ერნსტ თეოდორ ჰოფმანი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
Disambig-dark.svg სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ჰოფმანი.
ერნსტ თეოდორ ჰოფმანი
E. T. A. Hoffmann, autorretrato.jpg
დაბადების თარიღი 24 იანვარი, 1776(1776-01-24)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23]
დაბადების ადგილი კენიგსბერგი[24] [3] [4] [5]
გარდაცვალების თარიღი 25 ივნისი, 1822(1822-06-25)[1] [2] [4] [5] [6] [7] [22] [23] (46 წლის)
გარდაცვალების ადგილი ბერლინი[24] [22]
დასაფლავებულია ბერლინი და cemeteries at Hallesches Tor[25]
ფსევდონიმი E. T. A. Hoffmann
საქმიანობა კომპოზიტორი[23] , მოსამართლე, კარიკატურისტი, მხატვარი[23] , საბავშვო მწერალი, მწერალი[1] [22] [23] [26] , დირიჟორი[22] [23] , სცენარისტი, სამეცნიერო ფანტასტი მწერალი, რომანისტი, მუსიკალური კრიტიკოსი, მხატველი, დღიურის ავტორი, კრიტიკოსი[23] და რეჟისორი[23]
ენა გერმანული ენა[2]
მოქალაქეობა Flag of Prussia (1892-1918).svg პრუსიის სამეფო
ალმა-მატერი კენიგსბერგის უნივერსიტეტი
ჟანრი ოპერა, მოთხრობა და ნოველა
Magnum opus უნდინა, ეშმაკის ელიქსირები, მაკნატუნა და თაგვების მეფე, მადმუაზელ დე სკუდერი, ქვიშის კაცი, ოქროს ქოთანი და რწყილთა მბრძანებელი
მეუღლე მარია თეკლა მიხაელინა ჰოფმანი
ხელმოწერა Hoffmann Signature.gif
საიტი etahg.de

ერნსტ თეოდორ ამადეუს ჰოფმანი (გერმ. Ernst Theodor Amadeus Hoffmann; დ. 24 იანვარი, 1776, კენიგსბერგი — გ. 25 ივნისი, 1822, ბერლინი) — გერმანელი მწერალი და კომპოზიტორი.

ჰოფმანი დაიბადა 1776 წლის 24 იანვარს, ქალაქ კენიგსბერგში. ბავშვობა და სტუდენტობის წლები გონებაშეზღუდული, პედანტი ბიძის ოჯახში გაატარა და, თუმცა ჰოფმანი ახალგაზრდობიდანვე გატაცებულია ლიტერატურითა და ხელოვნებით, უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ იძულებულია, იურისტის კარიერაზე დაიწყოს ფიქრი. 1803 წელს ჰოფმანი ვარშავაშია. იმხნად იგი უმთავრესად საკომპოზიტორო საქმიანობითაა გატაცებული, ტრიალებს მუსიკოსთა წრეში. 1806 წელს ვარშავაში ნაპოლეონის ჯარები შედიან. უადგილოდ დარჩენილი ჰოფმანი იძულებულია ბერლინს მიაშუროს. მიუხედავად უკიდურესი ხელმოკლეობისა, მწერალი იმედს მაინც არ კარგავს, რომ ბოლოს და ბოლოს ეღირსება საყვარელ საქმეს ― ხელოვნებას მოახმაროს თავისი ნიჭი და ძალ-ღონე. მაგრამ ნაპოლეონის მიერ განადგურებულ პრუსიაში არავის სჭირდება არც მისი იურიდიული განსწავლულობა და არც მისი მხატვრული მაღალნიჭიერება. ამაოდ სთავაზობს იგი თავის ნახატებს და მუსიკალურ ნაწარმოებებს რედაქციებსა და გამომცემლობებს. ბოლოს და ბოლოს ცოტა ხნით იწყებს მუშაობას ბამბერგში, თეატრის კაპელმაისტერად, თავს ირჩენს კერძო გაკვეთილებით, დროდადრო შიმშილობს.

1814 წლის შემოდგომაზე ჰოფმანი, იმ დროისათვის უკვე ცნობილი მწერალი, საცხოვრებლად ბერლინში გადადის და კვლავ სასამართლოს ჩინოვნიკი ხდება. იგი ცდილობს უნიათო, მოსაწყენი ყოველდღიურობა მეგობრებთან ურთიერთობით და შეხვედრებით შეალამაზოს. ხვდება მწერლებს: შამისოს, ბრენტანოს და ფუკეს; ამ უკანასკნელის ტექსტზე ქმნის რომანტიკულ ოპერას „უნდინე“. დიდი მეგობრობა აკავშირებს ჰოფმანს მსახიობ დევრიენტთან, გამომცემლებთან, მუსიკოსებთან. ჰოფმანს კომპოზიტორის დიდება ოპერა „უნდინემ“ მოუტანა, რომელიც 1816 წელს დიდი წარმატებით დაიდგა ბერლინის სამეფო თეატრში. მანამდე იგი ქმნის მთელ რიგ ოპერებს: „სიყვარული და ეჭვიანობა“ (1807), „უკვდავების წამალი“ (1808), კომიკურ ოპერას „მხიარული მუსიკოსები“ ბრენტანოს ნაწარმოების მიხედვით (1804), ბალეტს „არლეკინი“ (1809).

