თემურ ჩხეიძე

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
თემურ ჩხეიძე

რეჟისორი
დაბადების თარიღი 18 ნოემბერი, 1943
თბილისი, საქართველოს სსრ, სსრკ
გარდაცვალების თარიღი 5 ივნისი, 2022 (78 წლის)
ეროვნება ქართველი
მოქალაქეობა საქართველო
ჯილდოები „ოქროს სოფიტი“ სანქტ-პეტერბურგის უმაღლესი თეატრალური პრემია ნომინაციაში „რეჟისორის საუკეთესო ნამუშევარი“ ჟან ანუის „ანტიგონეს“ დადგმისათვის 1997 წელს.

თემურ ნოდარის ძე ჩხეიძე (დ. 18 ნოემბერი, 1943, თბილისი, საქართველოს სსრ — გ. 5 ივნისი, 2022[1]) — ქართველი რეჟისორი. საქართველოს სსრ-ის სახალხო არტისტი (1981), რუსეთის სახალხო არტისტი. თბილისის საპატიო მოქალაქე (2010).

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1965 წელს დაამთავრა შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრალური ინსტიტუტის სარეჟისორო ფაკულტეტი, დიმიტრი ალექსიძისა და მიხეილ თუმანიშვილის სახელოსნო.

1965-1967 წლებში რეჟისორად მუშაობდა შალვა დადიანის სახელობის ზუგდიდის დრამატულ თეატრში.

1967-1970 წლებში ნოდარ დუმბაძის სახელობის მოზარდ მაყურებელთა თეატრში.

1970-1980 წლებში იყო რუსთაველის თეატრის რეჟისორი, ხოლო 1980-1990 წლებში კოტე მარჯანიშვილის სახელობის თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი.

1991 წლიდან იყო სანქტ-პეტერბურგის დიდი თეატრის რეჟისორი, 2004 წლიდან – მთავარი რეჟისორი, 2007-2013 წლებში – სამხატვრო ხელმძღვანელი.

თემურ ჩხეიძეს დადგმული აქვს სამოცდაათზე მეტი სპექტაკლი.

დადგმული სპექტაკლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

თეატრალური ინსტიტუტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

შალვა დადიანის სახელობის ზუგდიდის დრამატული თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქალაქ თბილისის მოზარდ მაყურებელთა სახელმწიფო დრამატული თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • დავით კლდიაშვილი „დარისპანის გასაჭირი“, „უბედურება“
  • ა. ვოლოდინი „უფროსი და“
  • ფ. დიუმანუა, ა.ფ. დენერი „დონ სეზარ დე ბაზანი“
  • ვ. დარასელი „მე-16 დივიზია“

შოთა რუსთაველის სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მარჯანიშვილის სახელობის სახელმწიფო დრამატული თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ჰენრიკ იბსენი „მოჩვენებანი“
  • ლეო ქიაჩელი „ჰაკი აძბა“
  • ილია ჭავჭავაძე „ასი წლის წინათ“
  • ინგა გარუჩავა და პეტრე ხოტიანოვსკი „აღსარება“
  • უილიამ შექსპირი „ოტელო“
  • დავით კლდიაშვილი „დარისპანის გასაჭირი“, „უბედურება“
  • მიხეილ ლერმონტოვი „თავადის ასული მერი“
  • მიხეილ ჯავახიშვილი „ჯაყოს ხიზნები“
  • ოტია იოსელიანი „ადამიანი იბადება ერთხელ“
  • ლ. ბერლანგა, რ. ასკონა, ე. ფლაიანო „გაროტა“
  • ალექსანდრე გელმანი „პირისპირ“
  • თამაზ გოდერძიშვილი „ილია ვარ“
  • ფრიდრიხ შილერი „ვერაგობა და სიყვარული“
  • მიხეილ ჯავახიშვილი „ბედი მდევარი“
  • ნილ საიმონი „მგზნებარე შეყვარებული“
  • დავით გაჩეჩილაძე „ბახტრიონი“
  • ართურ მილერი „სეილემის პროცესი“
  • თეოდორ დოსტოევსკი „მარადი ქმარი“
  • ავგუსტ სტრინდბერგი „მამა“
  • ა. გარნეი „სასიყვარულო ბარათები“
  • იასმინა რიზა „არტ ხელოვნება“
  • ჟან ანუი „ანტიგონე“
  • მიხეილ ბულგაკოვი „პილატე“

