კლარა ასიზელი
კლარა ასიზელი | |
---|---|
![]() | |
დაბ. თარიღი | 16 ივლისი, 1194[1] [2] [3] [4] |
დაბ. ადგილი | ასიზი |
გარდ. თარიღი | 11 აგვისტო, 1253[3] [4] (59 წლის) |
გარდ. ადგილი | ასიზი[5] |
დასაფლავებულია | სანტა კიარას ბაზილიკა[6] |
საქმიანობა | მონაზონი, ავტორი, თეოლოგი, დამაარსებელი კათოლიკური რელიგიური ორდენისა, მისტიკოსი[7] , ფილოსოფოსი და ღარიბი კლარას ორდენის მონაზონი |
მეუღლე | [7] |
დედა | ორტოლანა[7] |
კლარა ასიზელი (დ. 16 ივლისი, 1194 – გ. 11 აგვისტო, 1253), უფრო ცნობილი როგორც კიარა ოფრედუჩო (ასევე გვხვდება სახისწერები — Clara, Clair ან Claire;ლათ. Chiara d'Assisi), იყო იტალიელი წმინდანი და ასიზის ფრანცისკეს ერთ-ერთი პირველი მიმდევარი.
შთაგონებული წმინდა ფრანცისკეს სწავლებებით, მან დააარსა ღარიბი კლარას ორდენი (Order of Poor Ladies) — მონაზვნური რელიგიური ორდენი ქალებისთვის ფრანცისკანული ტრადიციის შესაბამისად. ღარიბი ქალების ორდენი განსხვავდებოდა სხვა მონასტრული ორდენებისგან იმით, რომ მისდევდა მკაცრი სიღარიბის წესს.[8]
კლარამ თავად დაწერა ორდენის ცხოვრების წესი (Rule of Life) — ეს არის პირველი მონასტრული რეგულაცია, რომელიც ცნობილია, როგორც ქალის მიერ შედგენილი დოკუმენტი. კლარას გარდაცვალების შემდეგ, მისი დაარსებულ ორდენს ოფიციალურად ეწოდა წმინდა კლარას ორდენი, რომელიც დღეს ცნობილია როგორც ღარიბი კლარას ორდენი (Poor Clares).
კლარას ხსენების დღე აღინიშნება 11 აგვისტოს.
ადრეული ცხოვრება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
კლარა დაიბადა ასიზში ოფრედუჩოს ოჯახში. შუა საუკუნეების იტალიის, კლასიკურ ხანაში (XI–XIII საუკუნეები), როგორც ფავარონეს[9] (ან ფავორინო სკიფის, სასო-როსოს გრაფის) და მისი მეუღლის, ორტოლანას, უფროსი ქალიშვილი. ტრადიციული ცნობების მიხედვით, კლარას მამა წარმოშობით რომაული არისტოკრატული ოჯახის მდიდარი წარმომადგენელი იყო, რომელსაც ასიზში დიდი სასახლე და სუბასიოს მთაზე ციხესიმაგრე ჰქონდა.[10] ორთოლანა, ფიუმის კეთილშობილი ოჯახიდან, ღრმად მორწმუნე ქალი იყო, რომელიც ეწვია სალოცავ ადგილებს რომში, სანტიაგო-დე-კომპოსტელაში და წმინდა მიწაზე. მოგვიანებით, დაქვრივების შემდეგ, ორთოლანა კლარას მონასტერში წავიდა.
კლარას უმცროსი დები, ბეატრიქსი და კატარინა, ასევე შეუერთდნენ რელიგიურ ცხოვრებას. (მოგვიანებით კატარინამ მიიღო სახელი აგნესი და გახდა ორდენის ერთ-ერთი პირველი აბბატესა. მან ორდენი სხვა თემებშიც დააარსა და XVIII საუკუნის შუახანებში თავადაც წმინდანად გამოცხადდა.)[11]
ბავშვობაში კლარასა და მის დებს ქრისტიანული რწმენა დედამ შეასწავლა; ყველა მათგანი ღრმად მორწმუნე გახდა და ეკლესიას ემსახურებოდა. როდესაც კლარა 12 წლის გახდა, მშობლებმა მისი დაქორწინება გადაწყვიტეს მდიდარ ახალგაზრდაზე, თუმცა კლარამ გააპროტესტა ეს და განაცხადა, რომ არ სურდა გათხოვება 18 წლამდე. ახალგაზრდობაში მან მოისმინა ფრანცისკეს ქადაგება ლენტონის პერიოდის დროს, ასიზის სან ჯორჯოს ეკლესიაში.
