მეოთხე თაობის ვიდეო თამაშების კონსოლები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
სერიიდან:
ვიდეო თამაშების ისტორია
ძირითადი
კონსოლები
ჟანრები
სიები

მეოთხე თაობის (ააგრეთვე ცნობილი როგორც 16 ბიტიანების ეპოქა) ეპოქას საფუძველი ჩაეყარა 1987 წლის 30 ოქტომბერს, მას შემდეგ რაც გამოვიდა NEC-ის PC Engine (ჩრდილოეთ ამერიკაში ცნობილია TurboGrafx-16-ის სახელით). ამ თაობაში მიმდინარეობდა კონსოლების ძლიერი „ომი“. მიუხედავად იმისა, რომ NEC-მა წარმოადგინა პირველი მეოთხე თაობის სისტემა, ამ პერიოდში დომინირებდნენ Nintendo-ს Super Nintendo Entertainment System (იაპონიაში ცნობილი როგორც Super Famicom) და Sega-ს Mega Drive (ჩრდილოეთ ამერიკაში ცნობილი Sega Genesis-ით). თუმცა როგორც მესამე თაობაში, ისევე მეოთხე თაობაშიც კონსოლების მსოფლიო ბაზრის უმეტესი წილი ნინტენდომ დაიკავა. სეგა დიდი პოპულარობით სარგებლობდა ამ ეპოქაში და დაიწყო ახალი ფრენჩაიზის, „Sonic the Hedgehog“-ის შექმნა, რათა კონკურენცია გაეწია Nintendo-ს ცნობილი სერია „Mario“-სთვის.

ამ პერიოდში, რამდენიმე სხვა კომპანიამაც წარმოადგინა თავიანთი კონსოლები, მაგრამ არცერთ მათგანს წარმატება არ მოჰყოლია. მეხუთე თაობის კონსოლების გამოჩენის მიუხედევად, რამდენიმე წლის განმავლობაში მეოთხე თაობის კონსოლების პოპულარობა არ ეცემოდა, მაგრამ 1996 წლიდან შემცირდა მეოთხე თაობის აპარატული უზრუნველყოფის გაყიდვები და პროგრამული უზრუნველყოფის მწარმოებლების რაოდენობა,[1] რამაც განაპირობა ამ თაობის სისტემების პროგრამული უზრუნველყოფის გაყიდვების სწრაფი კლება მომდევნო წლებში. მეოთხხე თაობამ არსებობა შეწყვიტა 2004 წელს Neo Geo-ს წარმოების დასრულებით.

სახლის სისტემები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

PC Engine/TurboGrafx-16/TurboGrafx[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მთავარი სტატია: TurboGrafx-16.

PC Engine იყო კომპანიების Hudson Soft და NEC-ის თანმაშრომლობის შედეგი, რომელიც გამოვიდა 1987 წლის 30 ოქტომბერს. ჩრდილოეთ ამერიკაში გამოვიდა 1989 წლის 29 აგვისტოს TurboGrafx-16-ის სახელწოდებით.

თავდაპირველად PC Engine საკმაოდ წარმატებული იყო იაპონიაში. მოგვიანებით შეიქმნა კონსოლის განახლებული მოდელები, საერთო ჯამში 17 ერთეული, მათ შორის CD-ROM-ზე დაფუძნებული პორტაბელური ვერსია. PC Engine-ის გაუმჯობესებული მოდელი PC Engine SuperGrafx განკუთვნილი იყო სტანდარტული სისტემის ჩასანაცვლებლად, თუმცა წარმატებას ვერ მიაღწია და მისი წარმოება შეწყდა.

1992 წელს NEC-მა გამოსცა TurboGrafx-ის და CD-ROM-ის კომბინაცია სახელად TurboDuo.

აშშ-ში NEC 1990-1994 წლებში თავისი პროდუქტის, TurboGrafx-ის რეკლამირებს ფარგლებში თილისმად გამოიყენებდა ვიდეო თამაშების სერია „Bonk“-ის ამავე სახელწოდების პერსონაჟს.

TurboGrafx-16-მა ვერ შეძლო თავისი სავაჭრო იმპულსის შენარჩუნება ან გავლენის მოხდენა ჩრდილოეთ ამერიკაზე. შედეგად 1994 წელს, ჩრდილოეთ ამერიკაში შეწყდა TurboGrafx-16-ის და CD სისტემის კომბინაციის წარმოება. მიუხედავად ამისა, პლატფორმისთვის მცირე დოზით მაინც იწარმოებოდა პროგრამული უზრუნველყოფა.

