ანასტასია ბიცენკო

ანასტასია ბიცენკო
დაბადების თარიღი	29 ოქტომბერი, 1875(1875-10-29)
დაბადების ადგილი	ბახმუტის მაზრა, Oleksandrivka, რუსეთის იმპერია
გარდაცვალების თარიღი	16 ივნისი, 1938(1938-06-16) (62 წლის)
გარდაცვალების ადგილი	Kommunarka shooting ground
მოქალაქეობა	რუსეთის იმპერია  სსრკ
ანასტასია ბიცენკო ვიკისაწყობში

ანასტასია ალექსის ასული ბიცენკო (რუს. Анастаси́я Алексе́евна Бице́нко, დ. 29 ოქტომბერი, 1875, სოფელი ალექსანდროვკა, ეკატერინოსლავის პროვინცია, რუსეთის იმპერია — გ. 16 ივნისი, 1938 — რუსეთის რევოლუციური მოძრაობის აქტივისტი, გამოჩენილი სოციალისტური რევოლუციონერი.

ბიოგრაფია

ანასტასია ბიცენკო დაიბადა ეკატერინოსლავის პროვინციის ბახმუტის რაიონის სოფელ ალექსანდროვკაში, გლეხის ოჯახში. იგი 1884 წელს შევიდა და 1892 წელს დაამთავრა პირველი ბახმუტის გოგონათა გიმნაზია. სწავლობდა მოსკოვის აღმზრდელთა და მასწავლებელთა საზოგადოების პედაგოგიურ კურსებზე. იგი დაქორწინდა სარატოველ ვაჭარზე, რომელიც მოგვიანებით მიატოვა.

1901 წელს ანასტასია ბიცენკო გადაასახლეს სარატოვში.

მარია სპირიდონოვა, მარია შკოლნიკი, ანასტასია ბიცენკო, ალექსანდრა იზმაილოვიჩი, რევეკა ფიალკა და ლიდია იეზერსკაია ციმბირის ციხეში.

1902 წელს შეუერთდა სოციალისტურ-რევოლუციურ პარტიას (PSR), რომლის რიგებშიც გაიკეთა კარიერა: 1902-1903 წლებში იყო PSR კომიტეტის წევრი სმოლენსკში, 1903-1904 წლებში — პეტერბურგში და 1905 წელს — მოსკოვში. 1905 წელს ანასტასია გახდა PSR საბრძოლო ორგანიზაციის „მფრინავი რაზმის“ წევრი. 22 ნოემბერს, პეტრე სტოლიპინის სახლში, ანასტასია ბიცენკომ ესროლა გენერალ-ადიუტანტ ვიქტორ სახაროვს. 1906 წლის 3 მარტს სასამართლომ მას სიკვდილით დასჯა მიუსაჯა, რომელიც მოგვიანებით სამუდამო პატიმრობით შეუცვალა. მან სასჯელი მოიხადა ნერჩინსკის ქალთა სასჯელაღსრულების ბანაკში.

1917 წლის მარტში თებერვლის რევოლუციის შედეგად იგი გაათავისუფლეს. გათავისუფლების შემდეგ ხელმძღვანელობდა საგანმანათლებლო კომისიას ჩიტას მუშათა და ჯარისკაცთა დეპუტატთა საბჭოში. მაის-ივნისის თვეში იგი იყო ტრანსბაიკალის რეგიონის სოციალისტ-რევოლუციონერთა მე-3 კონგრესის დელეგატი, აირჩიეს კონგრესის პრეზიდიუმში, წარადგინეს ცენტრალურ კომიტეტში, მაგრამ უარი განაცხადა (მიზეზების დასახელების გარეშე). იგი შეუერთდა სოციალისტ-რევოლუციონერ ინტერნაციონალისტებს. მოსკოვში, ოქტომბრის მოვლენების დროს, იგი მოქმედებდა ქალაქის ქუჩებში, როგორც საოლქო სამხედრო რევოლუციური კომიტეტის შემადგენლობის წევრი. ნოემბერში, დამფუძნებელ ყრილობაზე აირჩიეს მემარცხენე სოციალისტ-რევოლუციონერთა პარტიის (PLSR) ცენტრალური კომიტეტის წევრად. ანასტასია ბიცენკო იყო ჟურნალ „ჩვენი გზის“ (მემარცხენე სოციალისტი რევოლუციონერების ბეჭდვითი ორგანო) სარედაქციო კომიტეტის წევრი. მან მონაწილეობა მიიღო დამფუძნებელი კრების წევრობის არჩევნებში, მაგრამ წარუმატებელად.

