მონტენეგროს სოციალ-დემოკრატიული პარტია
| მონტენეგროს სოციალ-დემოკრატიული პარტია | |
|---|---|
| ქვეყანა |
 მონტენეგრო |
| ხელმძღვანელობა | |
| ლიდერი | ივან ვუიოვიჩი |
| ისტორია | |
| დაფუძნდა | 12 ივნისი, 1993 |
| პოზიციები | |
| იდეოლოგია |
სოციალ-დემოკრატია პრო-ევროპეიზმი |
| პოლიტიკური პოზიცია | მემარცხენე-ცენტრიზმი |
| საერთაშორისო კავშირები | |
| ევროპული აკრედიტაცია | ევროპელი სოციალისტების პარტია |
| საერთაშორისო აკრედიტაცია | პროგრესული ალიანსი, სოციალისტური ინტერნაციონალი |
| წარმომადგენლობითობა | |
| პარლამენტი |
0 / 84 |
| ქალაქის მერები |
1 / 25 |
| მუნიციპალიტეტები |
26 / 844 |
| ფერები | |
| შტაბ-ბინა | პოდგორიცა |
| www.sdp.co.me | |
მონტენეგროს სოციალ-დემოკრატიული პარტია (მონტენ. Социјалдемократска партија Црне Горе) — ნაციონალისტური და სოციალ-დემოკრატიული პოლიტიკური პარტია მონტენეგროში. ეს არის ერთადერთი პარტია მონტენეგროში, რომელსაც აქვს სრული წევრობა სოციალისტურ ინტერნაციონალში. 1998 წლიდან 2016 წლის კოალიციურ განხეთქილებამდე, ის იყო სოციალისტების დემოკრატიული პარტიის მცირე კოალიციური პარტნიორი, რომელიც ხელმძღვანელობდა მონტენეგროს მრავალპარტიული სისტემის შემოღებიდან 2020 წლის მონტენეგროს საპარლამენტო არჩევნებამდე.
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1991 წლის 14 ივლისს, იუგოსლავიის რეფორმისტული ძალების კავშირის (SRSJ) წევრებმა ოთხი სანაპირო მუნიციპალიტეტიდან მონტენეგროს სრ-ში, ჰერცეგ-ნოვიდან, კოტორიდან, ტივატიდან და ბუდვადან, რომლებსაც შემდგომში შეუერთდნენ რეფორმისტები ცეტინიედან, შექმნეს პირველი რეგიონალური მონტენეგროული პოლიტიკური პარტია მონტენეგროს სანაპიროს რეფორმისტთა ალიანსი მიოდრაგ მაროვიჩის პრეზიდენტობით. 1992 წლის 7 ივლისს, ლიგა გაერთიანდა ჟარკო რაკჩევიჩის სოციალისტთა პარტიასთან, რომელიც მიზნად ისახავდა მთავარი მონტენეგროული პარტიის შექმნას და ჩამოაყალიბეს რეფორმისტთა სოციალ-დემოკრატიული პარტია (SDPR). საბოლოოდ, 1993 წლის 12 ივნისს, რეფორმისტთა სოციალ-დემოკრატიული პარტია შეერწყა მონტენეგროს სოციალისტურ პარტიას და ჩამოაყალიბეს მონტენეგროს სოციალ-დემოკრატიული პარტია, რომელსაც შეუერთდნენ პატარა ჯგუფები, როგორიცაა ბარის კომუნისტების დამოუკიდებელი ორგანიზაცია, მონტენეგროს იუგოსლავიის რეფორმისტული ძალების ალიანსი და ეროვნული ტოლერანტობის პარტია, გააერთიანეს რა ძალები, რომლებიც ეწინააღმდეგებოდნენ მილოშევიჩის რეჟიმის პოლიტიკას იუგოსლავიის ომების დროს. საბოლოოდ, იუგოსლავიის სახალხო პარტია და ძველი იუგოსლავიის სახალხო პარტია ასევე შეერწყა SDP-ს მომდევნო წლებში. ცნობილ დამფუძნებლებს შორის არიან ჟარკო რაკჩევიჩი, დრაგიშა ბურზანი და ლიუბიშა სტანკოვიჩი.[1]
როდესაც მმართველი დემოკრატიული სოციალისტური პარტიის (DPS) პოლიტიკა მიმართული იქნა მონტენეგროს სრული დამოუკიდებლობის მიზნისკენ, DPS-მ და SDP-მ დაიწყეს მჭიდრო თანამშრომლობა ამ მიზნის მისაღწევად. 1998 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ DPS-თან და ჯუკანოვიჩთან კავშირმა SDP-ს საშუალება მისცა პირველად შესულიყო პარლამენტში თავისი ისტორიის მანძილზე. 1998 წლის არჩევნების შემდეგ, SDP განაგრძობდა DPS-ის მცირე კოალიციური პარტნიორის როლს და იყო მონტენეგროს ყველა მთავრობის ნაწილი 1998 წლიდან 2015 წლამდე. მონტენეგროს დამოუკიდებლობის აღდგენის მიზანს მიაღწეიეს 2006 წლის 21 მაისს ჩატარებულ რეფერენდუმში გამარჯვების შემდეგ. მონტენეგროს პარლამენტის პრეზიდენტმა 2003 წლიდან 2016 წლამდე, რანკო კრივოკაპიჩმა, ოფიციალურად გამოაცხადა მონტენეგროს დამოუკიდებლობა 2006 წლის 3 ივნისს.
პარტიის უფრო კრიტიკული და დამოუკიდებელი პოლიტიკური კურსისკენ გადახრის შემდეგ, 2015 წლის შემოდგომაზე SDP-ის პრო-DPS ფრაქციამ შექმნა ახალი პარტია სახელწოდებით მონტენეგროს სოციალ-დემოკრატები (SD). 2016 წლის 22 იანვარს, SDP-მ ოფიციალურად დატოვა მმართველი კოალიცია DPS-თან და 2016 წლის 25 იანვარს მხარი დაუჭირა მილო ჯუკანოვიჩის მთავრობის მიმართ უნდობლობის ვოტუმს. მომდევნო 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე SDP დამოუკიდებლად წარსდგა პირველად 1996 წლის შემდეგ და შეინარჩუნა საპარლამენტო სტატუსი, მოიპოვა რა ხმების 5,23 %.
2018 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებზე, SDP-მ წამოაყენა თავისი დეპუტატი დრაგინია ვუკსანოვიჩი, რომელიც იყო პირველი ქალი საპრეზიდენტო კანდიდატი მონტენეგროს ისტორიაში. ვუკსანოვიჩმა რბოლა დაასრულა მესამე ადგილზე, მოიპოვა რა ხმების 8,2 %.[2] 2019 წლის 29 ივნისს, კრივოკაპიჩის გადადგომის შემდეგ, ვუკსანოვიჩი აირჩიეს პარტიის ახალ პრეზიდენტად, რაც მას აქცევდა ერთადერთ ქალ პრეზიდენტად მონტენეგროულ პოლიტიკურ პარტიაში იმ დროისთვის. ამ შემთხვევაში, ყოფილი პრეზიდენტი კრივოკაპიჩი დასახელდა საპატიო პრეზიდენტად.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ SDP Crna Gora - Istorijat
- ↑ Vuksanović poručila da neće odustati od kandidature დაარქივებული 2018-04-14 საიტზე Wayback Machine. , Vijesti, 14 April 2018