იოკო ტავადა

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
იოკო ტავადა
იაპონ. 多和田葉子

იოკო ტავადა 2014 წელს
დაბადების თარიღი 23 მარტი, 1960 (1960-03-23) (64 წლის)
დაბადების ადგილი ტოკიო, იაპონია
საქმიანობა მწერალი
ენა იაპონური, გერმანული
მოქალაქეობა  იაპონია[1]
ალმა-მატერი ციურიხის უნივერსიტეტი
ჟანრი პროზა, პოეზია
ჯილდოები Gunzou Prize for New Writers, აკუტაგავას პრემია[2] , ალბერტ ფონ შამისოს პრემია[3] , Izumi Kyōka Prize for Literature, Bunkamura Les Deux Magots Literature Award, ტანიძაკის პრემია, სეი იტოს სახელობის ლიტერატურული პრემია, გოეთეს მედალი[3] , Murasaki Shikibu Prize, ნომის ლიტერატურული პრემია[4] , იომიურის პრემია, Q49752681?, Art Encouragement Prizes, კარლ ცუკმაიერის მედალი, Japan Foundation Award, ასაჰის პრემია, Medal with Purple Ribbon, კლაისტის პრემია და Mainichi Publication Culture Award
საიტი yokotawada.de

იოკო ტავადა (იაპონ. (多和田葉子; დ. 23 მარტი, 1960) — იაპონელი მწერალი. ამჟამად ცხოვრობს ბერლინში. წერს როგორც იაპონურ, ისე გერმანულ ენაზე. ტავადა არაერთი საპატიო ლიტერატურული ჯილდოს მფლობელია, მათ შორისაა აკუტაგავას სახელობის პრემია და გოეთეს მედალი.

ადრეული ცხოვრება და განათლება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტავადა ტოკიოში, ნაკანოს რაიონში დაიბადა.[5] მისი მამა წიგნებს ყიდდა და ამასთანავე მთარგმნელობით საქმიანობას ეწეოდა.[6]

ტავადამ ვასედას უნივერსიტეტში რუსული ლიტერატურის ფაკულტეტზე 1982 წელს ბაკალავრიატი დაამთავრა. სწავლის დამთავრებისთანავე იგი გერმანიაში, ჰამბურგში გადავიდა, სადაც მამამისის ერთ-ერთი ბიზნეს პარტნიორთან წიგნების დისტრიბუციის ბიზნესში დასაქმდა,[7] თუმცა რამდენიმე წელიწადში მუშაობა სწავლის გაგრძელების მიზნით შეწყვიტა. 1990 წელს მან ჰამბურგის უნივერსიტეტში თანამედროვე გერმანულ ლიტერატურაში მაგისტრის ხარისხი აიღო,[8] ხოლო 2000 წელს გერმანულ ლიტერატურაში ციურიხის უნივერსიტეტის დოქტორანტი გახდა. 2006 წლიდან ტავადა ბერლინში ცხოვრობს.[9]

კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტავადამ სამწერლო კარიერა 1987 წელს პოეტური კრებულით, „Nur da wo du bist da ist nichts“ დაიწყო. პირველი ნოველისთვის, „Kakato o nakushite“ 1991 წელს ტავადამ მიიღო ჟურნალ Gunzo-ს პრემია დამწყები მწერლებისთვის.

1993 წელს მწერალმა ნოველისთვის „Inu muko iri“ აკუტაგავას სახელობის პრემია მიიღო. იმავე წელს მას დორის ლესინგის სახელობის სტიპენდია მიენიჭა.[10] ნოველა „Inu muko iri“ ინგლისურ ენაზე მარგარეტ მიცუტანიმ თარგმნა, რომელიც 2012 წელს ამერიკულმა გამომცემლობამ New Directions Publishing გამოსცა.[11]