ფრანცისკეს სიტყვებით შთაგონებულ, მიხვდა რომ დაქორწინება გარდაუვალი იყო, კლარა მივიდა მასთან და სთხოვა დახმარება, რათა მთელი ცხოვრება ეცხოვრა სახარებისეულად.[8] ბზობის კვირას, 1212 წლის 20 მარტს, ასიზის ეპისკოპოს გვიდო II-ის თანხმობით, კლარამ დატოვა მამამისის სახლი დეიდა ბიანკასა და კიდევ ერთი თანამგზავრის თანხლებით და გაემართა პორციუნკულას კაპელაში, სადაც ფრანცისკეს შეხვდა. იქ მას შეაჭრეს თმა და მდიდრული სამოსი შეიცვალა უბრალო სამოსითა და თავსაფარით.[10] ქალის თმის მთლიანად შეჭრა სიმბოლური მოქმედება იყო, რომელიც გამოხატავდა მის განშორებას საერო წესრიგსა და საზოგადოებრივ კავშირზე და ღვთის ნებისადმი სრულ მინდობას.[12]
ცხოვრება მონასტერში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ფრანცისკემ კლარა დაადგინა ბენედიქტელი მონაზვნების, სან პაოლოს მონასტერში, ბასტიას მახლობლად. კლარას მამამ და ოჯახის სხვა წევრებმა სცადეს მისი სახლში დაბრუნება. თავდაპირველად ცდილობდნენ სიმდიდრითა და კეთილშობილური ქორწინების პრივილეგიებით დაეყოლიებინათ კლარა,[13] მაგრამ მან ყოველ მცდელობას წინააღმდეგობა გაუწია და განაცხადა, რომ სხვა ქმარი არ ეყოლებოდა, გარდა იესო ქრისტესი.[14]
ბოლოს, როდესაც ოჯახმა ძალადობრივად სცადა მისი დაბრუნება, კლარა ეკლესიის სამსხვერპლოს მოეჭიდა და მოიხსნა თავსაფარი, რათა ყველასთვის დაენახვებინა თავისი შეჭრილი თმა.[15] ოჯახის წევრები საბოლოოდ მხოლოდ ამის შემდეგ გადაეწყვნენ და კლარას მოსვენება მისცეს.[13] რამდენიმე დღის შემდეგ, კლარა მეტი სიმშვიდის მისაღწევად, ფრანცისკემ გააგზავნა სანტ’ ანჯელოს მონასტერში პანცოში, ბენედიქტელ მონაზვნებთან სუბასიოს ფერდობზე.
კლარას და კატარინა, მოულოდნელად შეუერთდა მას 16 დღეში და მიიღო სახელი 'აგნესი'. ამან დიდი ხმაური გამოიწვია ოჯახში, რადგან უკვე ორი ქალიშვილი უარს ამბობდა ქორწინებაზე და ტოვებდა ოჯახს. კლარას ბიძა მონალდო, ოჯახის უფროსი, სანტ’ ანჯელოში მივიდა თანამგზავრებით, რათა აგნესი უკან დაებრუნებინა. მან აგნესი ძალიან შეაწუხა, იმ დროს როცა კლარა ლოცულობდა თავისი დისთვის. საბოლოოდ მონალდომ ვერ შეძლო აგნესის დაბრუნება და უკან წავიდა.[13]
დები ბენედიქტელებთან დარჩნენ მანამ, სანამ პატარა საცხოვრებელი აშენდა სან დამიანოს ეკლესიის გვერდით — იმ ეკლესიის, რომელიც წლების წინ ფრანცისკემ აღადგინა.[10] საცხოვრებელი ნაჩქარევად აშენდა, რადგან ფრანცისკე და ბენედიქტელები შიშობდნენ კონფლიქტის გაგრძელებას მონალდოსა და კლარას ოჯახთან. მალე სხვა ქალებიც შეუერთდნენ დებს და ისინი ცნობილნი გახდნენ როგორც „სან დამიანოს ღარიბი ქალები“. ისინი ცხოვრობდნენ სიმარტივეში, სიღარიბესა და განშორებაში, ფრანცისკეს მიერ დაწესებული წესების მიხედვით — როგორც მეორე ორდენი (ღარიბი კლარას დები).[15][14]

სან დამიანო იქცა კლარას ახალი რელიგიური ორდენის ცენტრალურ მონასტრად, რომელიც მის სიცოცხლეში ცნობილი იყო როგორც „სან დამიანოს ღარიბი ქალების ორდენი“. ტრადიციულად, სწორედ სან დამიანო ითვლება ამ ორდენის პირველ სახლად; შესაძლოა ის უკვე არსებულ ქალთა რელიგიურ ქსელთან იყო დაკავშირებული, რომელსაც მართავდა ჰუგოლინო (შემდგომი პაპი გრიგოლ IX). ჰუგოლინომ, სან დამიანოს თავის ორდენში ჩართვა იმიტომ ისურვა, რომ კლარას მონასტერს მაღალი პრესტიჟი ჰქონდა.[16] სან დამიანო იქცა ორდენის უმნიშვნელოვანეს სახლად, ხოლო კლარა — მის უდავო ლიდერად. 1263 წლისთვის, კლარას გარდაცვალებიდან სულ რაღაც ათი წლის შემდეგ, ორდენს ოფიციალურად ეწოდა წმინდა კლარას ორდენი.
