ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმი
| ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმი | |
|---|---|
| ინგლ. National Museum of the American Indian | |
 | |
| 38°53′17″ ჩ. გ. 77°00′59″ დ. გ. / 38.888306° ჩ. გ. 77.016611° დ. გ. | |
| დაარსდა | 1989 წელს |
| ქვეყანა |
 ამერიკის შეერთებული შტატები |
| მდებარეობა | ვაშინგტონი[1] |
| ვიზიტორები | 1.2 მილიონი(2017)[2] |
| ოფიციალური საიტი | http://www.nmai.si.edu |
 | |
ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმი — მუზეუმი შეერთებულ შტატებში, რომელიც ეძღვნება ამერიკის მკვიდრი ინდიელების კულტურას. ის არის ვაშინგტონის სმითსონის ინსტიტუტის მუზეუმებისა და კვლევითი ცენტრების ჯგუფის ნაწილი. [3]
მუზეუმს აქვს სამი ფილიალი. ამერიკელი ინდიელის ეროვნული მუზეუმი ვაშინგტონის ეროვნულ ცენტრში, გაიხსნა 2004 წლის 21 სექტემბერს, მეოთხე ქუჩაზე და დამოუკიდებლობის გამზირზე, სამხრეთ-დასავლეთში. ჯორჯ გუსტავ ჰეის ცენტრი, მუდმივი მუზეუმი, მდებარეობს ალექსანდრე ჰამილტონის სახლში ნიუ-იორკში. კულტურული რესურსების ცენტრი, კვლევისა და კოლექციის შენობა, მდებარეობს სუიტლანდში, მერილენდში. დღევანდელი კოლექციების ბირთვი პირველად შეიკრიბა ნიუ იორკში, ამერიკელი ინდიელების ყოფილ მუზეუმში, რომელიც შეიქმნა 1916 წელს, ხოლო 1989 წელს გახდა სმიტსონის ინსტიტუტის ნაწილი.
ფილიალები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ამერიკელი ინდოეთის მუზეუმს აქვს სამი ფილიალი: ამერიკელი ინდიელის ეროვნული მუზეუმი ეროვნულ მოლში ვაშინგტონი, ჯორჯ გუსტავ ჰეის ცენტრი ნიუ-იორკში და კულტურული რესურსების ცენტრი მერილენდში.
ეროვნული სავაჭრო ცენტრი (ვაშინგტონი)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ეროვნულ სავაჭრო ცენტრში ამერიკელი ინდიელის ეროვნულ მუზეუმს საფუძველი ჩაეყარა 1999 წლის 28 სექტემბერს. [4] მუზეუმი გაიხსნა 2004 წლის 21 სექტემბერს. [5]
თხუთმეტი წლის განმავლობაში, ეს იყო პირველი ეროვნული მუზეუმი ქვეყანაში, რომელიც მიეძღვნა ექსკლუზიურად ადგილობრივ ამერიკელებს. ხუთსართულიანი, 250,000 კვადრატული ფუტი (23,000 м²) შენობა მოპირკეთებულია ოქროსფერი კასოტას კირქვით.
მუზეუმი განთავსებულია 17,200 კვადრატულ მეტრზე. ქვემო მანჰეტენზე მდებარე ჰეის ცენტრის მსგავსად, მუზეუმი ვიზიტორებს სთავაზობს მთელ რიგ გამოფენებს, ფილმებსა და ვიდეო ჩვენებებს, სკოლის ჯგუფურ პროგრამებს, საზოგადოებრივ პროგრამებს და ცოცხალი კულტურის პრეზენტაციებს, მთელი წლის განმავლობაში.
მუზეუმის არქიტექტორი და პროექტის დიზაინერი არის კანადელი დუგლას კარდინალი; დიზაინის არქიტექტორები არიან GBQC ფილადელფიის არქიტექორები. მშენებლობის დროს წარმოშობილი უთანხმოების შემდეგ დუგლას კარდინალმა პროექტში მონაწილეობა შეწყვიტა, თუმცა შენობის დიზაინი პირვანდელი გეგმით შეიქმნა. იგი თვალყურს ადევნებდა მუზეუმის აშენების პროვესს, ამ პროექტისთვის შერჩეული სტრუქტურული საინჟინრო ფირმა იყო Severud Associates. [6]
მთლიანობაში, მკვიდრმა ამერიკელებმა დიდი როლი ითამაშეს მუზეუმის დიზაინისა და აშენების პროცესში. მათ თავიდანვე დაისახეს მიზნად, რომ ევროპული და ევრო-ამერიკული კულტურის მუზეუმებისგან განსხვავებული მუზეუმი უნდა შეექმნათ. დონა ე ჰაუსმა, ნავახოს და ონეიდას ბოტანიკოსმა, რომელიც ზედამხედველობდა გამწვანებას, თქვა: „ლანდშაფტი მიედინება შენობაში და გარემო არის ის, ვინც ჩვენ ვართ. ჩვენ ვართ ხეები, ჩვენ ვართ კლდეები, ჩვენ ვართ წყალი. და ეს უნდა იყოს მუზეუმის ნაწილი“. [7]
ჯორჯ გუსტავ ჰეის ცენტრი (ნიუ იორკი)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ჯორჯ გუსტავ ჰეი (1874-1957) მოგზაურობდა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკაში, აგროვებდა მშობლიურ ნივთებს. მან კოლექციის შეკრება 1903 წელს დაიწყო და 54 წლის განმავლობაში ინახავდა მათ. ჯორჯმა შექმნა ამერიკელი ინდიელის მუზეუმი და მისი ჰეის ფონდი, 1916 წელს. ჰეი ფონდის ამერიკელი ინდიელის მუზეუმი გაიხსნა საზოგადოებისთვის აუდიუბონის ტერასაზე, ნიუ-იორკში, 1922 წელს.
