იოკო ტავადა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
იოკო ტავადა
იაპონ. 多和田葉子

იოკო ტავადა 2014 წელს
დაბადების თარიღი 23 მარტი, 1960 (1960-03-23) (63 წლის)
დაბადების ადგილი ტოკიო, იაპონია
საქმიანობა მწერალი
ენა იაპონური, გერმანული
მოქალაქეობა  იაპონია[1]
ალმა-მატერი ციურიხის უნივერსიტეტი
ჟანრი პროზა, პოეზია
ჯილდოები Gunzou Prize for New Writers, აკუტაგავას პრემია[2], ალბერტ ფონ შამისოს პრემია[3] , Izumi Kyōka Prize for Literature, Bunkamura Les Deux Magots Literature Award, ტანიძაკის პრემია, სეი იტოს სახელობის ლიტერატურული პრემია, გოეთეს მედალი[3] , Murasaki Shikibu Prize, ნომის ლიტერატურული პრემია[4] , იომიურის პრემია, Q49752681?, Art Encouragement Prizes, კარლ ცუკმაიერის მედალი, Japan Foundation Award, ასაჰის პრემია, Medal with Purple Ribbon და კლაისტის პრემია
საიტი yokotawada.de

იოკო ტავადა (იაპონ. (多和田葉子; დ. 23 მარტი, 1960) — იაპონელი მწერალი. ამჟამად ცხოვრობს ბერლინში. წერს როგორც იაპონურ, ისე გერმანულ ენაზე. ტავადა არაერთი საპატიო ლიტერატურული ჯილდოს მფლობელია, მათ შორისაა აკუტაგავას სახელობის პრემია და გოეთეს მედალი.

ადრეული ცხოვრება და განათლება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტავადა ტოკიოში, ნაკანოს რაიონში დაიბადა.[5] მისი მამა წიგნებს ყიდდა და ამასთანავე მთარგმნელობით საქმიანობას ეწეოდა.[6]

ტავადამ ვასედას უნივერსიტეტში რუსული ლიტერატურის ფაკულტეტზე 1982 წელს ბაკალავრიატი დაამთავრა. სწავლის დამთავრებისთანავე იგი გერმანიაში, ჰამბურგში გადავიდა, სადაც მამამისის ერთ-ერთი ბიზნეს პარტნიორთან წიგნების დისტრიბუციის ბიზნესში დასაქმდა,[7] თუმცა რამდენიმე წელიწადში მუშაობა სწავლის გაგრძელების მიზნით შეწყვიტა. 1990 წელს მან ჰამბურგის უნივერსიტეტში თანამედროვე გერმანულ ლიტერატურაში მაგისტრის ხარისხი აიღო,[8] ხოლო 2000 წელს გერმანულ ლიტერატურაში ციურიხის უნივერსიტეტის დოქტორანტი გახდა. 2006 წლიდან ტავადა ბერლინში ცხოვრობს.[9]

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტავადამ სამწერლო კარიერა 1987 წელს პოეტური კრებულით, „Nur da wo du bist da ist nichts“ დაიწყო. პირველი ნოველისთვის, „Kakato o nakushite“ 1991 წელს ტავადამ მიიღო ჟურნალ Gunzo-ს პრემია დამწყები მწერლებისთვის.

1993 წელს მწერალმა ნოველისთვის „Inu muko iri“ აკუტაგავას სახელობის პრემია მიიღო. იმავე წელს მას დორის ლესინგის სახელობის სტიპენდია მიენიჭა.[10] ნოველა „Inu muko iri“ ინგლისურ ენაზე მარგარეტ მიცუტანიმ თარგმნა, რომელიც 2012 წელს ამერიკულმა გამომცემლობამ New Directions Publishing გამოსცა.[11]

1996 წელს ტავადამ „Seijo densetsu“, ხოლო 1998 წელს „Futakuchi otoko“ გამოაქვეყნდა. ორივე ნაწარმოები ინგლისურ ენაზე მარგარეტ მიცუტანიმ თარგმნა. თარგმანები კრებულის სახით 2009 წელს სათაურით „ხიდის პირისპირ“ გამოქვეყნდა.[12]

1996 წელს ტავადამ გერმანული ლიტერატურული ჯილდო, ალბერტ ფონ შამისოს სახელობის პრემია მიიღო. ეს უკანასკნელი გადაეცემათ იმ მწერლებს, რომელთათვისაც გერმანული არ არის მშობლიური ენა.[13] 200 წელს მწერალმა წიგნისთვის „Hinagiku no ocha no baai“ იზუმი კიოკას სახელობის პრემია მიიღო.[14] 2003 წელს მოთხრობისთვის „ღამის მატარებლის ეჭვმიტანილები“ ტავადას სეი იტოსა და ძიუნიტირო ტანიძაკის სახელობის პრემიები მიენიჭა.[15][16][17]

2004 წელს იოკომ რომანი „Das nackte Auge“ გამოსცა, რომელიც ჯერ გერმანულ, შემდეგ კი იაპონურ ენაზე დაწერა..[18] ნაწარმოები ვიეტნამელი გოგონას ამბავს მოგვითხრობს, რომელსაც ადრეულ ასაკში გაიტაცებენ. რომანი ინგლისურად გერმანულიდან ითარგმნა და 2009 წელს სათაურით „შიშველი თვალი“ გამოქვეყნდა.[19]