1996 წელს ტავადამ „Seijo densetsu“, ხოლო 1998 წელს „Futakuchi otoko“ გამოაქვეყნდა. ორივე ნაწარმოები ინგლისურ ენაზე მარგარეტ მიცუტანიმ თარგმნა. თარგმანები კრებულის სახით 2009 წელს სათაურით „ხიდის პირისპირ“ გამოქვეყნდა.[12]

1996 წელს ტავადამ გერმანული ლიტერატურული ჯილდო, ალბერტ ფონ შამისოს სახელობის პრემია მიიღო. ეს უკანასკნელი გადაეცემათ იმ მწერლებს, რომელთათვისაც გერმანული არ არის მშობლიური ენა.[13] 200 წელს მწერალმა წიგნისთვის „Hinagiku no ocha no baai“ იზუმი კიოკას სახელობის პრემია მიიღო.[14] 2003 წელს მოთხრობისთვის „ღამის მატარებლის ეჭვმიტანილები“ ტავადას სეი იტოსა და ძიუნიტირო ტანიძაკის სახელობის პრემიები მიენიჭა.[15][16][17]

2004 წელს იოკომ რომანი „Das nackte Auge“ გამოსცა, რომელიც ჯერ გერმანულ, შემდეგ კი იაპონურ ენაზე დაწერა..[18] ნაწარმოები ვიეტნამელი გოგონას ამბავს მოგვითხრობს, რომელსაც ადრეულ ასაკში გაიტაცებენ. რომანი ინგლისურად გერმანულიდან ითარგმნა და 2009 წელს სათაურით „შიშველი თვალი“ გამოქვეყნდა.[19]

2005 წელს გერმანულ კულტურაში შეტანილი წვლილისთვის ტავადას გოეთეს ინსტიტუტმა გოეთეს მედალი მიანიჭა.[20]

2009 წელს, იანვრიდან თებერვლამდე ტავადა სტენფორდის უნივერსიტეტის ლიტერატურის, კულტურისა და ენათმეცნიერების განყოფილების რეზიდენტი მწერალი იყო.[21]

2011 წელს ტავადამ დაწერა მოთხრობათა სერია, რომელიც დატყვევებული პოლარული დათვების პერსპექტივიდან ადამიანებისა და ცხოველების ურთიერთობის შესახებ მოგვითხრობს. მწერალმა კრებულის იაპონური ვერსიისთვის 2011 წელს ნომის,[22] ხოლო 2012 წელს იომიურის პრემია მიიღო.[23] მოთხრობები გერმანულად 2014 წელს გამოქვეყნდა. კრებულის ინგლისური ვერსია 2016 წელს, სათაურით „პოლარული დათვის მემუარები“ გამოიცა.[24]

2014 წელს იაპონიაში ტავადას დისტოპიური რომანი „Kentoshi“ გამოქვეყნდა.[25] 2018 წელს აშშ-ში რომანის ინგლისური თარგმანი სათაურით „ემისარი“ გამოქვეყნდა,[26] ხოლო დიდ ბრიტანეთში – სათაურით „ტოკიოს უკანასკნელი ბავშვები“.

2016 წელს ტავადას ჰაინრიხ ფონ კლაისტის სახელობის პრემია მიენიჭა.[27][28]

თემები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ტავადას შემოქმედებაში ხშირად გვხვდება საზღვრების გადალახვის თემა.[29] მწერლის ნამუშევრები ხშირად სხვადასხვა ქვეყნებში მოგზაურობისა და მათი კულტურების გაცნობის მისივე გამოცდილებას ეფუძნება.[30] თუმცა ფიზიკური საზღვრების გარდა, ტავადას შემოქმედებაში ვხვდებით საზღვრების რღვევას ცხადსა და სიზმარს,[31] აზრებსა და განცდებს შორის.[32] მაგალითისთვის, მის ერთ-ერთ მოთხრობაში პერსონაჟს სიზმრები მისთვის უცხო ენაზე ესიზმრება, რის შემდეგაც იგი სხვა ქვეყანაში გადადის, რათა შეისწავლოს ეს ენა და გაიგოს, თუ რის შესახებაა მისი სიზმრები.[31] ტავადას შემოქმედებაში მაგიური რეალიზმის ელემენტებსაც ვხვდებით. „პოლარული დათვის მემუარებში“ ცხოველებისა და მცენარეების ანთროპომორფიზმია გამოყენებული, რაც შეგვიძლია ადამიანურსა და ცხოველურს შორის საზღვრების რღვევად მივიჩნიოთ.[33][34]

