ბაჰა ტაჰირი

ბაჰა ტაჰირი
ბაჰა ტაჰირი
	არაბ. بهاء طاهر
დაბადების თარიღი	1935
დაბადების ადგილი	გიზა
გარდაცვალების თარიღი	27 ოქტომბერი, 2022
საქმიანობა	მთარგმნელი, მწერალი და რომანისტი
მოქალაქეობა	Kingdom of Egypt; Republic of Egypt; გაერთიანებული არაბული რესპუბლიკა; ეგვიპტე
ალმა-მატერი	Faculty of Arts at Cairo University
Magnum opus	Q12186109?
ჯილდოები	International Prize for Arabic Fiction და Q13142137?

ბაჰა ტაჰირი (არაბ. بهاء طاهر‎, დ. 1935, კაირო, ეგვიპტე) — ეგვიპტელი რომანისტი და მოთხრობების ავტორი. წერს არაბულად. 2008 წელს დაჯილდოვდა არაბული ლიტერატურის საერთაშორისო პრემიით.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ბაჰა ტაჰირი დაიბადა 1935 წელს, კაიროში.^[6] დაამთავრა კაიროს უნივერსიტეტი. 1975 წლიდან წერა აუკრძალეს,^[7] რის გამოც ეგვიპტე დატოვა და აფრიკისა და აზიის მასშტაბით იმოგზაუროა მთარგმნელად სამუშაოს საშოვნელად.^[7] 1980-1990-იან წლებში შვეიცარიაში ცხოვრობდა და გაერთიანებული ერებისთვის მთარგმნელად მუშაობდა.^[6] შემდეგ ტაჰირი ეგვიპტეში დაბრუნდა და იქ მოღვაწეობს.

რომანები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პალმების აღმოსავლეთით (1985) (არაბ. شرق النخيل‎) — ტაჰირის პირველი რომანი, რომელიც ნაწილ-ნაწილ გამოიცა.^[7]
Qalat Duha (1985) (არაბ. قالت ضحى‎).
'დეიდა საფია და მონასტერი (1991) (არაბ. خالتي صفية والدير‎) — ტაჰირის მესამე რომანი, რომელშიც მოქმედება ზემო ეგვიპტეში ხდება. სისხლის დავის გამო ახალგაზრდა მუსლიმი კაცი შურისძიებისგან თავის დასახსნელად თავშესაფარს კოპტურ მონასტერში პოულობს.
სიყვარული გადასახლებაში (1995) (არაბ. الحب في المنفى) — მეოთხე რომანი, რომელიც 1982 წელს ლიბანში პალესტინელთა ხოცვა-ჟლეტის მოვლენებზეა დაფუძნებული.
სინათლის წერტილი (2001)(არაბ. نقطة النور‎)
დაისის ოაზისი (2007) (არაბ. واحة الغروب‎) — ტაჰირის მეექვსე რომანი. მასში მოქმედება XIX საუკუნის ეგვიპტეში ხდება, ბრიტანელების მიერ ქვეყნის ოკუპაციის დაწყებისას. ნაწარმოების პროტაგონისტი ნაციონალისტი ეგვიპტელი პოლიციელია, რომელიც ეგზისტენციალური კრიზისისგან იტანჯება.^[8]^[9]

ჯილდოები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სახელმწიფო ჯილდო ლიტერატურაში — ეგვიპტის უმაღლესი ლიტერატურული ჯილდო. (1998) ^[6]
ჯუზეპე ესერბის პრემია — ნაშრომისთვის დეიდა საფია და მონასტერი. (2000)^[6]
არაბული ლიტერატურის საერთაშორისო პრემია — რომანისთვის დაისის ოაზისი'. ტაჰირი პირველი მწერალი გახდა, რომელმაც ეს პრემია მიიღო.^[9]