იაპონიაში PC Engine-ზე ხელმისაწვდომი იყო თამაშები ზრდასრულთათვის, მაგალითად როგორიც არის „Super Real Mahjong“-ის სერია.

კონსოლი დადებითად მიიღეს ვიდეო თამაშების კრიტიკოსებმა. 2009 წელს საიტმა IGN TurboGrafx-16 სიაში „ყველა დროის 25 საუკეთესო კონსოლი“ 13-ე ადგილი მიუჩინა.

შედარება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სახელი PC Engine/TurboGrafx-16 Mega Drive/Genesis Super Famicom/Super NES Neo Geo
მწარმოებელი NEC, Hudson Soft Sega Nintendo SNK
კონსოლი


ფასი (აშშ დოლარი) 199.99 189.99 99.99 649.99 (ოქროს ვერსია)

399.99 (ვერცხლის ვერსია)

გამოცემის თარიღი იაპ 30 ოქტომბერი, 1987
ჩრდ.ამ. 29 აგვისტო, 1989
ევრ 1990
 იაპ 29 ოქტომბერი, 1988
ჩრდ.ამ. 14 აგვისტო, 1989
ევრ 30 ნოემბერი, 1990
 იაპ 21 ნოემბერი, 1990
ჩრდ.ამ. 23 აგვისტო, 1991
ევრ 11 აპრილი, 1992
 იაპ 18 ივნისი, 1991
ჩრდ.ამ. 18 ივნისი, 1991
ევრ 1991
მედია
  • კარტრიჯი
  • კარტრიჯი
  • მონაცემთა ბარათი (იაპონია/ევროპა)[2]
ყველაზე გაყიდვადი თამაშები „Bonk's Adventure“[3] „Sonic the Hedgehog“ (15 მილიონი)[4] „Super Mario World“, 20 მილიონი (25 ივნისი, 2007)[5] „Samurai Shodown“
უკუთავსებადობა არ არის Master System (Power Base Converter-ის გამოყენებით) Nintendo Entertainment System (არალიცენზირებული, Super 8-ის გამოყენებით)

Game Boy (Super Game Boy-ის გამოყენებით)

არ არის
აქსესუარები (საცალო)
ცენტრალური პროცესორი
  • Motorola 68000 (16/32 ბიტი CISC)
    7.67 მჰც(7.61 მჰც PAL) (1.4 MIPS)
  • Zilog Z80 (8/16 ბიტი)
    3.58 მჰც (0.52 MIPS)[7]

დამატება:

  • Nintendo custom Ricoh 5A22 (დაფუძნებული 16 ბიტიან 65C816-ზე)
    3.58 მჰც (3.55 მჰც PAL) (1.5 MIPS)

SA-1-ის გაფართოების ჩიპი:

  • Nintendo custom 65C816
    10.74 მჰც (4.5 MIPS)
გრაფიკული პროცესორი
  • Hudson Soft HuC6260-ის ვიდეო ფერების კოდერი (16-bit)
  • Hudson Soft HuC6270A-ის ვიდეოდისპლეის კონტროლერი (16-bit)

SuperGrafx:

  • HuC6260
  • 2× HuC6270A
  • HuC6202 Video Priority Controller
  • Yamaha YM7101 VDP (ვიდეოდისპლეის პროცესორი)[9]

განხლებები:

  • Ricoh PPU1
  • Ricoh PPU2

გაძილიერებული ჩიპები:

  • SNK LSPC2-A2 (სპრაიტების გენერატორი & VRAM ინტერფეისი)[17]
  • SNK PRO-B0[18][19]
ხმის ჩიპი

CD დამატება:

დამატებები:

Sony APU (აუდიო გენერაციის ერთეული)
  • S-SMP (8 ბიტიანი Sony SPC700)
  • S-DSP (16 ბიტიანი DSP)
 Yamaha YM2610
RAM

განახლებები:

  • CD დამატება: 64 KB ძირითადი DRAM, 64 KB აუდიო DRAM
  • Super System Card დამატება: 64 KB DRAM, 192 KB SRAM
  • Super CD დამატება: 256 KB SRAM, 64 KB DRAM, 2 KB Back-up SRAM
  • Arcade Duo Card ფამატება: 2048 KB FPM DRAM, 192 KB SRAM[21]
  • Arcade Pro Card დამატება: 2240 KB+192 kB
  • SuperGrafx: 32 KB ძირითადი, 128 KB ვიდეო RAM
  • Duo: 256 KB SRAM, 64 KB ვიდეო RAM, 8 KB Work Ram