ტავადამ აღნიშნა, რომ მის სამწერლობო სტილზე დიდი გავლენა მოახდინეს პოლ სელანმა და ფრანც კაფკამ.[35][36]

ჯილდოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • 1991 — ჟურნალ Gunzo-ს პრემია დამწყებ მწერალთათვის[37]
  • 1993 — აკუტაგავას პრემია[38]
  • 2000 — იზუმი კიოკას სახელობის პრემია ლიტერატურაში[14]
  • 2005 — გოეთეს მედალი[20]
  • 2011 — ნომის პრემია[22]
  • 2012 — იომიურის პრემია[23]
  • 2016 — კლაისტის პრემია[27]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ LIBRIS — 2012.
  2. ↑ 芥川賞受賞者一覧 — Bungeishunjū.
  3. ↑ 3.0 3.1 Sechs neue Mitglieder in der Akademie der Wissenschaften und der Literatur // Informationsdienst Wissenschaft — Academy of Sciences and Literature Mainz, 2015.
  4. ↑ 野間文芸賞 — Kodansha.
  5. ↑ リーディングパフォーマンス 雲をつかむ言/雲を飛ばす音. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-24.
  6. ↑ Galchen, Rivka (October 27, 2016). „Imagine That: The Profound Empathy of Yoko Tawada“. The New York Times Magazine. ციტირების თარიღი: June 20, 2018.
  7. ↑ „The Bridegroom Was a Dog by Yoko Tawada, translated by Margaret Mitsutani + Author Interview [in AsianWeek]“.
  8. ↑ Itakura, Kimie (October 28, 2001). „Double Wordplay“. Asahi Shimbun.
  9. ↑ Yoko Tawada. New Directions Publishing. ციტირების თარიღი: June 25, 2018
  10. ↑ Yoko Tawada: zur Person german. University of Hamburg. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  11. ↑ Galchen, Rivka (October 19, 2012). „Yoko Tawada's Magnificent Strangeness“. The New Yorker. ციტირების თარიღი: June 21, 2018.
  12. ↑ Cozy, David (September 2, 2007). „Transcending boundaries with writer Yoko Tawada“. The Japan Times. ციტირების თარიღი: June 21, 2018.
  13. ↑ Adelbert von Chamisso Prize of the Robert Bosch Stiftung. Robert Bosch Stiftung. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 21, 2018. ციტირების თარიღი: ნოემბერი 28, 2020.
  14. ↑ 14.0 14.1 泉鏡花文学賞 japanese. City of Kanagawa. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 10, 2019. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  15. ↑ Writing across Languages and Cultures: An Afternoon with writer Yoko Tawada. University of Queensland. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  16. ↑ 伊藤整文学賞 japanese. 伊藤整文学賞の会. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  17. ↑ 谷崎潤一郎賞受賞作品一覧 (List of Tanizaki Prize Award Winners) japanese. Chuo Koron Shinsha. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  18. ↑ Mihaly, Ryan (May 30, 2016). „Conversations with Susan Bernofsky, Part One“. The Massachusetts Review. ციტირების თარიღი: June 20, 2018.
  19. ↑ Manthripragada, Ashwin. The Naked Eye, by Yōko Tawada en-US. TRANSIT: A Journal of Travel, Migration, and Multiculturalism in the German-speaking World. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  20. ↑ 20.0 20.1 GOETHE-MEDAILLE: DIE PREISTRÄGER 1955 – 2018 german. Goethe Institut. დაარქივებულია ორიგინალიდან — იანვარი 15, 2018. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  21. ↑ Writers in Residence. Stanford University Department of Literatures, Cultures, and Languages. ციტირების თარიღი: June 21, 2018[მკვდარი ბმული]
