კაჭარი
| კაჭარი | |
|---|---|
| |
| კაჭარი | |
| ცნობები | |
| ტიპი | ნატეხი ქანები |
| გამოიყენება | მშენებლობაში, ლანდშაფტურ დიზაინში და სხვა |
კაჭარი — დამრგვალებული ქანის ნატეხები, რომელთა განივკვეთი 0,2 მ აღემატება. წარმოშობის მიხედვით შეიძლება იყოს კონტინენტური (მყინვარული, დელუვიური, პროლუვიური და ალუვიური) და ზღვიური. სიდიდის მიხედვით: მსხვილი (500–1000 მმ); საშუალო (250–500 მმ) და წვრილი (100–250 მმ-მდე). ცნობილია მყინვარული წარმოშობის კაჭარი ზომით 7–9 მ.[1]
დამრგვალებულ ფორმას კაჭარი იღებს მყინვარებისა და წყლის ნაკადების გადატანის დროს, უდაბნო პირობებში ლოდების ქარისმიერი დამუშავებისას. კაჭარი გვხვდება მყინვარულ დანალექებში, ალუვიონის, პროლუვიონის, კოლუვიონის, ეოლურ-ელუვიური დანალექების შემადგენლობაში. მყინვარული კაჭარი მოპრიალებულია, ზოგჯერ მყინვარული ნაკაწრით.[1]
შედარებით იშვიათი ქანებით ან სასარგებლო წიაღისეულით აგებული კაჭარი, რომელთა მიხედვითაც შესაძლებელია მათი დატარებისა და ქანების და მადნის მკვიდრი გამოსასვლელების ადგილის დადგენა ხელმძღვანელი კაჭარის სახელითაა ცნობილი; ისინი სასარგებლო წიაღისეულის საძიებო ნიშნებს წარმოადგენენ. კაჭარი გამოიყენება ღორღის მისაღებად, საძირკველისა და ღობურების ასაგებად, მიწის ფერდოს გასამაგრებლად, კაშხლის სხეულის ამოსავსებ მასალად.[2]
კაჭარი გამოიყენება აგრეთვე ლანდშაფტურ დიზაინში. ცალკეულ შემთხვევებში წარმოადგენს მოსაპირკეთებელი ქვის ნედლეულს. დიდ კაჭარზე ასვლას ბოულდერინგი ეწოდება.[3] პრუსიაში არსებობდა „კაჭარის შესწავლის საზოგადოება“.[4]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ 1.0 1.1 Валун | Большая российская энциклопедия. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2019-12-13. ციტირების თარიღი: 2021-02-15.
- ↑ Горная энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. Под редакцией Е. А. Козловского. 1984—1991
- ↑ Rock climbing facts and information - National Geographic
- ↑ Яковлев С. А. Комиссия по изучению четвертичного периода // Природа. 1927. № 4. Стлб. 307—308.