შინაარსზე გადასვლა

ანტონინ სკალია

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ანტონინ გრეგორი სკალია
ინგლ. Antonin Gregory Scalia

ოფიციალური პორტრეტი, 2013 წელი
აშშ-ის უზენაესი სასამართლოს ასოცირებული მოსამართლე
მმართ. დასაწყისი: სექტემბერი 26, 1986
მმართ. დასასრული: თებერვალი 13, 2016
პრეზიდენტი:
კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე
მმართ. დასაწყისი: აგვისტო 17, 1982
მმართ. დასასრული: სექტემბერი 26, 1986
პრეზიდენტი: რონალდ რეიგანი
წინამორბედი: უილიამ რენქუისტი
მემკვიდრე: ნილ გორსუჩი
აშშ-ის ასისტენტი პროკურორი სამართლებრივი მრჩევლის ოფისში
მმართ. დასაწყისი: აგვისტო 22, 1974
მმართ. დასასრული: იანვარი 20, 1977
პრეზიდენტი: ჯერალდ ფორდი
წინამორბედი: როჯერ რობი
მემკვიდრე: დეივიდ სენტელი
აშშ-ის ადმინისტრაციული კონფერენციის მდივანი
მმართ. წლები: 1972–1974
პრეზიდენტი: რიჩარდ ნიქსონი
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი: 11 მარტი, 1936
დაბ. ადგილი: ტრენტონი, ნიუ-ჯერსი, აშშ
გარდ. თარიღი: 13 თებერვალი, 2016 (79 წლის)
გარდ. ადგილი: შაფტერი, ტეხასი, აშშ
დაკრძ. ადგილი: ფეარფქსის მემორიალური პარკი, ფეარფაქსი, ვირჯინია, აშშ
მეუღლე: მაურინ მაკკართი (იქ. 1960)
შვილები: 9 შვილი

ანტონინ გრეგორი სკალია (ინგლ. Antonin Scalia, Listeni/ˌæntənɪn skəˈlə/; დ. 1936 წლის 11 მარტი  – გ. 2016 წლის 13 თებერვალი)[1][n 1] — ამერიკელი იურისტი და 1986 წლიდან 2016 წელს გარდაცვალებამდე ამერიკის უზენაესი სასამართლოს უვადო მოსამართლე . ანტონინ სკალია იყო უზენაესი სასამართლოს კონსერვატული ფრთის წამყვანი ინტელექტუალი ორიგინალისტურ და ტექსტუალისტურ მიდგომაში. სწორედ სკალიაა ორიგინალისტური და ტექსტუალური მიდგომის ფუძემდებელი ამერიკულ სამართალში. იგი აღიარებულია XX საუკუნის ერთ-ერთ ყველაზე გავლენიან და შთამაგონებელ იურისტად[8] და ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან მოსამართლედ ამერიკის უზენაესი სასამართლოს ისტორიაში.[9] 2018 წელს, გარდაცვალების შემდგომ, აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა სკალია თავისუფლების საპრეზიდენტო მედლით დააჯილდოვა. მის სახელს ატარებს ჯორჯ მესონის უნივერსიტეტის სამართლის სკოლა.

სკალია დაიბადა ნიუ ჯერსის შტატში. როგორც მორწმუნე კათოლიკემ, მან დაამთავრა ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტი. შემდეგ დაამთავრა ჰარვარდის სამართლის სკოლა და დააგროვა 6 წლიანი სამუშაო გამოცდილება კლივლენდის იურიდიულ ფირმაში, სანამ სამართლის პროფესორი გახდებოდა ვირჯინიის უნივერსიტეტში. ადრეულ 1970-იან წლებში მსახურობდა ნიქსონი-სა და ფორდი-ს ადმინისტრაციებში და საბოლოოდ გახდა გენერალური პროკურორის მოადგილე. ჯიმი კარტერის პრეზიდენტობის პერიოდში, სკალია ასწავლიდა ჩიკაგოს უნივერსიტეტში, სადაც იგი გახდა ფედერალისტური საზოგადოების ერთ-ერთი პირველი მრჩეველი და აქტიურად იღწვოდა ფაკულტეტის აღორძინებისთვის. 1982 წელს პრეზიდენტმა რონალდ რეიგანმა სკალია წარადგინა კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლედ. 1986 წელს რეიგანმა სკალია ამერიკის შეერთებული შტატების სენატს წარუდგინა ამერიკის უზენაესი სასამართლოს მოსამართლედ დასანიშნად და სენატმაც მის არჩევას მხარი დაუჭირა, ამრიგად, სკალია გახდა ამერიკის ისტორიაში უზენაესი სასამართლოს პირველი იტალიელი-ამერიკელი მოსამართლე.

სკალია ემხრობოდა კონსერვატორულ იურისპრუდენციას და იდეოლოგიას. მხარს უჭერდა კანონმდებლობის ინტერპრეტაციის ტექსტუალისტურ მიდგომას და ორიგინალიზმს კონსტიტუციის ინტერპრეტაციაში. სკალია თავის კოლეგებზე იდეოლოგიური ზეგავლენის მოხდენას ცდილობდა ნინოგრამებით (ნინოგრამა ერქვა სკალიას მიერ დაწერილ სამართლებრივ მემორანდუმებს, რომლებსაც უწოდებდნენ „ნინოს“ - სკალიას არაფორმალურ სახელს). სწორედ აღნიშნული ნინოგრამებით ცდილობდა სკალია კოლეგების დარწმუნებას, რომ მისი ხედვები გაეზიარებინათ. სკალია აღმასრულებელ ხელისუფლებაზე დელეგირებული ძალის დიდი დამცველი იყო. მას სჯეროდა, რომ ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუცია იძლეოდა სიკვდილით დასჯის უფლებას და არ ითვალისწინებდა აბორტისა და ერთნაირსქესიანთა ქორწინების უფლებას. სკალია პოზიტიურ დისკრიმინაციას, რომელიც უმცირესობებს მიემართებოდა, არაკონსტიტუციურად მიიჩნევდა. სწორედ ამ ხედვების გამო მიიჩნევა სკალია ერთ-ერთ ყველაზე კონსერვატორ მოსამართლედ ამერიკის ისტორიაში. სკალიას უზენაესი სასამართლოს ბევრ გამოტანილ გადაწყვეტილებაში აქვს დაწერილი განსხვავებული აზრი, რომლითაც ხშირად სასტიკად უპირისპირდებოდა საკუთარ კოლეგებს და საკმაოდ ხისტ ენასაც ხმარობდა განსხვავებული აზრის წერისას. მაგალითისთვის, სკალიას განსხვავებული აზრი აქვს დაწერილი საქმეში „მორისონი ოლსონის წინააღმდეგ“ (სადაც სკალია უარყოფდა დამოუკიდებელი მრჩეველის კანონის კონსტიტუციურობას). სკალიას დაწერილი აქვს უმრავლესობის აზრი საქმეში „კრაუფორდი ვაშინგტონის წინააღმდეგ“ (ამ გადაწყვეტილებაში განიმარტა ბრალდებულის მიერ მოწმის დაკითხვის უფლება კონსტიტუციის მეექვსე შესწორების ქვეშ). ასევე სკალიას ეკუთვნის უმრავლესობის აზრი საქმეში „კოლუმბიის ოლქი ჰელერის წინააღმდეგ“ (ამ საქმეში სასამართლომ დაადგინა, რომ ამერიკის კონსტიტუცის მეორე შესწორება იცავს იარაღის ფლობის უფლებას).

ცხოვრების ადრეული წლები და განათლება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ანტონინ სკალია დაიბადა 1936 წლის 11 მარტს ტრენტონი, ნიუ ჯერსის შტატში. იგი იყო დედისერთა.[10] მისმა მამამ, სალვატორე იუჯინ სკალიამ (1903-1986), რომელიც იყო იტალიელი ემიგრანტი სომატინოდან, სიცილიიდან, დაამთავრა რუტგერსის და კოლუმბიის უნივერსიტეტები. სკალიას დაბადებისას მამამისი იყო კლერკი.[11] სკალიას მამა უნდა გამხდარიყო რომაული ენის პროფესორი ბრუკლინის კოლეჯში, სადაც იგი იყო ახალი კრიტიკული ფორმალიზმის მიმდევარი ლიტერატურაში.[12] სკალიას დედა, კატერინ ლუის (ნი პანარო) სკალია (1905–1985), დაიბადა ტრენტონში, იტალიელი იმიგრანტების ოჯახში და მუშაობდა დაწყებით სკოლაში მასწავლებლად.[11][13]

1939 წელს, სკალია და მისი ოჯახი გადავიდნენ ელმჰურსტი, ქვინზში, სადაც სკალია დადიოდა. 13 Clement C. Moore-ის სახელობის სკოლაში.[14][15] After completing საჯარო სკოლაში[16] მერვე კლასის დამთავრების შემდეგ, იგი ჩაირიცხა ხავიერის სკოლაში, რომელიც იყო იეზუიტთა სამხედრო სკოლა მანჰეტენზე.[17] სკალიამ იეზუიტთა სამხედრო სკოლა დაამთავრა 1953 წელს და იგი აკადემიური მოსწრებით პირველი იყო კლასში.[18] მოგვიანებით მან განმარტა, რომ დროის უმეტეს ნაწილს სკოლას და დავალებებს უთმობდა და აღარა: „მაგარი არასდროს ვიყავი.“[19] იგი საკმაოდ აქტიურიბოისკაუტიც გახლდათ, იგი იყო სკაუტების ეროვნული ღირსების საზოგადოების, „ისრის ორდენის“ წევრი.[20] მისი თანაკლასელი და ნიუ იორკის შტატის ოფიციალური პირი, უილიამ სტერნი, სკალიას სკოლის წლებს იხსენებს და ამბობს: „სკალია უკვე კონსერვატორი იყო 17 წლის ასაკში. არქიკონსერვატორი კათოლიკე. იგი შეიძლებოდა კურიის წევრი ყოფილიყო. იგი იყო კალსის წამყვანი მოსწავლე. იგი იყო შეუდარებელი, ყველაზე მაღლა მდგომი.“[10][21]

1953 წელს, სკალია ჩაირიცხა ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტში, სადაც დაიწყო ისტორიის, როგორც მთავარი პროფესიის შესწავლა. იგი გახდა ჩემპიონი კოლეგიის მოდებატე ჯორჯტაუნის ფილოდემიურ საზოგადოებაში, სადაც ყოველთვის გამოირჩეოდა დრამატურგიული ნიჭით.[22] სკალია აგრეთვე სწავლობდა შვედეთში, ფრიბურგის უნივერსიტეტში.[10] სკალიამ დაამთავრა ჯორჯტაუნის უნივერსიტეტი 1957 წელს წარჩინებით და მიენიჭა ხელოვნების ბაკალავრის წარჩინების ხარისხი. შემდგომ სწავლა გააგრძელა ჰარვარდის სამართლის სკოლაში, სადაც იყო „ჰარვარდის სამართლის მიომხილვის“ რედაქტორი.[23] სკალიამ ჰარვარდის სამართლის სკოლა წარჩინებით დაამთავრა 1960 წელს. მაღალი აკადემიური მოსწრების გამო ჰარვარდის უნივერსიტეტმა სკალიას მიანიჭა სპეციალური სტატუსი, რამაც მას საშუალება მისცა ემოგზაურა ევროპაში 1960 და 1961 წლებში.[24]

ადრეული იურიდიული კარიერა (1961-1982 წლები)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალიამ იურიდიული კარიერა დაიწყო „ჯონსის დეის ქოქლის და რივის“ იურიდიულ ფირმაში (ახლა ამ ფირმას ეწოდებაჯონს დეი) კლივლენდში , ოჰაიოში, სადაც იმუშავა 1961 წლიდან 1967 წლამდე.[23] მისი ადრეული კარიერა საკმაოდ წარმატებული იყო, შესაბამისად, დიდი ალბათობით, მალე იურიდიული ფირმის პარტნიორიც გახდებოდა, თუმცა, მოგვიანებით, სკალიამ განმარტა, რომ მისი მოწოდება სწავლება იყო. სწორედ ამიტომ, იგი გახდა სამართლის პროფესორი ვირჯინიის სამართლის სკოლაში 1967 წელს და თავის ოჯახთან ერთად გადავიდა შარლოტსვილში.[25]

შარლოტსვილში ოთხი წლის გატარების შემდეგ, 1971 წელს სკალიამ საჯარო სამსახურში დაიწყო მუშაობა. პრეზიდენტმა რიჩარდ ნიქსონმა იგი დანიშნა ტელეკომუნიკაციების სააგენტოში, სადაც მისი მთავარი ფუნქცია იყო საკაბელო ტელევიზიის განვითარებისთვის ფედერალური კანონების შემუშავება. 1972 წლიდან 1974 წლამდე იყო ამერიკის შეერთებული შტატების ადმინისტრაციული კონფერენციის თავმჯდომარე. ადმინისტრაციული კონფერენცია იყო პატარა დამოუკიდებელი სააგენტო, რომლის ფუნქციაც იყო ფედერალური ბიუროკრატიის ფუნქციონირების განვითარების ხელშეწყობა.[24] 1974 წელს ნიქსონმა სკალია წარადგინა გენერალური პროკურორის მოადგილედ OLC-ში.[24] ნიქსონის გადადგომის შემდეგ პრეზიდენტმა ფორდმა სკალია კვლავ წარადგინა გენერალური პროკურორის მოადგილის თანამდებობაზე და მის კანდიდატურას სენატმა მხარი დაუჭირა 1974 წლის 22 აგვისტოს.[26]

ვატერგეიტის სკანდალის შემდეგ, პრეზიდენტ ფორდის ადმინისტრაციას კონფლიქტური ურთიერთობა ჰქონდა კონგრესთან. სანამ სკალია გენერალური პროკურორის მოადგილედ დაინიშნებოდა, მას ჰქონდა მოსმენები კონგრესის სხდომებამდე, სადაც იგი აქტიურად იცავდა ფორდის ადმინისტრაციას და მის აღმასრულებელ პრივილეგიას რომელიც ფორდს საშუალებას აძლევდა უარი ერთქვა გარკვეული დოკუმენტების გასაჯაროვებაზე.[27] სკალია აგრეთვე მხარს უჭირდე საპრეზიდენტო ვეტოს გამოყენებას ინფორმაციის საჯაროობის კანონპროექტის წინააღმდეგ, რომლის მიღების შემთხვევაში ინფორმაციის საჯაროობის ხარისხი მკვეთრად გაიზრდებოდა. საბოლოოდ პრეზიდენტმა ფორდმა გაიზიარა სკალიას რჩევა და ვეტო დაადო აღნიშნულ კანონპროექტს, თუმცა კონგრესმა ვეტო დაძლია.[28] 1976 წლის დასაწყისში, სკალია წარმოადგენდა მხარეს საქმეში „კომპანია ლონდონის ალფრედ დანჰილი“ კუბის რესპუბლიკის წინააღმდეგ, რომელსაც ამერიკის უზენაესი სასამართლო განიხილავდა. ამ საქმეში სკალია იცავდა ამერიკის მთავრობის ინტერესებს და მხარს უჭერდა კომპანია დანჰილის პოზიციას. ეს საქმე სკალიასთვის წარმატებული აღმოჩნდა.[29] მას შემდეგ, რაც ფორდი ჯიმი კარტერთან დამარცხდა საპრეზიდენტო არჩევნებში და ამერიკის პრეზიდენტი ჯიმი კარტერი გახდა, სკალია რამდენიმე თვე ამერიკის საქარმოების ინსტიტუტში[30] მუშაობდა.

მოგვიანებით სკალია კვლავ აკადემიურ საქმიანობას დაუბრუნდა ჩიკაგოს სამართლის სკოლაში სადაც იგი მუშაობდა 1977 წლიდან 1982 წლამდე.[31] tაგრეთვე, ერთი წლის განმავლობაში სკალია იყო მოწვეული პროფესორი სტენფორდის სამართლის სკოლაში.[32] სკალიას ჩიკაგოში ყოფნის პერიოდში, პიტერ რასელმა იგი დაიქირავა კანადის მთავრობის ინტერესების დასაცავად, კერძოდ, სკალიას დაევალა დაეწერა ანგარიში, სადაც აღწერილი იქნებოდა, თუ როგორ უზღუდავდა ამერიკის შეერთებული შტატების მთავრობა მაკდონალდის კომისიას შესაძლებლობებს, რომელიც იძიებდა კანადის სამეფო კავალერიის მიერ ჩადენილ დარღვევებს. ანგარიშის მომზადება დამთავრდა 1979 წელს, სწორედ ამ ანგარიშმა უბიძგა მაკდონალდის კომისიას, რომ დაედგინა ბალანსის დარღვევა ადამიანის უფლებებსა და თავისუფლებებსა და კანადის სამეფო კავალერიის ქმედებებს შორის..[33] 1981 წელს, სკალია გახდა ჩიკაგოს უნივერსიტეტის ფედერალისტური საზოგადოების ფაკულტეტის პირველი მრჩეველი. „ფედერალისტური საზოგადოება“ იყო ახლად დაარსებული ფაკულტეტი ჩიკაგოს უნივერსიტეტში.[31]

ამერიკის შეერთებული შტატების კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლო (1982-1986 წლები)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
რონალდ რეიგანი და მისი უზენაესი სასამართლოს ნომინანტი სკალია ოვალურ ოფისში 1986 წლის 7 ივლისს

1980 წლის ნოემბერში რონალდ რეიგანის პრეზიდენტად არჩევის შემდეგ, სკალია იმედოვნებდა, რომ იგი ახალი პრეზიდენტის ადმინისტრაციაში გავლენიან თანამდებობაზე დაინიშნებოდა. მას ჰქონდა გასაუბრება ამერიკის შეერთებული შტატების გენერალური პროკურორის პოზიციაზე, თუმცა, აღნიშნულ თანადმდებობაზე რექს ი ლი დაინიშნა, რამაც სკალიას დიდი იმედგაცრუება გამოიწვია.[34] სკალიას შესთავაზეს ამერიკის შეერთეუბლი შტატების მეშვიდე ოლქის სააპელაციო სასამართლოში მოსამართლეობა 1982 წელს, თუმცა მან ამ შეთავაზებაზე უარი თქვა, ვინაიდან ჰქონდა იმედი, რომ კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლედ დაინიშნებოდა. მართლაც, იმავე წელს რეიგანმა სკალიას შესთავაზა კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლედ წარდგენა, რასაც სკალია დათანხმდა.[35] სენატმა 1982 წლის 5 აგვისტოს მის კანდიდატურას მხარი დაუჭირა, სკალიამ ფიცი დადო 1982 წლის 17 აგვისტოს.

კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოში სკალიამ დაიწყო კონსერვატორული იდეოლოგიის გატარება და იურისტთა წრეში დიდი პატივისცემა დაიმსახურა გამორჩეულად კარგი, მახვილგონივრული სამართლებრივი წერის გამო, სადაც ხშირად აკრიტიკებდა უზენაესი სასამართლოს პრეცენდენტებს, რომელიც მისთვის, როგორც ქვედა ინსტანციის მოსამართლისთვის მბოჭავი ძალის იყო. სკალიას მოსაზრებებმა რეიგანის ადმინისტრაციის წევრების ყურადღება მიიპყრო, „ნიუ იორკ თაიმსის“ მიხედვით, რეიგანის ადმინისტრაციის წევრებს მოსწონდათ ყველაფერი, რასაც სკალია წერდა ...და მას განიხილავდნენ როგორც უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის ერთ-ერთ მთავარ კანდიდატს.[36]

ამერიკის შეერთებული შტატების უზენაესი სასამართლო (1986-2016 წლები)

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1986 წელს უზენაესი სასამართლოს თავმჯდომარემ ვარენ ბარგერმა შეატყობინა თეთრ სახლს, რომ გადადგომას აპირებდა. თავდაპირველად რეიგანი მის პოზიციაზე უზენაესი სასამართლოს მოსამართლე უილიამ რენქუისტის წარდგენას აპირებდა, რაც ნიშნავდა იმას, რომ რეიგანს რენქუისტის პოზიციაზეც უნდა წარედგინა მოსამართლობის კანდიდატი.[37] ედვინ მისი, რომელიც რეიგანს ამ გადაწყვეტილების მიღებაში ეხმარებოდა, სერიოზულად მხოლოდ სკალიას და რობერტ ბორკის, კოლუმბიის ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლის, კანდიდატურებს განიხილავდა.[38] იმის მხედველობაში მიღებით, რომ ეს შანსი შეიძლებოდა რეიგანისთვის უკანასკნელი ყოფილიყო, წარედგინა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის კანდიდატურა, რეიგანმა და მისმა მრჩევლებმა ბორკს სკალია არჩიეს. ბევრმა ფაქტორმა მოახდინა გავლენა ამ გადაწყვეტილებაზე. რეგიანს სურდა წარედგინა პირველი იტალიელი-ამერიკელი მოსამართლე.[39] გარდა ამისა, სკალია იყო ბორკზე 10 წლით ახალგაზრდა, შესაბამისად, უფრო დიდი ხნის განმავლობაში შეძლებდა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის პოზიციაზე ყოფნას.[37] სკალიას ბორკთან შედარებით აგრეთვე ჰქონდა ის უპირატესობა, რომ ბორკისგან განსხვავებით მას არ ჰქონდა ადამიანის უფლებებზე წინააღმდეგობრივი მოსაზრებების წერის ისტორია;[40][41] სკალია გამოიძახეს თეთრ სახლში და იგი დათანხმდა, რომ წარდგენილიყო რეიგანის მიერ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის კანდიდატად.[37]

სენატის სასამართლო კომიტეტში სკალიას მოსმენები დაიწყო 1986 წლის აგვისტოში. ეს იყო სწორედ ის კომიტეტი, რომელსაც ნამსჯელი ჰქონდა რენქუისტის კანდიდატურაზე და მათი აზრები საკმაოდ გაყოფილი იყო. მოწმეები და დემოკრატი სენატორები ამტკიცებდნენ, რომ სანამ მოსამართლე გახდებოდა, რენქუისტი მონაწილეობდა ისეთ აქტივობებში, რომლებიც უმცირესობებს ხმის მიცემის უფლების გამოყენებისგან თავის შეკავებას აიძულებდა. სწორედ აღნიშნული ფონის გათვალისწინებით, კომიტეტს კიდევ ერთი დაპირისპირება აღარ სურდა, შესაბამისად არ აპირებდა წინააღმდეგობის გაწევას უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის პირველი იტალიელი-ამერიკელი კანდიდატისთვის.[42] სწორედ ამიტომ, სკალია მოსმენების დროს არ მოაქციეს წნეხის ქვეშ ისეთ სადავო საკითხებზე, როგორიც იყო აბორტი და ადამიანის უფლებები. სკალიას მოსმენებს ესწრებოდნენ, მეუღლე და ცხრა შვილი. სკალიას მოსმენების მიმდინარეობისას იმის დროც კი გამონახა, რომ ჰოვარდ მეტზენბაუმთან ერთად ეხუმრა.[43]

შეიძლება ითქვას, სკალიას, კომიტეტის მოსმენების დროს, წინააღმდეგობა არ შეხვედრია. სენატმა სკალიას კანდიდატურაზე მხოლოდ ზედაპირულად იმსჯელა და მას მხარი დაუჭირა 1986 წლის 17 სექტემბერს 98 ხმით ნულის წინააღმდეგ, სწორედ ასე გახდა სკალია უზენაეს სასამართლოს პირველი იტალიელი-ამერიკელი მოსამართლე. იმავე დღეს რენქუისტი აირჩიეს უზენაესი სასამართლოს თავჯდომარის თანამდებობაზე 65 ხმით 33 ხმის წინააღმდეგ. სკალიამ თანამდებობა დაიკავა 1986 წლის 26 სექტემბერს. კომიტეტის ერთ-ერთმა წევრმა, სენატორმა და მომავალმა პრეზიდენტმა ჯო ბაიდენმა (D-DE), მოგვიანებით აღნიშნა, რომ ინანა, რომ სკალიას წინააღმდეგ ხმა არ მისცა, რადგან მისი გამოსვლა ძალიან ეფექტური იყო .[44]

სამთავრობო სტრუქტურა და უფლებამოსილება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
Justice Scalia testified before the Senate Judiciary Committee about separation of powers and checks and balances of the U.S. Government

სკალიას შეხედულებით, საკანონამდებლო, აღმასრულებელ და სასამართლო ხელისუფლებას შორის ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი იყო კონსტიტუციური პრინციპი, რაც გულისხმობდა იმას, რომ არც ერთი მათგანი არ უნდა შეჭრილიყო ერთმანეთის კომპეტენციაში და არ უნდა განეხორციელებინა ის ხელისუფლება, რომელიც არა მასზე, არამედ ხელისუფლების სხვა შტოზე იყო დელეგირებული.[45] უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის ადრეულ წლებში, სკალიამ დაწერა თავისი ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული—განსხვავებული აზრი საქმეში „მორისონი ოლსონის წინააღმდეგ“ (1988), სადაც მოსამართლეთა უმრავლესობამ დამოუკიდებელი მრჩეველის კანონი კონსტიტუციურად სცნო. სკალიას 30 გვერდიანმა განსხვავებულმა აზრმა, მისი ემოციური შინაარსის გამო, გააოცა მოსამართლე ჰარი ბლეკმუნი. ბლეკმუნმა აღნიშნა, რომ სკალიას თავის განსხვავებულ აზრში „ყვირილისგან“ თავი რომ შეეკავებინა, მისი განსხვავებული აზრის შემცირება თავისუფლად იქნებოდა შესაძლებელი 10 გვერდამდე.[46] სკალიამ განსხვავებულ აზრში აღნიშნა, რომ სადავო კანონით საკანონამდებლო ხელისუფლება აღმასრულებელი ხელისუფლების უფლებამოსილებას ხელყოფდა. სკალიამ აღნიშნა, „ხშირად, ასეთი საკითხები სასამართლოს წინაშე ცხვრის ტყავში გადაცმული მოდის ... თუმცა, ეს მგელი მგლის ტყავში გადაცმული მოვიდა“.[46]

1989 წლის საქმეში „მისტრეტა ამერიკის შეერთებული შტატების წინააღმდეგ“ განიხილებოდა ამერიკის შეერთებული შტატების სასჯელის კომისიის საკითხი, რომელიც იყო დამოუკიდებელი ორგანო სასამართლო შტოსგან, რომლის წევრებიც, რომელთაგან ზოგიერთი ფედერალური მოსამართლეც კი იყო, შეიძლება მოხსნილიყვნენ დისკრეციული უფლებამოსილების გამოყენებით. განმცხადებელი დაობდა, რომ ის სამართლებრივი მოწყობა, რომელიც კომისიას ჰქონდა, არღვევდა ხელისუფლების დანაწილების პრინციპს და ის დირექტივები რომლებსაც ეს კომისია გამოსცემდა, იყო არაკანონიერი. მოსამართლეთა უმრავლესობის აზრი დაწერა ბლეკმუნმა, რომლის პოზიციაც რვა მოსამართლემ გაიზიარა. მათ კომისიის მიერ გამოცემული დირექტივები კონსტიტუციურად სცნეს[47] სკალიამ დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც ამტკიცებდა, რომ დირექტივების შემუშავება იყო კანონშემოქმედების პროცესის ნაწილი, შესაბამისად ამ ფუნქციის გადაცემა კომისიისთვის კონგრესს არ შეეძლო[48], ხოლო კომისიას ამ უფლებამოსილების განხორციელების გამო „მცირე კონგრესი“ უწოდა.{[46]

1996 წელს, კონგრესმა მხარი დაუჭირა ვეტოს შესახებ კანონის, რომელიც პრეზიდენტს აღჭურავდა უფლებით ვეტო დაედო ბიუჯეტის კანონპროექტის კონკრეტული ნაწილებისთვის მას შემდეგ, რაც იგი კანონიერ ძალაში შევიდოდა. აღნიშნული კანონის კონსტიტუციურობის საკითხი განიხილა ამერიკის უზენაესმა სასამართლომ საქმეში კლინტონი ნიუ იორკის წინააღმდეგ და შეაფასა სადავო კანონის კონსტიტუციის იმ მუხლთან შესაბამისობის საკითხი, რომელიც რომელიც განსაზღვრავდა პრეზიდენტის ვეტოს უფლებამოსილების გამოყენებას იმ კანონპროექტებზე, რომელიც უკვე იყო მიღებული კონგრესის მიერ.[49] სკალიამ ამ გადაწყვეტილებაშიც დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც განმარტა, რომ სადავო კანონით არ ირღვეოდა ხელისუფლების დანაწილების პრინციპი. სკალია ამბობდა, რომ პრეზიდენტის უფლება ვეტო დაედო ბიუჯეტზე, შინაარსობრივად იგივე იყო რაც მის მიერ ბიუჯეტის დახარჯვის დისკრეციული უფლებამოსილება, რაც კონსტიტუციურად იყო მიჩნეული.[50]

პატიმართა საქმეები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
Nine judges in black robes pose for a photograph with three other men in suits.
The 2009–2010 Court, with President Barack Obama, Vice President Joe Biden and retiring justice David Souter with Scalia fourth from right

2004 წელს საქმეში „რასელი ბუშის წინააღმდეგ“, სასამართლომ დაადგინა, რომ ფედერალურ სასამართლოებს ჰქონდათ იურისდიქცია განეხილათ გუანტანამოს ციხის პატიმრების მიერ შეტანილი „ჰაბეას კორპუსის“ პეტიციები. ამ გადაწყვეტილებაში სკალიამ მოსამართლეთა უმრავლესობა დაადანაშაულა „აღმასრულებელი ხელისუფლებისთვის მახის დაგებაში“[ing]"[51].

2004 წლის საქმეში „ჰამდი რამსფილდის წინააღმდეგ“ სკალიამ კიდევ ერთხელ დაწერა განსხვავებული აზრი, რომელსაც შეუერთდა მოსამართლე ჯონ პოლ სტივენსი. აღნიშნულ საქმეში იასერ ჰამდი, ამერიკის მოქალაქე, დააკავეს ამერიკაში ბრალდებით, რომ იგი იყო მტრის მებრძოლი. სასამართლომ დაადგინა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ კონგრესს თანხმობა ჰქონდა გაცემული ჰამდის დაკავებაზე, კონსტიტუციის მეხუთე შესწორება ჰამდისნაირ მოქალაქეებს, რომლებსაც აკავებენ ამერიკაში „მტრის მებრძოლის“ სტატუსით, აძლევს უფლებას დაიცვან თავი ნეიტრალური ორგანოს წინაშე. სკალიამ გამოთქვა მოსაზრება, რომ ტერორისტების წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენების გამართლების ინტერპრეტაცია შეუძლებელი იყო მომხდარიყო ისე, რომ ამგვარი ინტერპრეტაციით ტერორისტების წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენების უფლებას დაერღვია ჰაბეას კორპუსი.[52]

2006 წელს სკალიას, შვედეთში, ფრიბურგის უნივერსიტეტში სიტყვით გამოსვლისას, ჰკითხეს პატიმართა უფლებების შესახებ „ჰამდის“ საქმის კონტექსტში. სკალიამ თქვა: „ერთი წუთით, ... ჩემი შვილი იბრძოდა მაგ ომში და ისინი ჩემს შვილს ესროდნენ, ახლა კი, მე მიწევს მივცე სასამართლოს წინაშე წარდგომის უფლება იმ კაცს, რომელიც ამ ომის დროს დააკავეს. სიგიჟეა“.[53] მიუხედავად იმისა, რომ სკალია კონკრეტულად არც ერთი პატიმრის მისამართით არ საუბრობდა, სწორედ ამ დროს განიხილავდა უზენაესი სასამართლო სალემ აჰმედ ჰამდანის საქმეს, რომელიც სავარაუდოდ იყო ოსამა ბინ ლადენის მძღოლი და რომელიც გუანტანამოს სამხედრო ტრიბუნალს გადაეცა გასასამართლებლად.[53] ყოფილმა სამხედრო ოფიცრების ჯგუფმა, რომელიც ჰამდანის პოციზიას იცავდა, სკალიას სთხოვა, რომ ან საკუთარი რეპუტაცია გადაერჩინა, ან ეს საქმე აეცილებინა, მაგრამ სკალიამ აცილებაზე უარი თქვა.[54] სასამართლომ ხუთი ხმით სამის წინააღმდეგ საქმეში „ჰამდანი რამსფილდის წინააღმდეგ“ დაადგინა, რომ ფედერალურ სასამართლოებს ჰქონდათ იურისდიქცია განეხილათ ჰამდანის საქმე. სკალიამ განსხვავებულ აზრში დაწერა, რომ სასამართლოს იურისდიქცია განეხილა ჰამდანის პეტიცია გამორიცხული იყო პატიმართა სპეციალური იურისდიქციის დამდგენი აქტით, რომელიც მიღეს 2005 წელს.[55]

ფედერალიზმის საქმეებში სადაც ფედერალური მთავრობის უფლებამოსილება უპირისპირდებოდა შტატების უფლებამოსილებას, სკალია ხშირად იცავდა შტატების პოზიციას. 1997 წელს, უზენაესმა სასამართლომ განიხილა საქმე „პრინტზი ამერიკის შეერთებული შტატების წინააღმდეგ“, რომელიც შეეხებოდა ბრადი ჰენგდანის ძალადობის პრევენციის აქტის ცალკეული ნორმების კონსტიტუციურობას, სადავო აქტი გარვეული მოვალეობების შესრულების ვალდებულებას უშუალოდ შტატის და არა ფედერალურ დონეზე აკისრებდა სამართალდამცველ ოფიცრებს. „პრინტზის“, საქმეში სკალიამ დაწერა მოსამართლეთა უმრავლესობის აზრი. უზენაესმა სასამართლომ ეს აქტი არაკონსტიტუციურად მიიჩნია, ვინაიდან იგი არღვევდა კონსტიტუციის მეათე შესწორებას, რომელიც გარკვეულ უფლებამოსილებას უზღუდავს ფედერალურ მთავრობას, მაგრამ ასეთი უფლებამოსილებით აღჭურავს შტატებს. [56] 2005 წელს, სკალიამ დაწერა თანმხვედრი აზრი საქმეში „გონზალესი რიჩის წინააღმდეგ“, სადაც სასამართლომ დაადგინა, რომ კომერციული კლაუზულა კონგრესს აძლევდა უფლებას აეკრძალა მარიხუანას გამოყენების უფლება, მაშინაც კი, როცა შტატები მისი გამოყენების უფლებას იძლეოდნენ, უფრო კონკრეტულად კი სამედიცინო მარიხუანის გამოყენების უფლება სამედიცინო მიზნებით. სკალიამ გამოთქვა მოსაზრება, რომ კომერციული კლაუზულა საჭირო და შესაბამის კლაუზულასთან ერთად, იძლეოდა ამ რეგულაციის გამოყენების უფლებას. გარდა ამისა, სკალიამ განმარტა, რომ კონგრესმა შესაძლოა დააწესოს ასევე შტატთაშორისი რეგულაციებიც, თუ აღნიშნული აუცილებელია შტატთაშორისი კომერციის უფრო ზოგადი რეგულირებისთვის.[57] აღნიშნული გადაწყვეტილება სკალიამ დააფუძნა გადაწვეტილებაზე, რომელიც მიღებულ იქნა საქმეში ვიკარდი ფილბარნის წინააღმდეგ, სადაც მან აღნიშნა: "კომერციული კლაუზულა უნდა გაფართოვდეს ყოველგვარ მიზეზს მიღმა".[58]

სკალია ეწინააღდეგებოდა ნეგატიური კომერციული კლაუზულის დოქტრინას,[59][60] ეძახდა რა მას სამოსამართლო თაღლითობას.[61]

სკალია მხარს უჭერდა კონსტიტუციის მეთერთმეტე შესწორების, ფართო ინტერპრეტაციას, რომელიც კრძალავს ფედერალურ სასამართლოებში შტატების წინააღმდეგ ზოგიერთი ტიპის სარჩელის შეტანის უფლებას. 1989 წელს საქმეში „პენსილვანია უნიონ გას კოს.“ წინააღმდეგ, სკალიამ დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც აღიშნა, რომ კონსტიტუციის შექმნისას შემქმნელებს არ ჰქონდათ განზრახვა შტატების წინააღმდეგ სახელმწიფოსთვის დაეტოვებინათ სუვერენული იმუნიტეტი და საქმე, რომელმაც მეთერთმეტე შესწორებაში ეჭვი შეიტანა, „ჩიშოლმი ჯორჯიის წინააღმდეგ“, მათთვის დიდი სიურპრიზი იქნებოდა. პროფესორი რალფ როსუმი, რომლმაც დაწერა სკალიას კონსტიტუციური ხედვების მიმოხილვა, განმარტავს, რომ მეთერთმეტე შესწორების სკალიასეული აღქმა რეალურად წინააღმდეგობაში მოდის მეთერთმეტე შესწორების ტექსტუალურ შინაარსთან.[62]

ადამიანის უფლებები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალია ამტკიცებდა, რომ აბორტის უფლება არ იყო დაცული კონსტიტუციით, თუმცა თუ ხალხის ნება იქნებოდა აბორტის ლეგალიზაცია, მაშინ უნდა მომხდარიყო შესაბამისი კანონის მიღება.[19] 1992 წელს საქმეში „Planned Parenthood v. Casey“, სკალიამ დაწერა:

თუ შტატები მოისურვებენ, შეუძლიათ მოქალაქეთა მოთხოვნა დააკმაყოფილონ და დაუშვან აბორტის გაკეთები სულფება, თუმცა კონსტიტუციით მათ ამის ვალდებულება არ გააჩნიათ. აბორტის უფლების და იმ შეზღუდვების ფარგლების საკითხი, რომლებიც უნდა დაწესდეს მის წინააღმდეგ, ისე უნდა გადაწყდეს, როგორც წყდება ყველაზე მნიშვნელოვანი საკითხები დემოკრატიულ საზოგადოებაში: ეს საკითხი უნდა გადაწყდეს მოქალაქეების მიერ ერთმანეთის დარწმუნებით და არჩევნებში ხმის მიცემის გზით.[63]