კონსტანტინე გამსახურდიას სახელობის სოხუმის დრამატული თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

გენუის საოპერო თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ვენეციის საოპერო თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბორდოს საოპერო თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ნიკოლოზ რიმსკი-კორსაკოვი „მეფის საცოლე“

მილანი „ლა სკალა“[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • სერგეი პროკოფიევი „მოთამაშე“

ნიუ-იორკი „მეტროპოლიტენ ოპერა“[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • სერგეი პროკოფიევი „მოთამაშე“

მოსკოვის სამხატვრო თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • მიხეილ ჯავახიშვილი „ჯაყოს ხიზნები“
  • ჟან ანუი „ანტიგონე“

პეტერბურგის ტოვსტონოგოვის სახელობის დიდი დრამატული თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • ფრიდრიხ შილერი „ვერაგობა და სიყვარული“
  • ართურ მილერი „სეილემის პროცესი“
  • ედუარდო დე ფილიპო „აჩრდილები“
  • იუჯინ ო' ნილი „სიყვარული თელებქვეშ“
  • უილიამ შექსპირი „მაკბეტი“
  • ალექსანდრე პუშკინი „ბორის გოდუნოვი“
  • მიხეილ ლერმონტოვი „მასკარადი“
  • მაიკლ ფრეინი „კოპენჰაგენი“
  • ფრიდრიხ შილერი „მარიამ სტიუარტი“
  • მ. მაკდონახის „სილამაზის დედოფალი“, 2010

მოსკოვის დიდი თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • დიმიტრი შოსტაკოვიჩი „ლედი მაკბეტი“

პეტერბურგის მარინის თეატრი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • სერგეი პროკოფიევი „მოთამაშე“
  • რიხარდ ვაგნერი „მფრინავი ჰოლანდიელი“
  • ჯუზეპე ვერდი „დონ კარლოსი“
  • ნიკოლოზ რიმსკი-კორსაკოვი „მოცარტი და სალიერი“
  • სერგეი რახმანინოვი „ძუნწი რაინდი“

სატელევიზიო სპექტაკლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

გადაღებულია კინოფილმში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • „ამაღლება“ (ბექა), 1977[2]
  • „მშობლიურო ჩემო მიწავ!“ (გიორგი თორელი), 1980[3]

წოდებები და პრემიები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • რუსეთის სახალხო არტისტი
  • საქართველოს სახალხო არტისტი
  • კოტე მარჯანიშვილის პრემიის ლაურეატი
  • შოთა რუსთაველის პრემიის ლაურეატი
  • მიხეილ თუმანიშვილის პრემიის ლაურეატი
  • საქართველოს თეატრალური პრემიის „ოქროს ნიღაბი“ ორგზის მფლობელი
  • გოგი გეგეჭკორის სახელობის „ქართული ხელოვნების რაინდი“ ლაურეატი
  • რუსეთის თეატრალური პრემიის „ოქროს ნიღაბი“ ლაურეატი
  • პეტერბურგის თეატრალური პრემიის „ოქროს ნიღაბი“ მფლობელი
  • „ოქროს გრან-პრის“ მფლობელი
  • „საპატიო ნიშნის“ ორდენი.
  • ლენინური პრემია
  • რუსეთის ღირსების ორდენი, 2009.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. „რეჟისორი თემურ ჩხეიძე გარდაიცვალა“. interpressnews.ge. ციტირების თარიღი: 2022-06-05.
  2. „ამაღლება“ დაარქივებული 2011-10-02 საიტზე Wayback Machine.
  3. „მშობლიურო ჩემო მიწავ!“ დაარქივებული 2011-10-02 საიტზე Wayback Machine.