მარდინლის უბანი
| მარდინლის უბანი | |
|---|---|
| საერთო ინფორმაცია | |
| ქვეყანა |
 აზერბაიჯანი |
| ქალაქი | შუშა |
მარდინლის უბანი აზერ. Mərdinli məhəlləsi — მე-18 საუკუნის ბოლოსა და მე-19 საუკუნის დასაწყისში აგებული შუშის ერთ-ერთი ზედა უბანი.[1] იგი მდებარეობს ქალაქის ცენტრალურ ნაწილში. უბნის მოსახლეობას შეადგენდა ჯავანშირ-დიზაგის რაიონის ჰაჯილის თემი, აგრეთვე სოფლების იაღლევანდის, ყარახანბეილის, ზარგერის, დადალის და მერდინლის მოსახლეობა. მარდინლის უბნიდან ბევრი ცნობილი პიროვნება იყო ჩამოსული. ცნობილი მომღერალი აბდულ ბაღი ზულალოვი ბულბულჯანი და ცნობილი თარისტი სადიგჯანი ამ უბნის აღზრდილია.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მარდინლის უბანი, სავარაუდოდ, რასტას ბაზრის პარალელურად გამავალი განივი ქუჩის აღმოსავლეთი ნაწილის გაფართოების შედეგად შეიქმნა. ამ ფართო სწორკუთხა მოედნის კომპოზიციური დომინანტია მეჩეთი, რომელიც ეყრდნობა ერთი მეტრის სიმაღლის სარდაფს და ორიენტირებულია დასავლეთისკენ.[2] ქუჩის აღმოსავლეთ მხარეს იგი აშენდა ჩაღრმავებით მიმდებარე სახლებისა და შენობების სიღრმეზე წითელი შენობის ხაზის აღმოსავლეთით. ამრიგად, ეს ტერიტორია შემოიფარგლება მეზობელი შენობების გვერდითი ფასადებით სამხრეთიდან და ჩრდილოეთიდან. აღმოსავლეთის მხარეს კვადრატული საზღვრის მეოთხედი მეჩეთია, რომლის მთელ მთავარ ფასადს ამშვენებს მიმზიდველი, პლასტმასის დიზაინის ქვის ვერანდა ქვის რვაკუთხა სვეტებზე შესასვლელი ნახევარწრიული არკადის სახით. სამწუხაროდ, ეს თაღი საგრძნობლად ამცირებს როგორც მეჩეთის არქიტექტურის გამომხატველობას, ასევე მოედნის კვარტალის მთელ ანსამბლს. მოედნის ცენტრში მდებარე პატარა წყარო მაღალი ხის და დაბალი ქვის სვეტის სახით ორდუბადის სამეზობლო მოედნის დამახასიათებელ ანსამბლს ახსენებს და ამ ანსამბლს კომპოზიციის სისრულეს ანიჭებს.[3] შუშას მეათე და მეთერთმეტე აბანოები, რომელიც ჰაჯი რზაგულუ ბეი აგაკიში ბეი ოღლუ შამსიბეოვმა ააგო ხანის ქალიშვილ ხურშიდბანუ ნატავანთან ერთად, მდებარეობს მარდინლის სამეზობლოში.[4] 1870-1880 წლებში შუშას მე-17 შირინსუს (ტკბილი წყლის) აბანო, რომელიც ხურშიდბანუ ნატავანმა ააშენა, მდებარეობდა მარდინლის კვარტალში, ბაზარ ბაშში, რომელიც რადიკალურად განსხვავდებოდა სხვებისგან არქიტექტურული თვალსაზრისით.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Yunis Hüseynov (2012). Qarabağ tarixi mənbələrdə. Bakı: Şuşa nəşriyyatı, გვ. 76.
- ↑ Элтуран Авалов (1977). Архитектура города Шуши. "Элм", გვ. 110.
- ↑ Авалов 1977, p. 73
- ↑ Yunis Hüseynov (2015). Şuşa Salnaməsi. "AFPoliqraf", გვ. 208.