ალფონსო მეხია არიასი

ალფონსო მეხია არიასი
ეროვნება	მექსიკელი
მოქალაქეობა	მექსიკა
ეთნიკურად	ბოშა, ესპანური
განათლება	UNAM-ის მუსიკის ეროვნული სკოლა, მექსიკის ეროვნული კონსერვატორია, სამუსიკო სასწავლო ცენტრები იაპონიაში, აშშ-სა და გერმანიაში
პროფესია	მუსიკოსი, მწერალი, აქტივისტი, პოლიტიკოსი
აქტიური	1970-იანი წლები – დღემდე
ცნობილია როგორც	შაკუჰაჩის პირველი ლათინოამერიკელი ბოშა შემსრულებელი

ალფონსო მეხია არიასი (დ. 11 სექტემბერი, 1961, ვერაკრუსი) — მექსიკელი მუსიკოსი, მწერალი, საზოგადო მოღვაწე და პოლიტიკოსი. ძირითადად ცხოვრობს მეხიკოსში, სადაც მისი ოჯახი დასახლდა ბავშვობის წლებში.

კარიერა

ბავშვობიდანვე ჩართული იყო მუსიკალურ ასოციაციებში, რამაც განსაზღვრა მისი პროფესიული მიმართულება. სწავლობდა ველონჩელოს, ხელოვნების ისტორიას, ეთნომუსიკოლოგიას, აგრეთვე ქორალური და ორკესტრალური დირიჟორობის ხელოვნებას მექსიკის ეროვნულ კონსერვატორიაში და UNAM-ის მუსიკის ეროვნულ სკოლაში.

მისი პედაგოგები იყვნენ ბარბარა კამინსკა (პოლონეთი), ენრიკე მარმისოლე, ხორხე კორდოვა, ლეონარდო ველასკესი, ქრისტიან კაბალიერო და სხვა გამოჩენილი მუსიკოსები. იგი ასევე ესწრებოდა მასტერკლასებს იო-იო მასა და მსტისლავ როსტროპოვიჩის ხელმძღვანელობით.

მეხია არიასი არის იაპონური ტრადიციული მუსიკის სპეციალისტი და მიჩნეულია როგორც პირველი ლათინოამერიკელი ბოშა შაკუჰაჩის შემსრულებელი — ტიტული, რომელიც მას მიანიჭა „ეროვნული ცოცხალი საგანძურის“ სტატუსის მქონე ოსტატმა დაი სენსეი აოკი რეიბომ. მენტორებად ჰყავდა ასევე კიფუ მიცუჰაში, ჰოდო იამაგუჩი და კაცუია იოკოიამა. სწავლობდა როგორც მექსიკაში, ისე ლოს-ანჯელესში და ოკაიამაში.

საგანძურში შეისწავლა კომპოზიცია და დირიჟორობა უმბერტო ერნანდეს მედრანოსგან. ის არის ორკესტრალური დირიჟორობის ვორქშოფის წევრი იწტვან ლენკერთან ნიუ-იორკში და სან-სალვადორში, ელ სალვადორში.

დამატებით ის სწავლობდა ქალაქებში ტოიოჰაში, ნაგოია, ბისენი (ოკაიამა) და ლოს-ანჯელესი. მისსავე რეპერტუარში შედის „ბაროკოს მუსიკის ინტერპრეტაცია“, რომელსაც ეუფლებოდა რეინერ იოჰანსენთან და იზაბელ შაუსთან (მუსიკა ანტიკა კიოლნი, გერმანია), აგრეთვე ფილიპ პიკეტის მასტერკლასებზე ლონდონში — თემაზე: შუა საუკუნეების, რენესანსისა და ბაროკოს მუსიკის ინტერპრეტაცია და ორნამენტაცია.

