ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი

ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი
ესტ. Eesti Maaülikool, EMÜ
ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტის მთავარი შენობა
დაფუძნდა	1951
ტიპი	საჯარო
რექტორი	იულე იააკმა
სტუდენტი	2,931
ბაკალავრი	1,325
მაგისტრანტი	803
დოქტორანტი	198
მისამართი	Kreutzwaldi 1, Tartu 51006
მდებარეობა	58.388503845112346° ჩ. გ. 26.696839253440597° ა. გ. / 58.388503845112346; 26.696839253440597
ქალაქი	ტარტუ
ქვეყანა	ესტონეთი
ტელეფონი	+372-731-3001
კავშირები	Consortium of European Taxonomic Facilities
emu.ee

ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი (ესტ. : Eesti Maaülikool, EMÜ) — საჯარო უნივერსიტეტი, რომელიც მდებარეობს ტარტუში, ესტონეთში. მისი ფესვები უკავშირდება 1802 წელს, როდესაც ტარტუს უნივერსიტეტში დაარსდა სოფლის მეურნეობის კათედრა. ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი არის ესტონეთის მეოთხე უდიდესი საჯარო უნივერსიტეტი.

ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტის შენობა ტარტუში.

ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი, საკუთარი განცხადების თანახმად, არის ერთადერთი უნივერსიტეტი ესტონეთში, რომლის პრიორიტეტებიც აკადემიურ და კვლევით საქმიანობაში უზრუნველყოფს ადამიანის არსებობისთვის აუცილებელი ბუნებრივი რესურსების მდგრად განვითარებას, ასევე მემკვიდრეობისა და საცხოვრებელი გარემოს შენარჩუნებას. ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი არის კვლევისა და განვითარების ცენტრი ისეთ სფეროებში, როგორიცაა სოფლის მეურნეობა, მეტყევეობა, მეცხოველეობა, ვეტერინარია, სოფლის მეურნეობა და ეკონომიკა, კვების ტექნოლოგია და მდგრადი ტექნოლოგიები. უნივერსიტეტი საუნივერსიტეტო ქსელის BOVA წევრია. უნივერსიტეტი სოფლის მეურნეობისა და მეტყევეობის სფეროებში მსოფლიოს 100 საუკეთესო უნივერსიტეტს შორისაა.

ინსტიტუტები

2022 წლის 1 იანვრის მდგომარეობით, სწავლება და კვლევა ხორციელდება სამ ინსტიტუტში:

• სასოფლო-სამეურნეო და გარემოს მეცნიერებათა ინსტიტუტი
• მეტყევეობისა და საინჟინრო ინსტიტუტი
• ვეტერინარული მედიცინისა და ცხოველთა მეცნიერებების ინსტიტუტი

რეფორმამდე (2005-2022 წლებში), უნივერსიტეტის აკადემიური სტრუქტურა მოიცავდა:

• სასოფლო-სამეურნეო და გარემოს მეცნიერებათა ინსტიტუტი
• ვეტერინარული მედიცინისა და ცხოველთა მეცნიერებების ინსტიტუტი
• მეტყევეობისა და სოფლის მეურნეობის ინსტიტუტი
• ტექნოლოგიის ინსტიტუტი
• ეკონომიკისა და სოციალურ მეცნიერებათა ინსტიტუტი

ისტორია

ტიახტვერეს კარ-მიდამო, რომელიც ეკუთვნის უნივერსიტეტს

პუნტას ბიოლოგიური სადგურის ხედი

ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტის ფესვები უკავშირდება ტარტუს უნივერსიტეტში ჩატარებულ სასოფლო-სამეურნეო და სატყეო განათლებასა და კვლევას. უნივერსიტეტის გახსნის ზეიმზე 1632 წელს, იოჰან სკიტე, შვედეთის კანცლერი და უნივერსიტეტის პრაქტიკული დამფუძნებელი, ამბობდა, რომ „სურდა ამ ქვეყნის გლეხებსაც კი მიეღოთ თავიანთი წილი საგანმანათლებლო სიმდიდრის წყაროებიდან“. ეს განცხადება მიჩნეულია ესტონეთში აგრარული განათლების დასაწყისად. ტარტუს უნივერსიტეტის ხელახალი გახსნის შემდეგ 1802 წელს, დაარსდა სოფლის მეურნეობის კათედრა პროფ. იოჰან ვილჰელმ კრაუზეს ხელმძღვანელობით. თავდაპირველად აგრონომია ისწავლებოდა ფილოსოფიის ფაკულტეტზე, შემდეგ კი ფიზიკისა და მათემატიკის ფაკულტეტზე. ეს სკოლა კარგად იყო ცნობილი ევროპასა და რუსეთში. როდესაც ტარტუს უნივერსიტეტი 1919 წელს გაიხსნა როგორც ესტონური უნივერსიტეტი, დაარსდა სოფლის მეურნეობის ფაკულტეტი, რომელიც შედგებოდა აგრონომიისა და მეტყევეობის დეპარტამენტებისგან. ფაკულტეტს მიეკუთვნებოდა ექსპერიმენტული სადგურები და საცდელი ნაკვეთები, სადაც სტუდენტებს შეეძლოთ კვლევითი სამუშაოების ჩატარება. ვეტერინარიის მეცნიერებათა ფაკულტეტი დაარსდა უფრო ძველი ტარტუს ვეტერინარული ინსტიტუტის საფუძველზე. ეს ორი ფაკულტეტი შეადგენდა დამოუკიდებელი უნივერსიტეტის ბირთვს 1951 წელს, ესტონეთის სასოფლო-სამეურნეო აკადემიას.

