გეილ დევერსი
 | |
| პირადი ინფორმაცია | |
|---|---|
| ეროვნება | აფრო-ამერიკელები[1] |
| დაბ. თარიღი | 19 ნოემბერი, 1966[2] (57 წლის) |
| დაბ. ადგილი | სიეტლი[3] |
| სიმაღლე | 160[3] |
| წონა | 55[3] |
| ქვეყანა | აშშ |
| ჯილდოები | Bislett medal |
იოლანდა გეილ დევერსი (/ˈdiːvərz/ DEE -vərz;[4] დ. 19 ნოემბერი, 1966) — ამერიკელი ყოფილი სპრინტერი, რომელიც ასპარეზობდა 60 და 100 მეტრზე სპრინტსა და 60 და 100 მეტრზე დაბრკოლებების გადალახვაში. ყველა დროის ერთ-ერთი საუკეთესო და ყველაზე ტიტულოვანი ქალი სპრინტერი. ის იყო 1993, 1997 და 2004 წლების მსოფლიო ჩემპიონი დახურულ სივრცეში 60 მეტრზე სპრინტში, ხოლო 60 მეტრზე დაბრკოლების გადალახვაში 2003 წლის მსოფლიოს ჩემპიონი და 2004 წლის ვერცხლის მედალოსანი. 100 მეტრზე ის არის მეორე ქალი ისტორიაში, რომელმაც დაიცვა ოლიმპიური ტიტული და მოიგო ოქრო 1992 და 1996 წლის ოლიმპიურ თამაშებზე. პარალელურად ასევე იყო 1993 წლის მსოფლიო ჩემპიონი. შედეგად, იგი გახდა პირველი ქალი სპრინტერი, რომელსაც ერთდროულად ეკავა მსოფლიო და ოლიმპიური ტიტულები 100 მეტრზე. 100 მ დაბრკოლებით რბოლაში ის იყო 1993, 1995 და 1999 წლების მსოფლიო ჩემპიონი და 1991 და 2001 წლების მსოფლიო ჩემპიონატის ვერცხლის მედალოსანი. 2011 წელს იგი შეიყვანეს ძალოსნობის ეროვნულ დიდების დარბაზში.
ცხოვრება და კარიერა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
დევერსი დაიბადა სიეტლში, ვაშინგტონში და გაიზარდა ნეიშენალ სიტის მახლობლად, კალიფორნიაში. მან დაამთავრა სვიტვოთერის საშუალო სკოლა 1984 წელს. სკოლის სტადიონს მოგვიანებით ეწოდა გეილ დევერსის სახელი. იგი იყო ახალგაზრდა ნიჭი 100 მ სპრინტსა და 100 მ დაბრკოლებებით რვოლაში. დევერსი ვარჯიშობდა 1988 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებისთვის, როცა დაეწყო ჯანმრთელობის პრობლემები. აწუხებდა შაკიკი და მხედველობის დაკარგვა. მან მოიპოვა კვალიფიკაცია ოლიმპიადაზე 100 მეტრზე დაბრკოლებით რბოლაში, რომელსაც ის ნახევარფინალში გამოეთიშა. მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობა კიდევ უფრო გაუარესდა.
დევერსმა საშუალო სკოლაში 800 მეტრზე დისტანციით დაიწყო და დააფიქსირა პირადი საუკეთესო შედეგი 2:08.[5]
1990 წელს მას დაუსვეს გრეივსის დაავადების დიაგნოზი და გაიარა რადიოაქტიური იოდინით მკურნალობა, რასაც მოჰყვა ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონის ჩანაცვლებითი თერაპია. რადიაციული მკურნალობის დროს დევერსს განუვითარდა წყლულები და ფეხების შეშუპება. საბოლოოდ, სპრინტერი ძლივს დადიოდა და უწევდა ხოხვა ან სხვისი დახმარებით გადაადგილება. ექიმმა განიხილა მისი ფეხების ამპუტაცია. საოცარია, რომ დევერსი გამოჯანმრთელდა მას შემდეგ, რაც რადიაციული მკურნალობა შეწყდა და მან განაახლა ვარჯიში. 1991 წლის მსოფლიო ჩემპიონატზე მან ვერცხლის მედალი მოიპოვა 100 მეტრზე დაბრკოლებებით სირბილში.
1992 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე დევერსი გამოვიდა. მან მოიპოვა 100 მეტრის ფინალში კვალიფიკაცია, რომელიც დასრულდა საინტერესო ფინიშით, სადაც ხუთმა ქალმა დაასრულა ახლო ინტერვალში (0,06 წამში). ფოტოთი შემოწმებამ აჩვენა, რომ დევერსმა დაამარცხა იამაიკელი ჯულიეტ კატბერტი. 100 მეტრზე დაბრკოლებების ფინალში, დევერსის მთავარ ღონისძიებაში, ის თითქოს მეორე ოქროს მედალს იგებდა, როდესაც ბოლო დაბრკოლებას გამოედო და ფინიშის ხაზი მეხუთემ გადაკვეთა, რის შედეგადაც საბერძნეთიდან ვულა პატულიდუმ გაიმარჯვა.
1993 წელს, დევერსმა მოიგო 1993 წლის მსოფლიო ჩემპიონატი მძლეოსნობაში 100 მეტრზე სპრინტში, სადაც ფოტოთი შემოწმების შედეგად დაამარცხა მერლენ ოტეი. მან ასევე 100 მეტრზე დაბრკოლებებით სირბილშიც გაიმარჯვა და შეინარჩუნა გამარჯვებულის ტიტული 1995 წელს.
