ნავთობის ქვები
ნავთობის ქვები (აზერბ. Neft daşları) — აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ყველაზე აღმოსავლეთი ხმელეთის წერტილია, ურბანული ტიპის დასახლება კასპიის ზღვაში, აფშერონის ნახევარკუნძულიდან 42 კილომეტრში. ადმინისტრაციულად ეკუთვნის ბაქოს ქალაქ პირალაჰის რაიონს. მდებარეობს ლითონის თაროებზე, აშენდა 1949 წელს ზღვის ფსკერიდან ნავთობის მოპოვების დაწყებასთან დაკავშირებით ე.წ. შავი ქვები-ქვის ქედი (ნაპირები), ძლივს გამოდის ზღვის ზედაპირზე.
ნავთობის ქანები გარშემორტყმულია კლდოვანი რიფებით, რომელთა შორის არის ნაპირები, წყალქვეშა და ზედაპირული ქანები. ჩრდილოეთისა და სამხრეთის ნავსადგურები კუნძულის დასავლეთ სანაპიროსთან მდებარეობს და მათ ჩაძირული გემები ქმნიან. აქ არის საბურღი დანადგარები, რომლებიც თაროებით არის დაკავშირებული, რომლებზეც ნავთობმუშების სოფელი მდებარეობს. ეს არის აზერბაიჯანის აღმოსავლეთით დასახლებული პუნქტი. მუდმივი მოსახლეობა არ არსებობს.
ნავთობის ქვები შეტანილია გინესის რეკორდების წიგნში, როგორც უძველესი საზღვაო ნავთობის პლატფორმა [1].
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ნავთობის ქვები არის ოფშორული საბადო, რომელიც სსრკ-ს ნავთობის ბიზნესის განვითარების მოვლენა იყო. ნავთობის კლდეები იმ დროისთვის იყო მსოფლიოში უდიდესი ოფშორული ნავთობის საბადო, როგორც წყალსაცავის სიმძლავრის, ასევე წარმოებული ნავთობის მოცულობის თვალსაზრისით. ქვები არის ქალაქი საყრდენებზე. მოკლე დროში ღია ზღვაში, სანაპიროდან 50 კილომეტრამდე მანძილზე, შეიქმნა დიდი საზღვაო თევზაობა. ნავთობის ქანები ითვლება კასპიის თაროების დედაქალაქად.
ნავთობის ქანების რეგიონის მასშტაბური გეოლოგიური კვლევები ჩატარდა 1945-1948 წლებში. სოფლის მშენებლობა 1958 წელს დაიწყო. აშენდა ორი ელექტროსადგური 250 კვტ სიმძლავრის, ქვაბის სახლი, ზეთის შემგროვებელი სადგური, გამწმენდი ნაგებობა, 16 ორსართულიანი სახლი, საავადმყოფო, აბანო და სხვ.
1960 წლისთვის აშენდა ბაქოს ნავთობის ტექნიკური სკოლის შენობა. 1966-1975 წლებში არსებობდა საცხობი, ლიმონათის მაღაზია, ორი 5 სართულიანი საერთო საცხოვრებელი და ერთი 9 სართულიანი საცხოვრებელი სახლი. გაშენდა პარკი ხეებით.
1976-1986 წლებში დასრულდა დუბანდის ტერმინალამდე ნავთობის შეგროვების წერტილების, სამი 5 სართულიანი საერთო საცხოვრებლის, სასადილოს, საავადმყოფოს, გაზზე ზეთის კომპრესორი ორი სადგურის, ბიოლოგიური სასმელი წყლის დანადგარის, ორი წყალქვეშა ნავთობსადენი, 350 მილიმეტრი დიამეტრის მშენებლობა. ავტომობილით მოძრაობა ხორციელდება ესტაკადებზე. რეგულარული საზღვაო და საჰაერო (ვერტმფრენის) კომუნიკაცია მიმდინარეობს ნავთობის ქვებსა და ბაქოს პორტს შორის.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Баку и нефть. Советский период
- Статья о катастрофическом шторме на Нефтяных Камнях 1956 года в журнале Наука и Жизнь
- Рассказ о поездке на Нефтяные Камни в 2013 году и их истории
- Фотографии Нефтяных Камней 2013 года
- Мир-Юсиф Мир-Бабаев. Краткая история азербайджанской нефти. — Баку, Азернешр, 2007
- Мир-Бабаев М.Ф. Нефтяные Камни – феномен Каспийского моря (к 60-летию открытия новой страницы в мировой истории нефтедобычи) — «Азербайджанское нефтяное хозяйство», 2009, №11, с.79-85.
- Mir-Babayev M.F. Oil Rocks: the first city on the Caspian Sea – “Reservoir”, Canada, 2012, Volume 39, Issue 4, April, p. 33-36.
- Neft Daşları (азерб.)
- Нефтяное дно
- Нефтяные Камни
- Нефтяные камни: город на сваях в открытом море