ბათუმის ოლქი

	ბათუმის ოლქი ; ობლასტი
დედაქალაქი	ბათუმი

არ უნდა აგვერიოს შემდეგ მნიშვნელობა(ებ)ში: ბათუმის ოკრუგი.

ბათუმის ოლქი (რუს. Батумская область) — ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთული რუსეთის იმპერიაში. შეიქმნა 1878 წელს, საქართველოს იმ ისტორიულ ტერიტორიაზე, რომელიც რუსეთმა შეიერთა ბერლინის 1878 წლის ტრაქტატით. ბათუმის ოლქი ადმინისტრაციულად დაიყო ბათუმის, ართვინისა და აჭარის ოკრუგებად. სამხედრო და ადმინისტრაციულ საქმეებში კავკასიის არმიის მთავარსარდალს ექვემდებარებოდა. ადგილობრივი მმართველობას სათავეში ედგა ბათუმის სამხედრო გუბერნატორი. 1883-1903 წლებში შედიოდა ქუთაისის გუბერნიის შემადგენლობაში, იყოფოდა ბათუმისა და ართვინის ოკრუგებად. 1903 წელს გამოეყო ქუთაისის გუბერნიას ცალკე ერთეულად, ოლქის ცენტრად გამოცხადდა ქ. ბათუმი.

1918-1921 წლები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1918 წლის მარტიდან ბრესტ-ლიტოვსკის ზავის მიხედვით რუსეთის იმპერიამ დაუთმო ოსმალეთს ამიერკავკასიის სეიმის თანხმობის გარეშე. მიუხედავად ამიერკავკასიის წინააღმდეგობისა, ნოემბრის ჩათვლით დაკავებული ჰქონდა ოსმალეთის იმპერიას. მცირე ხანში ოსმალეთმა ოლქში რეფერენდუმი ჩაატარა და ბათუმის ოლქში ისტორიულად მცხოვრებ ქართველ მოსახლეობას მონაწილეობის უფლება შეუზღუდა. 1918 წლის ნოემბრიდან 1920 წლის ივნისამდე მუდროსის დროებითი ზავის მიხედვით ის ოკუპირებული ჰქონდა გაერთიანებულ სამეფოს. ამ პერიოდში ბათუმის ოლქს მართავდა ბრიტანელების მიერ ჩამოყალიბებული „ბათუმის ოლქის მართვის საბჭო“, რომელსაც რუსი ოფიცერი პრილიდიან მასლოვი ედგა სათავეში. 1920 წლის ივნისს დაიბრუნა საქართველოს დმეოკრატიულმა რესპუბლიკამ. მის გენერალ-გუბერნატორად დაინიშნა ბენიამინ ჩხიკვიშვილი.

გაუქმდა 1921 წელს საქართველოს საბჭოთა რუსეთის მიერ ოკუპაციის შემდეგ. მისი მცირე ნაწილი დარჩა საქართველოს სსრს შემადგენლობაში, ხოლო დიდი ნაწილი გადაეცა თურქეთს.

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ჟორდანია ო., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 151.
გოგოლიშვილი ო. ბათუმის ოლქი საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკის შემადგენლობაში, 2010