პოლიტიკური საქმიანობა

ალფონსო მეხია არიასი აქტიურად მონაწილეობდა მექსიკის პოლიტიკურ ცხოვრებაში. იგი იყო მექსიკის ლიბერალური პარტიის (PLM) წევრი და ერთ-ერთ პოსტზე კენჭს იყრიდა. საჯაროდ აკრიტიკებდა მმართველობის კორუფციულ პრაქტიკებსა და ადამიანის უფლებათა დარღვევებს, განსაკუთრებით ეთნიკური უმცირესობების — მათ შორის მექსიკაში მცხოვრები ბოშური თემის წინააღმდეგ განხორციელებულ ქმედებებს. ამის გამო დევნას განიცდიდა სხვადასხვა პოლიტიკური ძალის მხრიდან, განსაკუთრებით დემოკრატიული რევოლუციის პარტიის მხრიდან, რომელიც მართავდა მეხიკოს და სხვა მნიშვნელოვან ქალაქებს.

ის თანამშრომლობდა ისეთ გამოცემებთან, როგორიცაა La Noche de Las Luciérnagas და Podium, სადაც აქვეყნებდა საჯარო განცხადებებსა და კრიტიკულ სტატიებს.

ნაწარმოებები

• Diferencias conceptuales entre los Barrocos Europeo y Mexicano — ესე თემაზე: ევროპული და მექსიკური ბაროკოს კონცეპტუალური განსხვავებები.

იგი ასევე ქმნის მუსიკალურ ნაწარმოებებსა და მრავალდისციპლინურ შემოქმედებით პროექტებს.

ბოშური იდენტობის პოლიტიკა და მემკვიდრეობა

ალფონსო მეხია-არიასი ერთ-ერთი ყველაზე აქტიური ხმაა ბოშური თემის უფლებების დაცვისა და კულტურული აღიარების საქმეში მექსიკაში და ლათინურ ამერიკაში. მიუხედავად იმისა, რომ მექსიკაში მცხოვრები ბოშების ისტორია საუკუნეებს ითვლის, მათი იდენტობა იშვიათად იქმნებოდა საჯარო დისკურსის ნაწილი. მეხია-არიასმა თავისი წერილობითი და მუსიკალური მოღვაწეობა გადააქცია იდენტობის პოლიტიკური განაცხადის ფორმად.

მისი ნაშრომები და ინტერვიუები, რომლებიც ქვეყნდებოდა ისეთ მედიასაშუალებებში, როგორებიცაა La Jornada, Podium და El Universal, ხშირად ეხებოდა მექსიკაში მცხოვრები ბოშების მიმართ განხორციელებულ სტრუქტურულ დისკრიმინაციას, ეთნიკურ მარგინალიზაციასა და კულტურულ გაუჩინარებას.

მისი პოლიტიკური მიმართვები არ იყო მხოლოდ ლოკალური — მეხია-არიასი ხშირად აპელირებდა ბოშური დიასპორის გლობალურ გამოცდილებაზე და იმ საერთო ფენებზე, რომლებიც აერთიანებს ბოშებს მსოფლიოს სხვადასხვა კუთხეში. მან მკვეთრად გამოხატა კრიტიკა მეხიკოსის მმართველი პოლიტიკური ძალების მიმართ, განსაკუთრებით დემოკრატიული რევოლუციის პარტიის დროს, როდესაც მის თქმით, ქალაქის ადმინისტრაცია უგულებელყოფდა კულტურულ მრავალფეროვნებას და ეთნიკური უმცირესობების უფლებებს.

მეხია-არიასის მიმართვა ბოშური თემისადმი დაფუძნებულია ღრმა კულტურულ ცოდნაზე, მათ შორის ენის, მუსიკის, მემკვიდრეობისა და წინაპართა ტრავმული გამოცდილებების ანალიზზე. მისი აზრით, ბოშა იდენტობის პოლიტიკა გულისხმობს როგორც თვითგამოხატვის უფლებას, ისე საზოგადოების მხრიდან მიღებასა და თანასწორობას. ის ხშირად ხაზს უსვამდა, რომ კულტურული თვითმყოფადობა არ შეიძლება განიხილებოდეს მხოლოდ ფოლკლორის ჭრილში — ის უკავშირდება სოციალურ სამართლიანობასა და ადამიანის უფლებათა დაცვას XXI საუკუნის მულტიკულტურულ საზოგადოებაში.

