ვენის ცენტრალური სადგური
ვენის ცენტრალური სადგური (გერმ. Wien Hauptbahnhof) [1] ან ვენის მთავარი სადგური[2] — მთავარი სარკინიგზო სადგური ვენაში, ავსტრიაში, მდებარეობს ფავორიტენის ოლქში.[3] სრულად ამოქმედდა 2015 წლის დეკემბერში და აკავშირებს მთავარ სარკინიგზო ხაზებს ჩრდილოეთიდან, აღმოსავლეთიდან, სამხრეთიდან და დასავლეთიდან, ჩაანაცვლა ძველი ვენის სამხრეთის სადგურის ტერმინალი (Wien Südbahnhof). ყოველდღიურად ემსახურება 268,000 მგზავრს. ეს არის ავსტრიის ყველაზე დატვირთული შორი მანძილის სარკინიგზო სადგური. გარდა იმისა, რომ მიჩნეულია „ავსტრიის ყველაზე ლამაზ სარკინიგზო სადგურად“ (სულ ექვსჯერ; ხუთი წელი ზედიზედ), იგი ასევე მეორე ადგილზეა Consumer Choice Center-ის რეიტინგში „ევროპის 10 საუკეთესო სარკინიგზო სადგური მგზავრთა კომფორტის მიხედვით“.[4]
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]წინაპირობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]1990-იან წლებში გაჩნდა ინტერესი ვენის სარკინიგზო სადგურების განახლების მიმართ, განსაკუთრებით Südbahnhof და Ostbahnhof ტერმინალების მიმართ, რომლებიც სწორი კუთხით იყო განლაგებული ერთმანეთის მიმართ. წამოჭრილ იქნა ახალი ინტეგრირებული სადგურის კონცეფცია, რომელიც მოემსახურებოდა ჩრდილოეთ-სამხრეთისა და აღმოსავლეთ-დასავლეთის მარშრუტებს, ორივე არსებული სადგურის ჩასანაცვლებლად. ამ დროისთვის, ციურიხში დაფუძნებულ Theo Hotz Architects and Planners-ს გაუფორმეს კონტრაქტი თავდაპირველი დიზაინის შესაქმნელად, რათა ამ ტერიტორიაზე ახალი სადგური შექმნილიყო. მიუხედავად იმისა, რომ Theo Hotz-ის მიერ შემუშავებული გეგმები უშუალოდ არ შეესაბამება შემდგომში აშენებულს, არქიტექტორები მაინც პასუხისმგებელნი იყვნენ მოგვიანებით აშენებული სადგურის დიდ ნაწილზე, განსაკუთრებით მთავარი დარბაზისა და პლატფორმების დიზაინზე.[5]
ახალი სადგური, ცნობილი როგორც Hauptbahnhof, დაპროექტებულია, როგორც ერთიანი გამჭოლპლატფორმებიანი სტრუქტურა და შეუძლია დღეში უფრო მეტი მატარებლის მომსახურება ბევრად ნაკლებ სივრცეზე, ვიდრე მის წინამორბედებს. მას აქვს პირდაპირი კავშირი ვენის ცენტრთან U-Bahn ქსელის საშუალებით. ახალი სადგურის დიზაინი ასევე მოიცავს ფართო საცალო ვაჭრობის შესაძლებლობებს, მათ შორის 20,000 კვადრატული მეტრის (220,000 კვ. ფუტი) სავაჭრო ცენტრს, რომელიც განთავსებულია ლიანდაგის დონის ქვემოთ და მოიცავს დაახლოებით 100 მაღაზიასა და რესტორანს, ასევე მიწისქვეშა ავტოსადგომს 600 ავტომობილისა და 1,110 ველოსიპედისთვის. [6]
სქემის მთავარი სარგებელი იყო ქალაქის ცენტრში მიწის გამოთავისუფლება, რომელიც ადრე ორ ტერმინალს ეკავა. მისი ხელახალი გამოყენების გეგმები ჩართული იყო ახალი სადგურის განვითარებაში და იგი თავისთავად მნიშვნელოვანი ურბანული განვითარების პროექტი გახდა, და მოიცავს სხვადასხვა საოფისე, საცალო და საგანმანათლებლო ობიექტებს. მოზიდულ იქნა მნიშვნელოვანი ინვესტიციები სხვადასხვა წყაროდან. კერძოდ, Erste Group Bank AG-ის ახალი შტაბ-ბინა და ÖBB-ის კორპორატიული შტაბ-ბინა აშენდა ამ ტერიტორიაზე, ახალ საცხოვრებელ რაიონთან ერთად, სადაც 5,000 შიდა საქალაქო ბინაა, რომლებიც 13,000-მდე ადამიანს იტევს. [7]