ჰოფმანი, რომელსაც მხოლოდ ხელოვნების სამსახური მიაჩნია ამქვეყნად ადამიანის მაღალ დანიშნულებად და სხვა ყველაფრისადმი გულგრილია, ბერლინში გადმოსვლის შემდეგ ინტერესით ადევნებს თვალყურს ოპოზიციურად განწყობილ სტუდენტთა წრეებს.სწორედ ბერლინში ყოფნის დროს ქმნის ჰოფმანი თავის საუკეთესო ნაწარმოებებს: „ღამის მოთხრობები“ (1816-17), „სერაპიონელი ძმები“ (1819-21) „ნამცეცა ცახესი, ცინობერად წოდებული“ (1819), „პრინცესა ბრამბილა“ (1920), კატა მურის ცხოვრებისეული ფილოსოფია“ (1821), „ოსტატი და რწყილი“ (1822).

1822 წელს მძიმედ დაავადებული მწერლის წინააღმდეგ სასამართლოში იქნა აღძრული საქმე მისი ზღაპრის, ოსტატი რწყილის" თაობაზე.იუსტიციის სამინისტრომ გამოსცა ბრძანება ნაწარმოების კონფისკაციის შესახებ, რადგან მის სიუჟეტში სასამართლო კომისიის თავმჯდომარის თაღლითობის ოსტატურად ჩაქსოვილი ამბავი დაინახა. სწორედ იმ დროს მძიმე სენმა მწერალი მთლიანად მიაჯაჭვა ლოგინს. ჰოფმანი გარდაიცვალა 1822 წლის 25 ივნისს, ბერლინში.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • შ. რევიშვილი, ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 691.
  • ე.თ.ა ჰოფმანი „კატა მურის ცხოვრებისეული ფილოსოფია“ გამომცემლობა „ნაკადული“ 1981 წ. ნაწყვეტი ნანა გოგოლაშვილის წინასიტყვაობიდან.

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #118552465 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  3. ↑ 3.0 3.1 J. G. R. Hoffmann, Ernst Theodor Wilhelm // Encyclopædia Britannica: a dictionary of arts, sciences, literature and general information / H. Chisholm — 11 — New York, Cambridge, England: University Press, 1911. — Vol. 13.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Ѳ. Н. М. Гоффманъ // Энциклопедический лексикон — СПб: 1838. — Т. 15. — С. 51–53.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Muncker F. Hoffmann, Ernst (Dichter) // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1880. — ტ. 12. — S. 575–583.
  6. ↑ 6.0 6.1 Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann
  7. ↑ 7.0 7.1 Ernst Theodor Amedeus Hoffmann — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  8. ↑ SNAC — 2010.
  9. ↑ 9.0 9.1 ბროდვეის ინტერნეტ მონაცემთა ბაზა — 2000.
  10. ↑ Find a Grave — 1996.
  11. ↑ IMSLP — 2006.
  12. ↑ Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  13. ↑ Babelio — 2007.
  14. ↑ NooSFere — 1999.
  15. ↑ filmportal.de — 2005.
  16. ↑ BD Gest'
  17. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  18. ↑ Vegetti Catalog of Fantastic Literature
  19. ↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  20. ↑ Musicalics
  21. ↑ Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  22. ↑ 22.0 22.1 22.2 22.3 22.4 Archivio Storico Ricordi — 1808.
  23. ↑ 23.0 23.1 23.2 23.3 23.4 23.5 23.6 23.7 The Fine Art Archive — 2003.
  24. ↑ 24.0 24.1 Гофман Эрнст Теодор Амадей // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1972. — Т. 7 : Гоголь — Дебит. — С. 189–190.
  25. ↑ https://www.berlin.de/sen/uvk/natur-und-gruen/stadtgruen/friedhoefe-und-begraebnisstaetten/ehrengrabstaetten/abfrage/?grab=Hoffmann%2C+Ernst+Theodor+%28Amadeus%29+Wilhelm&friedhof=--+Alles+--&bezirk=--+Alles+--#searchresults
  26. ↑ Library of the World's Best Literature / C. D. Warner — 1897.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ერნსტ_თეოდორ_ჰოფმანი&oldid=4420303“-დან