კანადური სამზარეულო

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

კანადური სამზარეულო ფართოდ განსხვავებულია ქვეყნის რეგიონების მიხედვით. კანადურ სამზარეულოს აქვს პირველი ერების, ინგლისური, შოტლანდიური და ფრანგული ფესვები. ინგლისური კანადის ტრადიციული სამზარეულო მჭიდრო კავშირშია ბრიტანულ სამზარეულოსთან, ხოლო ფრანგული კანადის ტრადიციული სამზარეულო ფრანგულ სამზარეულოსთან. ის ბეწვის მოვაჭრეების ზამთრის დებულებებიდან ჩამოყალიბდა. მე -19 და მე -20 საუკუნეებში ცენტრალური, სამხრეთ და აღმოსავლეთ ევროპიდან, სამხრეთ აზიიდან, აღმოსავლეთ აზიიდან და კარიბის ზღვის ქვეყნებიდან საიმიგრაციო ტალღების შედეგად, რეგიონული სამზარეულო გაიზარდა.

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კანადური სამზარეულოს წარმოშობის ისტორიის გამო გარკვეულ კერძებს რთულია ეწოდოს "კანადური", უფრო რთულია განისაზღვროს კანადური სამზარეულოს უკიდურესი სტილი. ზოგიერთი კანადელი, მაგალითად კანადის ყოფილი პრემიერ მინისტრი ჯო კლარკი თვლის, რომ კანადური სამზარეულო არის კერძების კოლაჟი სხვა კულტურების სამზარეულოდან. კლარკი ამბობდა, რომ: ”კანადა არის სამზარეულოს სამზარეულო. არა ქვაბი, არამედ შვედური მაგიდა.” [1]

მიუხედავად იმისა, რომ კანადის უზარმაზარი ზომა და მისი მოსახლეობის მრავალფეროვნება ართულებს კონკრეტული კანადური კვების იდენტურობის იდენტიფიკაციას, ჰერშ ჯეიკობსი აცხადებს, რომ ჰეგემონური განსაზღვრების არარსებობა არ გამორიცხავს კანადური სამზარეულოს არსებობას. [2] ლენორე ნიუმენი ამტკიცებს, რომ არსებობს მკაფიოდ კანადური კრეოლური სამზარეულო. იგი განსაზღვრავს ხუთ ძირითად თვისებას, რომლებიც ერთად განსაზღვრავს კანადურ სამზარეულოს, კერძოდ, მისი დამოკიდებულება სეზონურობაზე, მულტიკულტურალიზმზე, ველურ საკვებზე, რეგიონალურ კერძებზე და ინგრედიენტების უპირატესობაზე რეცეპტებზე. [3]

კანადურ სამზარეულოში განსაკუთრებული როლი უკავია მეტისების საჭმელს, რადგან მეტისები განსაკუთრებით მნიშვნელოვან როლს ასრულებდნენ კანადისა და კანადური სამზარეულოს წარმოშობაში. ისეთი საკვები, როგორიცაა ბანნოკი, ლოსი, ირემი, ბიზონი, პემმიკანი, ნეკერჩხლის სიროფი, ქერის ქათამი ტრადიციული ძირძველი საკვებია ან წარმოშობილია კანადაში ძირძველი სამზარეულოს ფესვებით და მიირთმევენ მთელ ქვეყანაში. პემლის ბეკონი, კაჟუნის სუნელი და ნანაიმოს ბარები კანადური წარმოშობისაა. ასევე არსებობს არა კანადური წარმოშობის ზოგიერთი საკვები, რომელსაც ძალიან ხშირად მიირთმევენ. პიეროგი ( დამპლინგები ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპიდან) ეს ხდება იმის გამო, რომ აქ არიან დიდი რაოდენობით უკრაინელი და პოლონელი ემიგრანტები.

კულტურული წვლილი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1908 წლის ფოტო, სადაც ოჯიბვე ქალი ასხამს ხის წვენს, რომელსაც ამზადებენ ნეკერჩხლის სიროფად .

კანადურ საკვებს აყალიბებს და მასზე გავლენას ახდენს საიმიგრაციო უწყვეტი ტალღები. კანადის სხვადასხვა რეგიონიდან და პერიოდებიდან მიღებული საკვები ასახავს ამ იმიგრაციას.

მკვიდრი მოსახლეობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კანადის ტრადიციული ძირძველი სამზარეულო ემყარებოდა ველური ცხოველების, საკვები პროდუქტებისა და სოფლის მეურნეობის პროდუქტების ნარევს. კანადის თითოეულ რეგიონს თავისი პირველი ერებისა და ინუიტების ხალხი იყენებდა ადგილობრივ რესურსებს და საკუთარი სამზარეულოს საჭმლის მომზადების ტექნიკას.

