შინაარსზე გადასვლა

მთავარი ნარზანის აბაზანები

სტატიის შეუმოწმებელი ვერსია
მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

მთავარი ნარზანის აბაზანები — არქიტექტურული კომპლექსი და ქალაქ კისლოვოდსკის ღირსშესანიშნაობა, ფედერალური მნიშვნელობის არქიტექტურული ძეგლი [1]. აშენდა 1903 წელს არქიტექტორ ანდრეი კლეპინინის მიერ ქალაქის 100 წლის იუბილეზე.

კომპლექსი ნარზანის ნახშირბადოვანი აბანოები 1903 წელს კისლოვოდსკის 100 წლის იუბილესთან დაკავშირებით აიგო. მდინარე ოლხოვკის მარჯვენა სანაპირო გამოიყო კომპლექსისთვის, ქალაქის ცენტრში, ტოპოლევაიას ხეივანზე (ახლანდელი კურორტის ბულვარი).

აქ პატარა ნარზანის ტბა იყო. სამუშაო დაევალა სამოქალაქო ინჟინერს ანდრეი კლეპინინს. მან შეიმუშავა პროექტი ორსართულიანი კორპუსისთვის, რომლის ქვედა სართული გამოყოფილი იყო ნარზანის აბაზანებისთვის და აუზებისთვის, ხოლო ზედა სართული იყო მასაჟის ოთახებისთვის, საუნებისთვის, სხვადასხვა ტიპის ახალი საშხაპეები ჰიდროთერაპიის პროცედურებისთვის, ასევე სპეციალური მასაჟის აბაზანა, ხელოვნური ტალღების ფორმირებით, რომელშიც სპეციალური გახსნა იყო კედელში ჩაედინება ცხელი წყლის ნაკადი.

1901 წლის განმავლობაში ჩატარდა მოსამზადებელი სამუშაოები. მასალები მომარაგდა მთელი ქვეყნის მასშტაბით: აგური მოიტანეს პიატიგორსკის ბოროდკინის ქარხნიდან, ცემენტი გამოიყენეს შავი ზღვის (ნოვოროსიისკის) ქარხნებიდან, კერნერისა და ბერგერის სავაჭრო სახლიდან (დონის როსტოვი), პიროგრანიტი, კრამიტი და მოზაიკის ფილები წარმოებული იყო საზონოვის მინის ქარხნიდან, შესანიშნავი ხარისხის ხე შეუკვეთეს ცარიცინს მაქსიმოვის ფირმიდან, სკულპტურულ ნამუშევარს ასრულებდა მაშინდელი ცნობილი მოქანდაკე ლუდვიგ შოდკი .

ნარზანის აბანოების პირველ სართულზე განთავსდა სადარბაზო, ექიმის კაბინეტი, გასახდელები, ორი დარბაზი (კაცი და ქალი), მოსამსახურეთა და თეთრეულის ოთახები. თითოეულ ოთახში იყო 15 გასახდელი ოთახი და 39 აბანო. მთავარი შენობა და შენობის ფრთები აღჭურვილი იყო 60 სველი წერტილით და 2 ნარზანის აუზით, თითო 30 მ 2. კლეპინინმა ისე მოიფიქრა აბანოების ადგილმდებარეობა, რომ ნარზანი ძრავის ოთახის სპეციალურ რეზერვუარში ჩაედინა, მთავარი წყაროს დონის ქვემოთ მდებარე შენობის მდებარეობის გამო.

კომპლექსის მშენებლობა 1901–დან 1903 წლამდე გაგრძელდა და სახელმწიფოს 393 ათასი სამეფო მანეთი დაუჯდა, რაც თანამედროვე თვალსაზრისით, ფული იქნებოდა 400 მილიონ რუბლზე ოდნავ მეტი. ითვლება, რომ მშენებლობის თანხის ნაწილი ჩადებული იქნა ბუხარას ემირის სეიდ აბდულაჰად ხანის მიერ, რომელიც 1903 წელს კისლოვოდსკში მკურნალობდა. კომპლექსმა მუშაობა მხოლოდ 1906 წელს დაიწყო.

კომპლექსის საზეიმო გახსნიდან ექვსი წლის შემდეგ კლეპინინმა მიმართა დირექტორს პირადი თხოვნით, რომ შენობის ფასადს დაემატა მარმარილოს დაფა წარწერით: „შექმნილია და აშენდა ინჟინერ ა.კლეპინინის მიერ. 1901-1903 ”. ამითი არქიტექტორის სურვილი ასრულდა.

ზოგიერთი ხელოვნებათმცოდნე აღნიშნავს, რომ კლეპინინის შედევრს გარეგნული მსგავსება აქვს კამბოჯის ანგკორ ვატის ინდუისტურ ტაძართან.

თანამედროვე მდგომარეობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

უკანასკნელი აღდგენითი სამუშაოები ნარზანის მთავარ აბანოებში ჩატარდა 1975 წელს. მრავალი წლის განმავლობაში შენობა დანგრეული იყო და სათანადო ყურადღების გარეშე რჩებოდა. 2015 წელს ფედერალური საბჭოს თავმჯდომარის ვალენტინა მატვიენკოს კისლოვოდსკში არაოფიციალური ვიზიტის შემდეგ, რომელმაც გააკრიტიკა კურორტის მდგომარეობა, ქალაქის მოწესრიგება დაიწყო. 2015 წელს, ზემოდან სპეციალური შეკვეთის შემდეგ, 50 მილიონი მანეთი გამოიყო მთავარი ნარზანის აბანოების აღდგენისთვის. საკურორტო ქალაქის მაცხოვრებლები და ხელოვნებათმცოდნეები აღშფოთებულნი არიან კონტრაქტორის უსამართლო მუშაობის გამო. მაგალითად, ხის ისტორიული სარკმლები მაღალი ხარისხის შემობრუნების სამუშაოების დეკორატიული ელემენტებით, რომლებიც წარმოადგენს ერთიანი არქიტექტურული ანსამბლის ორგანულ ნაწილს, შეიცვალა ახალი პლასტმასით [2]. რეკონსტრუქციის მთლიანი ღირებულება შეადგენდა დაახლოებით ერთ მილიარდ რუბლს [3]. 2018 წლის სექტემბრის მონაცემებით, შენობა გადაეცა სასტუმროს [4].

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
  1. Главные нарзанные ванны. www.culture.ru. ციტირების თარიღი: 2018-09-16.
  2. Татьяна Гущина (2016-11-14). „Жителей Кисловодска возмутил «нарисованный ремонт» одной из стен здания Нарзанных ванн“. KP.RU - сайт «Комсомольской правды» (რუსული). ციტირების თარიღი: 2018-09-16.
  3. „Реставрация Главных нарзанных ванн в Кисловодске завершится в 2018 году“. ТАСС. ციტირების თარიღი: 2018-09-16.
  4. Travin George. Главная | Главный Нарзанные Ванны. Главный Нарзанные Ванны. ციტირების თარიღი: 2018-09-16.