მულტანის ქარვასლა
მულტანის ქარვასლა — აზერბაიჯანის დედაქალაქ ბაქოში მდებარე ქარვასლებიდან ერთ-ერთი. შეიქმნა XIV საუკუნეში. ის მდებარეობს ბუხარის ქარავან-სარაის მოპირდაპირედ .
მულტანის ქარვასლა აშენდა ინდოელი ვაჭრებისთვის - ხანძარსაწინააღმდეგო თაყვანისმცემლები, რომლებიც ინდოეთის ქალაქ მულტანიდან (პაკისტანის თანამედროვე ტერიტორიიდან) ჩამოვიდნენ. სავარაუდოდ, ამ ხალხმა ააშენა ცეცხლთაყვანისმცემელთა ტაძარი ათეშგიაჰი, რომელიც ცეცხლთაყვანისმცემლობის ტაძარია აზერბაიჯანში, აფშერონის ნახევარკუნძულზე, ბაქოს ცენტრისგან 30 კილომეტრით დაშორებით, სურაჰანების დასახლების მისადგომებთან სურაჰანების რაიონში, სხვადასხვა დროს ზოროასტრიზმის, ინდუიზმისა და სიქიზმის მიმდევრების თაყვანისმცემლობის ადგილი.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ქარვასლას აქვს კვადრატული ფორმა, ხოლო შენობის კონსტრუქცია ძველი სტილით არის შესრულებული და ერთსართულიანი შენობაა, რომლის ქვემოთ ექვსი კამაროვანი ოთახი და სარდაფებია. ქარვასლის ქვედა სართული მიწისქვეშ მდებარეობს, იგი შედგება სამი დიდი დარბაზისგან, ქვედა სართულს აქვს 3 შესასვლელი.
სწორედ ქვედა სართული განკუთვნილი იყო ცხოველების გაყიდვისთვის. მისი ერთ-ერთი შესასვლელი ქალწულის კოშკში გადის. ქარვასლის კარი, რომელსაც „სიმ-სიმ“ ჰქვია, ასევე არაჩვეულებრივია, რადგან ის ჰგავს ცნობილ „სიმ-სიმ“ კარს ზღაპარში „ალიბაბა და ორმოცი ყაჩაღი“.
ინტერიერი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კედლებზე ძველი აზერბაიჯანული ხალიჩები, ორნამენტები, აგრეთვე ბაქოს ამსახველი ნახატებია ჩამოკიდებული. მთავარი მიზანი აზერბაიჯანის უძველესი და მდიდარი ისტორიის შესახებ იდეის შექმნაა. ამჟამად ქარვასლა კულტურისა და ტურიზმის სამინისტრომ გამოაცხადა, როგორც ქვეყნის მასშტაბით არსებული არქიტექტურული მნიშვნელობის ძეგლი.
მაგიდები, სკამები, სავარძლები და დივნები დარბაზებში ცოტათი თანამედროვეობას იძენს. „სიმ-სიმ“ დარბაზის შესასვლელთან მცირე დერეფნის მთავარი წერტილი პაკისტანის პრეზიდენტის პერვეზ მუშარაფის საჩუქარია ქარვასლისთვის. საჩუქრების კარადაზე წერია: „სამზარეულოს ჭურჭელი მულტანიდან, პაკისტანიდან“.
საჩუქრებს მოიცავს კერამიკული მაგიდის ნათურა, ყვავილების ლარნაკი, კერამიკული ყუთი და ჭიქა, კერამიკული თეფში, წყლის ქვაბი, ყვავილების ლარნაკი, ჩაის ნაკრები, ქვაბი, ღია ქვაბი და სარკე.
არქიტექტურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მულტანის ქარვასლა არის შენობა, რომლის მარტივი კომპოზიციაა 35 მ X 35 მ. კომერციული ქუჩის მხარეს, აგებულია ტრადიციული კომპოზიციური სქემის მიხედვით, იზოლირებული საცხოვრებელი ოთახებით, მარტივი ფასადითა და დახურული რვაკუთხა ეზოთი.
ექვსი საცხოვრებელი ოთახი, ფიქალის სახურავით დაფარული და სამხრეთ-დასავლეთის ტინით ჩამოყალიბებული, დღემდე შემორჩა და შეინარჩუნა თავდაპირველი მდგომარეობა.
ქარვასლის ეზოში არის საცხოვრებელი ოთახები. მულტანის ქარვასლა შედგება 10 ოთახისგან. საინტერესოა, რომ ოთახებმა შეინარჩუნეს სიძველე, გარდა ზოგიერთი ნივთისა.
მულტანის ქარვასლა „რესტორან-ქარვასლის კომპლექსის“ სახელწოდებით ფუნქციონირებს 70-იანი წლებიდან.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Museums, Reserves, Galleries of Baku — National Tourism Promotion Bureau, 2017
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- მულტანის ქარვასლა დაარქივებული 2018-04-25 საიტზე Wayback Machine.
- ქარვასლა დაარქივებული 2018-09-10 საიტზე Wayback Machine.