ნეკერჩხლის სიროფი პირველად შეაგროვეს და გამოიყენეს აღმოსავლეთ კანადისა და აშშ-ს ჩრდილო-აღმოსავლეთის აბორიგენმა მოსახლეობამ. კანადა არის ნეკერჩხლის სიროფის მსოფლიოში უდიდესი მწარმოებელი. ნეკერჩხლის სიროფის წარმოქმნის საფუძველი არ არის გასაგები, თუმცა პირველი სიროფები დამზადდა შეგროვებული ნეკერჩხლის წვენის განმეორებით გაყინვით და ყინულის მოცილებით, დარჩენილი წვენიდან შაქრის კონცენტრაციისთვის. [4] ნეკერჩხლის სიროფი აბორიგენული წარმოშობის ერთ-ერთი ყველაზე ხშირად მოხმარებული კანადური საკვებია.

გამხმარი ხორცის პროდუქტებს, როგორიცაა pânsâwân და pemmican, ჩვეულებრივ მოიხმარენ ბარის მკვიდრი მოსახლეობას. [5]

კანადის დასავლეთ სანაპიროსა და წყნარი ოკეანის ჩრდილო–დასავლეთის უმეტეს ნაწილში წყნარი ოკეანე მნიშვნელოვანი საკვები რესურსი იყო პირველი ერების ხალხებისთვის, გარკვეულ საზღვაო ძუძუმწოვრებთან ერთად.

კანადის ეროვნული საკვები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჩვეულებრივ კანადის ეროვნულ კერძებად მიჩნეულ საკვებში შედის პოუტინი [6] [7] [8] [9] და კარაქის ტარტები . [10] [11]

The Globe and Mail– ის მიერ ჩატარებული არაფორმალური გამოკითხვის თანახმად, რომელიც Facebook–მა ჩაატარა შეგროვილი კომენტარებიდან, მომხმარებლები კანადის ეროვნულ კერძად მიიჩნევენ შემდეგს, რომლის გათვალისწინებით, ნეკერჩხლის სიროფი, ალბათ, ყველა სხვა საკვებზე მეტია: [9]

  1. პოუტინი (51%)
  2. მონრეალის სტილის ბეგელი (14%)
  3. ორაგული ჯერკი ( შებოლილი ორაგული ) (11%)
  4. პიეროგი (10%)
  5. კეტჩუპის ჩიპსები (7%)
  6. ნოვა შოტლანდიის დონერი (4%)
  7. კალიფორნიის როლი (1%)

2012 წლის ზაფხულში კანადის სამაუწყებლო კორპორაციის მიერ ჩატარებულ გამოკითხვაში კანადის ყველაზე "თვალსაჩინო" საკვებად დასახელდა: [12]

  1. ნეკერჩხლის სიროფი
  2. პოუტინი
  3. ნანაიმოს ბარები, შებოლილი ორაგული და კარაქის ტარტები

რეგიონალური[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მიუხედავად იმისა, რომ კანადაში მრავალი ინგრედიენტი გვხვდება, თითოეულ რეგიონში საკუთარი ისტორია და ადგილობრივი მოსახლეობა უნიკალურ ინგრედიენტებს ქმნის, რომლებიც უნიკალური კერძების შესაქმნელად გამოიყენება.

ტკბილეული[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ნანაიმოს ტრადიციული ბარები
კარაქის ტარტები
  • თახვის კუდები - ასევე ცნობილია როგორც სპილოების ყურები, მუწუკები, ძაღლების ყურები, ვეშაპის კუდები ან უბრალოდ შემწვარი ცომი
  • Bumbleberry ტორტი - bumbleberry არის ხილის ნარევი და კენკრა
  • კარაქის ტარტები - ამბობენ, რომ ის აღმოსავლეთ ონტარიოში გამოიგონეს დაახლოებით 1915 წელს. ძირითადი ინგრედიენტებია კარაქი, შაქარი და კვერცხი, მაგრამ ქიშმიშს და პეკანს ხშირად ამატებენ დამატებითი არომატის მისაღებად.
  • ვაშლის კანფეტი - ასევე ცნობილი ბრიტანული ტერმინით "ტოფი ვაშლი", დაშაქრული ვაშლი ბევრად უფრო პოპულარულია, ვიდრე შეერთებულ შტატებში, სადაც კარამელის ვაშლი გავრცელებულია
  • დარიჩინის ფუნთუშა (ცნობილია როგორც დარიჩინის რულეტი კანადის გარეთ). [13] [14] [15]
  • Figgy duff - პუდინგი ნიუფაუნდლენდიდან
  • ჯემის ბიუსტები - პრერიული ჟელე დონატები  
  • ფლაპერის ღვეზელი - ვაფლის ღვეზელი მანიტობაში; კრემის ღვეზელი პოპულარული დასავლეთ კანადაში
  • Grandpères - ნეკერჩხლის სიროფში მოხარშული ცომის პელმენი
  • ნეკერჩხლის სიროფი - გამოიყენება ნეკერჩხლის ფოთლების კრემის ნამცხვრებში
  • ნანაიმოს ბარები - ყველაზე გავრცელებულია ბრიტანულ კოლუმბიაში
  • ნუგაბრიკო - Québécois ნაკრძალი, რომელიც შედგება გარგარის, ნუშის და ფისტასგან.  
  • სპარსელები - გარკვეულწილად ჰგავს დარიჩინის დიდ ფუნთუშასა და დონატს, რომელსაც აყრიან მარწყვის ნაყინს, უნიკალურია ონტარიოში.
  • Pets de sœurs - საკონდიტრო ცომი ყავისფერ შაქრისა და კარაქის ფენაზე შემოხვეული
  • სასკატონბერის ღვეზელი - ტორტი, რომელსაც ამზადებენ სასკატონბერისგან
  • შაქრის ღვეზელი