პოლიტიკური ხედვები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ახალგაზრდობაში ავტორი მემარცხენე ფრთის საქმიანობაში იყო ჩართული და გამალ აბდელ ნასერის ეგვიპტის განვითარების პროგრამას უჭერდა მხარს.^[7] თვლიდა, რომ ანვარ სადათის მიერ ამ პოლიტიკის უარყოფა ეგვიპტეს განადგურებამდე მიიყვანდა.^[7] ის საკუთარ თავს პანარაბისტს უწოდებს, თუმცა აღნიშნავს, რომ დღევანდელ არაბულ რეჟიმებს ბევრ კარგს ვერ ხედავს.^[7] ტაჰირის აზრით, დასავლეთელებს არაბი მწერლების შემოქმედებაში ეგზოტიციზმის, გენდერული დისკრიმინაციისა და უმცირესობებს შორის პრობლემების ნახვა სურთ, მაგრამ ის ამ სტერეოტიპებს არ ეთანხმება.^[7]

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Bahaa Taher: Excerpts, articles, interviews and videos on the website of the Prague Writers' Festival
A short profile of the writer
An interview with the writer in Egyptian Today in which he talks about his life and Sunset Oasis დაარქივებული 2010-06-14 საიტზე Wayback Machine.

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #124964168 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ LIBRIS
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>
↑ Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a>
↑ Autoritats UB
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q89570027"></a>
↑ وفاة الأديب المصري بهاء طاهر عن 87 عاما — Euronews, 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q8478"></a>
↑ ^6.0 ^6.1 ^6.2 ^6.3 Bahaa Taher. ციტირების თარიღი: 2018-03-18
↑ ^7.0 ^7.1 ^7.2 ^7.3 ^7.4 ^7.5 ^7.6 EgyptToday. ციტირების თარიღი: 2018-03-18
↑ .:Middle East Online:::.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-06-12. ციტირების თარიღი: 2018-03-18
↑ ^9.0 ^9.1 Al-Ahram Weekly | Culture | Taher wins the 'Arabic Booker'. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-03-26. ციტირების თარიღი: 2020-07-05.

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q17152639_citetype_Q1172284"_data-entity-id="Q36578"><i_class="wef_low_priority_links">[[:გერმანიის_ეროვნული_ბიბლიოთეკა|Deutsche_Nationalbibliothek]]</i>_[http://d-nb.info/gnd/124964168/_Record_#124964168]_//_ინტეგრირებული_ნორმატიული_ფაილი<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012—2016.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a></div>-1] Deutsche Nationalbibliothek Record #124964168 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638"_data-entity-id="Q1798125">LIBRIS<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a></div>-2] LIBRIS
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q1239328_citetype_Q35127_citetype_Q615699_citetype_Q18168594"_data-entity-id="Q746368">[[:დიდი_ნორვეგიული_ენციკლოპედია|Store_norske_leksikon]]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1978._—_ISSN_[https://www.worldcat.org/issn/2464-1480_2464-1480]</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a></div>-3] Store norske leksikon — 1978. — ISSN 2464-1480
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q746368"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524"_data-entity-id="Q89570027">Autoritats_UB<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q89570027"></a></div>-4] Autoritats UB
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q89570027"></a>

[[https://web.archive.org/web/20221028171635/https://arabic.euronews.com/2022/10/27/bahaa-taher-an-egyptian-novelist-has-died-on-his-87-years-old_وفاة_الأديب_المصري_بهاء_طاهر_عن_87_عاما]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:Euronews|Euronews]],_2022.</span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q8478"></a></div>-5] وفاة الأديب المصري بهاء طاهر عن 87 عاما — Euronews, 2022.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q8478"></a>

[AWB-6] 6.0 ^6.1 ^6.2 ^6.3 Bahaa Taher. ციტირების თარიღი: 2018-03-18

[ET-7] 7.0 ^7.1 ^7.2 ^7.3 ^7.4 ^7.5 ^7.6 EgyptToday. ციტირების თარიღი: 2018-03-18

[8] .:Middle East Online:::.. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2011-06-12. ციტირების თარიღი: 2018-03-18

[ahram-9] 9.0 ^9.1 Al-Ahram Weekly | Culture | Taher wins the 'Arabic Booker'. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-03-26. ციტირების თარიღი: 2020-07-05.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]