სკალია ხშირად მოუწოდებდა თავის კოლეგებს შეეცვალათ პრეცედენტი, რომელიც შეიქმნა საქმით „როი ვეიდის წინააღმდეგ“. სკალია ცდილობდა გადმოებირებინა ხუთი მოსამართლე, რომელთა ხმები საკმარისი იქნებოდა „როის“ საქმის პრეცედენტის დასაძლევად 1989 წლის საქმეში „ვებსტერი რეპროდუქციული ჯანმრთელობის სერვისების წინააღმდეგ“ თუმცაღა სკალიამ აღნიშნული ვერ შეძლო. ამ საქმეში მოსამართლე სანდრა დეი ო კონორის ხმა აღმოჩნდა გადამწყვეტი, საბოლოოდ უზენაესმა სასამართლომ დაადგინა, რომ კონსტიტუციური იყო აბორტის რეგულირება, თუმცა სასამართლომ არ შეცვალა „როის“ საქმეში დადგენილი პრეცედენტი. სკალიამ თანმხვედრი აზრი დაწერა გადაწყვეტილების ერთ ნაწილში,[64] სადაც აღნიშნა რომ, „მოსამართლე ო კონორის აზრს, როდედაც ის ამბობდა, რომ სამოსამართლო თავშეკავების ფუნდამენტური პრინციპი მოითხოვდა უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეებისგან, რომ მათ არ შეეცვალათ „როის“ საქმეში დადგენილი პრეცედენტი, სერიოზულად ვერ აღიქვამდა“.[65] სკალიამ განმარტა, რომ უზენაესი სასამართლოს ამ გადაწყვეტილების შემდეგ სახალხო პროტესტის კიდევ ერთი ტალღა იყო მოსალოდნელი.[66]

უზენაესი სასამართლო აბორტის საკითხს მიუბრუნდა 2000 წელს საქმეში „სტენბერგი კარჰარტის წინააღმდეგ“, სადაც მან არაკონსტიტუციურად სცნო ნებრასკას აქტი, რომელიც კრძალავდა ორსულობის მეორე და მესამე ტრიმესტრის დროს აბორტის გაკეთების უფლებას. მოსამართლე სტეფან ბრეიერმა დაწერა მოსამართლეთა უმრავლესობის აზრი, სადაც განმარტებული იყო, თუ რატომ იყო კანონი არაკონსტიტუციური, მისი არაკონსტიტუციურობა მდგომარეობდა იმაში, რომ იგი არ უშვებდა გამონაკლისს, რომელიც ემსახურებოდა ქალის ჯანმრთელობას. სკალიამ დაწერა განსხვავებული აზრი, სადაც სტენბერგის საქმე შეადარა უზენაესი სასამართლოს ორ ყველაზე რეზონანსულ საქმეს: „მე საკმარისად ოპტიმისტი ვარ იმისათვის, რომ მჯეროდეს, რომ ერთ დღეს საქმეს „სტენბერგი კარჰარტის წინააღმდეგ“ მიენიჭება უზენაესი სასამართლოს ისტორიაში დამსახურებული ადგილი შემდეგ საქმეებთან ერთად: „კორემაცუ ამერიკის შეერთებული შტატების წინააღმდეგ“ და „დრედ სკოტი სენდფორდის წინააღმდეგ“. ჩანასახის მკვლელობის მეთოდი, ... რომელიც ამ სტატუტშია აღწერილი ზიზღის კანკალს იწვევს“.[67]

2007 წელს სასამართლომ კონსტიტუციურად სცნო ფედერალური კანონი, რომელიც აბორტს კრძალავდა, საქმეში „გონზალესი v. კარჰარტის წინააღმდეგ“.[68] ჩიკაგოს უნივერსიტეტის სამართლის პროფესორმა ჯოფრი არ სტონმა, სკალიას ყოფილმა კოლეგამ, გააკრიტიკა „გონზალესის“ საქმე და აღნიშნა, რომ ამ გადაწყვეტილების მიღებაზე რელიგიამ მოახდინა გავლენა, ვინაიდან ხუთივე მოსამართლე, რომლებმაც ჩამოაყალიბეს უმრავლესობის აზრი, იყვნენ კათოლიკეები, მაშინ როცა, ის მოსამართლეები, რომლებმაც განსხვაებული აზრი დაწერეს, იყვნენ პროტესტანტები ან იუდევლები.[69] ამ განცხადებამ ისე განარისხა სკალია, რომ მან განაცხადა, რომ ჩიკაგოს უნივერსიტეტში სიტყვით აღარ გამოვიდოდა მანამ, სანამ სტოუნი იქ იქნებოდა.[70]

რასა, სქესი და სექსუალური ორიენტაცია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალიამ ხმა მისცა კანონების გაუქმებას, რომლებიც განასხვავებენ რასის, სქესის და სექსუალური ორიენტაციის მიხედვით. 1989 წელს, იგი დაეთანხმა სასამართლოს გადაწყვეტილებას საქმეში „City of Richmond v. J.A. Croson Co.“, რომელშიც სასამართლომ მკაცრი კონტროლი გამოიყენა სამოქალაქო პროგრამაზე, რომელიც მოითხოვდა კონტრაქტების გარკვეულ პროცენტს უმცირესობისთვის გადასასვლელად და გააუქმა პროგრამა. თუმცა სკალია არ შეუერთდა უმრავლესობის აზრს. ის არ ეთანხმებოდა ო'კონორის მოსაზრებას სასამართლოსთვის, რომელიც ამტკიცებდა რომ შტატებსა და ადგილობრივებს შეუძიათ დააწესონ რასობრივი პროგრამები, თუ ისინი გამოავლენენ წარსულში დისკრიმინაციას და თუ პროგრამები შექმნილია წარსული რასიზმის გამოსასწორებლად.[71] ხუთი წლის შემდეგ, საქმეში „Adarand Constructors, Inc. v. Peña“,ის დაეთანხმა სასამართლოს გადაწყვეტილებას და ნაწილობრივ მოსაზრებას, რომელიც ავრცელებს მკაცრი კონტროლის ფედერალურ პროგრამებს. სკალიამ ამ საკითხში აღნიშნა მისი შეხედულება, რომ მთავრობას ვერასოდეს ექნება დამაჯერებელი ინტერესი წარსული დისკრიმინაციის ანაზღაურებაში რასობრივი უპირატესობებით: რასობრივი უფლებამოსილების კონცეფციის გატარება - თუნდაც ყველაზე აღფრთოვანებული და კეთილგანწყობილი მიზნებისთვის - არის აზროვნების განმტკიცება და შენარჩუნება მომავალი ბოროტებისთვის, რამაც გამოიწვია რასობრივი მონობა, რასობრივი პრივილეგიები და რასობრივი სიძულვილი. ხელისუფლების თვალში ჩვენ აქ მხოლოდ ერთი რასა ვართ. ეს არის ამერიკა.[72] 2003 წლის საქმეში „Grutter v. Bollinger“, რომელიც მოიცავს რასობრივ უპირატესობას მიჩიგანის უნივერისტეტის სამართლის სკოლაში, სკალიამ დასცინა სასამართლო უმრავლესობის დასკვნა, რომ სკოლას ჰქონდა უფლება რასის ფაქტორი ყოფილიყო განმაპირობებელი სკოლაში მიღებისთვის, რათა ხელი შეეწყო მრავალფეროვნებისთვის და გაზრდილიყო „რასობრივი გაგება“. სკალიამ აღნიშნა,

ეს, რა თქმა უნდა არ არის, „საგანმანათლებლო სარგებელი“ რომლითაც სტუდენტები შეაფასებენ თავიანთი სამართლის სკოლის ჩანააწერს (მუშაობს და კარგად თამაშობს სხვებთან ერთად : B+) ან შეამოწმებენ ადვოკატთა მისაღებ გამოცდებს(Q: აღწერენ 500 სიტყვით ან ნაკლებით რასობრივ გაგებას). ეს არის ცხოვრების გაკვეთილი ვიდრე კანონი, რომელსაც ასწავლიდნენ (უფრო სწორად ისწავლეს, რადგან არ შეიძლება „ასწავლონ“ ჩვეულებრივი გაგებით)ადამიანები სამი ფუტით უფრო დაბალი და ოცი წლით უმცროსი, ვიდრე ზრდასრული მიჩიგანის უნივერსიტეტის იურიდიული სკოლა, დაწესებულებებში, დაწყებული სკაუტური ჯარებიდან დაწყებული საჯარო სკოლის საბავშვო ბაღებით.[73]

სკალია ამტკიცებდა, რომ კანონები, რომლებიც განასხვავებენ გენდერებს შორის, უნდა დაექვემდებაროს შუალედურ შემოწმებას,რაც მოითხოვს, რომ გენდერული კლასიფიკაცია არსებითად იყოს დაკავშირებული მთავრობის მნიშვნელოვან მიზებთან.[74] როდესაც 1996 წელს, სასამართლომ დააკმაყოფილა ქალის სარჩელი, რომელსაც სურდა შესულიყო ვირჯინიის სამხედრო ინსტიტუტში საქმეზე „United States v. Virginia“, სკალიამ გამოთქვა განსხვავებული აზრი. სკალიამ თქვა, რომ სასამართლომ, როდესაც მოითხოვა ვირჯინიის "უკიდურესად დამაჯერებელი დასაბუთება" ერთი სქესის დაშვების პოლიტიკისთვის, ხელახლა განსაზღვრა შუალედური შემოწმება ისე "რაც განასხვავებს მას მკაცრი შემოწმებისგან".[75]

ერთ-ერთ საბოლოო გადაწყვეტილებაში Burger-ის სასამართლომ, სასამართლომ 1986 დაადგინა საქმეში „Bowers v. Hardwick“ რომ „ჰომოსექსუალი სოდომია“[76] არ იყო დაცული კონფიდენციალურობის უფლებით და შეიძლება სისხლისსამამრთლებრივი დევნა ყოფილიყო სახელმწიფოების მიერ. [77] თუმცა, 1995 წელს ეს გადაწყვეტილება ფაქტობრივად გააუქმა საქმეში „Romer v. Evans“, რომელმაც გააუქმა კოლორადოს შტატის საკონსტიტუციო ცვლილება, რომელიც მიღებული იყო ხალხის კენჭისყრით, რომელიც კრძალავდა ანტიდისკრიმინაციული კანონების გავრცელებას სექსუალურ ორიენტაციაზე.[.[78] სკალია ეთანხმებოდა კენედის მოსაზრებას, თვლიდა, რომ „Bowers“ იცავდა სახელმწიფოების უფლებას მიეღოთ ასეთი ზომები და რომ კოლორადოს შესწორება არ იყო დისკრიმინაციული, არამედ უბრალოდ ხელს უშლიდა ჰომოსექსუალებს მიეღოთ უპირატესი სტატუსი კოლორადოს კანონით.[79] მოგვიანებით სკალიამ „Romer“ - ზე თქვა, „უზენაესმა სასამართლომ განაცხადა, '„დიახ, ეს არაკონსტიტუციურია.“' არ ვიცი კანონპროექტის სექსუალური უპირატესობის პუნქტის საფუძველზე, სავარაუდოდ. და ლიბერალებს ეს მოსწონთ, ხოლო კონსერვატორები კბილებს ილესავენ“.[80]

2003 წელს, „Bowers“-მა ოფიციალურად გააუქმა „Lawrence v. Texas“, რომელსაც სკალია დაეთანხმა. Mark V. Tushnet თანახმად,რენკვისტის სასამართლოს გამოკითხვაში, საქმეზე ზეპირი კამათის დროს, ჩანდა რომ სკალიას განზრახული ჰქონდა სახელმწიფოს სასარგებლოდ გაემოეტანა გადაწყვეტილება, რათა მთავარი მოსამართლე ჩაერია. [81] მისი ბიოგრაფიის, Joan Biskupicთქმით, სკალიამ „დასცინა“ უმრავლესობას თავისი განსხვავებული აზრის გამო, რომ მზად იყო განეშორებინა „Bowers“ როდესაც იგივე მოსამართლემ უარი თქვა „Roe“ დამხობაზე საქმეში „Planned Parenthood v. Casey“.[82] 2009 წლის მარტში, ღიად გეი კონკრესმენმა Barney Frank- მა მას უწოდა "ჰომოფობი".[83] Maureen Dowd-მა 2003 წელს სკალია თავის სვეტში დაახასიათა როგორც „Archie Bunker მაღალ სკამზე“.[84] In an op-ed for The New York Times-თვის გამოქვეყნებულ სტატიაში, ფედერალური სააპელაციო მოსამართლე Richard Posner და ჯორჯიის სახელმწიფო უნივერისტეტის სამართლის პროფესორი ერიკ სეგალი სკალიას პოზიციებს ჰომოსექსუალიზმის შესახებ რადიკალურად მიიჩევდნენ და ახასიათებდნენ სკალიას „პოლიტიკური[იდეალი] როგორც მაჟორიტარული თეოკრატიის ზღვარი“.[85] ყოფილმა კლერმა ედ უელანმა სკალიას უწოდა „ლაქა და გონების დაბინდვა.“[86] პროფესორმა ჯონ მაკგინსმაც უპასუხა,[87] რამაც შემდგომი გაცვლა გამოიწვია.[88][89]

2013 წელს საქმეში „Hollingsworth v. Perry“,რომელიც მოიცავდა კალიფორნიის კენჭისყრის ინიციატივას, რომელიც ცნობილია როგორც Proposition 8 რომელმაც შეცვალა კალიფორნიის შტატის კონსტიტუცია ერთნაირსქესიანთა ქორწინების აკრძალვის მიზნით, სკალიამ მხარი დაუჭირა ქვედა სასამართლოს გადაწყვეტილებას, რომელიც გააუქმა აკრძალვა. გადაწყვეტილება ეფუძნებოდა მომჩივანთა სააპელაციო უფლებამოსილებას და არა მე-8 წინადადების კონსტიტუციურობის არსებით საკითხს.[90]

ასევე 2013 წელს, სკალიამ უარყო უმრავლესობის მოსაზრება საქმეში „United States v. Windsor“. In „Windsor“, სასამართლომ ქორწინების დაცვის კანონის Defense of Marriage Act (DOMA) მესამე ნაწილი (რომელიც ფედერალური მთავრობის მიზნებისთვის განსაზღვრავდა ტერმინებს „ქორწინება“ და „მეუღლე“, როგორც მხოლოდ საპირისპირო სქესის გაერთიანებებისთვის გამოიყენება) არაკონსტტუციურად მიიჩნია სათანადო პროცესის პუნქტის შესაბამისად მეხუთე შესწორების.[91] სკალიას განსხვავებული აზრი, რომელსაც შეუერთდა მოსამართლე თომასი და ნაწილობრივ მთავარი მოსამართლე რობერთსი ,[92] გაიხსნა:

ეს საქმე ეხება ძალაუფლებას რამდენიმე ასპექტში. საუბარია ჩვენი ხალხის ძალაუფლებაზე, მართოს საკუთარი თავი და ამ სასამართლოს უფლებამოსილება გამოაცხადოს კანონი. დღევანდელი მოსაზრება ამ უკანასკნელს ადიდებს, პროგნოზირებადი შედეგი კი პირველის შემცირებით. ჩვენ არ გვაქვს უფლება გადავწყვიტოთ ეს საქმე. და რომც მოვიქცეთ, კონსტიტუციით ჩვენ არ გვაქვს უფლება გავაუქმოთ ეს დემოკრატიულად მიღებული კანონმდებლობა.

სკალია ამტკიცებდა, რომ გადაწყვეტილება ფაქტობრივად ახასიათებდა ერთნაირსქესიანთა ქორწინების მოწინააღმდეგეებს, როგორც „ადამიანთა რასის მტრებს“:[93] ის ამტკიცებდა, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილება გავლენად მოახდენდა ერთნაირსქესიანთა ქორწინებაზე და სახელმწიფო აკრძალვებზეც :

რაც შეეხება სასამართლოს,არავინ უნდა მოატყუოს; და მოლოდინი გარდაუვალია... ერთნაირსქესიანთა ქორწინების მოწინააღმდეგე პირის ოფიციალურად გამოცხადებით ადამიანური წესიერების მტრად, უმრავლესობა აწვდის ყველა მოწინააღმდეგეს სახელმწიფო კანონის, რომელიც ზღუდავს ქორწინებას მისი ტრადიციული განმარტებით.[94]

სკალიამ დაასკვნა იმით, რომ უზენაესმა სასამართლომ „მოატყუა ორივე მხარე, წაართვა გამარჯვებულებს პატიოსანი გამარჯვება და დამარცხებულებს მშვიდობა, რომელიც მოდის სამართლიანი დამარცხებიდან“."[91]

2015 წელს, სკალიამ უარყო უმრავლესობის მოსაზრება საქმეში „Obergefell v. Hodges“,რომელშიც სასამართლომ დაადგინა, რომ ქორწინების ფუნდამენტური უფლება გარანტირებული იყო ერთსქესიანი წყვილებისთვის როგორც სათანადო პროცესის პუნქტით, ასევე მეთოთხმეტე შესწორების თანაბარი დაცვის პუნქტით.თავის წინააღმდეგობაში, სკალიამ განაცხადა, რომ სასამართლოს გადაწყვეტილებამ ფაქტობრივად წაართვა ხალხს „თავის მართვის თავისუფლება“ და აღნიშნა, რომ მიმდინარეობდა მკაცრი დებატები ერთნაირსქესიანთა ქორწინებაზე და რომ - ამ საკითხის გადაწყვეტით ქვეყნის მასშტაბით - დემოკრატიულმა პროცესი შეჩერდა.[95] მეთოთხმეტე შესწორების დარღვევასთან დაკავშირებით, სკალიამ განაცხადა რომ ერთნაირსქესიანთა ქორწინების აკრძალვა არ ჩაითვლებოდა არაკონსტიტუციურად მეთოთხმეტე შესწორების მიღების დროს, ასეთი აკრძალვები არ არის არაკონსტიტუციური 2015 წელს.[96] ის ამტკიცებდა, რომ არ არსებობდა „არავითარი საფუძველი“ სასამართლოსთვის, გაეტეხა კანონმდებლობა, რომელსაც მეთოთხმეტე შესწორება პირდაპირ არ კრძალავდა, და პირდაპირ შეუტია უმრავლესობის აზრს „კანონის თუნდაც თხელი ფენის არარსებობის გამო“.[96] დაბოლოს, სკალიამ დაადანაშაულა მოსაზრებაში არსებული სტატია „შეამცირა სასამართლოს რეპუტაცია მკაფიო აზროვნებისა და ფხიზელი ანალიზისთვის“ და ჯონ მარშალის და ჯოზეფ სტორის დისციპლინირებული სამართლებრივი მსჯელობიდან მისტიკურ აფორიზმებამდე.“ [97]

Scalia, wearing a beige jacket over shirt and tie, shakes hands with Jurij Toplak of European Election Law Association, while looking forward towards the camera.
Scalia (right) at Harvard Law School on November 30, 2006