1996 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე 100 მეტრის ფინალი სამი წლის წინ ჩატარებული მსოფლიო ჩემპიონატის მსგავსად წარიმართა. ოტეიმ და დევერსმა კვლავ ერთი და იგივე დრო დააფიქსირეს და არ იცოდნენ, ვინ მოიგო რბოლა. ისევ ორივეს მიენიჭა ერთნაირი დრო, 10,94 წამი, მაგრამ შეაფასეს, რომ დევერსმა პირველმა დაასრულა რბოლა და გახდა პირველი ქალი, რომელმაც შეინარჩუნა ოლიმპიური ტიტული 100 მეტრზე ვაიომია ტიუსის შემდეგ. შელი-ენ ფრეიზერ-პრაისმა 2012 წელს გაიმეორა ეს შედეგი, ხოლო ელეინ ტომპსონ-ჰერამ 2021 წელს. თავისი საყვარელი ღონისძიების ფინალში დევერსი კვლავ დამარცდა, რადგან მეოთხე ადგილი დაიკავა. 4 × 100 მ ესტაფეტის გუნდთან ერთად, დევერსმა მოიპოვა მესამე ოლიმპიური ოქროს მედალი.
ამ ოლიმპიადის შემდეგ დევერსი კონცენტრირდა მოახდინა დაბრკოლებებით რბოლაზე, 1999 წელს კვლავ მოიგო მსოფლიო ჩემპიონატი, მაგრამ 2000 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე ნახევარფინალში დამარცხდა.
დევერსმა იასპარეზა იმავე სპორტულ სახეობებში 2004 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებზე ათენში, თავის მეხუთე ოლიმპიურ თამაშებზე.
დევერსმა სპორტი 2005 წელს დატოვა, რადგან ქმართან შვილი შეეძინა. იგი 2006 წელს დაბრუნდა.
2007 წლის 2 თებერვალს, 40 წლის ასაკში, დევერსმა დაამარცხა 2004 წლის ოლიმპიური ჩემპიონი ჯოანა ჰეისი და მოიგო 60 მეტრზე დაბრკოლებების რბოლა მილროუზის თამაშებზე 7.86 წამში. ეს იყო საუკეთესო დრო მსოფლიოში იმ სეზონში და მხოლოდ 0.12 წამით ჩამორჩებოდა თავისივე, 2003 წელს დამყარებულ რეკორდს. გარდა ამისა, დაფიქსირებული დრო 40 წლის ასაკოვან კატეგორიაში იყო მსოფლიო რეკორდი (წინა რეკორდთან შედარებით 0.7 წამით ნაკლები).ref>Athlete: Gail Devers - the Many-Splendored Faces of Today's Black Woman Ebony - Find Articles. ციტირების თარიღი: 6 June 2022</ref>
თავისი კარიერის განმავლობაში, დევერსი გამოირჩეოდა განსაკუთრებული გრძელი, მორთული ფრჩხილებით. იგი იყო მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე სწრაფი დამწყები. დევერსს მოუწია საწყისი პოზიციის შეცვლა თავის გრძელი ფრჩხილების გამო.[6]
დევერსის ძმა იყო ბოდიბილდინგისა და ფიტნესის საერთაშორისო ფედერაციის პროფესიონალი ბოდიბილდერი.
მიღწევები და აღიარება[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
2011 წელს იგი აირჩიეს მძლეოსნობის ეროვნული დიდების დარბაზში. მომდევნო წელს იგი აირჩიეს ამერიკის შეერთებული შტატების ოლიმპიურ დიდების დარბაზში.[7] 2012 წლის ნოემბერში დევერსი გამოცხადდა ათლეტიზმის კოლეგიატის ეროვნული ასოციაციის (NCAA) ვერცხლის საიუბილეო ჯილდოს მისაღებად, რომელიც ყოველწლიურად გადაეცემა ექვს გამორჩეულ ყოფილ კოლეჯის სტუდენტ ათლეტს მათი კოლეჯის სპორტული კარიერის დასრულების 25 წლისთავზე.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- დევერსი World Athletic-ზე
- აშშ-ის მძლეოსნობის დიდების ეროვნული დარბაზი
- დევერსი აშშ-ის მძლეოსნობის ვებ-გვერდზე დაარქივებული 2023-03-12 საიტზე Wayback Machine.
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Smith J. C. Notable Black American Women — ტ. 3.
- ↑ World Athletics database
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Olympedia — 2006.
- ↑ Say How? A Pronunciation Guide to Names of Public Figures: D – Library of Congress.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-08-02. ციტირების თარიღი: 2017-08-02
- ↑ Archived at Ghostarchive and the Athletics LLC EP35: Gail Devers. დაარქივებულია ორიგინალიდან — დეკემბერი 5, 2020. ციტირების თარიღი: December 4, 2020: Athletics LLC EP35: Gail Devers. ციტირების თარიღი: December 4, 2020
- ↑ Athlete: Gail Devers - the Many-Splendored Faces of Today's Black Woman Ebony - Find Articles. ციტირების თარიღი: 6 June 2022
- ↑ USA Track & Field - Devers, O'Brien, Temple, Connolly selected to U.S. Olympic Hall of Fame. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-10. ციტირების თარიღი: 2019-11-23