მარსელო დელ პილარის მუზეუმი
| მარსელო დელ პილარის მუზეუმი | |
|---|---|
 | |
| 14°48′04″ ჩ. გ. 120°52′13″ ა. გ. / 14.80111° ჩ. გ. 120.87028° ა. გ. | |
| ქვეყანა |
 ფილიპინები |
| მდებარეობა | ბულაკანი (ბულაკანი) |
 | |
მარსელო დელ პილარის მუზეუმი (ინგლ. Marcelo H. del Pilar Shrine) - ფილიპინელი იურისტის, პოეტისა და პროპაგანდისტის მარსელო ჰელ დელ პილარის საპატივცემულო მუზეუმი, აღიარებული ფილიპინების ეროვნულ ღირსშესანიშნაობად ეროვნული ისტორიული კომისიის მიერ. მდებარეობს სიტიო კუპანგში, ბრიგი. ამჟამად, სალოცავი ფილიპინების ეროვნული ისტორიული კომისიის მენეჯმენტის ქვეშაა.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მარსელო ჰელ დელ პილარი დაიბადა 1850 წლის 30 აგვისტოს ჯულიან ჰილარიო დელ პილარისა და ბლასა გატმაიტანის ოჯახში. ფილიპინების რევოლუციის დროს დელ პილარი იძულებული გახდა დაეტოვებინა თავისი სახლი ბულაკანში და გაქცეულიყო ესპანეთში, სადაც განაგრძო მუშაობა სხვა პროგრესულებ პირებთან ერთად, როგორიცაა ხოსე რიზალი და გრაციანო ლოპეს ხაენა.[1] მარსელო დელ პილარი, სხვაგვარად ცნობილი როგორც პლარიდელი, გარდაიცვალა ტუბერკულოზით ესპანეთში 1896 წლის 4 ივლისს. მისი გარდაცვალებიდან რამდენიმე წლის შემდეგ, მისი ნაშთები ამოიღეს და გადაიტანეს ფილიპინებში 1920 წლის 3 დეკემბერს, რათა დაეკრძალათ მანილას ჩრდილოეთ სასაფლაოზე.[2]
პლარიდელის ხსოვნის საპატივცემულოთ პირველად 1955 წელს შეიქმნა მუზეუმი სამჰანგ ბულაკანის მიერ პოეტ ხოსე კორაზონ დე იესეს ხელმძღვანელობით. 1957 წელს სპიკერმა ხოსე ლორელმა შესწირა თანხა 49, 000ფილიპინური პესო სალოცავის მშენებლობისთვის. ადგილის, როგორც მუზეუმის, განვითარება (მათ შორის ბრინჯაოს ქანდაკების ჩათვლით, რომელსაც სავარაუდოდ ეროვნული მხატვრები გილერმო ტოლენტინო აკეთებდა) არ დასრულებულა. 1982 წლის 30 აგვისტოს დელ პილარის ათი ფუტიანი სიმაღლის ქანდაკება დაიდგა დაბადების ადგილის ცენტრში. ძეგლი გაკეთდა ცნობილი მალოლენოს მოქანდაკის აპოლინარიო პ. ბულაონგის მიერ დაქუცმაცებულ ბრინჯაოსთან ერთად ცემენტის გამოყენებით. ამის შემდეგ, 4,027 კვადრატული მეტრი დაბადების ადგილი გადაეცა ბულანის პროვინციის მთავრობას პლარიდელის უმცროსი ქალიშვილის, ანიტა დელ პილარ-მარასიგანის ოჯახისგან. 1983 წლის 30 აგვისტოს, ადგილი გადაეცა ეროვნულ ისტორიულ ინსტიტუტს (ახლანდელი ფილიპინების ეროვნული ისტორიული კომისია) და იმ მომენტიდან იყო ცნობილი როგორც მარსელო ჰელ დელ პილარის ისტორიული ღირსშესანიშნაობა. მანილას ჩრდილოეთ სასაფლაოზე დაკრძალვის დაახლოებით ექვსი ათწლეულის შემდეგ, მარსელო დელ პილარის ნაშთები 1984 წლის 30 აგვისტოს გადაასვენეს მის სამშობლოში. მისი ნეშტი დაკრძალეს მისი ძეგლის ქვეშ. ატი მარასიგან-სანტოსს მოგვიანებით აუშენეს მავზოლეუმი ძეგლის უკან და ხელახლა დაკრძალეს მათი ოჯახის წევრების ნაშთები, მათ შორის პლარიდელის ცოლი, მარჩიანა "ცანაი" დელ პილარი. მოქანდაკე ბულაონგს კიდევ ერთხელ შეუკვეთეს გმირის ცხოვრების ამსახველი ფრესკის შექმნა.[3]
დელ პილარის გარდაცვალების 100 წლისთავის აღსანიშნავად, 1996 წლის 4 ივლისს ყოფილმა პრეზიდენტმა ფიდელ ვ. რამოსმა უბრძანა სახსრების გამოყოფა ადგილის უკანა ნაწილში მუზეუმ-ბიბლიოთეკის აშენებისთვის. მშენებლობა აიღო ბულაკანის მუნიციპალურმა მთავრობამ. გაიხსნა 1998 წლის 30 აგვისტოს.