სკალიას სჯეროდა,რომ სიკვდილით დასჯა კონსტიტუციური იყო.[98][99] ის ეთანხმებოდა გადაწყვეტილებებს, რომლებიც სიკვდილით დასჯას არაკონსტიტუციურად თვლიდნენ, როგორც ეს გამოიყენება გარკვეული ჯგუფების მიმართ, მაგალითად, მათ, ვინც დანაშაულის ჩადენის დროს 18 წლამდე ასაკის იყო. საქმეში „Thompson v. Oklahoma“ (1988), იგი არ ეთანხმებოდა სასამართლოს გადაწყვეტილებას, რომ სიკვდილით დასჯა არ შეიძლებოდა გამოეყენებინათ დანაშაულის ჩადენის დროს 15 წლის ასაკში და მომდევნო წელს დაწერა სასამართლოს მოსაზრება საქმეში „Stanford v. Kentucky“, სიკვდილით დასჯა მათთვის, ვინც 16 წლის ასაკში მოკლა. თუმცა, 2005 წელს სასამართლომ გააუქმა „Stanford“ საქმეში „Roper v. Simmons“, სკალიამ კვლავ გააპროტესტა, დასცინოდა უმრავლესობის პრეტენზიებს იმის შესახებ, რომ ეროვნული კონსენსუსი გაჩნდა არასრულწლოვანთა სიკვდილით დასჯის წინააღმდეგ. აღნიშნა, რომ იმ შტატთა ნახევარზე ნაკლები, რომლებიც ნებადართული იყო სიკვდილით დასჯა, აკრძალული იყო არასრულწლოვანი მკვლელებისთვის. მან გააკრიტიკა უმრავლესობა იმ ქვეყნების რიცხოვნობის გამო, რომლებმაც მთლიანად გააუქმეს სიკვდილით დასჯა და თქვა, რომ ეს იყო „ძველი რიგის ამიშმენების ჩართვა ელექტრომობილზე მომხმარებელთა უპირატესობის გამოკითხვაში. რა თქმა უნდა, მათ ეს არ მოსწონთ. , მაგრამ ეს არ მოჰფენს ნათელს სადავო საკითხს“.[100] 2002 წელს, საქმეში „Atkins v. Virginia“, სასამართლომ სიკვდილით დასჯა არაკონსტიტუციურად ცნო, როგორც ეს გონებით ჩამორჩენილთა მიმართ გამოიყენება. სკალიამ თქვა, რომ არ ჩაითვლებოდა სასტიკ ან უჩვეულოდ მსუბუქად გონებრივად ჩამორჩენილთა სიკვდილით დასჯა 1791 წელს უფლებათა ბილის მიღების დროს და რომ სასამართლომ ვერ აჩვენა, რომ ეროვნული კონსენსუსი ჩამოყალიბდა ამ პრაქტიკის წინააღმდეგ.[101]

სკალიამ კატეგორიულად დაუჭირა მხარი სასამართლოს გადაწყვეტილებას „Miranda v. Arizona“, რომელმაც დაადგინა, რომ დაპატიმრებული ეჭვმიტანილის აღიარება, რომელსაც არ ჰქონდა ინფორმაცია მისი უფლებების შესახებ, დაუშვებელი იყო სასამართლოში და მან ხმა მისცა გააუქმოს „მირანდა“ 2000 წელს საქმეში „Dickerson v. United States“ მაგრამ მოსამართლე Clarence Thomasერთად უმცირესობაში იყო კიდევ ორი მოსამართლე. „მირანდას“ გადაწყვეტილებას ეწოდა „სასამართლო გადაჭარბების ეტაპი“, სკალიამ განაცხადა, რომ სასამართლოს არ უნდა ეშინოდეს შეცდომების გამოსწორების.[102]

მიუხედავად იმისა, რომ ბევრ სფეროში სკალიას მიდგომა არახელსაყრელი იყო კრიმინალური ბრალდებულებისთვის, მან მხარი დაუჭირა ბრალდებულებს მეექვსე შესწორების კონფრონტაციის პუნქტთან დაკავშირებულ საკითხებში, რომელიც გარანტიას აძლევს ბრალდებულებს უფლებას დაუპირისპირდნენ მათ ბრალდებულებს.მრავალ შემთხვევაში, სკალია ეწინააღმდეგებოდა კანონს, რომლითაც ნებადართული იყო ბავშვზე ძალადობის სავარაუდო მსხვერპლის ჩვენება ეკრანებზე ან დახურული ტელევიზიით.[103] 2009 წელს სკალიამ დაწერა უმრავლესობის მოსაზრება საქმეში „Melendez-Diaz v. Massachusetts“, რომელიც ამტკიცებდა, რომ ბრალდებულებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა დაუპირისპირდნენ ლაბორატორიულ ტექნიკოსებს ნარკოტიკების საქმეებში და რომ ანალიზის სერტიფიკატი არ არის საკმარისი იმისათვის, რათა დამტკიცდეს ნივთიერება არის თუ არა ნარკოტიკი.[104]

სკალია ამტკიცებდა, რომ ყველა დანაშაულის ელემენტი რომელიც ხელს უწყობს სასჯელის განსაზღვრას, ან უნდა იყოს აღიარებული ბრალდებულის მიერ ან ნაფიც მსაჯულთა მიერ ნაფიც მსაჯულთა მეექვსე შესწორების გარანტიით. 2000 წლის საქმეში „Apprendi v. New Jersey“, სკალიამ დაწერა სასამართლოს უმრავლესობის მოსაზრება, რომელიც არღვევს შტატის წესდებას, რომელიც ნებას რთავდა საქმის განმხილველ მოსამართლეს გაეზარდა სასჯელი, თუ მოსამართლე აღმოაჩენდა, რომ დანაშაული იყო სიძულვილის დანაშაული. სკალიამ ეს პროცედურა დაუშვებლად მიიჩნია, რადგან იყო თუ არა ეს სიძულვილის დანაშაული, ნაფიც მსაჯულთა მიერ არ იყო გადაწყვეტილი.[105] 2004 წელს მან დაწერა სასამართლოსთვის საქმეში „Blakely v. Washington“, სადაც გააუქმა ვაშინგტონის შტატის სასჯელის მითითებები მსგავსი საფუძვლებით. „Blakely“-ში მოწინააღმდეგეებმა იწინასწარმეტყველეს, რომ სკალია გამოიყენებდა საქმეს სასჯელის ფედერალურ მითითებებზე თავდასხმისთვის (რომელიც მან ვერ გაანადგურა „Mistretta“), და ისინი მართალი აღმოჩნდნენ, რადგან სკალია ხელმძღვანელობდა ხუთკაციან უმრავლესობას „United States v. Booker“, ეს გაიდლაინები აღარ გახდა სავალდებულო ფედერალური მოსამართლეებისთვის (მათ აქვთ საკონსულტაციო ხასიათი).[105]

2001 წლის საქმეში „Kyllo v. United States“, სკალიამ დაწერა სასამართლოს მოსაზრება 5–4 გადაწყვეტილებაში, რომელიც გასცდა იდეოლოგიურ ხაზებს.[106] ამ გადაწყვეტილებამ მიიჩნია, რომ სახლის თერმული გამოსახულება მეოთხე შესწორების მიხედვით არაგონივრული ძებნა იყო.სასამართლომ გააუქმა ნასამართლობა მარიხუანას წარმოებაზე, რომელიც ეფუძნებოდა ჩხრეკის ორდერს, რომელიც გაცემული იყო ასეთი სკანირების შემდეგ, რომელიც აჩვენა, რომ ავტოფარეხი ბევრად უფრო ცხელი იყო, ვიდრე სახლის დანარჩენ ნაწილებში შიდა მზარდი განათების გამო.[107] მეოთხე შესწორების აკრძალვის გამოყენებით არაგონივრული ჩხრეკისა და ამოღების მიზნით დაპატიმრებაზე, სკალიამ უარყო სასამართლოს 1991 წლის გადაწყვეტილება „County of Riverside v. McLaughlin“,რომელიც 48-საათიანი დაყოვნების საშუალებას აძლევდა, სანამ ორდერის გარეშე დაკავებული პირი მიიღებდა მოსამართლეს, ადგილზე. მეოთხე შესწორების მიღების დროს დაკავებული პირი უნდა წარედგინათ მაგისტრატის წინაშე რაც შეიძლება სწრაფად.[108] 1990 წლის პირველი შესწორების საქმეში, „R.A.V. v. St. Paul“, სკალიამ დაწერა სასამართლოს მოსაზრება, რომელიც არღვევს St. Paul, Minnesota, სიძულვილის ენის განკარგულება ჯვრის დაწვის გამო დევნაში.[109] სკალიამ აღნიშნა, „არავითარი შეცდომა არ დაგვრჩეს ჩვენს რწმენაში, რომ ვიღაცის წინა ეზოში ჯვრის დაწვა საყვედურია. მაგრამ წმინდა პავლეს აქვს საკმარისი საშუალებები, რათა თავიდან აიცილოს ასეთი ქცევა ცეცხლზე პირველი შესწორების დამატების გარეშე“.[110]

2008 წელს სასამართლომ განიხილა კოლუმბიის ოლქის იარაღის შესახებ კანონების გასაჩივრება. სკალიამ დაწერა უმრავლესობის მოსაზრება „District of Columbia v. Heller“, რომელმაც დაადგინა ცეცხლსასროლი იარაღის ფლობის ინდივიდუალური უფლება მეორე შესწორების მიხედვით. სკალიამ მეორე შესწორებაში ნაპოვნი სიტყვა „militia“, მიაკვლია, როგორც ეს გაგებული იქნებოდა მისი რატიფიკაციის დროს და აღნიშნა, რომ ის მაშინ ნიშნავდა „ყველა მოქალაქის სხეულს“.[111] სასამართლომ დააკმაყოფილა ჰელერის მოთხოვნა უბანში ცეცხლსასროლი იარაღის ფლობის შესახებ.[111]

სკალიას მოსაზრება „Heller“ სასამართლოსთვის გააკრიტიკეს ლიბერალებმა და ტაშით მოიწონეს კონსერვატორებმა.[112] მეშვიდე ოლქის მოსამართლე Richard Posner არ დაეთანხმა სკალიას აზრს და თქვა, რომ მეორე შესწორება „არ ქმნის იარაღის კერძო საკუთრების უფლებას“. პოზნერმა სკალიას მოსაზრებას უწოდა „ყალბი ორიგინალიზმი“ და „ისტორიული მინანქარი პიროვნულ ღირებულებებსა და პოლიტიკის უპირატესობებზე“.[113] 2008 წლის ოქტომბერში სკალიამ განაცხადა, რომ სასამართლოს ორიგინალისტებს მხოლოდ ის უნდა ეჩვენებინათ, რომ მეორე შესწორების რატიფიცირების დროს იარაღის ტარების უფლებას არ ჰქონდა ექსკლუზიურად სამხედრო კონტექსტი და რომ ისინი წარმატებით აჩვენებდნენ ამას.[114]

სასამართლო და სარჩელის შეტანის უფლებამოსილება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალიას გარდაცვალების შემდეგ, პოლ ბარეტმა, რომელიც წერდა Bloomberg Businessweek-ისთვის, იტყობინება, რომ: „სკალიამ შეცვალა წესები იმის შესახებ, თუ ვის შეეძლო ჩივილი სასამართლოში“.ამ საკითხმა აამაღლა სკალიას აღიარება, როგორც მნიშვნელოვანი გავლენა იმ პირობების დადგენასა და დადგენაზე, რომლითაც შეიძლებოდა საქმეების განხილვა და სასამართლო განხილვა - და ვის მიერ შეიძლება წარმოებულიყო ასეთი სამართალწარმოება.[115] დევიდ რივკინმა, კონსერვატიული თვალსაზრისით, თქვა: „მან (სკალიამ) უფრო მეტი გააკეთა სასამართლო ძალაუფლების საზღვრებისა და ფარგლების გასარკვევად და შეზღუდვისთვის, ვიდრე უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეებმა ისტორიაში, განსაკუთრებით სარჩელის შეტანის უფლებამოსილების სფეროში“.სკალიამ მიუთითა თავისი დიდი ხნის პოზიციაზე 1983 წლის კანონის მიმოხილვის სტატიიდან, სახელწოდებით „სარჩელის შეტანის უფლებამოსილების დოქტრინა, როგორც ძალაუფლების დანაწილების არსებითი ელემენტი“. როგორც ბარეტმა შეაჯამა, „მან (სკალიამ) დაწერა, რომ სასამართლოებმა მიითვისეს ხელისუფლების სხვა შტოების უფლებამოსილება, რაც საშუალებას აძლევდა ძალიან ბევრ ადამიანს უჩივლოს კორპორაციებსა და სამთავრობო უწყებებს, განსაკუთრებით გარემოსდაცვით საქმეებში“.პრაქტიკული გაგებით სკალიამ დიდი წვლილი შეიტანა სარჩელის შეტანის უფლებამოსილების მქონე პირის განსაზღვრაში, განსაკუთრებით კი ჯგუფური სარჩელების შემთხვევაში. მხარეები განისაზღვრება შესაბამისი ტერმინებით და მხოლოდ ცალსახად არ მიიჩნევა მხარედ.[116]

დანარჩენი შემთხვევები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალია დაეთანხმა 1990 წელს საქმეს „Cruzan v. Director, Missouri Department of Health“, სადაც ვეგეტატიურ მდგომარეობაში მყოფი ქალის ოჯახი ცდილობდა მისი კვების მილის ამოღებას, რათა ის მოკვდებოდა, რადგან თვლიდა, რომ ეს მისი სურვილი იყო.სასამართლომ მოითხოვა დამაჯერებელი მტკიცებულება. სკალიამ თქვა, რომ სასამართლო დავისგან შორს უნდა დარჩენილიყო და რომ ეს საკითხები „სასამართლოს ცხრა მოსამართლისთვის [არ] არის ცნობილი, ვიდრე კანზას სიტის სატელეფონო დირექტორიადან შემთხვევით შერჩეული ცხრა ადამიანისთვის ცნობილია“.[111]

სკალია შეუერთდა უმრავლესობის „თითო გადაწყვეტილებას“ მოსაზრებას 2000 წელს საქმეში „Bush v. Gore“, რამაც ფაქტობრივად დაასრულა ბიულეტენების გადათვლა ფლორიდაში 2000 წლის აშშ-ს საპრეზიდენტო არჩევნების შემდეგ, და ასევე ორივე დაეთანხმა ცალ-ცალკე და შეუერთდა რენკვისტის თანხმობას.[.[117] 2007 წელს მან თქვა საქმის შესახებ: „მე და ჩემს სასამართლოს ბოდიშის მოხდა არ გვმართებს ბუშის წინააღმდეგ გორის წინააღმდეგ. ჩვენ სწორად მოვიქეცით. ასე რომ“.[118] „ჩარლი როუზის“ შოუში, ინტერვიუს დროს მან დაიცვა სასამართლოს მოქმედება:

გადაწყვეტილება არ იყო დაახლოებული, იყო 7–2 პრინციპულ საკითხზე, იყო თუ არა კონსტიტუციის დარღვევა... მაგრამ თუ არაკონსტიტუციური იქნებოდა ამ გადათვლა? აპირებ ასე გაგრძელდეს და დასკვნამდე მიხვიდე? და მერე გააუქმოს? ამის ადრე შეჩერების მიზეზი არ იყო: „ოჰ, ჩვენ ვწუხვართ, რომ ეს არასწორი გზით გამოვა“... თქვენ დაივიწყებთ რა ხდებოდა იმ დროს. ჩვენ ვიყავით მსოფლიოს სასაცილო. მსოფლიოს უდიდესი დემოკრატია, რომელმაც არჩევნების ჩატარება ვერ შეძლო. ჩვენ არ ვიცოდით, ვინ იქნებოდა ჩვენი მომავალი პრეზიდენტი. ხანგრძლივი გადასვლა, რომელიც გახდა სტანდარტული, როდესაც ერთი პრეზიდენტიდან მეორეზე გადადიხარ, ვერ დაიწყება, რადგან არ იცი ვინ იქნება ახალი პრეზიდენტი. ძალიან სერიოზული პრობლემა ხდებოდა. შეერთებული შტატების უზენაესი სასამართლოს წინაშე დგას საკითხი: საქმის გადაწყვეტა, არაკონსტიტუციური გადაწყვეტილების მიღების შემდეგ, უნდა დავუშვათ თუ არა არჩევნები გაგრძელდეს? ანუ დროა გაწყვიტოს და გავაგრძელოთ?[119]

სკალია 2010 წელს

იურიდიული ფილოსოფია და მიდგომა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სასამართლო შესრულება

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სასამართლოს წინაშე ზეპირი კამათის დროს სკალიამ უფრო მეტი კითხვა დასვა და უფრო მეტი კომენტარი გააკეთა, ვიდრე ნებისმიერ სხვა მოსამართლემ.[120] 2005 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ის უფრო პროვოკაციული იყო ვიდრე მისი კოლეგები.[121] მისი მიზანი ზეპირი კამათის დროს იყო თავისი პოზიციის სხვა მოსამართლეებისთვის გაცნობა.[122] კანზას უნივერსიტეტის სოციალური ფსიქოლოგი ლოურენს რაიტსმენი წერდა, რომ სკალია ავრცელებდა"მას ჰქონდა განსაკუთრებული სტილი და ის იყო ძლიერი.[120] მას შემდეგ, რაც მთავარი მოსამართლე ჯონ რობერტსი შეუერთდა სასამართლოს 2005 წელს, მან ადვოკატთა გამოკითხვა სკალიას მსგავსი გზით მიიღო; ზოგჯერ ორი დაკითხული ადვოკატი თითქოს კოორდინირებულია.[122] დალია ლიტვიკმა „Slate ჟურნალში“ აღწერა სკალიას ტექნიკა შემდეგნაირად:

სკალია არ შედის ზეპირ კამათში ფარულად ის შემოდის შუა საუკუნეების რაინდივით, საბრძოლველად შემოსილი. მან იცის რა არის კანონი. მან იცის, რა აზრი უნდა გამოხატოს და ის იყენებს კამათისთვის გამოყოფილ საათს, შეთანხმების მისაღწევად.[123]

სკალიამ მრავალი მოსაზრება დაწერა უზენაეს სასამართლოზე თავისი კარიერის დაწყებიდან. თავისი მოღვაწეობის დროს მან დაწერა უფრო მეტად თანხვედრი მოსაზრებები, ვიდრე ნებისმიერი სხვა მართლმსაჯულება. მხოლოდ ორმა მოსამართლემ დაწერა მეტი განსხვავებული აზრი.[124] კევინ რინგის თქმით, რომელმაც შეადგინა სკალიას განსხვავებული და თანხვედრილი მოსაზრებების წიგნი: „მისი მოსაზრებები ... წაკითხვა ხშირად ხდება. მის საინტერესო წერის სტილს შეუძლია კანონის ყველაზე უინტერესო სფეროებიც კი საინტერესო გახადოს“.[125] სლეიტის კონორ კლარკი კომენტარს აკეთებს სკალიას წერილობით მოსაზრებებზე, განსაკუთრებით მის აზრზე:

მისი წერის სტილი საუკეთესოდ აღწერს როგორც სიბრაზეს ისე თავდაჯერებულობას და აქვს თავისი ხიბლი. სკალიას აქვს გაურკვეველი ანალოგების და არაჩვეულებრივი მინიშნებების გამოყენების უნარი - ხშირად ძალიან სასაცილო. მისი ლაპარაკი არის გასაგები ყველასთვის ის და ცდილობს არ ჩაიძიროს აბსტრაქტულ იურიდიულ ტერმინებში. მაგრამ ყველაზე მეტად, სკალიას მოსაზრებები იკითხება, თითქოს ისინი ცეცხლის გაჩენას აპირებენ აღშფოთების გამო. ის არ წერს, მოკლედ.[126]

უზენაეს სასამართლოში მოსამართლეები საქმის განხილვისა და კამათის შემდეგ იკრიბებიან და კენჭს უყრიან შედეგს. დასკვნის დაწერის დავალებას აკისრებს მთავარი მოსამართლე, ან - თუ მთავარი მოსამართლე უმცირესობაშია ან არ მონაწილეობს - უმრავლესობის უფროსი მოსამართლე. დავალების დასრულების შემდეგ, მოსამართლეები, როგორც წესი, ურთიერთობენ საქმის შესახებ შენიშვნებისა და მოსაზრებების პროექტების გაგზავნით ერთმანეთის პალატაში.[127] ] აზრის წერისას, სკალიამ არ დათმო თავისი შეხედულებები, რათა მიეღო ხუთი ხმა უმრავლესობისთვის (განსხვავებით გარდაცვლილი მოსამართლე უილიამ ჯ. ბრენანი, უმცროსი, რომელიც მიიღებდა იმაზე ნაკლებს, ვიდრე სურდა იმისათვის. ნაწილობრივი გამარჯვების მოსაპოვებლად.[128] სკალია ცდილობდა ზეგავლენა მოეხდინა თავის კოლეგებზე „ნინოგრამების“ გაგზავნით — მოკლე მემორანდუმებით, რომლებიც მიზნად ისახავდა მათი შეხედულებების სისწორეში დარწმუნებას.[124][129]

ნიუ-იორკის ჟურნალის 2013 წლის ოქტომბრის ნომერში სკალიამ გამოავლინა, რომ სკანირებდა “The Wall Street Journal“ and „The Washington Times,“ ახალ ამბებს იგებდა უმეტესად ტოქ-რადიოდან და არ კითხულობდა „The New York Times“ ან „The Washington Post.“ მან „The Washington Post“ აღწერა როგორც „საშინლად“ ლიბერალური“.[130]

ნორმატიული და კონსტიტუციონალური ინტერპრეტაცია

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
An elderly white haired man in judicial robes swears in a middle-aged man in a suit as several people look on.
მოსამართლე და მისის სკალია (მარცხნივ) და პრეზიდენტი რეიგანი (მარჯვნივ) უყურებენ უფროს მოსამართლეს ვარენ ბურგერს როგორ ადებინებს ფიცს ვილიამ რენქუისთს მომავალ უფროს მოსამართლედ,26 სექტემბერი, 1986.