ანასტასია ბიცენკო სტალინის ციხეში, ფოტო გამოძიების საქმიდან.

1917 წლის ნოემბრიდან 1918 წლის მარტამდე ბიცენკო იყო საბჭოთა დელეგაციის წევრი ბრესტ-ლიტოვსკის სამშვიდობო მოლაპარაკებებზე, სადაც დატოვა შთაბეჭდილება — „ჩუმი“ ადამიანის[1]. 1918 წელს იგი აირჩიეს სრულიად რუსეთის ცენტრალურ აღმასრულებელ კომიტეტში, ხოლო მარტ-ივნისის თვეში — მოსკოვისა და მოსკოვის რეგიონის სახალხო კომისართა საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილედ. იყო მოსკოვის საბჭოს პრეზიდიუმის და მოსკოვის საოლქო საბჭოს აღმასრულებელი კომიტეტის წევრი. იგი თანამშრომლობდა PLRSR-ის ცენტრალურ ბეჭდურ ორგანოსთან, „ზნამია ტრუდასთან“. კითხულობდა ლექციებს საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის ცენტრალური კომიტეტის პროპაგანდის სკოლაში. აპრილში, PLSR-ის მე-2 კონგრესზე, მან მხარი დაუჭირა ბოლშევიკებთან თანამშრომლობას. სექტემბერში, „ვოლია ტრუდას“ პლატფორმის მხარდამჭერთა I ყრილობაზე, იგი აირჩიეს რევოლუციური კომუნიზმის პარტიის ცენტრალური კომიტეტის წევრად, ხოლო ნოემბერში მიიღეს საბჭოთა კავშირის კომუნისტურ პარტიაში, იაკობ სვერდლოვის რეკომენდაციით.

მემარჯვენე სოციალისტ-რევოლუციონერთა სასამართლო პროცესის დროს (1922 წლის 8 ივლისი — 7 აგვისტო), იგი იცავდა „სოციალისტ რევოლუციონერთა ჯგუფს, რომლებმაც დატოვეს პარტია და დაგმეს მისი ბრძოლის მეთოდები“.

ანასტასია სტალინის რეპრესიების დროს გარიცხეს პარტიიდან, გაათავისუფლეს სამსახურიდან და გარკვეული პერიოდი მუშაობდა პროპაგანდისტად ლებედევის სახელობის სამკერვალო ფაბრიკაში. 1938 წლის 8 თებერვალს დააკავეს სოციალისტურ-რევოლუციურ ტერორისტულ ორგანიზაციის მიკუთვნების ბრალდებით, ხოლო 1938 წლის 16 ივნისს სსრკ უზენაესი სასამართლოს სამხედრო კოლეგიამ მიუსაჯა სასჯელის უმაღლესი ზომა — დახვრეტა. იგი დახვრიტეს კომუნარკაზე. 1961 წელს გადახედილი იქნა მისი საქმე, გამამტყუნებელი განაჩენი აღიარებული იქნა მცდარად და გაუქმდა.(სიკვდილის შემდეგ)

ლიტერატურა

• Леонтьев Я. В. Политические деятели России 1917: Биографический словарь. — თარგი:М., 1993.
• Будницкий О. В. Введение // Женщины-террористки в России. Бескорыстные убийцы. — Ростов-н/Д., 1996.