2006 წლის 15 დეკემბერს ვენის საქალაქო საბჭომ თანხმობა განაცხადა ქალაქში ახალი სადგურის მშენებლობაზე; იმ დროისთვის ქალაქის ხელისუფლებამ პროექტის ღირებულება დაახლოებით 850 მილიონ ევროდ შეაფასა. სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის გარემოზე ზემოქმედების შეფასება დაიწყო მომდევნო წელს; დიზაინი, როგორც ცნობილია, მოიცავდა დაახლოებით 100 კმ ახალ ლიანდაგს. სადგურის დიზაინში შედიოდა ზომები მისი ენერგოეფექტურობისა და ეკომეგობრულობის უზრუნველსაყოფად; ჩართულია ისეთი ფუნქციები, როგორიცაა ინტეგრირებული CO2-ით კონტროლირებადი ვენტილაცია და გეოთერმული ენერგეტიკული სისტემები, ხოლო როგორც ფანჯრები, ასევე კედლები აღჭურვილია ხმის იზოლაციით.[8]
მშენებლობა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]2007 წლის ივნისში მშენებლობა ოფიციალურად დაიწყო წინასწარი სამუშაოების სახით, როგორიცაა არსებული S-Bahn-ის სადგურის Südtiroler Platz-ის რეკონსტრუქცია. 2008 წელს, S-Bahn და U-Bahn სადგურები Südtiroler Platz-ზე დაუკავშირდა ერთმანეთს, ხოლო Südbahnhof დაანგრიეს. პროცესი 2010 წელს დასრულდა.
2009 წელს, ÖBB Infrastruktur-მა 220 მილიონი ევროს ღირებულების კონტრაქტი გასცა სადგურის მშენებლობისთვის. ამ დროისთვის პროექტის პირველი ეტაპის დასრულება 2013 წლისთვის იგეგმებოდა, ხოლო მთლიანი პროექტი 2015 წლის განმავლობაში უნდა დასრულებულიყო. პროექტის სარკინიგზო ინფრასტრუქტურა ძირითადად აშენდა Arge Östu-Stettin და HOCHTIEF Construction-ის ერთობლივი საწარმოს მიერ, ხოლო სადგურის ალმასის ფორმის სახურავი დაამონტაჟა UNGER Steel-მა. ახალი სადგურის მშენებლობის მთლიანი ღირებულება დაახლოებით 987 მილიონი ევროა; იგი დაფინანსდა ÖBB-ის, ქალაქის ხელისუფლების, ევროკავშირისა და უძრავი ქონების განვითარების პროექტების ფარგლებში.[9]
2010 წლის აპრილში დაიწყო სადგურის სარკინიგზო ინფრასტრუქტურის მშენებლობა. 45,000 კუბურ მეტრზე მეტი (1,600,000 კუბური ფუტი) ბეტონი გამოიყენეს სტრუქტურის ფუძის ფილისა და მიწისქვეშა გარაჟის შესასვლელის მშენებლობისას. 2010 წლის ბოლოსთვის დასრულდა როგორც ხიდის საყრდენი სტრუქტურები, ასევე პლატფორმები. 2011 წელს დაიწყო საოფისე შენობების მშენებლობა ბელვედერის რაიონში. მშენებლობის პროცესში, ახალი სადგურის შენობის დასავლეთით, აღიმართა ხის სათვალთვალო პლატფორმა, სახელწოდებით Bahnorama. მისი დამპროექტებლების, RAHM Architects-ის მტკიცებით, სათვალთვალო პლატფორმა იმ დროისთვის ევროპაში ყველაზე მაღალი გასავლელი ხის კოშკი იყო, რომელიც იზომებოდა 66 მეტრით ფუძიდან წვერამდე. სტრუქტურა შედგებოდა დაახლოებით 150 ტონა ნაძვის ხისგან, გამაგრებული ფოლადის ელემენტებით, და აეწყო ოთხი წინასწარ დამზადებული მოდულისგან, რომლებიც ამწეების გამოყენებით ასწიეს.[10]
გახსნა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]2012 წლის 6 აგვისტოს მატარებლებმა დაიწყეს ახალი ჰაუპტბანჰოფის სადგურის გავლა გაჩერების გარეშე. 2012 წლის დეკემბერში სადგურმა მიაღწია ნაწილობრივ საოპერაციო სტატუსს, შედეგად, როგორც რეგიონული, ასევე S-Bahn სერვისები იყენებდნენ 9-12 პლატფორმებს, ხოლო შორი მანძილის მატარებლები კვლავ არ ჩერდებოდნენ სადგურზე.[11]