განახლებები:

  • SVP ჩიპი: 128 KB DRAM, 2 KB ქეში, 1 KB DSP RAM[24]
  • CD დამატება: 512 KB, 256 KB ვიდეო, 64 KB აუდიო, 16 KB ქეში, 8 KB Internal Back-up[25]
  • CD BackUp Ram Carts: 8 KB-დან 512 KB-მდე [6]
  • 32X დამატება: 256 KB ძირითადი RAM, 256 KB ვიდეო RAM
  • 128 KB ძირითადი DRAM
  • 64 KB ვიდეო SRAM
  • 64 KB აუდიო PSRAM

Enhancement chips:

  • SA-1: 2 KB RAM
  • Super FX: 32-დან 128 KB-მდე SRAM[16]
  • Super FX 2: 64-დან 128 KB-მდე SRAM[16]
  • 64 KB ძირითადი SRAM
  • 74 KB ვიდეო SRAM
  • 2 KB აუდიო SRAM[17]
ვიდეო
  • გარჩევადობა: 256×224-დან 565×242-მდე (პროგრესირებადი), 256×448-დან 565×484-მდე (გადახლართული)
  • სპრაიტები: 64 ეკრანზე, 16×16-დან 32×64-მდე, 16 ფერი სპრაიტზე, სპრაიტ ფლიპინგი[26]
  • Tilemap: 1 scrolling background[26] with line scroll effect[27]
  • ფერები ეკრანზე: 482 (241 for backgrounds, 241 for sprites)
  • ფერთა პალიტრა: 512 (9-bit color)

განახლებები:

  • CD დამატება: Full motion video (FMV)[28]
  • SuperGrafx: 128 სპრაიტები ეკრანზე, 32 sprites per scanline, 2 sprite layers, 2 parallax scrolling tilemap backgrounds, 512 ფერი ეკრანზე
  • გარჩევადობა: 256×224 to 320×240 (პროგრესირებადი),[29] 320×448 to 320×480 (interlaced)
  • სპრაიტები: 80 on screen, 20 per scanline, 8×8 to 32×32 sizes, 16 colors per sprite,[30] integer sprite zoom,[31] sprite flipping[32]
  • Tilemaps: 2 parallax scrolling planes with line & row scroll effects[33] and tile flipping[32]
  • ფერები ეკრანზე: 64[9] to 75[33] (სტანდარტული), 192 (shadow/highlight),[9] 512 (160×224 გარჩევადობა)[33]
  • ფერთა პალიტრა: 512 (სტანდარტული), 1536 (shadow/highlight)[9]

განახლებები:

  • გარჩევადობა: 256×224 to 256×239 (პროგრესირებადი), 512×448 to 512×478 (interlaced)
  • სპრაიტები: 128 on screen, 32 per scanline, 8×8 to 64×64 sizes, 16 colors per sprite, sprite flipping[37]
  • Tilemaps: 2-4 parallax scrolling planes (lo-res), or 1-2 scrolling planes (hi-res), or 1 scaling/rotating plane (Mode 7)[37]
  • ფერები ეკრანზე: 256 (1-3 lo-res planes), 128 (4 planes), 128 to 160 (hi-res)[37]
  • ფერთა პალიტრა: 32,768 (15-bit high color)

Enhancement chips:

  • Super FX: 2,000 flat shading Polygons/sec, 1,000 texture mapping Polygons/sec[38]
  • Super FX 2: 4,000 texture mapping Polygons/sec, 2,000 flat shading
  • Capcom Cx4: Sprite rotation/Calculations for wireframe effects
  • DSP-1: Advance Scaling and Rotation via Mode 7
  • DSP-2: Dynamic Scaling Capability and Transparency effects
  • DSP-3: Bitstream decompression, and bitplane conversion of graphics
  • DSP-4: Draw Distance
  • გარჩევადობა: 320×224 to 384×264[17] (პროგრესირებადი)
  • სპრაიტები: 380 (ეკრანზე), 96 per scanline, double line buffering, 16×16 to 16×512 sizes, 16 colors per sprite, sprite scaling, sprite flipping[17]
  • Tilemaps: 1 static plane, and optional 1-3 parallax scrolling planes with scaling and line & column scroll effects[17][39]
  • ფერები ეკრანზე: 4096
  • ფერთა პალიტრა: 65,536 (16-bit high color)
აუდიო

CD დამატება:

Stereo audio with:

განახლებები:

  • SVP ჩიპი: 2 PWM არხები[11]
  • CD დამატება: 8 PCM არხები (16 ბიტი, 32 კჰც),[12] 1 ნაკადიანი CD-DA არხი (16-ბიტი, 44.1 კჰც)
  • 32X დამატება: 10 ბიტი PWM, მოცულობითი ხმა
 სტერეო აუდიო:
  • 8 ADPCM არხით
  • 16 ბიტიანი აუდიო, 32 კჰ, ცდისკრეტიზაციის სიხშირე
 სტერეო აუდიო:
  • 4 FM სინთეზისის არხები/ხმები
  • 3 რხევითი მართკუთხა სიგნალი არხები/ხმები
  • 1 თეთრი ხმის გენერატორი
  • 6 ADPCM არხები (12 ბიტი) @ 18.5 კჰც დისკრეტიზაციის სიხშირე[44]
  • 1 ADPCM არხი (16 ბიტი) @ 1.8-დან 55-მდე .5 კჰც ცდისკრეტიზაციის სიხშირე[44]

სხვა კონსოლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

გაყიდვები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

იხილეთ აგრეთვე: ყველაზე გაყიდვადი ვიდეო თამაშების კონსოლების სია
კონსოლი გაიყიდა
Super Famicom/Super Nintendo Entertainment System 49.1 მილიონი[46]
Mega Drive/Genesis 33.75 მილიონი[47][48][49][50]
PC Engine/TurboGrafx-16 10 მილიონი[51]
Neo Geo AES 980,000[52]
Philips CD-i 570,000[45]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ „16-Bit's Final Hurrah“. Electronic Gaming Monthly. Ziff Davis (88): 21–22. ნოემბერი, 1996. შეამოწმეთ თარიღის პარამეტრი |date=-ში (დახმარება)
  2. ↑ Santulli, Joe (2005). Digital Press Collectors Guide. USA: Digital Press. ISBN 978-0-9709807-0-0. 
  3. ↑ Bonk's Adventure Virtual Console Review - Wii Review at IGN. Wii.ign.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-04-14. ციტირების თარიღი: 15 აგვისტო, 2012.
  4. ↑ Sonic the Hedgehog GameTap Retrospective Pt. 3/4. Event occurs at 1:21. https://www.youtube.com/watch?v=7mFs2v7XM4o.
  5. ↑ Edge. (June 25, 2007) The Nintendo Years. The Nintendo Years. Next-Gen.biz. დაარქივებულია ორიგინალიდან — სექტემბერი 5, 2012. ციტირების თარიღი: 26 ნოემბერი, 2007.
  6. ↑ 6.0 6.1 CD BackUp RAM Cart. ციტირების თარიღი: 7 სექტემბერი, 2016.[მკვდარი ბმული]
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 Ludovic Drolez. Lud's Open Source Corner. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  8. ↑ http://www.hitachi.com/New/cnews/040419_040419.pdf
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 https://web.archive.org/web/20140318183327/http://cgfm2.emuviews.com/txt/genvdp.txt
  10. ↑ http://notaz.gp2x.de/docs/SSP1601.pdf
  11. ↑ 11.0 11.1 11.2 Sega-16 – Sega’s SVP Chip: The Road Not Taken?. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  12. ↑ 12.0 12.1 12.2 http://www.angelfire.com/ny/dezmoowu/Sega/progscd.txt
  13. ↑ Sega 32x Graphics. ციტირების თარიღი: 27 მარტი, 2017
  14. ↑ http://www.datasheets.pl/integrated_circuits/U/UPD/UPD77C25.pdf}}[მკვდარი ბმული]
  15. ↑ Capcom Cx4 - Hitachi HG51B169 in SNES Development. Super Nintendo Development Wiki. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-05-04. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  16. ↑ 16.0 16.1 16.2 A Super FX FAQ. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  17. ↑ 17.0 17.1 17.2 17.3 17.4 MacDonald, Charles. Neo*Geo MVS Hardware Notes. ციტირების თარიღი: 26 იანვარი, 2012.
  18. ↑ GPU. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-12-10. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  19. ↑ Category:Chips. ციტირების თარიღი: 10 დეკმბერი, 2015.
  20. ↑ https://github.com/mamedev/mame/blob/master/src/emu/sound/sn76496.c დაარქივებული 2014-11-21 საიტზე Archive.isCategory:Webarchive template archiveis links }}
  21. ↑ Arcade Card Pro. PC-Engine dev. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  22. ↑ Mega Drive PCB revisions - Sega Retro. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  23. ↑ https://web.archive.org/web/20140318183319/http://cgfm2.emuviews.com/txt/gen-hw.txt
  24. ↑ http://notaz.gp2x.de/docs/svpdoc.txt
  25. ↑ Sega CD - www.segaretro.org. ციტირების თარიღი: May 30, 2017.