სხვადასხვა დროს კლარასა და მის დებს უერთდებოდნენ სხვა ქალებიც, რაც ორდენის გაფართოების საფუძველი გახდა. სან დამიანო ასიზის ღარიბ ქალთა ორდენის მთავარი ცენტრი გახდა და კლარა იქცა მის მთავარ სულიერ და ადმინისტრაციულ ლიდერად. უკვე 1263 წელს, კლარას გარდაცვალებიდან ათი წლის შემდეგ, ორდენი ოფიციალურად გახდა ცნობილი როგორც წმინდა კლარას ორდენი.
სხვადასხვა ფრანცისკელ მონაზვნებთან შედარებით, რომლებიც მქადაგებლურ საქმიანობაში ქვეყნის მასშტაბით მოგზაურობდნენ, კლარას დები მონასტერში განმარტოებით ცხოვრობდნენ, რადგან იმ დროისთვის ქალებისთვის მოგზაური ცხოვრება თითქმის წარმოუდგენელი იყო. მათი ყოველდღიური ცხოვრება შედგებოდა ხელით შრომისგან[17] და ლოცვისგან. მონაზვნები მოუფარავად დადიოდნენ ფეხშიშველნი, იძინებდნენ იატაკზე, არ ჭამდნენ ხორცს და თითქმის სრულ მდუმარებაში ცხოვრობდნენ.[15] ეს ასახავდა იმ მკაცრ სიღარიბის წესებს, რომლებსაც ფრანცისკე და კლარა ეთანხმებოდნენ. მათ სჯეროდათ, რომ სიღარიბის გზით უფრო ახლოს მიუახლოვდებოდნენ ქრისტეს, რადგან თავადაც სწორედ ასე ცხოვრობდა. ეს არ იყო მათთვის ტვირთად აღქმული, არამედ – კურთხევა, ღვთის გზით სიარულის გამოვლინება.[13]
ორდენი თავდაპირველად თავად ფრანცისკეს ხელმძღვანელობით მოქმედებდა.[18] 1216 წელს კლარამ იძულებით მიიღო სან დამიანოს აბბატეს წოდება. ამ თანამდებობით მას ჰქონდა გაცილებით მეტი უფლებამოსილება ორდენის მართვაში, ვიდრე პრიორესას სტატუსით, როცა ის დაექვემდებარებოდა მონასტერში დანიშნულ მოძღვარს.[19] თუმცა კლარა ტიტულებსა და ძალაუფლებას არ ესწრაფოდა, და აბბატეს როლი მხოლოდ ფრანცისკეს დაჟინებით მიიღო.[20] თავის თავს კლარა უწოდებდა დედას, მორჩილს ან მსახურს, მაგრამ არა — მბრძანებელს.[20] იგი იყო მორიდებული და უყვარდა სიმდაბლე, იშვიათად გასცემდა ბრძანებებს და როცა ამას აკეთებდა, დიდი თავმდაბლობითა და თავშეკავებით.[20] კლარა საბრძოლოდ ირჩევდა ყველაზე მძიმე და დამღლელ სამუშაოებს, რათა თავის დებზე ზრუნვის მაგალითი ყოფილიყო.[20]
კლარას სურდა ფრანცისკეს ცხოვრებისა და სათნოებების გამეორება, რის გამოც ხშირად მოიხსენიებდნენ მას, როგორც „alter Franciscus“ — „მეორე ფრანცისკე“.[21] იგი მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა ფრანცისკეს სულიერი გზის განმტკიცებაში, ხშირად ეხმარებოდა მას და ზრუნავდა მის ჯანმრთელობაზე მისი სიცოცხლის ბოლოს.
