შინაარსზე გადასვლა

გალაქტომანანები

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
გალაქტომანანის მოლეკულის სტრუქტურული ფრაგმენტი, სადაც ნაჩვენებია მანოზის ჩონჩხი (ქვემოთ) და გალაქტოზის განშტოებული ნაშთი (ზემოთ).

გალაქტომანანებიმანოზისა და გალაქტოზის ნაშთებისგან შემდგარი პოლისაქარიდები. გვხვდება პარკოსანთა ოჯახის მცენარეთა თესლებში (ასრულებენ ენდოსპერმის სათადარიგო ნივთიერების ფუნქციას) და სოკოებში; ყველაზე მეტად ცნობილია პარკოსანთა გალაქტომანანები („პარკოსანთა გუმფისები“). გუარისა (Cyamopsis tetragonoloba) და კერატის (Ceratonia siliqua) გალაქტომანანებს, რომლებსაც შესაბამისად „გუარანი“ და „კარობი“ ეწოდებათ, იღებენ სამრეწველო მასშტაბებით. მათ მოლეკულებს საფუძვლად უდევს β-D-მანოპირანოზის 1,4-ბმიანი ნაშთების ხაზური ჯაჭვები; ამ ნაშთთა ნაწილი (დაახლ. 50% გუარანში და დაახლ. 25% კარობში) მეექვსე პოზიციაში ჩანაცვლებულია α-D-გალაქტოპირანოზის ცალკეული ნაშთებით; პოლიმერული ჯაჭვის გასწვრივ ჩამნაცვლებელთა განაწილება არათანაბარია. პარკოსანთა გალაქტომანანები წარმოქმნიან ბლანტ წყალხსნარს, რომელიც გამოიყენება კოსმეტიკის წარმოებაში, კვებისა და სამედიცინო მრეწველობაში (ემულსიისა და სუსპენზიის სტაბილიზატორად); ქიმიურად უფრო მდგრად ნახევრად სინთეტიკურ წარმოებულებს (მაგ., ჰიდროქსიპროპილგუარანი) იყენებენ ნავთობის მოპოვების დროს.[1]

  1. Галактоманнаны // Большая российская энциклопедия. т. 6. — М., 2006. — стр. 303.