მუზეუმი აუდუბონ ტერასაზე დაიხურა 1994 წელს და კოლექციის ნაწილი ახლა მუზეუმის ჯორჯ გუსტავ ჰეის ცენტრშია განთავსებული, რომელიც იკავებს ალექსანდრე ჰამილტონის აშშ-ს სახლის ორ სართულს,ქვედა მანჰეტენზე. ბოზ-არტის სტილის შენობა, რომელიც დააპროექტა არქიტექტორმა კას გილბერტმა, დასრულდა 1907 წელს. შენობა ითვლება ეროვნულ ისტორიულ ღირსშესანიშნაობად. ცენტრის საგამოფენო ადგილი დაახლოებით 2000 კვადრატულ მეტრს შეადგენს. ჰეი ცენტრი მომხმარებელს სთავაზობს ხელოვნების გამოფენებს, ფილმებსა და ვიდეო ჩვენებებს, სასკოლო ჯგუფურ პროგრამებს და ცოცხალი კულტურის პრეზენტაციებს, მთელი წლის განმავლობაში.
კულტურული რესურსების ცენტრი (მერილენდი)[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მერილენდის სუიტლანდში, ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმი აფუნქციონირებს კულტურული რესურსების ცენტრს, უზარმაზარ, ნაუტილუს ფორმის შენობას, სადაც განთავსებულია კოლექცია, ბიბლიოთეკა და ფოტო არქივები. კულტურული რესურსების ცენტრი 2003 წელს გაიხსნა. [8]
კოლექცია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ამერიკელი ინდიელის ეროვნული მუზეუმი ინახავს ამერიკელი ინდიელის ყოფილი მუზეუმის კოლექციას. კოლექცია მოიცავს 800 000 -ზე მეტ ობიექტს, ასევე 125 000-ზე მეტი სურათის ფოტოგრაფიულ არქივს.
მუზეუმს აქვს პროგრამები, რომლებშიც ადგილობრივ ამერიკელ მეცნიერებსა და მხატვრებს შეუძლიათ ნახონ მუზეუმის კოლექციები, საკუთარი კვლევისა და ნამუშევრების გასაუმჯობესებლად.
დირექტორები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ქეთი ჰოპინკა ჰანანი ამჟამად არის სმიტსონის ინსტიტუტის ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმის სამეურვეო საბჭოს თავმჯდომარე.
კევინ გოვერი იყო სმიტსონის ინსტიტუტის ეროვნული ინდოეთის მუზეუმის დირექტორი 2007 წლის დეკემბრიდან 2021 წლის იანვრამდე. ის ამჟამად არის სმიტსონის მუზეუმებისა და კულტურის მდივნის მოადგილე. კევინი არის სამართლის ყოფილი პროფესორი სანდრა დე ო'კონორის სამართლის კოლეჯში არიზონას სახელმწიფო უნივერსიტეტში. მან მიიღო ბაკალავრის ხარისხი საზოგადოებრივ და საერთაშორისო ურთიერთობებში პრინსტონის უნივერსიტეტიდან, ხოლო იურისპუდენციის ხარისხი ახალი-მექსიკის უნივერსიტეტის იურიდიული სკოლისგან . მას მიენიჭა სამართლის საპატიო დოქტორის ხარისხი პრინსტონის უნივერსიტეტისგან, 2001 წელს. [9]
მოგვიანებით, გოვერი შეცვალა რიჩარდ ვესტმა, რომელიც იყო ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმის დამფუძნებელი დირექტორი 1990-2007 წლებში.
2007 წელს ვესტი მკაცრად გააკრიტიკეს იმის გამო, რომ მან 4 წლის განმავლობაში მუზეუმის ხარჯებით საზღვარგარეთ მოგზაურობებში, 250,000 დოლარი დახარჯა.
რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ოფიციალური ვებ-საიტი
- ფოტო ტური ამერიკული ინდოეთის ეროვნულ მუზეუმში
- ვიზიტორთა გამოცდილება: ამერიკელი ინდიელების ეროვნული მუზეუმი
- ეროვნული ინდოეთის ჯორჯ გუსტავ ჰეის ცენტრის ეროვნული მუზეუმი
სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
- ↑ 1.0 1.1 archINFORM — 1994.
- ↑ Visitor Statistics. Smithsonian Newsdesk. ციტირების თარიღი: 23 March 2018
- ↑ Mission Statement | National Museum of the American Indian en. ციტირების თარიღი: 2017-07-08
- ↑ Groundbreaking for National Museum of the American Indian. Smithsonian Institution Archives. Smithsonian Institution (September 28, 1999). ციტირების თარიღი: June 6, 2021
- ↑ National Museum of the American Indian. Smithsonian Institution Archives. Smithsonian Institution. ციტირების თარიღი: June 6, 2021
- ↑ 404 Page Not Found. www.cement.org. ციტირების თარიღი: May 5, 2018
- ↑ Francis Hayden, "By the People", Smithsonian, September 2004, pp. 50–57.
- ↑ Lonteree, Amy; Cobb, Amanda (November 1, 2008) The National Museum of the American Indian: Critical Conversations. University of Nebraska Press, გვ. 3–31.
- ↑ Archived copy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-09-09. ციტირების თარიღი: 2021-09-29.