ფრანცისკეს გარდაცვალების შემდეგ კლარამ განაგრძო ორდენის გაფართოების ხელშეწყობა — წერდა წერილებს სხვა ქვეყნებში მცხოვრებ აბბატესებს, მათ შორის პრაღის აგნესს, რომელთანაც მას მჭიდრო მეგობრობა აკავშირებდა. თუმცა ფრანცისკეს გარეშე კლარას ახალი გამოწვევებიც ჰქონდა.
ლატერანის IV საეკლესიო კრება 1215 წელს წყვეტდა, რომ ყველა ახალი რელიგიური ორდენი, რომელიც ჯერ არ იყო დადასტურებული, უნდა დარეგისტრირებულიყო უკვე არსებულ წესდებაში.[13] ეს წესდება ყველაზე მეტად ჰგავდა წმინდა ბენედიქტეს წესს, რომელიც იმდროინდელ მონასტრებში იყო ფართოდ მიღებული. კლარა ენერგიულად იბრძოდა, რომ შენარჩუნებული ყოფილიყო მკაცრი სიღარიბის წესები, რომლებიც ფრანცისკეს მიერ იყო დაფუძნებული. როდესაც სხვა მღვდლები და ეპისკოპოსები უარყოფდნენ ამ წესს, კლარამ სცადა, რომ პაპისგან სპეციალური პრივილეგია მიეღო. ამ პრივილეგიით — „Privilegium Paupertatis“[22] — ორდენს ექნებოდა უფლება, ეცხოვრა მხოლოდ მკაცრი სიღარიბის წესით.
ინოკენტი III-ის მხრიდან კლარას ეს პრივილეგია დადასტურდა, ხოლო მისი მემკვიდრე ჰონორიუს III წინააღმდეგობას არ უწევდა. თუმცა მის შემდეგ მოსული გრიგოლ IX — იგივე ჰუგოლინო, კლარას ყოფილი მფარველი — უკვე სკეპტიკურად უდგებოდა ამ წესს.[23]
მიუხედავად იმისა, რომ ის კლარას დიდად აფასებდა,[23] გრიგოლ IX შიშობდა, რომ მონაზვნების ჯანმრთელობა ამგვარი სიღარიბის პირობებში დაზიანდებოდა.[23] სან დამიანოს მონასტერში ვიზიტისას მან კლარას შესთავაზა, რომ საჭიროების შემთხვევაში მისთვის მიცემული აღთქმიდან გაათავისუფლებდა. კლარას პასუხი იყო:
![]() |
„ „საფიცო მამაო, არასოდეს, არავითარ შემთხვევაში არ მსურს განვშორდე ქრისტეს გზას!““
|
[23] ამ პასუხის შემდეგ პაპმა კლარას ხელი აღარ შეუშალა და მეორე წელს Privilegium Paupertatis კვლავ აღიარა მისი სიღარიბის წესი.[23]
ბოლო წლები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]როცა ორდენმა მიიღო ოფიციალური აღირება პაპისგან, კლარას სურდა შეექმნა წესდება, რომელიც დაფუძნებული იქნებოდა ფრანცისკეს სწავლებებზე,[23] რათა მისი დები გაჰყოლოდნენ მას მაშინაც, როცა თავად აღარ იქნებოდა. კლარამ დაიწყო წესდების დაწერა, მუდმივად ფიქრობდა ფრანცისკეს მემკვიდრეობასა და ღვთის გზაზე. მისი წესდება განსაკუთრებულად ხაზს უსვამდა ქონების უარყოფის სავალდებულო პრინციპს.[23] კლარას დაწერილი წესდება დაამტკიცეს როგორც კარდინალმა რაინალდომ, ისე პაპმა ინოკენტი IV-მ. კლარას ფრანცისკანური თეოლოგია — ქრისტეს მიბაძვით სიხარულით მიღებული სიღარიბე — ნათლად იკვეთება როგორც წესდებაში, ისე მის ოთხ წერილში პრაღის აგნესისადმი.