2014 წლის 10 ოქტომბრის დილას Wien Hauptbahnhof ოფიციალურად გაიხსნა სადგურზე გამართულ ცერემონიაზე, რომელსაც ავსტრიის პრეზიდენტი ჰაინც ფიშერი უძღვებოდა. სადგური სრულად ამოქმედდა 2015 წლის დეკემბერში. სრული საოპერაციო სტატუსის მიღწევისას, მოსალოდნელი იყო, რომ სადგური მოემსახურებოდა 145,000 მგზავრსა და 1,000 მატარებელს დღეში. მთავარი ხაზის კავშირის თვალსაზრისით, ახალი სადგური წარმოადგენს ვენაში ოთხი ინდივიდუალური მთავარი სარკინიგზო ხაზის მნიშვნელოვან შეხვედრის წერტილს; მან ასევე უზრუნველყო წვდომა სხვა ადგილობრივ სერვისებზე, მათ შორის ვენის S-Bahn, ტრამვაი და რამდენიმე ავტობუსის ხაზი.[12]
სადგურს აქვს სულ ხუთი კუნძულოვანი პლატფორმა, თითოეული 2 მხარით, სულ 10 პლატფორმა. ეს ხუთი კუნძული აღჭურვილია თვალშისაცემი ტენტებით, რომლებიც დაახლოებით 210 მეტრის სიგრძისაა და 6-იდან 15 მეტრამდე (20-დან 49 ფუტამდე) სიმაღლის; ტენტები აშენებულია შედუღებულ და დაბოლტილ ფოლადის ჩარჩოზე, დაფარულია Alucobond კომპოზიტური პანელებით და 38 მეტრის (125 ფუტი) ინტერვალებით ეყრდნობა განივ მყარ ბეტონის ჩარჩოებს, რომლებიც მოპირკეთებულია ფურცლოვანი ფოლადით. სადგურში ფეხით მოსიარულეთა მოძრაობის გასაადვილებლად, სულ 29 ესკალატორი და 14 ლიფტია. მგზავრებს სთავაზობენ სხვადასხვა ადგილზე დამონტაჟებულ საყოფაცხოვრებო საშუალებებს, ასევე 800 სკამს, რომლებიც განაწილებულია მთელ სადგურში, ხოლო უფასო Wi-Fi ხელმისაწვდომია გარკვეულ ტერიტორიებზე. არსებობს სპეციალური „ბავშვების კუთხის“ ობიექტი ოჯახებისთვის უმცროსი მგზავრებით. ასევე წარმოდგენილია წმინდა მარკოზის ლომის ქანდაკება ყოფილი Südbahnhof-იდან, რომელიც სიმბოლურად აღნიშნავს მარშრუტის აღდგენას ვენეციამდე.[13]
ახალი სადგური გვთავაზობს მნიშვნელოვნად გაუმჯობესებულ კავშირებს, ძირითადად ფოკუსირებულს საერთაშორისო მარშრუტებზე.
ბიბლიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]https://search.worldcat.org/title/724801367
სასარგებლო ბმულები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ოფიციალური საიტი (in German)
- Hauptbahnhof Wien archived English-language official website of the project
- Building proposals (in German)
სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ "ÖBB Facts & Figures 2019" (PDF). ÖBB Press. 2019. p. 40. Retrieved 2021-10-07.
- ↑ Wien Hauptbahnhof/Vienna Main Station. Österreichische Bundesbahnen. ციტირების თარიღი: 2013-05-09
- ↑ (July 2011) „Wien Hauptbahnhof and Wieden“, The Rough Guide to Vienna. Rough Guides, გვ. 136. ISBN 978-1848366817.
- ↑ European Railway Station Index 2021.
- ↑ "Almost completed: The new Central Railway Station in Vienna's Belvedere district." დაარქივებული 2021-07-25 საიტზე Wayback Machine. detail-online.com, 22 October 2014.
- ↑ https://www.railwaygazette.com/news/infrastructure/single-view/view/wien-hauptbahnhof-officially-inaugurated.html
- ↑ https://www.railwaygazette.com/news/single-view/view/wien-rebuilding-contract-awarded.html
- ↑ https://www.railway-technology.com/projects/vienna-central-station-austria/
- ↑ https://www.hauptbahnhof-wien.at/
- ↑ https://www.hauptbahnhof-wien.at/
- ↑ https://personenverkehr.oebb.at/de/}
- ↑ https://www.thelocal.at/20141006/vienna-hauptbahnhof-celebrates-opening
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Today%27s_Railways_Europe