სკალია ნორმატიულ ინტერპრეტაციაში ტექსტუალისტი, სჯეროდა, რომ ნორმის ზოგადი მნიშვნელობა უნდა ყოფილიყო მარეგულირებელი. .[131] 1998 წელს, სკალია ხმამაღლა შეეწინააღმდეგა ცოცხალი კონსტიტუციის იდეას, რაც აღნიშნავდა მოსამართლისთვის უფლების მიცემას, გარდაექმნა კონსტიტუციური ნორმები, მათი აწმყოსთან შესაბამისობაში მოყვანისთვის.[19] სკალიამ აღნიშნა, რომ თუ კონსტიტუციური სტანდარტების, ადამიანთან ერთად ევოლუცია, მიღებული იქნებოდა, „რისკი, ევოლუციური სტანდარტების შეფასებისას, არის ის, რომ ძალიან მარტივია, იმაზე ფიქრი, რომ ევოლუციამ, კულმინაციას მიაღწია“.[132] ის ადარებდა კონსტიტუციას იმ კანონებს, რომლებზეც დაჟინებით ამტკიცებდა, რომ მათი დროსთან ერთად ცვლილება, შეუძებელი იყო.[23] კონსტიტუციური ცვლილებები, როგორებიცაა 1868 წლის მეთოთხმეტე შესწორება, სკალიას მიხედვით, ახსნილი უნდა ყოფილიყო იმ დროის მიხედვით, როდესაც იგი რატიფიცირებული იყო.[133] სკალიას ხშირად ეკითხებოდნენ, თუ როგორ ამართლებდა ეს მიდგომა, 1954 წლის საქმის „ბრაუნი - განათლების საბჭოს წინააღმდეგ“, შედეგს, რომლის მიხედვითაც სკოლების სეგრეგაცია არაკონსტიტუციური იყო, ამ დასკვნას კი მეთოთხმეტე შესწორებაზე აყრდნობდა.[134] სკალია ორი გზით პასუხობდა ამ არგუმენტს. იგი მიუთითებდა მაიკლს მაკკონელის კვლევაზე, რომელიც „თავდაჯერებულად ამოწმებს, რომ ეს იყო პოსტ სამოქალაქო ომის შესწორებათა რეალური გაგება.“ თუმცა სკალია, აგრძელებდა, იმ შემთხვევაშიც კი, როდესაც არა-ორიგინალისტური მეთოდები ორიგინიალიზმზე უკეთეს შედეგს დებენ, „ის არანაირად არ არის აღსანიშავი... ,რომ ძალაუფლების ხალხისთვის წართმევა და მათი სასამართლო არისტოკრატიზმისთვის გადაცემას , შეუძლია ისეთი შედეგების მოტანა, რისი მიღწევაც დემოკრატიას არ შეუძლია. იგივე შეიძლება ითქვას, მონარქიასა და ტოტალიტაიზმზე. თუმცა, როდესაც ერი გადაწყვეტს, რომ დემოკრატია... საუკეთესო მართვის სისტემაა, მთავარი კითხვა იქნება, ტექსტუალური ინტერპრეტაციის, რომელი თეორია შეესაბამება დემოკრატიას. ორიგინალიზმი უკითხავად შეესაბამება. მისგან განსხვავებით, არა-ორიგინალიზმი კი, ისეთ ნორმებს დააწესებს საზოგადოებისთვის, რომლებიც დემოკრატიულად არასდროს არ ყოფილა მიღებული. კონსტიტუციის ჭრილში, არაორიგინალიზმი დემოკრატიის პროცესს ზღუდავს, იმ კანონების აკრძალვით, რომელთა უკანონოდ გამოცხადება, „ჩვენ ადამიანებს“, არასდროს გვისურვია.[135]

ნორმატიული ინტერპრეტირების დროს, სკალია, არასდროს უყურებდა საკანონმდებლო ისტორიას. 2006 წლის საქმეში, „ზედნერი - აშშ-ს წინააღმდეგ“, ის შეუერთდა უმრავლესობას და დაეთანხმა სამუელ ალიტოს—ტექსტს- ერთი აბზაცის გარდა, რომელშიც ალიტო საკანონმდებლო ისტორიას ციტირებდა. ამ საქმის განსხვავებულ აზრში, სკალია აყალიბებდა, „საკანონმდებლო ისტორიის გამოყენება ნებისმიერი ნომრის ინტერპრეტაციისას არალეგიტიმური და არასწორია“.[136] სწორედ მისი აზრი იყო, შესაძლო განმაპირობებელი იმისა, რომ სხვა მოსამართლეებმა, შეამცირეს საკანოდებლო ისტორიის გამოყენება.[137] გრეგორი მეგსმა „საზოგადო ინტერესის სამართლის მიმოხილვაში“ 1995 წელს წერდა, რომ 1990ანი წლების დასაწყისში, საკანონმდებლო ისტორია, უზენაესი სასამართლოს საქმეების მხოლოდ ორმოც პროცენტში მოიხსენებოდა, რომლებშიც გამოყენებული იყო მხოლოდ ნორმატიული ინტერპრეტაციის საფუძვლად და არც ერთი საქმეში ამ ეპოქაში, არ იყო გამოყენებული საკანონმდებლო ისტორია, როგორც შედეგის მიზეზი. მეგსი ამბობდა,

მოსამართლე სკალიას თავზე დგომამ , ყველასთვის ვინც სენატის ანგარიშს, ან კონგრესის ჩანაწერს გადაშლის, აიძულა სასამართლოს დანარჩენი მოსამართლეები, მისულიყვნენ დასკვნამდე, რომ საკანონმდებლო ისტორიის ციტირება, არ იწვევს ნორმის ღირებულების გადაწონვას. სავარაუდოა, რომ სწორედ ამ მიზეზის გამო დრამატულად შემცირდა საქმეთა პროცენტულობა, სადაც მათი ციტირება ხდება. არავის უყვარს უსარგებლო ჩხუბი, მით უმეტეს მაშინ, როდესაც მათი ოპონენტი, მოსამართლე სკალიაა.[137]

სკალია საკუთარ თავს, ორიგინალისტი-ად აღწერდა, რაც ნიშნავდა, რომ ის უყურებდა ამერიკის შეერთებული შტატების კონსტიტუციას, ისე, როგორც იმ დროს, როცა მიღებულ იქნა. 2008 წელს, სკალიას მიხედვით „ნორმა არის იმ მნიშვნელობის, რასაც ის სიტყვები ნიშნავდა ხალხისთვის, ვინც მოახდინა უფლებების ბილის ან კონსტიტუციის რატიფიცირება“.[19] 2006 წელს, სანამ ჯორჯ ბუშის დანიშნულ ჯონ რობერტსს და სამუელ ალიტოს ცვლილების საშუალება ექნებოდათ, როსუმმა დაწერა, რომ სკალიამ წააგო და ვერ გადაიყვანა კონსერვატორი კოლეგები,ორიგინალიზმის გამოყენებაზე,[138] თუმცა რობერტსი და ალიტო, ახალგაზრდა მამაკაცები, ორიგინალისტური მიდგომით, პატივს სვემდნენ სკალიას, იმისთვის ბრძოლის გამო, რისიც სწამდა.[139] რობერტსის და ალიტოს დანიშვნის შემდგომ, მოსამართლე გორუში და კავანო, მათი სასამართლო ტემპერამენტით, მიჩნეულნი არიან ორიგინალისტებად, კავანო კი სკალიას ტრადიციული „ორიგინალიზმის ერთგულ მიმდევრად“ აღიქმება.[140][141]

2009 წლის საჯარო განხილვისას, მოსამართლე სტივენ ბრეიერმა ეჭვი შეიტანა სკალიას აზრებში და მიუთითა, რომ მათი მიზანი, ვინც მეთოთხმეტე შესწორება მიიღო, არ ყოფილა სკოლის სეგრეგაციის დასრულება. სკალიამ ამ არგუმენტს „ბრაუნის სისხლიანი მაისურის ქნევა" უწოდა და მიუთითა, რომ იგი მოსამართლე ჯონ მარშალ ჰარლანის განდეგილ განსხვავებულ აზრს დაეთანმებოდა, „პლესი - ფერგუსონის წინააღმდეგ“, საქმეში, რომელიც ბრაუნმა უარყო.[142]

სკალიას ორიგინალისტური მიდგომის გამო აკრიტიკებდნენ და ამბობდნენ, რომ იგი „ამით ფარავს რეალურ მიზნებს: „დააბრუნოს სასამართლოს საყრდენი გადაწყვეტილებები 1960-70 იანი წლებიდან“ რომლებიც გამოტანილ იქნა უარენის და ბურგერის სასამართლოების მიერ.[19] რალფ ნადერის მტკიცებით, სკალიას ორიგინალისტური ფილოსოფია კორპორაციების შემთხვევისთვის ნაკლოვანი იყო,რადგან ის ეთანხმებოდა მეთოთხმეტე შესწორების დროს მიჩნეულ აზრს, რომ კორპორაციებს უნდა ჰქონოდათ კონსტიტუციური უფლებები..[143] ნადერის აზრი, წინ უძღვოდა სასამართლოს გადაწყვეტილებას „მოქალაქეთა გაერთიანება - ფედერალური საარჩევნო კომისიის წინააღმდეგ“. სკალიამ მისი განსხვავებული აზრი დააფიქსირა, რომლის მიხედვითაც მას სჯეროდა, რომ ინდივიდთა ჯგუფი გაგებული უნდა ყოფილიყო, უფლებების ბილის დროინდელი განმარტებით. მისი არგუმენტი დაფუძნებული იყო, კორპორაციებისათვის, სიტყვის თავისუფლების გარანტორებისათვის, უფლებების ბილის დროინდელი , გამონაკლისად დაშვების ნაკლებობაზე.[144] ჯორჯ ვაშინგტონის უნივერსიტეტის ნაციონალური სამართლის ცენტრის პროფესორი თომას კოლბი, დაობდა, რომ პირველი შესწორების საქმეებში გამომდინარეობდა არა ორიგინალისტური, არამედ კონსერვატიული პოლიტიკური მიდგომებისგან.[145] სკალიამ მის კრიტიკოსებს უპასუხა, რომ მისი ორიგინალიზმს „მიუყვანიათ სანანებელ გადაწყვეტილებებამდე, როგორიცაა დროშის დაწვის კონსტიტუციურად ცნობა“, რომელიც სკალიას მიხედვით პირველი შესწორებით იყო დაცული.[19]

The Roberts Court (October 2010 – February 2016). Front row: Clarence Thomas, Antonin Scalia, John Roberts (Chief), Anthony Kennedy, Ruth Bader Ginsburg. Back row: Sonia Sotomayor, Stephen Breyer, Samuel Alito, Elena Kagan.

2009 წელს, უზენაეს სასამართლოში დაახლოებით მეოთხედი საუკუნის შემდეგ, სკალიამ დაახასიათა მისი გამარჯვებები, როგორც „ძალიან ცოტა“.[146]

Jewish Daily Forward-ში , 2009 წელს, ჯეი ჯეი გოლდბერგი აღწერდა სკალიას, როგორც "სასამართლოში კონსერვატორული უმრავლესობის ღუზას".[147][148] სკალია ხშირად დადიოდა სამართლის სკოლებში, სადაც საუბრობდა სამართალსა და დემოკრატიაზე.[124] იგი ყველაზე ხშირად ჩნდებოდა მხოლოდ ფეხზე მდგომთა ოთახებში.[149] მოსამართლე რუთ ბეიდერ გინზბურგი აღნიშნავდა, რომ „სკალია ძალიან კარგად ეწყობოდა სამართლის სტუდენტების თაობას... იმ სტუნდეტებს, რომლებმაც ... რომლებმაც „ფედერალისტი საზოგადოება“ შეაჩერეს".[150] ჯონ პოლ სტივენსი, რომელიც სკალიას პენსიაზე გასვლამდე მსახურობდა, საუბრობდა სკალიას გავლენებზე, „მან უზარმაზარი ცვლილება გამოიწვია. მათი ნაწილი კონსტრუქტიული, ნაწილი კი უიღბლო იყო“.[150] ცხრა მოსამართლეს შორის, სკალია ყველაზე ხშირად განიხილიებოდა სამართლებრივი მიმოხილვის სტატიებში.[149]

აცილების მოთხოვნები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
Two men in shirtsleeves work at a table, there are quantities of paper in front of them..
სკალია (მარჯვნივ) მუშაობს თავის წიგნზე ბრაიან გარნერთან ერთად.

„ელკ გროვის გაერთიანებული სკოლის რაიონი ნიუვდოვის წინააღმდეგ" (2004),რომელიც სასამართლოში ათეისტი მაიკლს ნიუდოვის მიერ იქნა შეტანილი,მოსარჩელის მტკიცებით სკოლაში ერთგულების ფიცის წარმოთქმა (რომელიც შედგებოდა ფრაზისგან „ღმერთის წინაშე“) არღვევდა მისი ქალიშვილის უფლებებს, რომელიც ასევე ათეისტი იყო. სკალამ ამ საქმეზე თვითაცილება დააყენა. საქმის მეცხრე ოლქის სააპელაციო სასამართლოში ნიუდოვის სასარგებლოდ დასრულების შემდეგ შემდეგ, სანამ ის უზენაეს სასამართლომდე მივიდოდა, სკალიამ კოლუმბუსის რაინდების ღონისძიებაზე, ფრედერიკსბურგ, ვირჯინიაში,განცხადება გააკეთა და თქვა, რომ ამ საქმის შედეგი იყო, მაგალითი იმისა, თუ როგორ ცდილობს სასამართლო, ღმერთი ჩამოაშოროს საზოგადოებრივ ცხოვრებას. საქმე, უზენაეს სასამართლოში გაასაჩივრა სკოლამ, ხოლო ნიუდოვმა სკალიას აცილება მოითხოვა, რომელსაც იგი უკომენტაროდ დათანხმდა.[151]

თუმცა საქმეში „ჩენი - ამერიკის შერთებული შტატების კოლუმბიის რაიონული სასამართლოს წინააღმდეგ“ (2005),სკალიამ აცილება არ დააკმაყოფილა. საქმეში განიხილებოდა, შეეძლო თუ არა ვიცე-პრეზიდენტ დიკ ჩენის ენერგეტიკის პოლიტიკის მრჩეველთა გუნდში, საიდუმლო წევრად დარჩენა.სკალიას აცილების მოთხოვნის მიზეზი, გახლდათ ის, რომ იგი დიკ ჩენისთან და კიდევ რამდენიმე პიროვნებასთან ერთად, იყო სანადიროდ წასული, როდესაც ერთად იმოგზაურეს Air Force Two -მდე. სკალიამ შეადგინა პალატის შიდა მოსაზრება რომელშიც აცხადებდა, რომ ჩენი იყო მისი დიდიხნის მეგობარი, რომელსაც უჩიოდნენ ოფიციალური თანამდებობის ფარგლებში და თუ მოსამართლეების აცილება მოხდებოდა და მოსამართლეები მხარედ მიიჩნეოდნენ, ყველა ისეთ საქმეში, სადაც ოფიციალური თანამდებობის ფარგლებში იქნებოდა დავა, უზენაესი სასამართლო შეწყვეტდა ფუნქციონირებას.სკალიას მითითებით არც თუ ისე რთულად წარმოსადგენია, რომ უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეს, შესაძლოა სხვა ხელისუფლების პირთან ჰქონდეს სოციალური ურთიერთობა, მან გაიხსენა, რომ უფროსმა მოსამართლემ ფრედ ვინსონმა ითამაშა პოკერი პრეზიდენტ ჰარი ტრუმანთან ერთად და მოსამართლე ბაირონ უაითი კი, გენერალურ პროკურორ რობერტ კენედისთან ერთად თხილამურებით სასრიალოდ იყო წასული. სკალიას განცხადებით, ნადირობის დროს, ჩენისთან მარტო არც ერთხელ არ დარჩენილა, ორს არ განუხილავს საქმე..[152] საქმის სასამართლოში განხილვის დროს, სკალია იყო უმრავლესობის მხარეს ხმათა რაოდენობით, 7-2-ზე, გადაწყვეტილებით ჩენის პოზიცია გამართლდა.[153] სკალიამ მოგვიანებით მისი აცილების უარყოფა აღწერა, როგორც „ყველაზე გმიერული საქციელი“, რადგან ამ საქმემ მას დიდი კრიტიკა მოუტანა.[154][155]