2006 წელს, საბჭოს დადგენილებით, მარსელო ჰელ დელ პილარის ისტორიული ღირსშესანიშნაობა ოფიციალურად გადაკეთდა, როგორც მარსელო ჰ. დელ პილარის მუზეუმი. [4] მოგვიანებით, ადგილი აღიარებულ იქნა NHCP– ს მიერ, როგორც ისტორიული ადგილი და ისტორიული აღმნიშვნელი, რომელიც დამონტაჟდა 1939 წელს, მოგვიანებით კი შეიცვალა შესწორებული ტექსტით. ახალი ისტორიული ნიშნული დამონტაჟდა 2012 წლის 17 იანვარს.
მახასიათებლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
4, 027 კვადრატული მეტრის ფართობის ცენტრში არის მარსელო ჰელ დელ პილარის ძეგლი, დამზადებული ადგილობრივი მოქანდაკის აპოლინარიო ბულაონგის მიერ. დამზადებულია ცემენტისგან, რომელიც შერეულია დაქუცმაცებულ ბრინჯაოსთან, ქანდაკება დგას 10 ფუტის სიმაღლეზე და მის ქვეშ დევს თავად გმირის ნეშტი, რომელიც დაიდო მის დასასვენებელ ადგილას 1984 წელს.
სტადიონისა და ძეგლის უკან დელ პილარის ოჯახის მავზოლეუმი დგას. მავზოლეუმის შიგნით არის მარსელო დელ პილარის და მისი მეუღლის მარჩიანას შთამომავლების ოჯახის ხე. მარჩიანას და მარსელოს ოჯახის სხვა წევრების ნეშტი ასევე დაკრძალულია მავზოლეუმში.
მუზეუმ-ბიბლიოთეკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1998 წელს აღმართული ორსართულიანი მუზეუმის ბიბლიოთეკა შეგიძლიათ იხილოთ ადგილის უკანა ნაწილში. სტრუქტურა, რომელიც აშენებულია თანამედროვე მასალებით, ტრადიციული ბაჰა-ნა-ბატოს სტილში, აჩვენებს მარსელო დელ პილარის ლიტერატურული ნაწარმოებების ჩვენებებს, აგრეთვე სხვადასხვა სახის წიგნების კოლექციებს, რომლებიც დაწერილია ფილიპინელი გმირების მიერ და მოხსენიებულია მათში. შენობის მეორე დონეზე არის ბიბლიოთეკა და სხვა ისტორიული არტეფაქტების გალერეა.
ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Ma. Guerrero, A. (2007). Bulacañana: A heritage of artistic excellence. Provincial Youth, Sports, Employment, Art and Culture Office (PYSEACO), Provincial Government of Bulacan.
- National Historical Commission of the Philippines. Declaring the birth site of marcelo h. del pilar in bulakan, bulacan as the marcelo h. del pilar national shrine. Retrieved from http://nhcp.gov.ph/2006-board-resolution/
- Santos, M. T. (2001). Aklat ng bayang bulacan. Lathalaing Plaridel. ISBN 971-92439-0-2.
- Valeriano, A. B. (1984). Marcelo H. Del Pilar: Ang Kanyang Buhay, Diwa at Panulat. Samahang Pangkalinangan ng Bulakan, Bulacan as cited in Alex L. Balagtas’ (shrine curator) unpublished work
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- Bulacan Marks Marcelo del Pilar Day
- Marcelo H. Del Pilar Shrine: Promoting History, Culture and Arts in the Modern Times
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Guerrero, A. M. Bulacañana: A Heritage of Artistic Excellence. Provincial Youth, Sports, Employment, Art and Culture Office (PYSEACO), Provincial Government of Bulacan. pp. 10–11.
- ↑ Valeriano, A. B. "Marcelo H. del Pilar: Ang Kanyang BUhay, Diwa at Panulat". Samahang Pangkalinangan ng Bulakan, Bulacan.
- ↑ Santos, M. T. (2001). Aklat ng Bayang Bulacan. Lathalaing Plaridel. p. 48. ISBN 971-92439-0-2.