  26. ↑ 26.0 26.1 https://web.archive.org/web/20140318183739/http://cgfm2.emuviews.com/txt/pcetech.txt
  27. ↑ Street Fighter II CE Comparison Backgrounds Main. დაარქივებულია ორიგინალიდან — მარტი 4, 2016. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  28. ↑ Video Games, Cheats, Guides, Codes, Reviews - GamesRadar. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  29. ↑ TASVideos. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  30. ↑ How to program the Sega Genesis/Mega Drive. დაარქივებულია ორიგინალიდან — January 22, 2005. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  31. ↑ Charles MacDonald. Sega Master System VDP documentation. დაარქივებულია ორიგინალიდან — March 18, 2014. ციტირების თარიღი: July 5, 2011.
  32. ↑ 32.0 32.1 Sega Programming FAQ October 18, 1995, Sixth Edition - Final. დაარქივებულია ორიგინალიდან — January 22, 2005. ციტირების თარიღი: 2015-12-10.
  33. ↑ 33.0 33.1 33.2 Sega Genesis vs Super Nintendo - www.gamepilgrimage.com. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  34. ↑ 34.0 34.1 34.2 Sega 32X Technical Specifications. ციტირების თარიღი: March 27, 2017.
  35. ↑ JAMMAPARTS.COM - Sega CD Detailed Technical Specifications. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივლისი 1, 2018. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  36. ↑ Technical Specifications. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-08-13. ციტირების თარიღი: 2017-03-27.
  37. ↑ 37.0 37.1 37.2 SNES Graphics Information. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 15, 2015. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  38. ↑ DMA. Segaretro+ (March 13, 2017). ციტირების თარიღი: March 13, 2017.
  39. ↑ Game Pilgrimage. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  40. ↑ https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:KWSMhZdWDeYJ:archaicpixels.com/images/3/31/TurboGrafx-16-Service-Manual.pdf}}[მკვდარი ბმული]
  41. ↑ https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:G7O62_Ggt1sJ:archaicpixels.com/images/f/f8/MSM5205.pdf}}[მკვდარი ბმული]
  42. ↑ MSM5205. ციტირების თარიღი: December 10, 2015.
  43. ↑ http://www.alyjameslab.com/wa_files/FMDRIVE_USER_MANUAL.pdf
  44. ↑ 44.0 44.1 YM2610. ციტირების თარიღი: 10 დეკემბერი, 2015.
  45. ↑ 45.0 45.1 Blake Snow. (30 ივლისი, 2007) The 10 Worst-Selling Consoles of All Time. GamePro. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 8 მაისი, 2007. ციტირების თარიღი: 25 ოქტომბერი, 2008.
  46. ↑ Super NES. Classic Systems. Nintendo. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 ივლისი, 2007. ციტირების თარიღი: 4 დეკემბერი, 2007.
  47. ↑ „Yearly market report“. Famitsu Weekly (Japanese) (392): 8. ივნისი 21, 1996.
  48. ↑ Zackariasson, Peter; Wilson, Timothy L.; Ernkvist, Mirko (2012) „Console Hardware: The Development of Nintendo Wii“, The Video Game Industry: Formation, Present State, and Future. Routledge, გვ. 158. ISBN 978-1-138-80383-1. 
  49. ↑ Théo Azevedo. (30 ივლისი, 2012) Vinte anos depois, Master System e Mega Drive vendem 150 mil unidades por ano no Brasil Portuguese. UOL. ციტატა: „Base instalada: 5 milhões de Master System; 3 milhões de Mega Drive“ ციტირების თარიღი: 18 ოქტომბერი, 2012.
  50. ↑ Sponsel, Sebastian. (16 ნოემბერი, 2015) Interview: Stefano Arnhold (Tectoy). Sega-16. ციტირების თარიღი: 21 ნოემბერი, 2015.
  51. ↑ Blake Snow. (30 ივლისი, 2007) The 10 Worst-Selling Consoles of All Time. GamePro. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 8 მაისი, 2007. ციტირების თარიღი: 25 ოქტომბერი, 2008.
  52. ↑ Consoles +, issue 73
ხ • გ • რ
სახეობები
თაობები
მეოთხე
თაობა
სახლის
პორტატიული
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=მეოთხე_თაობის_ვიდეო_თამაშების_კონსოლები&oldid=4593961“-დან