მიანმარის მიწისძვრა (2025)

მიანმარის მიწისძვრა — მიწისძვრა მოხდა 2025 წლის 18 მარტს, 12:50:54 საათზე UTC+06:30, სიძლიერემ M_w 7.7 მაგნიტუდას მიღწია და ეპიცენტრი საგაინგის რეგიონში, მიანმარში, მანდალაის მახლობლად, ქვეყნის სიდიდით მეორე ქალაქთან მდებარეობდა. მან მიაღწია IX ინტენსივობას მერკალის შკალაზე. მიწისძვრამ მნიშვნელოვანი ზიანი მიაყენა მიანმარსა და მეზობელ ტაილანდს. მას 100-ზე მეტი ბიძგი მოჰყვა. ბიძგები იგრძნობოდა ბანგლადეშში, ლაოსში, ჩინეთსა და ინდოეთში, ასევე ვიეტნამში, კამბოჯასა და მალაიზიაში. ეს იყო ყველაზე ძლიერი მიწისძვრა მიანმარში 1912 წლის შემდეგ, როდესაც მისი სიმძლავრე 7.9 მაგნიტუდას აღწევდა, და ყველაზე სასიკვდილო მიწისძვრა 1930 წლის შემდეგ, როდესაც 500 ადამიანი დაიღუპა.

მიანმარის მიწისძვრა

თარიღი და დრო	2025 წლის 28 მარტი, 12:50:54 MMT (UTC+6:30)
მაგნიტუდა	7.7 (რიხტერის შკალით)
სიღრმე	10კმ
დაზარალებული ქვეყნები	მიანმარი,ტაილანდი, ჩინეთი, ბანგლადეში, ინდოეთ, ვიეტნამი, ლაოსი, კამბოჯა, მალაიზია
დაღუპულთა/დაშავებულებთა რაოდენობა	2,900+ დაღპული 3,400+ დაშავებული. ასობით ჩარჩნილია ნანგრევებში
მიწისქვეშა ბიძგები	77+ (ყველაზე ძლიერი - 6.7)

მიანმარში დაიღუპა სულ მცირე 2,900 ადამიანი, ხოლო ტაილანდში - 18. დაშავდა 3,400-ზე მეტი. ასობით ადამიანი კვლავ უგზო-უკვლოდ დაკარგულად ითვლება, მათ შორის ბანგკოკში ჩამონგრეული ცათამბჯენის ნანგრევებში მოყოლილები.

გეოლოგიური კონტექსტი

მიანმარი ერთ-ერთ ყველაზე მიწისძვრად მიდრეკილ ქვეყნად ითვლება მსოფლიოში. იგი მდებარეობს ოთხი ტექტონიკური ფილების - ინდუსტანური, ევრაზიული, სუნდა და ბირმული ფილების შეერთების ადგილზე, რომლებიც აქტიური გეოლოგიური პროცესებით ურთიერთქმედებენ. ქოქოსის კუნძულების დასავლეთ სანაპიროზე, რახინის შტატის სანაპიროსა და ბანგლადეშის მიმართულებით გადის უაღრესად დახრილი კონვერგენტული საზღვარი, რომელიც ცნობილია როგორც სუნდის ბზარი. ეს მთავარი ტექტონიკური ხარვეზი ინდუსტანისა და ბირმის ფილებს შორის საზღვარს წარმოადგენს.

