის დანიშვნამდე.[5]

1995 წლიდან[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტერ-გრიგორიანცი პენსიაზე გავიდა 1995 წელს, 1994 წელს მთიან ყარაბაღში ომის დასრულებიდან მალევე. ის ცხოვრობს რუსეთის ფედერაციაში 1995 წლიდან, მაგრამ ინარჩუნებს კავშირებს სომხეთთან და რუსეთის სომეხ საზოგადოებასთან. ტერ-გრიგორიანცი არის რუსეთის სახმელეთო ჯარების ვეტერანთა საბჭოს ემერიტუსის პრეზიდენტი და რუსეთის სომეხთა კავშირის გამგეობის წევრი.[2]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ Adalian, Rouben Paul (2010). Historical Dictionary of Armenia. Lanham, MD: Scarecrow Press. pp. 114-115. ISBN 978-0-8108-6096-4.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Avagyan, Karine (24 September 2011). "I Have Strong Ties with my Homeland..." დაარქივებული 2012-04-25 საიტზე Wayback Machine. Hayern Aysor. Retrieved 19 December 2011.
  3. ↑ "Intervyu s legendarnym generalom". დაარქივებული 2012-04-30 საიტზე Wayback Machine. (16 October 2011). Miacum.ru. Retrieved 20 December 2011. (in Russian)
  4. ↑ "Intervyu s legendarnym generalom". დაარქივებული 2012-04-30 საიტზე Wayback Machine. (16 October 2011). Miacum.ru. Retrieved 20 December 2011. (in Russian)
  5. ↑ Dawisha, Karen & Bruce Parrott. (1994). Russia and the New States of Eurasia: The Politics of Upheaval. Cambridge: Cambridge University Press. p. 312. ISBN 0-521-45895-1.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ნორატ_ტერ-გრიგორიანცი&oldid=4298786“-დან