ბაქოს ინიციატივა
ბაქოს ინიციატივა — პოლიტიკური დიალოგი ენერგეტიკისა და სატრანსპორტო თანამშრომლობის შესახებ ევროკავშირს, თურქეთსა და ყოფილ საბჭოთა რესპუბლიკებს შორის. ტარდება INOGATE-ისა და TRACECA-ს ენერგეტიკისა და ტრანსპორტის პროგრამების ფარგლებში.
ბაქოს ინიციატივა მომდინარეობს ევროპის სამეზობლო პოლიტიკიდან, რომელიც 2004 წელს დაიწყო. 2004 წლის 13 ნოემბერს ბაქომ უმასპინძლა ევროკავშირსა და შავი ზღვის სანაპირო ქვეყნების, კასპიის ზღვის და მათ მეზობლებს შორის ენერგეტიკულ თანამშრომლობის პირველ მინისტერიალს[1][2]. ამ კონფერენციის შედეგები ცნობილი გახდა, როგორც „ბაქოს ინიციატივა“[3]. პარალელურად გაიმართა ტრანსპორტის მინისტრების კონფერენცია. 2006 წლის 30 ნოემბერს ასტანაში გაიმართა მეორე მინისტრთა კონფერენცია ენერგეტიკის ინიციატივის შედეგების შესახებ[4][5]. ტრანსპორტის მინისტრთა მეორე კონფერენცია გაიმართა სოფიაში 2006 წლის 2-3 მაისს[6].
ევროკავშირი თვალყურს ადევნებს ბაქოს ინიციატივის განვითარებას ევროკომისიის მეშვეობით. INOGATE-ის ტექნიკური სამდივნო (რომელიც მდებარეობს კიევში, რეგიონალური ოფისით თბილისში[7], რომელიც მოიცავს კავკასიას) კოორდინაციას უწევს ენერგეტიკულ ასპექტებს კომისიის სახელით და TRACECA-ს სამდივნო (რომელიც მდებარეობს ბაქოში რეგიონალური ოფისით ოდესაში) ასრულებს იგივე ფუნქციას სატრანსპორტო მიმართულებით[8].
მიზანი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ინიციატივა მიზნად ისახავს მონაწილე ქვეყნების ენერგეტიკული ბაზრების ინტეგრაციის გაძლიერებას ევროკავშირის ენერგეტიკულ ბაზართან. შეიქმნას გამჭვირვალე ენერგეტიკული ბაზრები, რომლებსაც შეუძლიათ ინვესტიციების მოზიდვა, ასევე ენერგომომარაგების უსაფრთხოების გაუმჯობესება[9].
ამ ინიციატივის მიზანია სამართლებრივი და ტექნიკური სტანდარტების ჰარმონიზაცია და ფუნქციონირებადი ინტეგრირებული ენერგეტიკული ბაზრის შექმნა ევროპულ და საერთაშორისო სამართლებრივ ჩარჩოებთან შესაბამისობაში; ენერგომომარაგების უსაფრთხოებისა და საიმედოობის გაუმჯობესება არსებული ინფრასტრუქტურის გაფართოებითა და მოდერნიზებით; ძველი და არაეფექტური ელექტროენერგიის გამომუშავების ინფრასტრუქტურის შეცვლა ეკოლოგიურად სუფთა ელექტროენერგიის წარმოების ინფრასტრუქტურით; ახალი ინფრასტრუქტურის განვითარება და მათი მუშაობის მონიტორინგის თანამედროვე სისტემის დანერგვა; ენერგიის მოთხოვნისა და მიწოდების მართვის გაუმჯობესება ეფექტური და მდგრადი ენერგეტიკული სისტემების ინტეგრირებით; და საერთო ინტერესის კომერციულად და ეკოლოგიურად სიცოცხლისუნარიანი ენერგეტიკული პროექტების დაფინანსების ხელშეწყობა[4].
ევროკავშირის ტრანსპორტის დირექტორატის თანახმად, „ბაქოს ინიციატივა მიზნად ისახავს ბიძგის მიცემას ტრანსევროპული სატრანსპორტო თანამშრომლობისთვის, რომელიც ეფუძნება ორმხრივ ინტერესს მათი შესაბამისი სატრანსპორტო ქსელების და ბაზრების თანდათანობით ინტეგრირებას ევროპულ და საერთაშორისო საკანონმდებლო და მარეგულირებელ ჩარჩოებთან“.
იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ Black Sea Regional Policy Approach: A Potential Contributor to European Energy Security-2008
- ↑ The EU and Central Asia: Commercialising the Energy Relationship
- ↑ Henderson, Karen; Weaver, Carol. The Black Sea region and EU policy: the challenge of divergent agendas
- ↑ 4.0 4.1 The Globalization of Energy: China and the European Union
- ↑ Energy Security: International and Local Issues, Theoretical Perspectives
- ↑ Caucasus/Central Asia BAKU INITIATIVE
- ↑ Caucasus Regional Coordination office. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2023-03-28. ციტირების თარიღი: 2023-02-22.
- ↑ Vertical Natural Gas Transportation Capacity, Upstream Commodity Contracts By Kim Talus
- ↑ The European Union and Global Governance: A Handbook