სააპელაციო სასამართლოს მეექვსე ოლქის მოსამართლე გილბერტ მერიტ უმც. მოითხოვა სკალიას აცილება, საქმეში „ ბუში - გორეს წინააღმდეგ“.[156] მოგვიანებით უალტერ სინო-არმსტრონგმა, წიგნში „სამართალი და ფილოსოფია“ დაწერა, რომ „თუ სკალია ბუშის სასარგებლოდ მისცემდა ხმას, მისი შვილები ამით ძალიან იხეირებდნენ. ეს სარგებელი, არსებითი იქნებოდა. შესაბამისად კანონი მოითხოვდა აცილებას.”.[157] რესპუბლიკელები, ასეთ აცილებებს პარტიზანულს უწოდებდნენ და ამბობდნენ, რომ მერიტი იყო გორესის ახლო მეგობარი და გორეს უზენაეს სასამართლოში წარმდგენის ახლო მეგობარი.[156]

სკალია იყო რომაელი კათოლიკე, მისი ვაჟი პოლი, კი მოძღვარი გახდა. სკალია დიდ მანძილს გადიოდა იმისათვის, რომ ისეთ რევლთან ყოფილიყო, რომლებთანაც მეტ რწმენით კავშირს გრძნობდა, რადგან ის ცვლილებები, ვატიკან II მოყვა, ის იმ მრევლის ნაწილი იყო, რომლებიც ტრიდენტინის ლათინურ მესას აღნიშნავდნენ ჩიკაგოსა და ვაშინგტონში,[158][159] ასევე პოლ მეექვსეს მესა-ს წმ. სიენას კატერინას ტაძარში Great Falls, Virginia-ში.[160] 2013 წელს ჯენიფერ სინიორთან, „The New York“ ჟურნალისთვის სტატიის ჩაწერისას, სკალიას კითხეს თუ აღწევდა მისი რწმენა ეშმაკამდე, რაზეც მან უპასუხა, „რა თქმა უნდა! დიახ, ის რეალური ადამიანია. ეს სტანდარტული კათოლიკური დოქტრინაა! ყველა კათოლიკეს სჯერა მისი“. როდესაც სკალიას ჰკითხეს, ჰქონდა თუ არა ეშმაკის არსებობის მტკიცებულებები, მან განაცხადა: „იცით, ის ცნობისმოყვარეა. სახარებაში, ეშმაკი ბევრნაირ ქმედებას ჩადის. ის ღორებს აიძულებს კლდიდან გადახტომას, ადამიანებს იპყრობს  ... ის ახლა ადამიანებს აჯერებს, რომ არც ის არსებობს და არც ღმერთი. ამ მხრივ ის ბევრად უფრო წარმატებულია.".[130] 2013 წელს, სხვა ინტერვიუში სკალიამ განაცხადა "იმისათვის, რომ კაპიტალიზმმა იმუშაოს, იარსებობს კარგმა და სტაბილურმა საზოგადოებამ, ტრადიციული, ქრისტიანული რწმენა, გადამწყვეტია".[161]

2006 წელს, ტაძრის დატოვებისას, სკალიას კითხეს, თუ გამოუწვევია, მის ტრადიციულ კათოლიკურ რწმენას, პრობლემები, მან კი პასუხი კითხვით გასცა „იცით რას ვეუბნები ასეთ ადამიანებს?“ და შემდგომ ჟესტით დაასრულა: ხელის შეკვრით, მისი ნიკაპქვეშ ამოდებით და თითების ტკაცუნით. ჟესტი, რომელიც ფოტოგრაფმა გადაიღო,„Boston Herald“ მიერ, შემდგომ უხამსოდ შეფასდა. სკალიამ რედაქტორს წერილით უპასუხა, სადაც წერდა, რომ უნდა შეეწყვიტა, ზედმეტად ბევრი „The Sopranos“ ეპიზოდების ყურება, რომ ეს ჟესტი მხოლოდ ძლიერი თავის არიდების საშუალება იყო. სხეულის ენის ექსპერტმა, როჯერ აქსტელმა, ამ ჟესტს უწოდა „საკმარისია, წადი“ და დასძინა, რომ „ეს საკმაოდ ძლიერი ჟესტი იყო“.[162] თეთრი სახლის კორესპონდენტთა ასოციაციის ვახშამზე , კომიკოსმა, სტივენ კოლბერტმა ამ ჟესტის პაროდია შეასრულა, მოსამართლის თანდასწრებით, კამერებმა აჩვენა, რომ კოლბერტის ბევრი სხვა ხუმრიბისგან განსხვავებით, ამ პაროდიაზე, სკალიას გაეცინა.[163][164]

1996 წლის საპრეზიდენტო არჩევნები

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რესპუბლიკური კონფერენციის თავმჯდომარის, ჯონ ბონერის განცხადებით, ის ცდილობდა დაერწმუნებინა სკალია, 1996 წელს, ვიცე პრეზიდენტობაზე კენჭი ეყარა,ბობ დოლესთან ერთად. ბონერის თქმით, სკალიამ წინადადების მოსმენის შემდგომ, მას დაახლოებით იგივე პასუხი გასცა, როგორიც ჩარლზ ევანზ ჰიუმ მსგავს შემოთავაზებაზე: „ჩემი პოზიციიდან გამომდინარე, შესაძლებლობა იმდენად მცირეა, რომ კომენტარის გაკეთება არ ღირს“. დოლმა მაინც ჩაწერა სკალია, მისი კანდიდატების სიაში, თუმცა საბოლოოდ ჯეკ კემპი არჩია.[165]

10 სექტემბერს, 1960 წელს, , სკალია დაქორწინდა მაურინ მაკკარტიზე, წმ. პიუს იქსის ეკლესიაში, იარმუთ, მასაჩუსეტსში.[166] მათ ერთმანეთი გაიცნეს, როდესაც სკალია ჰარვარდის სამართლის სკოლაში სწავლობდა მაურენი იყო დამამთავრებელი კურსის სტუნდენტი, რედკლიფის კოლეჯში; მან დაასრულა ინგლისური ენის ფაკულტეტი.[167]

სკალიებს, ჰყავდათ ხუთი ვაჟი და ოთხი ქალიშვილი.[168] მათი ორი ვაჟი, იუჯინ და ჯონ სკალიები, გახდნენ ადვოკატები,[169] იუჯინი შემდგომ გახდა შრომის მდივანი ტრამპის ადმინისტრაციაში.[170][171] პოლ სკალია გახდა კათოლიკე მოძღვარი, მეთიუ სკალიას ჰქონდა სამხედრო კარიერა, ხოლო კრისტოფერ სკალია გახდა მწერალი. ოთხივე სკალიას ქალიშვილს- კატერინას, ანას, მარგარეტსა და მერის- ჰყავთ ოჯახები. სკალიას თქმით, მაურინმა აღზარდა ცხრავე შვილი „ჩემგან ძალიან მცირე დახმარებით“ .[169] ოჯახი ცხოვრობდა მაკლინ, ვირჯინიაში, ვაშინგტონის გარეუბანში. [172]

სკალიას აკავშირებდა ახლო მეგობრობა, მოსამართლე რუთ ბეიდერ გინზბურგთან, რომელიც მიჩნეული იყო სასამართლოს ლიბერალური ფრთის წევრად. მეგობრები ერთად ესწრებოდნენ ოპერას და ერთად გამოჩნდნენ სცენაზე სუპერნუმერერიები ვაშინგტონის ნაციონალურ ოპერაში 1994 წლის „არიადნე ნაქსოსზე“.[120] გინზბურგი სკალიას კოლეგა იყო, დი.სი.-ს ოლქში, სკალიები და გინზბურგები, ახალი წლის ღამეს, ყოველწლიურ ვახშამს მართავდნენ.[173]

სკალია ასევე მეგობრობდა მოსამართლე ელენა კაგანთან, რომელიც ასევე მიიჩნეოდა სასამართლოს ლიბერალური ფრთის წარმომადგენლად. როდესაც, მოსამართლე დეივიდ სოუტერი პენსიაზე გავიდა, სკალიამ განუცხადა დეივიდ ექსელორდს, პრეზიდენტი ბარაკ ობამას მრჩეველს, რომ იმედოვნებდა მის შემცვლელად, ობამა კაგანს წამოაყენებდა. ობამამ, კანდიდატად სონია სოტომაიორი წამოაყენა, ხოლო ჯონ პოლ სტივენსის, პენსიაზე გასვლის შემდგომ, შემცვლელად კაგანი წამოაყენა.[174] როგორც არაჩვეულებრივმა მონადირემ, სკალიამ, მოსამართლე კაგანს, ნადირობა ასწავლა; მეგობრები ნადირობდნენ იხვებზე, ჩიტებზე, ირმებსა და ანტილოპებზე.[175][176]

გარდაცვალება და დაკრძალვა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალია 79 წლის ასაკში, ძილში გარდაიცვალა.[2] მისი სხეული იპოვეს მეორე დილით 2016 წლის 13 თებერვალს, მის ოთახში,[7] Cibolo Creek Ranch-ში შაფტერ, ტექსასში. ის წინა დღით მწყერზე სანადიროდ იყო წასული, ხოლო შემდგომ, რანჩოს მესაკუთრე, ჯონ პოინდექსტერთან, ერთად ივახშმა.[177][178] როდესაც პოინდექსტერმა სკალია გარდაცვლილი იპოვა, იგი დაუკავშირდა პრესიდიოს ოლქის შერიფის დეპარტამენტს აშშ-ს მარშალთა სამსახურის საკონტაქტო ინფორმაციის გასარკვევად, რათა მათთვის, გარდაცვალების შესახებ შეეტყობინებინა. პოინდექსტერს არ უნდოდა შერიფი დენი დომინგეზისთვის, გარდაცვალებულის ვინაობის გავლენა. დომინგეზმა ისინი ერთმანეთს დააკავშირა, რის შემდეგაც მარშალი და შერიფიმ რანჩოს ეწვივნენ, სადაც მათ ნახეს სკალიას სხეული. დომინგეზმა ოფისი გააფრთხილა, დაკავშირებოდნენ justice of the peace ეპისკოპოს ხუანიტას, თუმცა ის ქალაქიდან გამგზავრებული აღმოჩნდა.[179]

ოლქის მოსამართლე სინდერელა გევარამ სკალიას სიკვდილის მიზეზად გამოაცხადა, ბუნებრივი მოვლენა.[180] მას არ უნახავს სხეული, თუმცა ტექსასის კანონით, ეს სავალდებულო არ იყო, მოსამართლეს არც აუტოპსია მოუთხოვია.[7] ეპისკოპოსი, ისევე, როგორც დეივიდ ბიიბი, მშვიდობის მოსამართლე, საბოლოოდ არ დაეთანხმა სკალიაზე აუტოფსიის ჩაუტარებლობას.[7][181] გევარამ, რომელიც ტელეფონით გაესაუბრა სკალიას პირად ექიმს, განაცხადა, რომ ადმირალი ბრაიან მონაჰანის, სკალიას გულზე ჩივილები ჰქონდა, მაღალი წნევის ჩათვლით და გარდაცვალებამდე ცოტახნით ადრე, ექიმებმა ზედმეტად დასუსტებულად ჩათვალეს, მკლავის სახსარის ოპერაციის ჩატარება.[182][183] კრის ლუჟანის, სანსეთ დაკრძალვის ბიუროს, დირექტორის თქმით, სკალიას ოჯახმა, ასევე უარყო აუტოფსიის ჩატარება და იგი გადაყვანილ იქნა ელ პასოს დამკრძალავ ბიუროში, მის ფეარფაქს, ვირჯინიაში დაბრუნებამდე.[184]

სკალიას გარდაცვალების შემდგომ, მისი პანაშვიდი იმართებოდა, ამერიკის შეერთებული შტატების უზენაესი სასამართლოს, დიდ დარბაზში 2016 წლის 19 თებერვალს.[185] სკალიას შვილმა, მამაო პოლ სკალიამ, გამართა დაკრძალვა და იქადაგა 2016 წლის 20 თებერვალს, უმწიკვლო ცნების ნაციონალური აკლდამის ბაზილიკში, ვაშინგტონ D.C.-ში.[186] ობამას ადმინისტრაცია, წარმოდგენილი იყო დაკრძალვაზე, ვიცე პრეზიდენტის, ჯო ბაიდენის სახით; პრეზიდენტი ბარაკ ობამა დაკრძალვას არ დაესწრო.[187] სკალია დაკრძალეს კერძო სასაფლაოზე, Fairfax Memorial Parkში Fairfax, Virginiaში.[186]

ამერიკულ სპექტატორში, ადამ კარინგტონი აღნიშნავს:

2016 წლის თებერვალში, მისი გარდაცვალების შემდგომ, სკალიას გავლენა რა თქმა უნდა გრძელდება, სამი დეკადის, სასამართლო პრაქტიკიდან გამომდინარე. თუმცა ის დიდი შთაგონებაა, სხვა, ნაკლებად განხილვადი გზითაც. 2012 წელს, ის იყო წიგნის, „სამართლის კითხვა : სამართლებრივი ტექსტების ინტერპრეტაციის “ თანაავტორი ,ბრაიან გარნერთან ერთად. წიგნი განიხილავს კანონებისა და ნორმების დიდ ოდენობას და გვასწავლის, როგორ შეიძლება სამართლებრივი დოკუმენტების ინტერპრეტაცია ... მისი გამოცემიდან მხოლოდ შვიდი წლის შემდეგ, იგი ციტირებულ იქნა 1 000 სახელმწიფო და ფედერალურ საქმეში. მხოლოდ ამ გაზაფხულს, ნაშრომი, ნახსენები იქნა უზენაესი სასამართლოს 10 საქმეში..[188]

სკალიას მიერ ტექსტუალიზმისა და ორიგინალიზმის პოპულარიზაციამ, უმაღლეს სასამართლოში, ამერიკული სასამართლო მიდგომა ტექსტუალური ინტერპრეტაციისადმი სრულიად შეცვალა, ყურადღების უფრო დიდი ნაწილის სწორედ ტექსტზე დათმობით. ლიბერალმა, პოლიტიკურმა ფილოსოფოსმა რონალდ დვორკინმა თქვა, რომ სკალიას დამსახურებაა, რომ „ჩვენ ყველანი ორიგინალისტები ვართ.“ ამ მიზეზით, სკალია ხშირად აღწერილია, როგორც მეოცე საუკუნის, ყველაზე გავლენიანი იურისტი.[8]

დერიკ ვენგის ოპერა სკალია/გინზბურგი აღწერს სკალიასა და მოსამართლე რუთ ბადერ გინზბურგის მეგობრობას, რომლებსაც საზიარო ოპერის სიყვარული ჰქონდათ.[189][190][191][192] ოპერის პირველი წარდგენა, 2013 წელს სკალიასა და გინზბურგის დასწრებით, უზენაეს სასამართლოში გაიმართა,[193] ხოლო პრემიერა, ქესლტონის ფესტივალზე 2015 წელს შედგა, ,[194][195] რომელიც სკალიას გარდაცვალების შემდგომ 2015 წელს განახლდა,[196] ახალი ვერსიით კი, ნაციონალურ რადიოში გაჟღერდა 2020 წლის, 7 ნოემბერს.[197][198] სკალიამ და გინზბურგმა დაწერეს ლიბრეტოს წინასიტყვაობა,[199] გინზბურგმა კი, სკალიას გარდაცვალებასთან დაკავშირებულ სიტყვასა[200] და მისი წიგნის წინასიტყვაობაში „სკალია საუბრობს“ , მოახდინა პერის ციტირება. [201]

ჯონ სტრენდის სპექტაკლიორიგინალისტი გაიმართა ვაშინგტონში 2015 წელს; მას დადებითი შეფასებები მოყვა „New York Times“-ს მიერ. სპექტაკლი აღწერდა მოსამართლე სკალიას ურთიერთობას (გამოგონილ) ლიბერალ სასამართლოს მდივანთან, მათ კრიტიკას და საბოლოოდ მხარდაჭერას ერთმანეთისადმი. სპექტაკლს ქვეყნის-გარშემო ტური ჰქონდა ვაშინგტონ დი. სი.-დან პასადენას თეატრამდე.[202] სპექტაკლი უნდა გაშუქებულიყო, ტელეარხ „PBS”-ზე 2017 წელს.[203]

„NBC News”-ზე დაყრდნობით „ანტონი სკალიას, მის უზენაესი სასამართლოს ცხოვრებისდროინდელზე მეტი დიდება ერგო ორივე პოლიტიკური მხარისგან“ , გარდაცვალების შემდეგ.[204] სკალიასთან ერთად მოღვაწე, რვავე მოსამართლემ, მისი გარდაცვალების შემდგომ პატივის მიმგები სიტყვები წარმოსთქვეს. მოსამართლე კლარენს თომასმა თქვა, „მოსამართლე სკალია იყო კარგი ადამიანი; არაჩვეულებრივი მეუღლე, რომელსაც უყვარდა ცოლი და ოჯახი; ადამიანი ძლიერი რწმენით; ამაღლებული ინტელექტით; სამართლის გიგანტი; და ძვირფასი, ძვირფასი მეგობარი. ყოველ საქმეში, ის დებდა მაქსიმუმს, რომ სწორად განესაჯა ზოგადი პრინციპები და მცირე დეტალები. ... რთულად წარმოსადგენია სასამართლო ჩემი მეგობრის გარეშე. მე, ის უსაზღვროდ მომენატრება.“

ვიკიციტატა
„From our years together at the D.C. Circuit, we were best buddies. We disagreed now and then, but when I wrote for the [Supreme] Court and received a Scalia dissent, the opinion ultimately released was notably better than my initial circulation. Justice Scalia nailed all the weak spots—the "applesauce" and "argle bargle"—and gave me just what I needed to strengthen the majority opinion... It was my great good fortune to have known him as working colleague and treasured friend.[205]
President Trump presents Scalia's Medal of Freedom posthumously to his widow, Maureen.

