ბანგლადეშის კომუნისტური პარტია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ბანგლადეშის კომუნისტური პარტია
ბანგლადეშის კომუნისტური პარტია
বাংলাদেশের কমিউনিস্ট পার্টি
ხელმძღვანელობა
თავმჯდომარე მანზურულ ახასან ხანი
გენერალური მდივანი მუჯიდულ ისლამ სელიმი
ისტორია
დაფუძნდა 1948 (1968), როგორც დამოუკიდებელი.
პოზიციები
იდეოლოგია ულტრამემარცხენე, კომუნიზმი
მარქსისზმ-ლენინიზმი, მაოიზმი
გაზეთი "ეკოტა"
შტაბ-ბინა დაკა, ბანგლადეში
[[1]]

ბანგლადეშის კომუნისტური პარტია (ბკპ; ბენგ. বাংলাদেশের কমিউনিস্ট পার্টি)ბანგლადეშის მარქსისტურ-ლენინური კომუნისტური პარტია.[1]

ისტორია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

პარტია დაარსდა 1948 წელს, როგორც პაკისტანის კომუნისტური პარტიის ნაწილი, ინდოეთის კომუნისტური პარტიის ორგანიზაციების საფუძველზე, რომლებიც მდებარეობს აღმოსავლეთ ბენგალის ტერიტორიაზე, რომელიც დაეთმო პაკისტანს. აღმოსავლეთ პაკისტანელი კომუნისტები დიდი მხარდაჭერით სარგებლობდნენ პაკისტანის სხვა ნაწილებთან შედარებით. 1971 წლის აპრილამდე იგი ატარებდა აღმოსავლეთ პაკისტანის კომუნისტური პარტიის სახელს.[2]

1968 წლის შემოდგომაზე - 1969 წლის გაზაფხულზე პარტია შეუერთდა პაკისტანში საზოგადოებრივი ცხოვრების დემოკრატიზაციის მოძრაობას იაჰია ხანის რეჟიმის წინააღმდეგ შეიარაღებულ ბრძოლაში. 1971 წელს კომუნისტური პარტიის დახმარებით ყოფილი აღმოსავლეთ პაკისტანის ტერიტორიაზე გამოცხადდა ბანგლადეშის სახალხო რესპუბლიკა.

ბკპ  აქტიურად იყო ჩართული ახალი სუვერენული სახელმწიფოს მშენებლობაში. პარტიამ დაამტკიცა ქვეყნის ახალი კონსტიტუცია, რომელიც შეიქმნა მუჯიბურ რაჰმანის ხელმძღვანელობით და ძალაში შევიდა 1972 წლის 16 დეკემბერს. ბკპ -ის ხელმძღვანელობით შეიქმნა პროფკავშირების ცენტრი. მეორე ყრილობაზე (1973) აირჩიეს 26-კაციანი ცენტრალური კომიტეტი, მონი სინგჰი აირჩიეს პარტიის თავმჯდომარედ, მუჰამედ ფარჰადი კი — გენერალურ მდივნად.

1975 წელს, ავამი ლიგასთან ერთად, ბკპ გაერთიანდა ერთ პარტია BAKSAL-ში,  რომელიც დაიშალა 1975 წლის 15 აგვისტოს გადატრიალების შემდეგ.[3]

1975-1976 წლებში და 1977-1978 წლებში სახელმწიფო გადატრიალების სერიის კონტექსტში ხელისუფლებამ პარტია აკრძალა. პარტიამ მონაწილეობა მიიღო 1978 წლის საყოველთაო არჩევნებში. 1980 წელს იგი კვლავ რეპრესირებულ იქნა.

1980 წლის თებერვალში ბკპ -ის  მესამე კონგრესზე მიღებულ იქნა ახალი პროგრამა „ბანგლადეშის გზა სოციალიზმისკენ“.