მიანმარში 1,400 კილომეტრის სიგრძის ტრანსფორმაციის ბზარი გადის, რომელიც ანდამანის ზღვაში მდებარე ფილების განსხვავებულ საზღვარს ჩრდილოეთის შეჯახების ზონასთან აკავშირებს. საგაინგის ბზარი ბირმისა და სუნდას ფილებს შორის არსებულ საზღვარს წარმოადგენს და მიწისძვრების ყველაზე დიდი და აქტიური წყაროა მიანმარში. ის გადის დიდ ქალაქებთან ახლოს, მათ შორის იანგონში, ნაიპიდავში და მანდალაიში, რაც მილიონობით ადამიანის სიცოცხლეს საფრთხეს უქმნის. მის გაყოლებაზე მოხდა დამანგრეველი მიწისძვრები 1930 წლის მაისსა და დეკემბერში (M_s 7.3 და 7.5), 1931 წელს (M_s 7.5), 1946 წელს (M_w 7.3 და 7.7), 1956 წელს (M_s 7.0), 1991 წელს (M_w 6.9) და 2012 წელს (M_w 6.9). ხარვეზის გასწვრივ მიწისძვრების მაგნიტუდა მერყეობს M_w 7.0-დან 8.0-მდე. განმეორების პერიოდებიც განსხვავებულია ხარვეზის მონაკვეთების მიხედვით; 1930 წელს ჩამოყალიბებულ სამხრეთ სეგმენტებს 100-150 წლის ინტერვალები აქვთ, პალეოსეისმოლოგიური კვლევების მიხედვით.

მიწისძვრის დეტალები

მიწისძვრა ადგილობრივი დროით 12:50 საათზე მოხდა. მისი ეპიცენტრი მანდალაის მახლობლად, საგაინგის ოლქში მდებარეობდა. აშშ-ის გეოლოგიური სამსახური მონაცემებით, მაგნიტუდა 7.7 იყო, ხოლო ტაილანდის მეტეოროლოგიურმა დეპარტამენტმა იგი 8.2 მაგნიტუდად შეაფასა. მიწისძვრის კერა 10 კმ სიღრმეში მდებარეობდა.

ეს იყო ყველაზე ძლიერი მიწისძვრა მიანმარში 1912 წლის შემდეგ (7.9 მაგნიტუდა). მას მოჰყვა სულ მცირე 77 ბიძგი, რომელთაგან ყველაზე ძლიერი 6.7 მაგნიტუდას შეადგენდა და მთავარი დარტყმიდან 12 წუთში მოხდა.

აშშ-ის გეოლოგიური კვლევის მონაცემებით, მიწისძვრამ მერკალის ინტენსივობის შკალით IX (დამანგრეველი) დონეს მიაღწია მანდალაის, საგაინგის, ბაგოსა და ნაიპიდაუს რეგიონებში. დაახლოებით 2.46 მილიონი ადამიანი IX ინტენსივობის ზონაში მოჰყვა.

შედეგები

მიანმარი

ბირმის დემოკრატიული ხმის მონაცემებით, სულ მცირე 2,900 ადამიანი დაიღუპა, მათ შორის:

• მანდალაიში: 1,790+
• ნაიპიდაუში: 402
• საგაინგში: 314
• შან შტატში: 79
• პეგუში: 35

დაზიანდა საცხოვრებელი და საზოგადოებრივი შენობები, ინფრასტრუქტურა, ელექტროგადამცემი ხაზები, ნავთობსადენები და სატელეკომუნიკაციო ქსელები. ჩამოინგრა მდინარე ირავადიზეს ხიდი და მანდალაის საერთაშორისო აეროპორტის ჭერი.

ტაილანდი

ტაილანდში 18 ადამიანი დაიღუპა და 34 დაშავდა. მიწისძვრა იგრძნობოდა ქვეყნის 76 პროვინციიდან 56-ში. ბანგკოკში 33-სართულიანი ცათამბჯენი ჩამოინგრა, რამაც რამდენიმე ათეული ადამიანის სიკვდილი გამოიწვია.

ბანკოკში მეტრომ მუშაობა შეწყვიტა, საფონდო ბირჟაზე ვაჭრობა შეჩერდა და შენობების სეისმური უსაფრთხოების შემოწმება დაიწყო.