2016 წლის მაისში, ჯორჯ მეისონის უნივერსიტეტმა სამართლის სკოლას დაარქვა "ანტონინ სკალიას სამართლის სკოლა" მას შემდეგ, რაც ანონიმურმა დონორმა 20 მილიონი დოლარი, ხოლო ჩარლზ კოხის ფონდმა , 10 მილიონი დოლარი შესწირეს უნივერსიტეტს, რათა სამართლის სკოლისთვის, სახელი სკალიას პატივსაცემად დაერქვათ.[206][207] განახლების ცერემონია გაიმართა 2016 წლის 6 ოქტომბერს და მას ესწრებოდნენ, უზენაესი სასამართლოს მოსამართლეები. ცერემონიაზე, მოსამართლე ელენა კაგანმა სკალიას უწოდა „ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი და უდიდესი უზენაესი სასამართლოს მოსამართლე.“[9]

2016 წლის ოქტომბერს იტალია-აშშ-ს ფონდმა გარდაცვალების შემდგომ დააჯილდოვა სკალია, ამერიკის ჯილდოთი. ცერემონია გაიმართა, იტალიის პარლამენტის წინ, რომში.[208]

2018 წელს, პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა დააკჯილდოვა სკალია საპრეზიდენტო თავისუფლების მედალით.[209][210]

ხმათა უმრავლესობით ბორდენი აშშ-ს წინააღმდეგ,მოსამართლე კაგანი, დაემოწმა სკალიას, სადაც წერდა „რა თქმა უნდა, სასამართლოს გაუკეთებია მსგავსი მითითება წარსულშიც, უდიდესი ავტორის მიერ გამოთქმული მოსაზრებისას.“ [211]

სასამართლო მემკვიდრეობა

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სკალიას გარდაცვალებამ - უზენაესი სასამართლოს მოსამართლის, მეორე გარდაცვალება, ბოლო სამოცი წლის განმავლობაში - [212]— თანაბარ მოსამართლეთა გადანაწილება გამოიწვია, 4 მიუკერძოებლად კონსერვატიული, ხოლო 4 მიუკერძოებლად ლიბერალური.[213][214] განუხილველი საქმეები, სკალიას გარდაცვალების შემდეგ, განიხილა დარჩენილმა რვა წევრმა.[215] ოთხი ოთხზე გადაწყვეტილება, იქნებოდა სამართლებრივი ჩიხი, შესაბამისად იერარქიულად ერთი საფეხურით ქვემდგომი სასამართლოს განაჩენი აღსრულდებოდა, თუმცა პრეცედენტი არ დამკვიდრდებოდა და შესაბამისად არც დარჩენილ მოსამართლეთა აზრები საქმის გარემოებებზე გამოქვეუნებული არ იქნებოდა.[215][216]

2012 წის ინტერვიუში სკალიამ განაცხადა, რომ ის ისურვებდა მის მემკვიდრედ ენახა მეშვიდე ოლქის, სააპელაციო სასამართლოს, მოსამართლე ფრანკ ჰ. ისთერბრიუკი.[217] 2016 წლის 16 მარტს, პრეზიდენტმა ბარაკ ობამამ, დემოკრატმა, დაასახელა მერიკ გარლანდი, კოლუმბიის რაიონული სააპელაციო სასამართლოს უფროსი მოსამართლე, რომ დაეკავებინა სკალიას ადგილი,[218] თუმცა რესპუბლიკელების მიერ კონტროლირებადმა სენატმა, უარყო გადაწყვეტილების მიღება ნომინაციაზე; 3 იანვარს, 2017 წელს, 114-ე კონგრესის ბოლოს ნომინაციას ვადა ამოეწურა.[219] 31 იანვარს, 2017 წელს რესპუბლიკელმა პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა დაასახელა ნეილ გორუში of the მეათე ოლქის სააპელაციო სასამართლოს მოსამართლე.[220] გორუში სენატმა დაამტკიცა, 2017 წლის 7 აპრილს.[221]

