გაყოფა (მათემატიკა)

გაყოფა — გამრავლების შებრუნებული მოქმედება. მისი ამოცანაა ორიდან ერთ-ერთი თანამამრავლის პოვნა, როდესაც ცნობილია მათი ნამრავლი და მეორე თანამამრავლი. ამგვარად, $a$ გავყოთ $b$-ზე ნიშნავს ვიპოვოთ ისეთი $q$, რომ $bq=a$. გაყოფის $q$ შედეგს $a$ და $b$-ს განაყოფი ეწოდება, მოცემულ $a$ ნამრავლს – გასაყოფი, ხოლო მოცემულ $b$ მამრავლს — გამყოფი. გაყოფის აღსანიშნავად ხმარობენ ორწერტილის ნიშანს : ან ოწერტილშორის ჰორიზონტალურ ხაზს ÷ (მაგალითად, $a:b$, $a\div b$), ჰორიზონტალურ — ან დახრილ ხაზს / (მაგალითად, ${\frac {a}{b}}$, $a/b$).

მთელ რიცხვთა არეში გაყოფა ყოველთვის არ არის შესაძლებელი (მაგალითად, 6 იყოფა 2-ზე და 3-ზე, მაგრამ არ იყოფა 5-ზე). რაციონალურ რიცხვთა არეში კი გაყოფა ყოველთვის შესაძლებელია, გარდა იმ შემთხვევისა, როცა გამყოფი ნულის ტოლია.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 3, თბ., 1978. — გვ. 22.