სხვა ქვეყნები

ბიძგები ჩინეთის პროვინცია იუნანში იგრძნობოდა. სასაზღვრო ქალაქ რუილში სახლები დაზიანდა და ორი ადამიანი დაშავდა. მიწისძვრა ასევე დაფიქსირდა სხვა რეგიონებში, მათ შორის გუიჯოუში, გუანქსი-ჟუანგის ავტონომიურ რეგიონში და სიჩუანში. მიწისძვრა იგრძნობოდა ბანგლადეშში, ქალაქების ჩათვლით, როგორიცაა დაკა, სილჰეტი, რაჯშაჰი და ჩიტაგონგი. ინდოეთში ბიძგები იგრძნობოდა ჩრდილო-აღმოსავლეთის შტატებში, განსაკუთრებით მეგჰალაიაში და ქალაქებში დელიში, კოლკატაში, იმპჰალში და სხვებში. ბიძგები დაფიქსირდა ჰანოისა და ხოშიმინში (ვიეტნამი), ვიენტიანში (ლაოსი), კამბოჯაში და ჩრდილოეთ მალაიზიის შტატებში პენანგში, კედაჰში და კელანტანში.

რეაქცია

შეერთებული შტატების გეოლოგიური კვლევის (USGS) გლობალური მიწისძვრების სწრაფი ზემოქმედების შეფასების სამსახურმა, შეაფასა 35% ეკონომიკური ზარალის 10-დან 100 მილიარდ აშშ დოლარამდე, და 33% ეკონომიკური ზარალის 100 მილიარდ დოლარზე მეტის შანსი. პოტენციური ეკონომიკური ზარალი აღემატება მიანმარის მშპ-ს 64,2 მილიარდ დოლარს. სამსახურმა ასევე შეაფასა, რომ დაღუპულთა რიცხვი 36%-ს გადააჭარბა 100000-ს, ხოლო დაღუპულთა 35% იყო 10000-დან 100000-მდე.

მიანმარი

მიანმარის ხელისუფლებამ გამოაცხადა საგანგებო მდგომარეობა საგაინგის, მანდალაის, ბაგოს და მაგვეის რეგიონებში, აღმოსავლეთ შანში და დედაქალაქ ნაიპიტავში. მთავრობამ ასევე მოუწოდა მაცხოვრებლებს, გადაეღოთ სისხლი მსხვერპლთათვის და მოითხოვა საერთაშორისო ჰუმანიტარული დახმარება კატასტროფის შედეგების დასაძლევად. მიანმარის ეროვნული ერთიანობის მთავრობა (NUG) შეიკრიბა სასწრაფო დახმარების ღონისძიებების კოორდინაციისთვის და მოუწოდა. თავის განცხადებაში, მან ასევე მოუწოდა მოსახლეობას, სიფხიზლე შეინარჩუნონ შემდგომი ბიძგების დროს.

სასწრაფო დახმარების ჯგუფები აიეიარვადისა და იანგონის რეგიონებიდან გაიგზავნა ნაიპიტავში, რათა დაეხმარონ სამძებრო-სამაშველო სამუშაოებში. მანდალეის ჟურნალისტებმა სამაშველო ოპერაციები შენელებულად აღწერეს პერსონალის ნაკლებობის გამო.

მიანმარმა მიიღო დახმარება ინდოეთიდან და ASEAN-ის ჰუმანიტარული დახმარების საკოორდინაციო ცენტრიდან, ხოლო გაერთიანებული ერების ორგანიზაციამ განაცხადა, რომ მალე გამოუყოფს 5 მილიონი აშშ დოლარის გადაუდებელ დახმარებას. 29 მარტს ჩინეთის იუნანის პროვინციიდან სამძებრო-სამაშველო ჯგუფის 37 წევრი ჩავიდა იანგონში. სამაშველო ტექნიკით გუნდი გაემგზავრა ნაიპიდაუსში, რათა მონაწილეობა მიიღოს სამაშველო ოპერაციებში. რუსეთის საგანგებო სიტუაციების სამინისტრომ ასევე გაგზავნა ორი თვითმფრინავი 120 ექიმით და მაშველით. ინდოეთის საჰაერო ძალებმა გაგზავნეს თვითმფრინავი, რომელშიც 15 ტონაზე მეტი ჰუმანიტარული დახმარება იყო. გამოცხადებული იყო, რომ ჩინეთი მიანმარს 13,8 მილიონი დოლარის დახმარებას გაუწევდა. სამხრეთ კორეამ დაჰპირდა 2 მილიონი აშშ დოლარის ჰუმანიტარულ დახმარებას. ასევე მალაიზია (50 ადამიანი), ფილიპინები (100), სინგაპური (80) და ტაილანდი (49) გამოაცხადეს, რომ ისინი მაშველებს გაგზავნიან მიანმარში. აშშ-ს პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა თქვა, რომ ქვეყანა დახმარებას გაუგზავნის მიანმარს, მიუხედავად ბოლოდროინდელი საგარეო დახმარების შემცირებისა.