  1. Journalistic sources are divided as to whether Scalia died on the night of February 12, 2016 or on the morning of February 13, 2016.[2][3][4][5][6][7]
  1. Biography of Former Associate Justice Antonin Scalia. Supreme Court of the United States. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ივნისი 26, 2017. ციტირების თარიღი: იანვარი 11, 2022.
  2. 2.0 2.1 Liptak, Adam (February 13, 2016), "Justice Antonin Scalia, Who Led a Conservative Renaissance on the Supreme Court, Is Dead at 79", The New York Times, https://www.nytimes.com/2016/02/14/us/antonin-scalia-death.html. წაკითხვის თარიღი: February 13, 2016
  3. Hunt, Darren (February 13, 2016), Supreme Court Justice Scalia dies during hunting trip near Marfa, KVIA-TV, http://www.kvia.com/news/breaking-surpreme-court-justice-scalia-dies-during-hunting-trip-in-marfa/37981652. წაკითხვის თარიღი: February 13, 2016 დაარქივებული February 13, 2016[Date mismatch], საიტზე Wayback Machine.Category:Webarchive-ის თარგის შეტყობინებები
  4. Smith, David (February 13, 2016), "Antonin Scalia obituary: conservative supreme court justice dies aged 79", The Guardian, https://www.theguardian.com/us-news/2016/feb/13/antonin-scalia-dead-us-supreme-court-justice-obituary. წაკითხვის თარიღი: February 14, 2016
  5. Whitely, Jason (February 14, 2016). „Official: Scalia died of heart attack“. USA Today. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 14, 2016. ციტირების თარიღი: February 14, 2016.
  6. Bobic, Igor (February 14, 2016). „Antonin Scalia Died Of A Heart Attack: Report“. The Huffington Post. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 15, 2016. ციტირების თარიღი: February 14, 2016.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 Straub, Lana; Moravec, Eva Ruth; Horwitz, Sari; Markon, Jerry. The death of Antonin Scalia: Chaos, confusion and conflicting reports. The Washington Post (February 14, 2016). ციტირების თარიღი: February 14, 2016
  8. 8.0 8.1 Rosen, Jeffrey (February 15, 2016). „What Made Antonin Scalia Great“. The Atlantic. დაარქივებულია ორიგინალიდან — July 13, 2019. ციტირების თარიღი: July 24, 2019.
  9. 9.0 9.1 de Vogue, Ariane. (October 6, 2016) Antonin Scalia law school dedicated in Virginia. CNN. ციტირების თარიღი: October 7, 2016
  10. 10.0 10.1 10.2 Molotski, Irwin (June 18, 1986), "The Supreme Court: Man in the News; Judge with tenacity and charm: Antonin Scalia", The New York Times, https://www.nytimes.com/1986/06/18/us/the-supreme-court-man-in-the-news-judge-with-tenacity-and-charm-antonin-scalia.html. წაკითხვის თარიღი: January 12, 2010
  11. 11.0 11.1 Biskupic 2009, p. 11–15
  12. Talbot, Margaret (March 28, 2005), "Supreme confidence: The jurisprudence of Antonin Scalia", The New Yorker, https://www.newyorker.com/magazine/2005/03/28/supreme-confidence. წაკითხვის თარიღი: February 15, 2016
  13. „Antonin Scalia Fast Facts“. CNN. March 8, 2013. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 14, 2016. ციტირების თარიღი: February 14, 2016.
  14. Murphy 2014, p. 10.
  15. Barker, Kim (February 14, 2016). „In Queens, Antonin Scalia Took Pride in Melting Pot and Confrontation“. The New York Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 15, 2016. ციტირების თარიღი: February 15, 2016.
  16. Biskupic 2009, pp. 17–19.
  17. Biskupic 2009, p. 21.
  18. Marcus, Ruth (June 22, 1986), "Scalia tenacious after staking out a position", The Washington Post, https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/08/22/AR2007082200970.html. წაკითხვის თარიღი: January 12, 2010
  19. 19.0 19.1 19.2 19.3 19.4 19.5 "Justice Scalia on the record", CBS, August 24, 2008, http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/24/60minutes/main4040290.shtml. წაკითხვის თარიღი: January 13, 2010
  20. Wendell, Bryan. Before he served on the Supreme Court, Antonin Scalia was a Boy Scout (February 16, 2016). ციტირების თარიღი: February 18, 2016
  21. Staab 2006, pp. 3.
  22. Murphy 2014, pp. 22–27.
  23. 23.0 23.1 23.2 "Scalia Speaks in Ames, Scolds Aggressive Student", Harvard Law Record, December 7, 2006, http://media.www.hlrecord.org/media/storage/paper609/news/2006/12/07/News/Scalia.Speaks.In.Ames.Scolds.Aggressive.Student-2528117.shtml?sourcedomain=www.hlrecord.org&MIIHost=media.collegepublisher.com. წაკითხვის თარიღი: January 12, 2010
  24. 24.0 24.1 24.2 Fox, John, Biographies of the Robes: Antonin Gregory Scalia, PBS, https://www.pbs.org/wnet/supremecourt/future/robes_scalia.html. წაკითხვის თარიღი: January 12, 2010
  25. Biskupic 2009, p. 37–38.
  26. Biskupic 2009, p. 40.
  27. Biskupic 2009, pp. 49–53.
  28. Biskupic 2009, pp. 45–47.
  29. Biskupic 2009, pp. 63, 374.
  30. Staab 2006, pp. 13–14.
  31. 31.0 31.1 Shipp, E. R. (July 26, 1986), "Scalia's Midwestern colleagues cite his love of debate, poker, and piano", The New York Times, https://www.nytimes.com/1986/07/26/us/scalia-s-midwest-colleagues-cite-his-love-of-debate-poker-and-piano.html. წაკითხვის თარიღი: January 13, 2010
  32. Staab 2006, p. 19.
  33. Fine, Sean (January 13, 2017). „The untold story of how a young Antonin Scalia's 'gift to Canada' shaped our spy services“. The Globe and Mail. დაარქივებულია ორიგინალიდან — August 15, 2020. ციტირების თარიღი: January 13, 2017.
  34. Biskupic 2009, pp. 73–74.
  35. Biskupic 2009, p. 80.
  36. Taylor, Stuart (June 19, 1986), "Scalia's views, stylishly expressed, line up with Reagan's", The New York Times, https://www.nytimes.com/1986/06/19/us/scalia-s-views-stylishly-expressed-line-up-with-reagan-s.html. წაკითხვის თარიღი: January 13, 2010
  37. 37.0 37.1 37.2 Biskupic 2009, p. 104–09. ბორკი უზენაესი სასამართლოს მოსამართლობის კანდიდატად წარდგენილ იქნა ერთი წლის შემდეგ, თუმცა მას სენატმა მხარი არ დაუჭირა.
  38. Toobin 2008, p. 21.
  39. Wallison, Peter (2004), „Of loyalty, leaks, and the White House staff“, Wallison, Peter, Ronald Reagan: the power of conviction and the success of his Presidency, Basic Books, p. 151, ISBN 9780813390475
  40. Staab 2006, p. 24.
  41. Biskupic, Joan (December 22, 2008), "Timing and luck crucial for seat on high court", USA Today, https://www.usatoday.com/news/washington/judicial/2008-12-22-court_N.htm. წაკითხვის თარიღი: February 9, 2010
  42. Biskupic 2009, pp. 100, 109–10.
  43. Biskupic 2009, p. 109.
  44. Biskupic 2009, p. 121.
  45. Ring 2004, pp. 44–45.
  46. 46.0 46.1 46.2 Biskupic 2009, p. 136–38.
  47. Staab 2006, pp. 74–75.
  48. Staab 2006, p. 76.
  49. Staab 2006, pp. 78–79.
  50. Staab 2006, pp. 80–82.
  51. Biskupic 2009, pp. 328–29.
  52. Rossum 2006, pp. 84–85.
  53. 53.0 53.1 "Judge 'rejects Guantanamo rights'", BBC News, March 27, 2006, http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/4848834.stm. წაკითხვის თარიღი: January 29, 2010
  54. "U.S. justices cast doubt on tribunal", The New York Times, March 28, 2006, https://www.nytimes.com/2006/03/28/world/americas/28iht-scotus.html. წაკითხვის თარიღი: January 27, 2010
  55. Greenhouse, Linda (June 30, 2006b), "The ruling on tribunals; the overview; Justices, 5–3, broadly reject Bush plan to try detainees", The New York Times, https://www.nytimes.com/2006/06/30/washington/30hamdan.html. წაკითხვის თარიღი: January 27, 2010
  56. Rossum 2006, pp. 61–63.
  57. Mazzone, Jason (December 13, 2010), "Virginia v. Sebelius: Judge Hudson & Justice Scalia", Balkinization, http://balkin.blogspot.com/2010/12/criticism-of-judge-hudsons-opinion.html. წაკითხვის თარიღი: December 14, 2010
  58. Campos, Paul (June 24, 2012). „Scalia's scary thinking“. Salon. დაარქივებულია ორიგინალიდან — June 24, 2012. ციტირების თარიღი: June 24, 2012.
  59. Dorf, Michael (May 20, 2015), Is the Dormant Commerce Clause a 'Judicial Fraud'?, Justia, https://verdict.justia.com/2015/05/20/is-the-dormant-commerce-clause-a-judicial-fraud. წაკითხვის თარიღი: November 23, 2015
  60. Friedman, Richard D. (June 1991). „Putting the Dormancy Doctrine out of its misery“. Cardozo Law Review. Benjamin N. Cardozo School of Law. 12 (6): 1745–61. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 24, 2021. ციტირების თარიღი: November 8, 2021. Pdf via University of Michigan Law School Scholarship Repository. დაარქივებული March 8, 2016, საიტზე Wayback Machine.
  61. Scalia, Antonin, Comptroller of the Treasury of Maryland, petitioner v. Brian Wynne et ux., p. 33, https://www.supremecourt.gov/opinions/14pdf/13-485_o7jp.pdf. წაკითხვის თარიღი: June 27, 2017 დაარქივებული June 15, 2017[Date mismatch], საიტზე Wayback Machine.Category:Webarchive-ის თარგის შეტყობინებები
  62. Rossum 2006, pp. 110–12.
  63. Planned Parenthood v. Casey, „505 U.S. 833, 979 (Scalia, J., dissenting)“, United States Supreme Court, June 29, 1992, http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&vol=505&invol=833. წაკითხვის თარიღი: January 13, 2010
  64. Biskupic 2009, pp. 193–95.
  65. Ring 2004, p. 108.
  66. Ring 2004, p. 109.
  67. Ring 2004, pp. 137–38.
  68. Biskupic 2009, pp. 202–03.
  69. Stone, Geoffrey (April 20, 2007), "Our Faith-Based Justices", The Huffington Post, https://www.huffingtonpost.com/geoffrey-r-stone/our-faithbased-justices_b_46398.html. წაკითხვის თარიღი: February 18, 2020
  70. Biskupic 2009, pp. 203–04.
  71. Ring 2004, pp. 87–88.
  72. Ring 2004, pp. 56–57.
  73. Rossum 2006, pp. 159–60.
  74. Ring 2004, p. 194.
  75. Ring 2004, p. 195.
  76. Bowers v. Hardwick. Law.cornell.edu. ციტირების თარიღი: September 25, 2016
  77. Ring 2004, pp. 279–80.
  78. Tushnet 2005, p. 167–69.
  79. Ring 2004, pp. 280–81.
  80. Biskupic 2009, p. 283. There is no such clause in the Bill of Rights.
  81. Tushnet 2005, pp. 170–72.
  82. Biskupic 2009, pp. 225–27.
  83. ""Rep. Frank calls Scalia a 'homophobe' in interview"", ABC News, March 23, 2009, https://abcnews.go.com/Politics/wireStory?id=7154174. წაკითხვის თარიღი: February 18, 2010
  84. Dowd, Maureen (June 29, 2003), "Nino's Opéra Bouffe", The New York Times, https://www.nytimes.com/2003/06/29/opinion/29DOWD.html. წაკითხვის თარიღი: February 18, 2010
  85. "Justice Scalia's Majoritarian Theocracy", The New York Times, December 2, 2015, https://www.nytimes.com/2015/12/03/opinion/justice-scalias-majoritarian-theocracy.html. წაკითხვის თარიღი: February 5, 2017
  86. Puerile Posner (December 3, 2015). ციტირების თარიღი: January 29, 2020
  87. Posner's Unjustified Attack on Scalia (December 3, 2015). ციტირების თარიღი: January 29, 2020
  88. Segall, Eric. More on Justice Scalia: A Reply to Two Critics. ციტირების თარიღი: January 29, 2020
  89. Feeble Posner/Segall Response (December 7, 2015). ციტირების თარიღი: January 29, 2020
  90. Supreme Court of the United States. (June 26, 2013) Hollingsworth v. Perry, 570 U.S. ___. Supreme Court of the United States. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 5, 2019. ციტირების თარიღი: January 12, 2019
  91. 91.0 91.1 „United States v. Windsor“,. Retrieved June 26, 2013.
  92. Windsor, (Scalia, J., dissenting slip op.).
  93. Tim Grieve (June 26, 2013). „Scalia: 'High-Handed' Kennedy Has Declared Us 'Enemies of the Human Race'. National Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — September 13, 2015. ციტირების თარიღი: June 26, 2013.
    Tim Grieve (June 26, 2013). „Scalia's Blistering Dissent on DOMA“. The Atlantic. დაარქივებულია ორიგინალიდან — June 30, 2013. ციტირების თარიღი: June 26, 2013.
  94. Gerstein, Josh. (June 26, 2013) The DOMA decision ripple effect. Politico.com. ციტირების თარიღი: July 2, 2013
  95. Obergefell v. Hodges, No. 14-556, slip op. დაარქივებული October 2, 2019, საიტზე Wayback Machine. at 2 (U.S. June 26, 2015) (Scalia, J., dissenting).
  96. 96.0 96.1 Obergefell, slip op. დაარქივებული October 2, 2019, საიტზე Wayback Machine. at 4 (Scalia, J., dissenting).
  97. Obergefell, slip op. დაარქივებული October 2, 2019, საიტზე Wayback Machine. at 9, 8 n.22 (Scalia, J., dissenting).
  98. Ring 2004, p. 144.
  99. Brisbin, Richard (1998) Justice Antonin Scalia and the Conservative Revival. JHU Press, გვ. 488. ISBN 9780801860942. 
  100. Rossum 2006, pp. 192–93.
  101. Ring 2004, p. 148.
  102. Toobin 2008, p. 146.
  103. Rossum 2006, pp. 182–84.
  104. Biskupic 2009, p. 354.
  105. 105.0 105.1 Rossum 2006, p. 184–86.
  106. Scalia was joined by Justices Thomas, Souter, Breyer, and Ginsburg.
  107. Kyllo v. United States, 533 U.S. 27, United States Supreme Court, June 11, 2001, http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&vol=533&invol=27. წაკითხვის თარიღი: January 24, 2010
  108. Rossum 2006, p. 175.
  109. Tushnet 2005, pp. 140–42.
  110. Rossum 2006, p. 2.
  111. 111.0 111.1 111.2 Biskupic 2009, p. 135–36.
  112. Biskupic 2009, p. 347–51.
  113. Posner, Richard (August 27, 2008), "In defense of looseness", The New Republic, https://newrepublic.com/article/62124/defense-looseness. წაკითხვის თარიღი: February 13, 2014
  114. McArdle, Elaine (October 3, 2008), In inaugural Vaughan Lecture, Scalia defends the "methodology of originalism", Harvard Law School, http://www.law.harvard.edu/news/spotlight/constitutional-law/scalia-vaughan-lecture.html. წაკითხვის თარიღი: January 14, 2010
  115. „How Scalia Kept the Little Guys Out of Court“. Bloomberg.com. February 16, 2016. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 2, 2017. ციტირების თარიღი: January 30, 2017 – წარმოდგენილია www.bloomberg.com-ის მიერ.
  116. Paul Barrett, "Justice for the Big Guys," Bloomberg News Weekly, February 15, 2016, p. 13.
  117. Biskupic 2009, p. 243.
  118. "Justice Scalia on the record", CBS News, September 14, 2007, http://www.cbsnews.com/stories/2008/04/24/60minutes/main4040290_page3.shtml?tag=contentMain;contentBody. წაკითხვის თარიღი: January 31, 2010
  119. "A Conversation with Justice Antonin Scalia", Charlie Rose, June 20, 2008, http://www.charlierose.com/view/interview/9141. წაკითხვის თარიღი: January 31, 2010 დაარქივებული July 5, 2009[Date mismatch], საიტზე Wayback Machine.Category:Webarchive-ის თარგის შეტყობინებები
  120. 120.0 120.1 120.2 Biskupic 2009, p. 304–05.
  121. Liptak, Adam (December 31, 2005), "So, guy walks up to a bar and Scalia says ...", The New York Times, https://www.nytimes.com/2005/12/31/politics/31mirth.html. წაკითხვის თარიღი: January 30, 2010
  122. 122.0 122.1 Biskupic 2009, p. 307–08.
  123. Lithwick, Dahlia (January 15, 2003), "Scalia hogs the ball", Slate, http://www.slate.com/id/2077031/. წაკითხვის თარიღი: September 8, 2011
  124. 124.0 124.1 124.2 Staab 2006, p. 27.
  125. Ring 2004, p. xi.
  126. Clarke, Conor (July 5, 2006), "How Scalia lost his mojo", Slate, http://www.slate.com/id/2145069/. წაკითხვის თარიღი: January 30, 2010
  127. Tushnet 2005, pp. 64–65.
  128. Biskupic 2009, p. 132.
  129. Ward, Artemus (February 2007). „Book review: The Political Thought of Justice Antonin Scalia: A Hamiltonian of the Supreme Court by James B. Stabb“. Law & Politics Book Review. American Political Science Association. 17 (2): 96–100. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 23, 2016. ციტირების თარიღი: February 14, 2016.
  130. 130.0 130.1 Senior, Jennifer (October 14, 2013), "In conversation: Antonin Scalia", New York: 26, https://nymag.com/news/features/antonin-scalia-2013-10/index3.html. წაკითხვის თარიღი: February 18, 2020
  131. Rossum, Ralph, The textualist jurisprudence of Justice Scalia, Claremont McKenna College, http://www.claremontmckenna.edu/salvatori/publications/RARScalia.asp. წაკითხვის თარიღი: January 14, 2010 დაარქივებული January 25, 2010[Date mismatch], საიტზე Wayback Machine.Category:Webarchive-ის თარგის შეტყობინებები
  132. Thompson v. Oklahoma, 487 U.S. 815, 865 (Scalia, J., dissenting), United States Supreme Court, June 29, 1988, http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?navby=CASE&court=US&vol=487&page=815. წაკითხვის თარიღი: January 13, 2010
  133. Greenhouse, Linda (May 31, 1990), "Washington talk: High Court still groping to define due process", The New York Times, https://www.nytimes.com/1990/05/31/us/washington-talk-high-court-still-groping-to-define-due-process.html. წაკითხვის თარიღი: February 12, 2010
  134. Talbot, Margaret (March 28, 2005), "Supreme confidence: The jurisprudence of Antonin Scalia", The New Yorker, https://www.newyorker.com/magazine/2005/03/28/supreme-confidence. წაკითხვის თარიღი: February 12, 2010
  135. Reading Law: The Interpretation of Legal Texts დაარქივებული April 7, 2019, საიტზე Wayback Machine. pp. 87–88
  136. Greenhouse, Linda (June 6, 2006a), "Court to weigh race as factor in school rolls", The New York Times, https://www.nytimes.com/2006/06/06/washington/06scotus.html. წაკითხვის თარიღი: January 13, 2010
  137. 137.0 137.1 Rossum 2006, p. 44.
  138. Rossum 2006, p. 198.
  139. Biskupic 2009, p. 275.
  140. Alana Abramson. "President Trump Names New Supreme Court Justice". Time. July 10, 2018. [1] დაარქივებული July 17, 2018, საიტზე Wayback Machine. .
  141. Brian Bennett. "Trump's Justice". Time. July 23, 2018, p. 22. [2] დაარქივებული July 16, 2018, საიტზე Wayback Machine. .
  142. Liptak, Adam (November 9, 2009), "Sidebar: From 19th Century view, desegregation is a test", The New York Times, https://www.nytimes.com/2009/11/10/us/10bar.html. წაკითხვის თარიღი: February 12, 2010
  143. Nader, Ralph; Weissman, Robert (November 13, 2008), Letter to the Editor: Ralph Nader on Scalia's "originalism", Harvard Law Record, http://hlrecord.org/?p=11026. წაკითხვის თარიღი: April 29, 2014
  144. Citizens United v. Federal Election Commission (Scalia, J., concurring), United States Supreme Court, January 21, 2010, http://caselaw.lp.findlaw.com/scripts/getcase.pl?court=US&navby=case&vol=000&invol=08-205#concurrence2. წაკითხვის თარიღი: January 27, 2010
  145. Biskupic 2009, p. 208.
  146. Biskupic 2009, p. 363.
  147. Goldberg, J.J. (October 23, 2009), "Antonin Scalia's uncivil religion", The Jewish Daily Forward, http://www.forward.com/articles/116767/. წაკითხვის თარიღი: February 12, 2010
  148. Book Page – Tabbed. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 8, 2020. ციტირების თარიღი: იანვარი 11, 2022.
  149. 149.0 149.1 Biskupic 2009, p. 276.
  150. 150.0 150.1 Biskupic 2009, p. 362.
  151. Greenhouse, Linda (October 14, 2003), "Justices take case on Pledge of Allegiance's reference to God", The New York Times, https://www.nytimes.com/2003/10/14/national/14CND-SCOTUS.html. წაკითხვის თარიღი: January 29, 2010
  152. Janofsky, Michael (March 19, 2004), "Scalia refuses to take himself off Cheney case", The New York Times, https://www.nytimes.com/2004/03/19/us/scalia-refusing-to-take-himself-off-cheney-case.html. წაკითხვის თარიღი: January 29, 2010
  153. Greenhouse, Linda (June 25, 2004), "Justices' ruling postpones resolution of Cheney case", The New York Times, https://www.nytimes.com/2004/06/25/us/justices-ruling-postpones-resolution-of-cheney-case.html. წაკითხვის თარიღი: January 29, 2010
  154. „Scalia Defends Involvement in Cheney Case“. The Washington Post. AP. April 13, 2006. დაარქივებულია ორიგინალიდან — November 13, 2016. ციტირების თარიღი: August 24, 2017.
  155. Senior, Jennifer (October 6, 2013). „In Conversation: Antonin Scalia“. NYMag.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — December 22, 2019. ციტირების თარიღი: February 18, 2020.
  156. 156.0 156.1 Sinnot-Armstrong, Walter (2002). „Recusal and Bush v. Gore“ (PDF). Law and Philosophy. Kluwer Academic Publishers. 21 (2): 221. ISSN 1573-0522. დაარქივებულია (PDF) ორიგინალიდან — February 4, 2021. ციტირების თარიღი: July 14, 2019. მითითებულია ერთზე მეტი |archiveurl= და |archive-url= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |archivedate= და |archive-date= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |accessdate= და |access-date= (დახმარება)
  157. Sinnot-Armstrong, Walter (2002). „Recusal and Bush v. Gore“ (PDF). Law and Philosophy. Kluwer Academic Publishers. 21 (2): 201, 238. ISSN 1573-0522. დაარქივებულია (PDF) ორიგინალიდან — February 4, 2021. ციტირების თარიღი: July 14, 2019. მითითებულია ერთზე მეტი |archiveurl= და |archive-url= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |archivedate= და |archive-date= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |accessdate= და |access-date= (დახმარება)
  158. Biskupic 2009, p. 185.
  159. Collins, Katie. (October 27, 2010) Parish Profile: Great Falls St. Catherine of Siena. Arlington Catholic Herald. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 22, 2016. ციტირების თარიღი: იანვარი 11, 2022.
  160. Havill, Adrian (November 18, 2002). The Spy Who Stayed Out in the Cold: The Secret Life of FBI Double Agent Robert Hanssen. Macmillan, გვ. 120. ISBN 9780312986292. 
  161. Slevin, Jeremy (September 11, 2013). „Elizabeth Warren slams "pro-corporate" Supremes“. NOW with Alex Wagner. MSNBC. დაარქივებულია ორიგინალიდან — April 16, 2014. ციტირების თარიღი: November 18, 2013.
  162. Brand, Madeline (March 30, 2006). „Justice Scalia's under-the-chin gesture“. Roger Axtell (guest). NPR. დაარქივებულია ორიგინალიდან — October 21, 2013. ციტირების თარიღი: November 18, 2013.
  163. Patterson, Tray. (May 2, 2006) Dinner Theater: Why Stephen Colbert didn't bomb in D.C..
  164. „Stephen's Tribute To Antonin Scalia“. The Late Show with Stephen Colbert. February 15, 2016. CBS. დაარქივებულია ორიგინალიდან — May 10, 2016. ციტირების თარიღი: May 8, 2016.
  165. Boehner, John. „The Time I Tried To Persuade Antonin Scalia To Run For Vice President“. Independent Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 18, 2016. ციტირების თარიღი: February 16, 2016.
  166. Driscoll, Sean F. (February 14, 2016). „Scalia wed on Cape in 1960“. The Cape Cod Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 16, 2016. ციტირების თარიღი: February 15, 2016.
  167. Biskupic 2009, pp. 30–31.
  168. Biskupic 2009, p. 361.
  169. 169.0 169.1 Melissa Chan. Antonin Scalia: Growing Up With The Supreme Court Justice. Time.com. ციტირების თარიღი: February 19, 2016
  170. Senate confirms Eugene Scalia as labor secretary, succeeding Alex Acosta who resigned in July amid outcry over Epstein plea deal (September 26, 2019). ციტირების თარიღი: September 26, 2019
  171. Senate Confirms Eugene Scalia as Labor Secretary. The Wall Street Journal (September 26, 2019). ციტირების თარიღი: September 26, 2019
  172. Biskupic 2009, p. 211.
  173. Biskupic 2009, p. 88.
  174. Commentator, David Axelrod, CNN Senior Political. (February 14, 2016) David Axelrod: A surprise request from Justice Scalia. ციტირების თარიღი: June 15, 2020
  175. Schwartz, Allan B.. (March 8, 2019) Medical mystery: Could Supreme Court justice's death have been prevented?. The Philadelphia Inquirer. ციტირების თარიღი: May 23, 2019
  176. Abramson, Ben; Bacon, John (February 14, 2016). „Cibolo Creek Ranch: Wildlife, movie sets, luxury“. USA Today. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 14, 2016. ციტირების თარიღი: February 14, 2016.
  177. Berman, Mark; Markon, Jerry (February 17, 2016), "Why Justice Scalia was staying for free at a Texas resort", The Washington Post, https://www.washingtonpost.com/news/post-nation/wp/2016/02/17/justice-scalias-death-and-questions-about-who-pays-for-supreme-court-justices-to-visit-remote-resorts/. წაკითხვის თარიღი: September 20, 2019
  178. Presidio County Sheriff's Office Report on Justice Antonin Scalia's death. (February 23, 2016). ციტირების თარიღი: September 20, 2019
  179. Texas judge disclosed details about Scalia's health en-US (February 15, 2016). ციტირების თარიღი: September 20, 2019
  180. Michael, Tom (February 14, 2016). „The Trials Of Pronouncing Antonin Scalia Dead In West Texas“. NPR. დაარქივებულია ორიგინალიდან — September 20, 2019. ციტირების თარიღი: September 20, 2019.
  181. Hananel, Sam; Warren, David (February 15, 2016). „Texas Judge Disclosed Details About Scalia's Health“. Associated Press. დაარქივებულია ორიგინალიდან — September 20, 2019. ციტირების თარიღი: September 20, 2019.
  182. Warren, Brian (February 23, 2016). „Scalia suffered from many health problems“. Associated Press. დაარქივებულია ორიგინალიდან — September 20, 2019. ციტირების თარიღი: September 20, 2019.
  183. Hennessy-Fiske, Molly (February 14, 2016). „Scalia's last moments on a Texas ranch – quail hunting to being found in 'perfect repose'. Los Angeles Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 18, 2016. ციტირების თარიღი: September 20, 2019.
  184. Chappell, Bill (February 19, 2016). „Antonin Scalia Lies In Repose As Mourners Pay Respects At Supreme Court“. National Public Radio. დაარქივებულია ორიგინალიდან — October 5, 2020. ციტირების თარიღი: September 25, 2020.
  185. 186.0 186.1 Phelps, Jordyn (February 20, 2016). „Thousands Attend Funeral Mass for Late Supreme Court Justice Antonin Scalia“. ABC News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — May 28, 2016. ციტირების თარიღი: May 24, 2016.
  186. Hurley, Lawrence (February 20, 2016). „Obama, justices pay respects to Scalia“. Reuters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — May 5, 2019. ციტირების თარიღი: May 23, 2019 – წარმოდგენილია www.reuters.com-ის მიერ.
  187. Reading Law: Justice Scalia's Other Legacy | The American Spectator | Politics Is Too Important To Be Taken Seriously.. ციტირების თარიღი: July 16, 2019
  188. Rubenstein, David. (July 17, 2020) Justice Ginsburg Explains the 'Scalia/Ginsburg' Opera. ციტირების თარიღი: November 1, 2020
  189. Edgers, Geoff (July 8, 2015). „From 'rage aria' to 'lovely duet,' opera does justice to court, Ginsburg says“. The Washington Post (ინგლისური). ISSN 0190-8286. დაარქივებულია ორიგინალიდან — November 4, 2020. ციტირების თარიღი: October 15, 2020.
  190. Dohony, Erin. OperaDelaware presents 'Trial by Jury' and 'Scalia/Ginsburg'. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 17, 2020. ციტირების თარიღი: იანვარი 11, 2022.
  191. Apel, Susan B.. (October 2, 2018) Opera Preview: 'Scalia/Ginsburg'—Mining (and Minding) the Political Gap. ციტირების თარიღი: April 1, 2019
  192. „Scalia V. Ginsburg: Supreme Court Sparring, Put To Music“. NPR.org (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — January 8, 2020. ციტირების თარიღი: November 1, 2020.
  193. Heil, Emily. 'Scalia/Ginsburg' opera draws VIPs of the legal world“. The Washington Post (ინგლისური). ISSN 0190-8286. დაარქივებულია ორიგინალიდან — December 23, 2015. ციტირების თარიღი: November 1, 2020.
  194. Gallagher, Nicholas M.. (August 6, 2015) Opera Dicta en-US. ციტირების თარიღი: November 1, 2020
  195. Composing the Law: An Interview with Derrick Wang, Creator of the Scalia/Ginsburg Opera en. ციტირების თარიღი: November 1, 2020
  196. OD Radio broadcasts | Trial by Jury & Scalia/Ginsburg en-US. ციტირების თარიღი: November 1, 2020
  197. Dobrin, Peter. (September 22, 2020) Philadelphia's opera community pours its love for Ruth Bader Ginsburg. ციტირების თარიღი: October 15, 2020
  198. Scalia, Antonin; Ginsburg, Ruth Bader (2015). „Prefaces to Scalia/Ginsburg: A (Gentle) Parody of Operatic Proportions“. The Columbia Journal of Law & the Arts (ინგლისური). 38 (2): 237. doi:10.7916/jla.v38i2.2118. ISSN 2161-9271. დაარქივებულია ორიგინალიდან — November 5, 2020. ციტირების თარიღი: November 1, 2020.
  199. Read Justice Ginsburg's Touching Tribute to Scalia: 'We Were Best Buddies' en. ციტირების თარიღი: November 1, 2020
  200. Scalia, Antonin (2017). Scalia Speaks: Reflections on Law, Faith, and Life Well Lived, Scalia, Christopher J.; Whelan, Edward, 1st, New York: Crown Publishing Group, გვ. x-xi. ISBN 978-0-525-57332-6. OCLC 993996596. 
  201. Adam Liptak. "The Originalist, a new play." The New York Times, March 11, 2015. [3] დაარქივებული July 4, 2017, საიტზე Wayback Machine. .
  202. Ryan McPhee. Playbill announcement. "Arena Stage's The Originalist Will Air on PBS' Theater Close-up". March 6, 2017. [4] დაარქივებული March 22, 2017, საიტზე Wayback Machine. .
  203. Tributes Pour in for Justice Scalia From Both Sides of Aisle. ციტირების თარიღი: May 23, 2019
  204. comment, 2016 / Leave a. (February 16, 2016) 8 Tributes From Scalia's Colleagues. ციტირების თარიღი: May 23, 2019
  205. Svrluga, Susan (March 31, 2016). „George Mason law school to be renamed the Antonin Scalia School of Law“. The Washington Post (ინგლისური). ISSN 0190-8286. დაარქივებულია ორიგინალიდან — September 10, 2016. ციტირების თარიღი: April 1, 2016.
  206. Svrluga, Susan. (May 17, 2016) It's official: George Mason's law school is named in honor of Antonin Scalia. The Washington Post. ციტირების თარიღი: October 7, 2016
  207. „Premio America – Edizione 2016“. Italy-USA Foundation. October 6, 2016. დაარქივებულია ორიგინალიდან — October 10, 2016. ციტირების თარიღი: October 9, 2016.
  208. Stracqualursi, Veronica (November 10, 2018). „Trump to award Medal of Freedom to Elvis, Babe Ruth, among others“. CNN. დაარქივებულია ორიგინალიდან — November 11, 2018. ციტირების თარიღი: November 11, 2018.
  209. 'Very busy': Trump jests about Scalia widow at Medal of Freedom event for having 9 kids. ციტირების თარიღი: January 3, 2019
  210. https://www.supremecourt.gov/opinions/20pdf/19-5410_8nj9.pdf დაარქივებული June 10, 2021, საიტზე Wayback Machine. Page 10
  211. Gresko, Jessica (February 14, 2016). „Scalia's death in office a rarity for modern Supreme Court“. Associated Press. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 16, 2016. ციტირების თარიღი: February 15, 2016.
  212. „Scalia's death shifts balance of high court, creates major election issue“. Los Angeles Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 14, 2016. ციტირების თარიღი: February 14, 2016.
  213. Chon, Gina (February 14, 2016), „Antonin Scalia's death challenges U.S. leadership.“, Reuters, დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 16, 2016, ციტირების თარიღი: February 14, 2016
  214. 215.0 215.1 Goldstein, Tom (February 13, 2016). „What happens to this Term's close cases? (Updated)“. SCOTUSblog. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 17, 2016. ციტირების თარიღი: February 18, 2016.
  215. Farias, Cristian (February 14, 2016). „Justice Scalia Left Undecided High-Stakes Cases That Could Change The Nation“. The Huffington Post. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 16, 2016. ციტირების თარიღი: February 18, 2016.
  216. „Scalia Once Suggested a Name for His Successor“. C-SPAN. დაარქივებულია ორიგინალიდან — თებერვალი 24, 2016. ციტირების თარიღი: February 19, 2016.
  217. Shear, Michael D.; Harris, Gardiner (March 16, 2016). „Obama Chooses Merrick Garland for Supreme Court“. The New York Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — March 16, 2016. ციტირების თარიღი: March 16, 2016.
  218. Bravin, Jess (January 3, 2017). „President Obama's Supreme Court Nomination of Merrick Garland expires“. The Wall Street Journal. დაარქივებულია ორიგინალიდან — March 10, 2017. ციტირების თარიღი: January 3, 2017.
  219. Hirschfeld Davis, Julie; Landler, Mark (January 31, 2017). „Trump Nominates Neil Gorsuch to the Supreme Court“. The New York Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 1, 2017. ციტირების თარიღი: January 31, 2017.
  220. Liptak, Adam; Flegenheimer, Matt (April 7, 2017). „Neil Gorsuch Confirmed by Senate as Supreme Court Justice“. The New York Times. დაარქივებულია ორიგინალიდან — April 29, 2019. ციტირების თარიღი: April 8, 2017.

რესურსები ინტერნეტში

[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]