უნივერსიტეტის ხალხური ცეკვის ანსამბლი ტარბატუ

ესტონეთის სასოფლო-სამეურნეო აკადემია პირდაპირ ექვემდებარებოდა საბჭოთა კავშირის სოფლის მეურნეობის სამინისტროს და ამზადებდა სპეციალისტებს სოფლის მეურნეობის სხვადასხვა სფეროში, აგრონომებიდან და ცხოველთა მომშენებლებიდან დაწყებული, დიდი ფერმების ელექტრიფიკაციის ექსპერტებით დამთავრებული. მუშაობა ასე გაგრძელდა 1980-იანი წლების ბოლომდე. ესტონეთის დამოუკიდებლობის აღდგენის შემდეგ 1991 წელს, აკადემიას სახელი შეეცვალა ესტონეთის სასოფლო-სამეურნეო უნივერსიტეტად და დაწესებულება რესტრუქტურიზებული იქნა, ასევე ესტონეთის სოფლის მეურნეობასა და მეტყევეობაში მომხდარი რადიკალური ცვლილებების გათვალისწინებით (როგორიცაა კოლხოზებისა და სოვხოზების გაუქმება). შემოღებული იქნა ახალი სპეციალობები, როგორიცაა გარემოს დაცვა, ლანდშაფტის არქიტექტურა, სასოფლო-სამეურნეო პროდუქტების წარმოება და მარკეტინგი, ლანდშაფტის დაცვა და შენარჩუნება, გამოყენებითი ჰიდრობიოლოგია, გარემოს ეკონომიკა და ბუნებრივი რესურსების მართვა. 2004 წლის ბოლომდე უნივერსიტეტს ჰქონდა ექვსი ფაკულტეტი (აგრონომიის, სასოფლო-სამეურნეო ინჟინერიის, ეკონომიკისა და სოციალურ მეცნიერებათა, მეტყევეობის, სოფლის მეურნეობა და ვეტერინარული მეცნიერებების) და რვა ინსტიტუტი (ესტონეთის აგრობიოცენტრი, ესტონეთის მცენარეთა ბიოტექნოლოგიის კვლევითი ინსტიტუტი EVIKA, სატყეო კვლევითი ინსტიტუტი, ცხოველთა მეცნიერების ინსტიტუტი, გარემოს დაცვის ინსტიტუტი, ექსპერიმენტული ბიოლოგიის ინსტიტუტი, ზოოლოგიისა და ბოტანიკის ინსტიტუტი და პოლის მებაღეობის ინსტიტუტი). ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტი ყოველთვის გაურკვეველ მდგომარეობაში იყო, არა მხოლოდ ევროპეიზაციის გავლენით, მას შემდეგ რაც ესტონეთი 2004 წელს შეუერთდა ევროკავშირს. ამგვარად, იმავე წელს განხორციელდა ცვლილება ესტონეთის საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა უნივერსიტეტად და რეფოკუსირება, რომელიც მიზნად ისახავდა ინსტიტუციის გადარჩენის უზრუნველყოფას მომავალ პერიოდში.

რექტორები

• რიხარდ ანტონსი (1951–1954)
• მინა კლემენტი (1954–1969)
• არნოლდ რიუტელი (1969–1977)
• ნიკოლაი კოსლოვი (1977–1988)
• ოლევ სავეილი (1988–1993)
• მაიტ კლაასენი (1993–1998)
• ჰენ ელმეტი (1998–2002)
• ალარ კარისი (2003–2007)
• მაიტ კლაასენი (2008–2022)
• იულე იააკმა (2023–)

რექტორებიდან ორი, არნოლდ რიუტელი და ალარ კარისი, შემდგომში ესტონეთის პრეზიდენტებად მსახურობდნენ.

რესურსები ინტერნეტში

• Official website
• Bova-University Network
• Introduction video to Estonian University of Life Sciences YouTube, 2022
• Koduleht
• Maaülikool kogub rohelist värvi. Indrek Rohtmetsa intervjuu Eesti Põllumajandusülikooli rektori Alar Karisega. Horisont nr 4 / 2005