იმ პერიოდში, როცა ფრიდრიხ II და პაპი გრიგოლ IX იბრძოდნენ იტალიის კონტროლისთვის ჯვაროსნული ომების ეპოქაში, სან დამიანოს მონასტერი და ქალაქი ასიზი ორჯერ დაექვემდებარა სარაცინთა თავდასხმას — პირველად 1240 წლის სექტემბერში და მეორედ 1241 წლის ივნისში. საბოლოოდ ორივე თავდასხმა წარმატებით მოიგერიეს.[24]
სიცოცხლის უკანასკნელ წლებში კლარამ შეეყარა დაავადება. იგი გარდაიცვალა 1253 წლის 11 აგვისტოს, 59 წლის ასაკში — იმავე დღეს, როდესაც მისი წესდება ოფიციალურად დაამტკიცა პაპმა ინოკენტი IV-მ. გადმოცემის თანახმად, მისი უკანასკნელი სიტყვები იყო:
![]() |
„
„კურთხეულ ხარ შენ, ღმერთო, რომ შემქმენი.“[14]“
|
სიკვდილი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
1253 წლის 9 აგვისტოს, კლარას გარდაცვალებამდე ორი დღით ადრე, პაპის ბულა Solet annuere, რომელიც გამოსცა პაპმა ინოკენტი IV-მ, აღიარებდა, რომ კლარას წესდება იქნებოდა ოფიციალური სამართლებრივი საფუძველი ღარიბ ქალთა ორდენისთვის. მისი ნეშტი დროებით დაკრძალეს სან ჯორჯოს ეკლესიაში, ვიდრე დასრულდებოდა სპეციალურად მისთვის აგებული ახალი ეკლესია.
კლარას დაკრძალვისას, პაპმა ინოკენტი IV-მ მოითხოვა, რომ ძმებს დაესრულებინათ წმინდა ქალწულთა წესი, ნაცვლად გარდაცვლილთა წესისა, რაც იყო უჩვეულო ტრადიციული წესებისგან გადახვევა.[25] სწორედ ამ მოქმედებით პაპმა კლარას კანონიზაციის პროცესი ფაქტობრივად დაუყოვნებლივ დაიწყო. თუმცა პაპი ამ ნაბიჯზე საერთაშორისო მრჩევლებისგან გაფრთხილებული იყო, რომ ასეთი ნაბიჯი გადაჭარბებულად შეიძლება შეფასებულიყო.[25] მრჩევლებს შორის ყველაზე აქტიური იყო კარდინალი რაინალდუსი, რომელიც შემდგომში გახდა პაპი ალექსანდრე IV, და სწორედ მან ორი წლის შემდეგ, 1255 წლის 26 სექტემბერს, კლარა წმინდანად შერაცხა.[26]
პაპის მოთხოვნით, კანონიზაციის პროცესი დაიწყო მაშინვე. მიუხედავად იმისა, რომ მთელი პროცესი ორ წელს გაგრძელდა, კლარას სასწაულების შემოწმებას მხოლოდ ექვსი დღე დასჭირდა. 1255 წლის 26 სექტემბერს,[27][28] პაპმა ალექსანდრე IV-მ კლარა ასიზელი წმინდანად შერაცხა.
წმინდა კლარას ბაზილიკის მშენებლობა დასრულდა 1260 წელს, და იმავე წლის 3 ოქტომბერს მისი ნეშტი გადმოასვენეს ბაზილიკაში, სადაც დღესაც განისვენებს მთავარ სამსხვერპლოს ქვემოთ.
შემდგომში, პაპმა ურბან IV-მ ორდენის სახელი ოფიციალურად შეცვალა და „ღარიბი ქალების ორდენის“ ნაცვლად უწოდა — წმინდა კლარას ორდენი (Order of Saint Clare) 1263 წელს.
კლარას სიკვდილის წინ გავრცელებული სიტყვებია:
![]() |
„
წადი მშვიდობით, შენ ხომ კეთილ გზას მიჰყევი. წადი უშვილოდ, რადგან მან, ვინც შეგქმნა, წმინდად შეგრაცხა, ყოველთვის გიცავდა და დედასავით გიყვარდა. კურთხეულ ხარ შენ, ღმერთო, რომ შემქმენი.[29]“
|
დაახლოებით 600 წლის შემდეგ, 1872 წელს, კლარას სიწმინდეები გადაიტანეს ახლად აშენებულ სანკლარას ბაზილიკის კრიპტაში, სადაც დღესაც ინახება და დღემდე ეზიარებიან მლოცველები.
მემკვიდრეობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]კლარა წმინდანად გამოცხადდა 1255 წლის 26 სექტემბერს პაპი ალექსანდრე IV-ის მიერ,[27][28] და მისი ხსენების დღე მაშინვე დაემატა ზოგად რომაულ კალენდარში, თავდაპირველად 12 აგვისტოს — მისი გარდაცვალებიდან მეორე დღეს, რადგან 11 აგვისტო უკვე ეკუთვნოდა წმინდა ტიბურციუსისა და სუსანას, III საუკუნის რომაელი მოწამეების ხსენებას. ამ დღესასწაულს მიენიჭა დუბლის (Double) კატეგორია (ტრიდენტულ კალენდარში), ან, როგორც 1960 წლის ტერმინოლოგიით, მესამე კლასის დღესასწაული (General Roman Calendar of 1960).
1969 წლის კალენდრის რეფორმის შედეგად ტიბურციუსისა და სუსანას ხსენება გაუქმდა, რამაც შესაძლებელი გახადა, რომ კლარას ხსენების დღე 11 აგვისტოს აღინიშნოს, ანუ მისი გარდაცვალების ნამდვილ დღეს.
სანტა კლარას ბაზილიკის მშენებლობა დაიწყო კლარას კანონიზაციიდან ერთ წელიწადში, ხოლო 1260 წლის 3 ოქტომბერს მისი ნეშტი გადმოასვენეს სან ჯორჯოს ეკლესიიდან ახალ ბაზილიკაში. მისი ნეშტი დღესაც ინახება ბაზილიკის კრიპტაში, რომელსაც 1850 წელს ხელახლა აღმოაჩინეს.
ხატოვან გამოსახულებებში კლარა ხშირად აღბეჭდილია მონსტრანციით ან პიქსით ხელში, რაც მიანიშნებს იმ მოვლენაზე, რომ მან თავისი მონასტირს დები მონასტრის კარიბჭიდან ზიარების წმინდა სახით დაიცვა ფრიდრიხ II-ის ჯარის წინააღმდეგ, ლოცვის ძალით.
პაპი პიუს XII-მა 1958 წელს კლარა გამოაცხადა ტელევიზიის მფარველ წმინდანად, იმ საფუძვლით, რომ მას სიცოცხლის ბოლოს, დაუსწრებლად შეეძლო დაენახა და მოესმინა მესა, როგორც რომანში, ოთახის კედელზე დანახული ხილვითი გზით.[30]
არსებობს ტრადიცია, რომ კლარას ორდენის მონაზვნებს მიართმევენ კვერცხებს, რათა მათ ილოცონ კარგ ამინდზე, განსაკუთრებით ქორწინების დღეებისთვის.[31] ეს ჩვეულება განსაკუთრებით პოპულარულია ფილიპინებში, განსაკუთრებით რეალ მონასტერიო დე სანტა კლარას მონასტერში, კესონ სიტიში, და ობანდოში. ფილიპინელი ესეისტის, ალეხანდრო როსესის მიხედვით, ეს ტრადიცია მომდინარეობს კლარას სახელიდან, რადგან კასტილიური ესპანურად „clara“ ნიშნავს როგორც ამინდის გაუმჯობესებას, ასევე კვერცხის ცილას.[32]
ბევრი ადგილი — ეკლესიები, მონასტრები, წმინდა კლარას სკოლები, წმინდა კლარას საავადმყოფოები, სენტ კლერის ოლქები, სენტ კლერის ტბა — კლარას სახელობისაა. სენტ კლერის ტბა ერიის ტბასა და ჰურონის ტბას შორის პირველად დაასახელეს მის ხსენების დღეს, 1679 წელს. მისი სახელი დაერქვა სენტ კლერისის მდინარესა და ქალაქს.