  22. ↑ 22.0 22.1 過去の受賞作品 japanese. Kodansha. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 22, 2018. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  23. ↑ 23.0 23.1 読売文学賞 第６１回（２００９年度）～ 第６５回（２０１３年度） japanese. Yomiuri Shimbun. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 22, 2018. ციტირების თარიღი: June 21, 2018
  24. ↑ Ausubel, Ramona (2016-11-25). „Humans and Polar Bears Share Dreams in This Novel“. The New York Times (ინგლისური). ISSN 0362-4331. ციტირების თარიღი: 2017-12-17.
  25. ↑ Hungate, Andrew. (February 1, 2018) Yoko Tawada's Dystopian Novel "The Emissary" Delivers a Bitingly Smart Satire of Present-Day Japan. Words Without Borders. ციტირების თარიღი: June 22, 2018
  26. ↑ Sehgal, Parul (April 17, 2018). „After Disaster, Japan Seals Itself Off From the World in 'The Emissary'“. The New York Times. ციტირების თარიღი: June 22, 2018.
  27. ↑ 27.0 27.1 Būrger, Britta. (November 20, 2016) Schreiben über das elfte Gebot german. Deutschlandfunk Kultur. ციტირების თარიღი: June 20, 2018
  28. ↑ 2016 Yōko Tawada - Kleist-Archiv Sembdner german. Heinrich von Kleist (Kleist-Archiv) (June 6, 2016). დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 23, 2020. ციტირების თარიღი: ნოემბერი 3, 2020.
  29. ↑ (September 30, 2007) Yōko Tawada: Voices from Everywhere. Lexington Books. ISBN 9780739122723. 
  30. ↑ Kraenzle, Christina (2008). „The Limits of Travel: Yoko Tawada's Fictional Travelogues“. German Life and Letters. 61 (2): 244–260. doi:10.1111/j.1468-0483.2008.00422.x.
  31. ↑ 31.0 31.1 Redlich, Jeremy (2017). „Representations of Public Spaces and the Construction of Race in Yoko Tawada's "Bioskoop der Nacht"“. The German Quarterly. 90 (2): 196–211. doi:10.1111/gequ.12032.
  32. ↑ Tobias, Shani (2015). „Tawada Yōko: Translating from the 'Poetic Ravine'“. Japanese Studies. 35 (2): 169–183. doi:10.1080/10371397.2015.1058146. S2CID 146433982.
  33. ↑ O'Key, Dominic (May 16, 2017). „Writing Between Species: Yoko Tawada's Memoirs of a Polar Bear“. 3:AM Magazine. ციტირების თარიღი: June 23, 2018.
  34. ↑ Steinberg, Claudia (October 1, 2017). „The Fabulist: Yoko Tawada“. Aēsop. ციტირების თარიღი: June 23, 2018.
  35. ↑ Klook, Carsten (16 September 2008). „Yoko Tawada: Die Wortreisende“. ციტირების თარიღი: 12 December 2016.
  36. ↑ Tawada, Yoko. (March 1, 2013) Celan Reads Japanese. The White Review. ციტირების თარიღი: June 25, 2018
  37. ↑ Brandt, Bettina (2006). „Ein Wort, ein Ort, or How Words Create Places: Interview with Yoko Tawada“, Women in German Yearbook: Feminist Studies in German Literature and Culture. Lincoln, Nebraska: University of Nebraska Press, გვ. 1–15. ISBN 9780803298590. 
  38. ↑ Porter, Michael (January 31, 1999). „Never Marry A Dog“. The New York Times. ციტირების თარიღი: June 20, 2018.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=იოკო_ტავადა&oldid=4451594“-დან