ტაილანდი

ტაილანდის პრემიერ-მინისტრმა ფეთონგთან ჩინავატიამ შეაჩერა ტურისტული კონფერენცია პუკეტში, რათა დაბრუნებულიყო ბანგკოკში და გამართა საგანგებო შეხვედრა კატასტროფის შესახებ. ბანგკოკის გუბერნატორმა ჩადჩარტ სიტიპუნტმა ქალაქი გამოაცხადა მეორე დონის კატასტროფის ზონად. მან ასევე უბრძანა ლუმპინის, ბენჯასირის, ბენჯაკიტისა და ჩატუჩაკის პარკები ღია დარჩეს 28 მარტის ღამის განმავლობაში, სტიქიის მსხვერპლთა დასახვედრად. ტაილანდის ტრანსპორტის სამინისტრომ უზრუნველყო დამატებითი საზოგადოებრივი ავტობუსები, ხოლო სუვარნაბჰუმის აეროპორტმა შემოიღო დროებითი ავტობუსების სერვისი, რათა შეემსუბუქებინა ტაქსების დეფიციტი აეროპორტამდე და უკან. განათლების სამინისტრომ სკოლების დახურვის ბრძანება გასცა მთელი ქვეყნის მასშტაბით.

ფეთონგთან ჩინავატრამ მოუწოდა სამთავრობო უწყებებს, რომლებიც პასუხისმგებელნი არიან სტიქიური უბედურებების დროს საზოგადოების გაფრთხილებაზე, დაუყოვნებლივ გამოიძიონ SMS გამაფრთხილებელი სისტემის გაუმართაობა. სისტემა ძალაში შევიდა მხოლოდ ძირითადი მიწისძვრიდან ერთი საათის შემდეგ.

ჩინეთი

იუნანის პროვინციულმა ხელისუფლებამ განალაგა 646 მაშველი და 14 მაძიებელი ძაღლი. ჩინეთის საელჩომ განაცხადა, რომ მსხვერპლთა შორის იყო მინიმუმ 13 ჩინეთის მოქალაქე (მიანმარში).

რესურსები ინტერნეტში

1. M 7.7 - 16 km NNW of Sagaing, Myanmar 2025
2. Рухнувшие небоскребы и храмы: что известно о землетрясении в Мьянме и Таиланде
3. The death toll from yesterday's earthquake in Myanmar has nearly reached 700, while Thailand has reported 10 deaths. In Thailand, all fatalities have been confirmed in Bangkok, including 8 from a collapsed building in the Chatuchak area. In Myanmar's Mandalay region, at least 694 people were killed, and nearly 1,700 were injured. Mandalay, the country's second-largest city, is near the earthquake's epicenter. The 7.7-magnitude quake struck northwest of Sagaing in central Myanmar around 1:30 pm, followed just minutes later by a 6.7-magnitude aftershock. The Thai Meteorological Department has reported more than 100 aftershocks since the earthquake but confirmed that aftershocks with a magnitude below 5 are unlikely to be felt in Thailand
4. magnitude-7.7 earthquake in Myanmar sends tremors to Hanoi, Ho Chi Minh City
5. Число погибших в результате землетрясения в Мьянме достигло 694
6. Two powerful earthquakes hit Myanmar