1980-იან წლებში პარტია შეუერთდა კოალიციას ჰუსეინ ერშადის სამხედრო მმართველობის წინააღმდეგ. 1986 და 1990 წლების არჩევნებში პარტიამ მიიღო 5 მანდატი.

1993 წელს პარტიის ხელმძღვანელობას გაუჩნდა იდეა ლიბერალურ ძალებთან ასოცირების შესახებ. მას შემდეგ, რაც რიგგარეშე ყრილობამ უარყო ეს წინადადებები, ბკპ -ში გაჩაღდა შიდაპარტიული ბრძოლა, რომელიც 1995 წელს დასრულდა მარქსისტთა გამარჯვებით.

2010 წლის 26 თებერვალს ბანგლადეშის კომუნისტური პარტია და ბანგლადეშის მუშათა პარტია (აღდგენილი) გაერთიანდნენ ერთ პარტიად და შეინარჩუნეს ბანგლადეშის კომუნისტური პარტიის სახელი. ამგვარად, 1960-იან წლებში საბჭოთა კავშირ-ჩინეთის უთანხმოებით გამოწვეული 44-წლიანი განხეთქილება დაიძლია მხარეებს შორის.

პარტია მიჰყვება მარქსიზმ-ლენინიზმის და რევოლუციურ ინტერნაციონალიზმის კურსს და თავის ამოცანად ხედავს სოციალიზმის მშენებლობას. ორგანიზაციული სტრუქტურა ეფუძნება დემოკრატიული ცენტრალიზმის პრინციპებს.

პარტიაში წამყვანი როლი ეკუთვნის პარტიის ყრილობას, რომელიც იმართება ყოველ ოთხ წელიწადში ერთხელ. ყრილობა ირჩევს ცენტრალურ კომიტეტს, რომელიც არის მმართველი ორგანო კონგრესებს შორის.

2008 წლის აგვისტოში ბკპ  - ის IX ყრილობამ აირჩია ახალი ცენტრალური კომიტეტი 51 კაცისგან შემდგარი, რომელმაც თავის მხრივ აირჩია 9 კაციანი პრეზიდიუმი და 4 კაციანი ცენტრალური საკონტროლო კომისია. სათათბირო და დამხმარე ორგანოა ეროვნული საბჭო, რომელიც იკრიბება წელიწადში ერთხელ და შედგება 191 ადამიანისგან.[4]

ბენგალის კომუნისტურ პარტიას აქვს თავისი ორგანიზაციები ბანგლადეშის 64 პროვინციიდან 62-ში. პარტიის წევრები ორგანიზებულნი არიან პირველად შტოებად. პირველადი განშტოებები ქმნიან „აქტივისტთა ჯგუფებს“, რომლებიც მუშაობენ კადრებთან ერთად პარტიაში გაწევრიანების მიზნით. ასევე არსებობს პარტიის „ასოცირებული წევრების“ სისტემა, რომელშიც შედიან ბკპ  - ის მხარდამჭერები.

პარტიის წევრები მუშაობენ სოფლის მეურნეობის მუშაკთა და გლეხთა, ქალების, ახალგაზრდობისა და სტუდენტების, მასწავლებლების, ექიმების, იურისტების, ეროვნული უმცირესობების, კულტურის ორგანიზაციების პროფკავშირულ და მასობრივ ორგანიზაციებში.[5]

ბეჭდური ორგანოა ყოველკვირეული გაზეთი "ეკოტა".

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. Umar, Badruddin (2004). The Emergence of Bangladesh. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-597908-4
  2. Communist Party of Bangladesh Banglapedia. Retrieved 2017-01-26.
  3. "CPB, Workers Party faction merge". The Daily Star. 27 February 2010.
  4. Nohlen, Dieter; Grotz, Florian; Hartmann, Christof, eds. (2001). Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook. Oxford University Press. pp. 543–544. ISBN 0-19-924958-X.
  5. "1991 election results for 300 seats". დაარქივებული 2021-04-15 საიტზე Wayback Machine. Amar Desh.