„წმინდა კლარას მისია“, რომელიც დაარსდა ჩრდილოეთ კალიფორნიაში ესპანელი მისიონერების მიერ 1777 წელს, მის სახელს ატარებს არა მხოლოდ წმინდა კლარას უნივერსიტეტი, არამედ ქალაქი, ოლქი და ხეობა — რომელიც დღეს ცნობილია როგორც „სილიკონის ველი“. სამხრეთ კალიფორნიაში წმინდა კლარას მდინარის სახელწოდებისაა ქალაქიც. კალიფორნიის მისიონერებმა დააარსეს ფრანცისკანელ ბერთა ორდენი, რომლებიც კლარასადმი განსაკუთრებულად ღრმა ლოცვითი მიგნებით იყვნენ დაკავებულნი. სანტა კლარას პუებლო, ნიუ-მექსიკო, დღესაც აღნიშნავს წმინდა კლარას ხსენების დღეს 12 აგვისტოს (1969 წლის კალენდრულ ცვლილებამდე).
კუბაში არსებული პირველი მონასტერი, Convento de Santa Clara de Asis, კლარას სახელობისაა — ისევე როგორც ქალაქი სანტა კლარა და Santa Clara de Asís-ის საკათედრო ტაძარი. კოლუმბის ხომალდს Niña, რომელიც ორჯერ ეწვია კუბას, ოფიციალურად იწოდებოდა „Santa Clara“-დ.
კლარა ასიზელი არის ერთ-ერთი მთავარი გმირი ორატორიაში „Laudato si'“, რომელიც შექმნა პეტერ როილაინმა 2016 წელს ჰელმუტ შლეგელის ლიბრეტოზე. სხვა გმირები არიან ანგელოზი, ღვთისმშობელი მარიამი, ფრანცისკე ასიზელი და პაპი ფრანცისკე.[33]
კლარა ასიზელი ასევე ხსენებულია ინგლისის ეკლესიისა და ანგლიკანური ერთობის სხვა ეკლესიების მიერ, „მცირე დღესასწაულის“ სახით 11 აგვისტოს.[34][35]
იხილეთ აგრეთვე
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]წმინდა კლარა ასიზელი — მფარველი წმინდანების არქივი
წყაროები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ციტატები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ Nicolini U. Dizionario Biografico degli Italiani — 1980. — Vol. 24.
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118562746 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ 3.0 3.1 BeWeB
- ↑ 4.0 4.1 https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Klara-z-Asyzu;3922674.html
- ↑ santiebeati.it
- ↑ https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/09-24c.php3
- ↑ 7.0 7.1 7.2 https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/08-11a.php3
- ↑ 8.0 8.1 Grau, Engelbert (1992). „Saint Clare's privilegium Paupertatis Its History and Significance“. Greyfriars Review. 6 (3): 327.
- ↑ Natali, Costanzo; Donno, Cristina. Santa Chiara d'Assisi: La sua vita it. Conferenza Italiana Ministri Provinciali Cappuccini. ციტირების თარიღი: 26 November 2018
- ↑ 10.0 10.1 10.2 Robinson, Paschal (1908). "St. Clare of Assisi." The Catholic Encyclopedia. 4. New York: Robert Appleton Company.
- ↑ Bartoli 1993, p. 34–35.
- ↑ Botkin, Gene. (26 April 2023) Do Nuns Shave Their Heads?. ციტირების თარიღი: 26 April 2023
- ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 Grau, Engelbert (1992). „Saint Clare's Privilegium Paupertatis Its History and Significance“. Greyfriars Review. 6 (3): 328.
- ↑ 14.0 14.1 14.2 Pirlo, Paolo O. (1997). „St. Clare“, My First Book of Saints. Sons of Holy Mary Immaculate, გვ. 178–179. ISBN 971-91595-4-5.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 Foley, Leonard, (revised by McCloskey, Pat). "Saint Clare of Assisi" დაარქივებული 2019-12-20 საიტზე Wayback Machine. , Saint of the Day, Franciscan Media.
- ↑ Alberzoni, Maria Pia. Clare of Assisi and the Poor Sisters in the Thirteenth Century. St. Bonaventure, New York: Franciscan Institute, 2004.
- ↑ Bartoli 1993, p. 92ff.
- ↑ Bartoli 1993, p. 95.
- ↑ Bartoli 1993, p. 96.
- ↑ 20.0 20.1 20.2 20.3 Schlosser, Marianne (1991). „Mother, Sister, Bride: The Spirituality of St. Clare“. Greyfriars Review. 5 (2): 235.
- ↑ Bartoli 1993, p. 171ff.
- ↑ Privilegium Paupertatis
- ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 Grau, Engelbert (1992). „Saint Clare's Privilegium Paupertatis Its History and Significance“. Greyfriars Review. 6 (3): 328–330.