ალკოჰოლი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ასაკოვანი კანადური ვისკის ბოთლი
  • ალკოჰოლი გლობალი 94%
  • კანადური ლუდი
    • ყინულის ლუდი
    • ქრიმ ალე
  • კანადური ვისკი, "ჭვავის" ვისკი
    • Crown Royal
    • კანადური კლუბი
  • კანადური ღვინო
    • ყინულის ღვინო
  • ყინულის სიდრი
  • ნიუფაუნდლენდის სკრიკი
  • იუკონ ჯეკი - კანადური ლიქიორი, რომელიც დამზადებულია ვისკისა და თაფლისგან

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Pandi, George (April 5, 2008), "Let's eat Canadian, but is there really a national dish?", The Gazette (Montreal), http://www.canada.com/montrealgazette/columnists/story.html?id=6ad83058-3f7b-4403-8aa8-dce47b16884e. წაკითხვის თარიღი: March 31, 2011 დაარქივებული August 23, 2012[Date mismatch], საიტზე Wayback Machine.Category:Webarchive-ის თარგის შეტყობინებები
  2. Jacobs, Hersch, Structural Elements in Canadian Cuisine
  3. Newman, Lenore (2017). Speaking in Cod Tongues: A Canadian Culinary Journey. Regina: University of Regina Press. ISBN 978-0889774599. 
  4. Koelling, Melvin R; Laing, Fred; Taylor, Fred (1996) „Chapter 2: History of Maple Syrup and Sugar Production“, North American Maple Syrup Producers Manual, Bulletin. Ohio State University. ციტირების თარიღი: September 20, 2010. 
  5. Fournier, Ariel (February 1, 2019). 'Grandaddy' of jerky: traditional Indigenous dry meat hits the global market“ (ინგლისური). CBC News.
  6. Trillin, Calvin, "Canadian Journal, "Funny Food,"", The New Yorker
  7. Wong, Grace, Canada's national dish: 740 calories -- and worth every bite?, http://articles.cnn.com/2010-10-02/world/canada.poutine_1_dish-cheese-curds-foie?_s=PM:WORLD. წაკითხვის თარიღი: 2020-09-03
  8. Sufrin, Jon, "Is poutine Canada's national food? Two arguments for, two against", Toronto Life, http://www.torontolife.com/daily/daily-dish/aprons-icons/2010/04/22/is-poutine-canadas-national-food-two-arguments-for-two-against/. წაკითხვის თარიღი: 2020-09-03
  9. 9.0 9.1 Allemang, John, "We like our symbols rooted in the past, and in Quebec", The Globe and Mail, https://www.theglobeandmail.com/life/we-like-our-symbols-rooted-in-the-past-and-in-quebec/article1627365/. წაკითხვის თარიღი: 2020-09-03 დაარქივებული 2017-02-25 საიტზე Wayback Machine.
  10. Baird, Elizabeth, "Does Canada Have a National Dish?", Canadian Living, http://www.canadianliving.com/blogs/food/2009/06/30/does-canada-have-a-national-dish/
  11. DeMONTIS, RITA, "Canadians butter up to this tart", Toronto Sun, http://www.torontosun.com/life/eat/2010/03/04/13112421.html. წაკითხვის თარიღი: 2020-09-03 დაარქივებული 2018-12-26 საიტზე Wayback Machine.
  12. O'Neil, Lauren (June 28, 2012), The CBC Community chooses Canada's most iconic food, CBC, http://www.cbc.ca/news/yourcommunity/2012/06/vote-for-canadas-most-iconic-food-now.html
  13. Angelina Tagliafierro. UBC Cinnamon Bun. Food.ubc.ca.
  14. Kitchen. Cinnamon Buns. Canadian Living.
  15. Helen McKinney's Canadian Prairie Homemade Cinnamon Buns. Acanadianfoodie.com.