ბარტომ II
| ბარტომ II | |
|---|---|
_2.jpg) ლანგარზე ამოკვეთილი ბერძნული წარწერა გვაუწყებს, რომ ეს ლანგარი მეფე ფლავიოს დადესს უჩუქებია ბერსუმა პიტიახშისთვის. არმაზისხევი, სამარხი № 3. | |
| მცხეთის იბერიის მეფე | |
| მმართ. წლები: |
76 – 96 წლებს შორის[1] 58 – 72[2] 55 – 72[3][4] 44 – 87[5] |
| წინამორბედი: | ადერკი |
| მემკვიდრე: | კაოს |
| შვილები: | კაოსი |
| დინასტია: | არშაკუნიანები |
| მამა: | ადერკი |
ბრატმან[6], ბარტამ[7][8], ბარტომ II[9][10] — მცხეთის იბერიის პირველი მეფე ორმეფობის პერიოდში, მის ძმასთან, არმაზის იბერიის მეფე ქართამთან ერთად. პავლე ინგოროყვას „ძველი ქართული მატიანე "მოქცევაჲ ქართლისაჲ" და ანტიკური ხანის იბერიის მეფეთა სიის“[11] მიხედვით: ბარაცმან (ბარცომ, ბერცუმ) თანა-მეფეა (არმაზელი პიტიახში) მცხეთის იბერიის მეფე ქართამ I-ის, 76 – 96 წლებს შორის.
ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
იგი ხანგრძლივი დროის მანძილზე გაძევებული იყო სამშობლოდან დაახლ. ძვ. წ. 60 წლისთვის, როდესაც გარდაიცვალა არტაგ II, იგი იბერიის ტახტისთვის ბრძოლაში ჩაება, თუმცა მხოლოდ ნახევარი სამეფოს დაუფლება შესძლო. იბერია ორად გაიყო. მისი მეფობის დროს — პონტოს მეფის ფარნაკე II-ის ჯარები მესხეთში შემოიჭრნენ და გაძარცვეს ქ. ლევკოთეა.
მეფობის წლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- თეიმურაზ ბატონიშვილი
- 44-72 — თეიმურაზ ბატონიშვილის მიხედვით იმეფა 28 წელი.
|
„ქართამ პირველი შემდგომად ერთისა წლისა გარდაიცვალა და იქმნა ადგილსა მისსა ძეჲ მისი ფარსმან პირველი თანა-ზიარ მეფობისა ბარტომ მეორისა. ამათ აქვნდათ ბრძოლანი სხვასა და სხვასა ჟამსა მავალნი, ვითარცა მოიხსენების ზემორე წიგნსა ამას შინა მოთხრობასა შინა ამათისა მეფობისასა და იყვნეს ესენი ურთიერთისა მიმართ ფრიადისა სიყვარულითა და ძლიერნი ძალითა, ამატსა მეფობასა შინა ყოვლითურთ განდიდებულ და განძიერებულიყო ივერია. და გარდაიცვალა ბარტომ მეორეცა ოცდა მერვესა შინა წელსა მეფობისა მისისასა და იქმნა მის წილ მეფედ ძე მისი კაოს პირველი თანა-ზიარ მეფისა ფარსმანისა. ხოლო მიტრიდატ ივერი იყო ძმაჲ ამა ფარსმან პირველისა, რომელიცა ჰფლობდა შეწევნითა რომაელთათა და ძმისა თჳსისა ფარსმანისათა დიდსა სომხითსა. შემდგომად კაოს პირველისა გამეფებისა კვალად იმეფა ფარსმანმან და კაოსმან ერთად ათხუთმეტი წელი; ხოლო ფარსმანმან იმეფა წელნი 43.“
|
- ვახუშტი ბატონიშვილი
- 55-72 — ვახუშტი ბატონიშვილის მიხედვით იმეფა 17 წელი.
|
|
„მეფე ბარტომ II და ქართამ (55-72 წ.).
...შემდგომად მოკვდნენ დასაბამითგან 4021, ქართულსა 356, ქრისტეს შემდეგ 72.“
|
| წინამორბედი: ადერკი |
ქართლის მეფე 58 – 72 [12] |
შემდეგი: კაოს |
| წინამორბედი: ადერკი |
საქართველოს მეფე 55 – 72 [13][14] |
შემდეგი: კაოს |
| წინამორბედი: ადერკი I |
ივერიის მეფე 44 – 87 [15] |
შემდეგი: კაოს I |
| წინამორბედი: მირდატ I |
იბერიის მეფე 76 – 96 წლებს შორის [16] |
შემდეგი: კაოს (= კაოს პუბლიკი აგრიპა) |
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ პავლე ინგოროყვა „ძველი ქართული მატიანე "მოქცევაჲ ქართლისაჲ" და ანტიკური ხანის იბერიის მეფეთა სია“
- ↑ „ქართლის ცხოვრება“ სიმონ ყაუხჩიშვილის რედაქციით (ტომი I, 1955.)
- ↑ ვახუშტის ბატონიშვილი „საქართველოს ისტორია“
- ↑ საქართველოს ძველი ისტორია
- ↑ თეიმურაზ ბატონიშვილი „ისტორია დაწყებითგან ივერიისა, ესე იგი გიორგიისა, რომელ არს სრულიად საქართველოჲსა“
- ↑ მოქცევაჲ ქართლისაჲ (შატბერდის კრებულის 1979 წლის გამოცემიდან)
- ↑ ლეონტი მროველი „ცხოვრება ქართველთა მეფეთა“
- ↑ „ქართლის ცხოვრება“ სიმონ ყაუხჩიშვილის რედაქციით (ტომი I, 1955.)
- ↑ ვახუშტის ბატონიშვილი „საქართველოს ისტორია“
- ↑ საქართველოს ძველი ისტორია
- ↑ პავლე ინგოროყვა „ძველი ქართული მატიანე "მოქცევაჲ ქართლისაჲ" და ანტიკური ხანის იბერიის მეფეთა სია“
- ↑ „ქართლის ცხოვრება“ სიმონ ყაუხჩიშვილის რედაქციით (ტომი I, 1955.)
- ↑ ვახუშტის ბატონიშვილი „საქართველოს ისტორია“
- ↑ საქართველოს ძველი ისტორია
- ↑ თეიმურაზ ბატონიშვილი „ისტორია დაწყებითგან ივერიისა, ესე იგი გიორგიისა, რომელ არს სრულიად საქართველოჲსა“
- ↑ პავლე ინგოროყვა „ძველი ქართული მატიანე "მოქცევაჲ ქართლისაჲ" და ანტიკური ხანის იბერიის მეფეთა სია“