- ↑ Franceschini, Ezio (July–August 1953). „I Due Assalti dei Saraceni a S. Damiano e ad Assisi“. Aevum (იტალიური). 27 (4): 289–306. JSTOR 25820472.
- ↑ 25.0 25.1 Bartoli 1993, p. თარგი:Page needed.
- ↑ Pattenden, Miles (April 2008). "The Canonisation of Clare of Assisi and Early Franciscan History". The Journal of Ecclesiastical History, 59 (2), 208–226. doi:10.1017/S0022046907004137
- ↑ 27.0 27.1 Tomassetti, Aloysii (ed.). Bullarum, Diplomatum et Privilegiorum Sanctorum Romanorum Pontificum, III. Turin, 1858. pp. 620–624.
- ↑ 28.0 28.1 Pope Alexander IV. (26 September 1255) Clara claris praeclara. ციტირების თარიღი: 30 July 2019
- ↑ St. Clare of Assisi (11 August 2022). ციტირების თარიღი: 13 April 2023
- ↑ Pope Pius XII. (21 August 1958) Lettre Apostolique proclamant Ste Claire Patronne Céleste de la Télévision fr.
- ↑ Ban the plum, banish the plague (27 January 2001). ციტირების თარიღი: 3 April 2017
- ↑ Roces, Alejandro (1980). Fiesta. Manila: Vera-Reyes, გვ. 83.
- ↑ Reulein, Peter; Schlegel, Helmut (2016) Laudato si' / Ein franziskanisches Magnificat. Limburg an der Lahn: Dehm Verlag. ISBN 978-3-943302-34-9.
- ↑ The Calendar. ციტირების თარიღი: 27 March 2021
- ↑ Church, The Episcopal (2023-01-24). Lesser Feasts and Fasts 2022. Church Publishing, Incorporated. ISBN 978-1-64065-627-7.
ძირითადი წყაროები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]Bartoli, Marco (1993). Clare of Assisi. Quincy, Ill.: Franciscan Press. ISBN 0-8199-0963-7. OCLC 27974552.
დამატებითი ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]თარგი:Catholic Encyclopedia poster
- Acta Sanctorum, August II (ლათინურად), 1867 [პირველი გამოცემა — 1735]. გვ. 739–768.
- Armstrong, Regis J. (რედაქტორი და მთარგმნელი). The Lady: Clare of Assisi: Early Documents, მე-3 გამოცემა. ნიუ-იორკი: New City Press, 2006 [პირველწყარო — 1216–1260]. ISBN 978-1565482210
- Brady, Kathleen. Francis and Clare: The Struggles of the Saints of Assisi. ნიუ-იორკი: Lodwin Press, 2021 ISBN 978-1737549802
- Caxton, William. *The Life of the Holy Virgin St. Clare. Fordham University, 2000 [პირველწყარო — 1483].
- Fiege, Marianus. The Princess of Poverty: Saint Clare of Assisi and the Order of Poor Ladies, მე-2 გამოცემა. ევანსვილი, ინდიანა: Poor Clares of the Monastery of Saint Clare, 1909.
- The Roman Breviary, III. ედინბურგი: W. Blackwood, 1908 [პირველწყარო — 1570]. გვ. 815–816.
- ცელანოს თომა (მიეწერება). The Life of Saint Clare. თარგმნა პაშკალ რობინსონმა. ფილადელფია: Dolphin Press, 1910 [დასაწყისით დაახლ. 1258].

- დაბადებული 16 ივლისი
- დაბადებული 1194
- გარდაცვლილი 11 აგვისტო
- გარდაცვლილი 1253
- ფრანცისკანი მისტიკოსები
- კათოლიკური რელიგიური თემების დამფუძნებლები
- ფრანცისკანული სულიერება
- ფრანცისკანი წმინდანები
- ასიზის მკვიდრები
- ღარიბი კლარას აბბატესები
- ღარიბი კლარას ორდენი
- XIII საუკუნის იტალიელი კათოლიკე მონაზვნები
- ქალი დამფუძნებლები
- შუა საუკუნის ქალი წმინდანები იტალიაში
- XIII საუკუნის კათოლიკე მონზავნები
- XIII საუკუნის ქრისტიანი მისტიკოსები
- XIII საუკუნის ქრისტიანი წმინდანები
- ანგლიკანი წმინდანები
- რეფორმაციამდელი ანგლიკანი წმინდანები