2005 წელს გერმანულ კულტურაში შეტანილი წვლილისთვის ტავადას გოეთეს ინსტიტუტმა გოეთეს მედალი მიანიჭა.[20]

2009 წელს, იანვრიდან თებერვლამდე ტავადა სტენფორდის უნივერსიტეტის ლიტერატურის, კულტურისა და ენათმეცნიერების განყოფილების რეზიდენტი მწერალი იყო.[21]

2011 წელს ტავადამ დაწერა მოთხრობათა სერია, რომელიც დატყვევებული პოლარული დათვების პერსპექტივიდან ადამიანებისა და ცხოველების ურთიერთობის შესახებ მოგვითხრობს. მწერალმა კრებულის იაპონური ვერსიისთვის 2011 წელს ნომის,[22] ხოლო 2012 წელს იომიურის პრემია მიიღო.[23] მოთხრობები გერმანულად 2014 წელს გამოქვეყნდა. კრებულის ინგლისური ვერსია 2016 წელს, სათაურით „პოლარული დათვის მემუარები“ გამოიცა.[24]

2014 წელს იაპონიაში ტავადას დისტოპიური რომანი „Kentoshi“ გამოქვეყნდა.[25] 2018 წელს აშშ-ში რომანის ინგლისური თარგმანი სათაურით „ემისარი“ გამოქვეყნდა,[26] ხოლო დიდ ბრიტანეთში – სათაურით „ტოკიოს უკანასკნელი ბავშვები“.

2016 წელს ტავადას ჰაინრიხ ფონ კლაისტის სახელობის პრემია მიენიჭა.[27][28]

თემები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტავადას შემოქმედებაში ხშირად გვხვდება საზღვრების გადალახვის თემა.[29] მწერლის ნამუშევრები ხშირად სხვადასხვა ქვეყნებში მოგზაურობისა და მათი კულტურების გაცნობის მისივე გამოცდილებას ეფუძნება.[30] თუმცა ფიზიკური საზღვრების გარდა, ტავადას შემოქმედებაში ვხვდებით საზღვრების რღვევას ცხადსა და სიზმარს,[31] აზრებსა და განცდებს შორის.[32] მაგალითისთვის, მის ერთ-ერთ მოთხრობაში პერსონაჟს სიზმრები მისთვის უცხო ენაზე ესიზმრება, რის შემდეგაც იგი სხვა ქვეყანაში გადადის, რათა შეისწავლოს ეს ენა და გაიგოს, თუ რის შესახებაა მისი სიზმრები.[31] ტავადას შემოქმედებაში მაგიური რეალიზმის ელემენტებსაც ვხვდებით. „პოლარული დათვის მემუარებში“ ცხოველებისა და მცენარეების ანთროპომორფიზმია გამოყენებული, რაც შეგვიძლია ადამიანურსა და ცხოველურს შორის საზღვრების რღვევად მივიჩნიოთ.[33][34]

ტავადამ აღნიშნა, რომ მის სამწერლობო სტილზე დიდი გავლენა მოახდინეს პოლ სელანმა და ფრანც კაფკამ.[35][36]

ჯილდოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • 1991 — ჟურნალ Gunzo-ს პრემია დამწყებ მწერალთათვის[37]
  • 1993 — აკუტაგავას პრემია[38]
  • 2000 — იზუმი კიოკას სახელობის პრემია ლიტერატურაში[14]
  • 2005 — გოეთეს მედალი[20]
  • 2011 — ნომის პრემია[22]
  • 2012 — იომიურის პრემია[23]
  • 2016 — კლაისტის პრემია[27]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ LIBRIS — 2012.
  2. ↑ 芥川賞受賞者一覧 — Bungeishunjū.
  3. ↑ 3.0 3.1 Sechs neue Mitglieder in der Akademie der Wissenschaften und der Literatur // Informationsdienst Wissenschaft — Academy of Sciences and Literature Mainz, 2015.
  4. ↑ 野間文芸賞 — Kodansha.
  5. ↑ リーディングパフォーマンス 雲をつかむ言/雲を飛ばす音. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-24.
  6. ↑ Galchen, Rivka (October 27, 2016). „Imagine That: The Profound Empathy of Yoko Tawada“. The New York Times Magazine. ციტირების თარიღი: June 20, 2018.
  7. ↑ „The Bridegroom Was a Dog by Yoko Tawada, translated by Margaret Mitsutani + Author Interview [in AsianWeek]“.
  8. ↑ Itakura, Kimie (October 28, 2001). „Double Wordplay“. Asahi Shimbun.
  9. ↑ Yoko Tawada. New Directions Publishing. ციტირების თარიღი: June 25, 2018
  10. ↑ Yoko Tawada: zur Person german. University of Hamburg. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  11. ↑ Galchen, Rivka (October 19, 2012). „Yoko Tawada's Magnificent Strangeness“. The New Yorker. ციტირების თარიღი: June 21, 2018.
  12. ↑ Cozy, David (September 2, 2007). „Transcending boundaries with writer Yoko Tawada“. The Japan Times. ციტირების თარიღი: June 21, 2018.
  13. ↑ Adelbert von Chamisso Prize of the Robert Bosch Stiftung. Robert Bosch Stiftung. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 21, 2018. ციტირების თარიღი: ნოემბერი 28, 2020.
  14. ↑ 14.0 14.1 泉鏡花文学賞 japanese. City of Kanagawa. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 10, 2019. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  15. ↑ Writing across Languages and Cultures: An Afternoon with writer Yoko Tawada. University of Queensland. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  16. ↑ 伊藤整文学賞 japanese. 伊藤整文学賞の会. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  17. ↑ 谷崎潤一郎賞受賞作品一覧 (List of Tanizaki Prize Award Winners) japanese. Chuo Koron Shinsha. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  18. ↑ Mihaly, Ryan (May 30, 2016). „Conversations with Susan Bernofsky, Part One“. The Massachusetts Review. ციტირების თარიღი: June 20, 2018.
  19. ↑ Manthripragada, Ashwin. The Naked Eye, by Yōko Tawada en-US. TRANSIT: A Journal of Travel, Migration, and Multiculturalism in the German-speaking World. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  20. ↑ 20.0 20.1 GOETHE-MEDAILLE: DIE PREISTRÄGER 1955 – 2018 german. Goethe Institut. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 15, 2018. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  21. ↑ Writers in Residence. Stanford University Department of Literatures, Cultures, and Languages. ციტირების თარიღი: June 21, 2018[მკვდარი ბმული]
  22. ↑ 22.0 22.1 過去の受賞作品 japanese. Kodansha. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 22, 2018. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  23. ↑ 23.0 23.1 読売文学賞 第６１回（２００９年度）～ 第６５回（２０１３年度） japanese. Yomiuri Shimbun. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 22, 2018. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  24. ↑ Ausubel, Ramona (2016-11-25). „Humans and Polar Bears Share Dreams in This Novel“. The New York Times (ინგლისური). ISSN 0362-4331. ციტირების თარიღი: 2017-12-17.
  25. ↑ Hungate, Andrew. (February 1, 2018) Yoko Tawada's Dystopian Novel "The Emissary" Delivers a Bitingly Smart Satire of Present-Day Japan. Words Without Borders. ციტირების თარიღი: June 22, 2018
  26. ↑ Sehgal, Parul (April 17, 2018). „After Disaster, Japan Seals Itself Off From the World in 'The Emissary'“. The New York Times. ციტირების თარიღი: June 22, 2018.
  27. ↑ 27.0 27.1 Būrger, Britta. (November 20, 2016) Schreiben über das elfte Gebot german. Deutschlandfunk Kultur. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  28. ↑ 2016 Yōko Tawada - Kleist-Archiv Sembdner german. Heinrich von Kleist (Kleist-Archiv) (June 6, 2016). დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 23, 2020. ციტირების თარიღი: ნოემბერი 3, 2020.
  29. ↑ (September 30, 2007) Yōko Tawada: Voices from Everywhere. Lexington Books. ISBN 9780739122723. 
  30. ↑ Kraenzle, Christina (2008). „The Limits of Travel: Yoko Tawada's Fictional Travelogues“. German Life and Letters. 61 (2): 244–260. doi:10.1111/j.1468-0483.2008.00422.x.
  31. ↑ 31.0 31.1 Redlich, Jeremy (2017). „Representations of Public Spaces and the Construction of Race in Yoko Tawada's "Bioskoop der Nacht"“. The German Quarterly. 90 (2): 196–211. doi:10.1111/gequ.12032.
  32. ↑ Tobias, Shani (2015). „Tawada Yōko: Translating from the 'Poetic Ravine'“. Japanese Studies. 35 (2): 169–183. doi:10.1080/10371397.2015.1058146. S2CID 146433982.
  33. ↑ O'Key, Dominic (May 16, 2017). „Writing Between Species: Yoko Tawada's Memoirs of a Polar Bear“. 3:AM Magazine. ციტირების თარიღი: June 23, 2018.
  34. ↑ Steinberg, Claudia (October 1, 2017). „The Fabulist: Yoko Tawada“. Aēsop. ციტირების თარიღი: June 23, 2018.
  35. ↑ Klook, Carsten (16 September 2008). „Yoko Tawada: Die Wortreisende“. ციტირების თარიღი: 12 December 2016.
  36. ↑ Tawada, Yoko. (March 1, 2013) Celan Reads Japanese. The White Review. ციტირების თარიღი: June 25, 2018
  37. ↑ Brandt, Bettina (2006). "Ein Wort, ein Ort, or How Words Create Places: Interview with Yoko Tawada", Women in German Yearbook: Feminist Studies in German Literature and Culture. Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press, გვ. 1–15. ISBN 9780803298590. 
  38. ↑ Porter, Michael (January 31, 1999). „Never Marry A Dog“. The New York Times. ციტირების თარიღი: June 20, 2018.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=იოკო_ტავადა&oldid=4451594“-დან