მისი მემკვიდრეობა დღეს განიხილება არა მხოლოდ როგორც მუსიკალური ან ლიტერატურული, არამედ როგორც პლატფორმა, რომელიც გააღვიძებს კოლექტიურ მეხსიერებას და ახალ თაობას აძლევს ხმას.

შაკუჰაჩი და კულტურათაშორისი დიალოგი

ალფონსო მეხია-არიასი მიიჩნევა ლათინოამერიკულ სივრცეში პირველ ბოშად, რომელმაც პროფესიულ დონეზე აითვისა იაპონური ტრადიციული მუსიკის საკრავი — შაკუჰაჩი. ეს ფაქტი უკვე თავისთავად აღსანიშნავია როგორც მუსიკალურ, ისე კულტურულ კონტექსტში, ვინაიდან შაკუჰაჩის დაკვრა იაპონიაში დაკავშირებულია მედიტაციურ პრაქტიკასთან, ზენ-ფილოსოფიასთან და სულიერ თვითგაღრმავებასთან.

მისი აღიარება როგორც „პირველი ლათინოამერიკელი ბოშა შაკუჰაჩის შემსრულებელი“ ოფიციალურად დადასტურდა იმით, რომ მას დააჯილდოვა „ეროვნული ცოცხალი საგანძური“ — დაი სენსეი აოკი რეიბომ, იაპონიის კულტურული მნიშვნელობის უმაღლესი ინსტანციით.

მეხია-არიასი მუსიკას არ განიხილავდა მხოლოდ როგორც ტექნიკურად სრულყოფილ შრომას — მისთვის ეს იყო ინსტრუმენტი კულტურათაშორისი დიალოგისთვის. იგი სისტემატურად ახორციელებდა შაკუჰაჩის დემონსტრაციებს არა მხოლოდ საკონცერტო სივრცეებში, არამედ ლექციებზე, საჯარო პროგრამებსა და დიალოგებზე, რომლებიც ეთმობოდა მუსიკის გავლენას საზოგადოებრივ აღქმაზე და ეთნიკურ ურთიერთგაგებაზე. მისი თქმით, „შაკუჰაჩი არის სუნთქვა, რომელიც ამოიცნობს ტკივილს და გადაყავს ის დუმილიდან გახმოვანებამდე“ — რაც პირდაპირ ეხმიანება ბოშური იდენტობის ტრადიციულ მდუმარებასა და ხმის არქონას საჯარო სივრცეში.

მისი შემოქმედებითი პროექტები მოიცავდა შაკუჰაჩის შერწყმას ბაროკოს და რენესანსის მუსიკის ელემენტებთან, რის შედეგადაც წარმოიშვა ჰიბრიდული ფორმა, რომელსაც ხშირად „დასავლურ-აღმოსავლური ბინარულობის შლა“ ეწოდება.

ალფონსო მეხია-არიასის გავლენა შაკუჰაჩის შემსრულებელ ახალ თაობაზე ცხადად შეიმჩნევა მექსიკაში, ლოს-ანჯელესსა და ოკაიამაში, სადაც იგი ასწავლიდა როგორც ტექნიკას, ასევე ფილოსოფიურ საფუძველს. იგი ხაზს უსვამდა სუნთქვისა და ხმის კავშირს იდენტობასთან — პერსონალურ, კულტურულ და პოლიტიკურ დონეზე.

მისი მემკვიდრეობა შაკუჰაჩის მუსიკაში განხილულია როგორც კულტურული ხიდი, რომელიც ბოშურ გამოცდილებას აკავშირებს აღმოსავლური სულიერების საყოველთაო ენასთან.

ლიტერატურა

• Mejía-Arias, Alfonso. Diferencias conceptuales entre los Barrocos Europeo y Mexicano
• Mejía-Arias, Alfonso. La Noche de las Luciérnagas
• Mejía-Arias, Alfonso. Podium
• El Universal. „Música que pone a los opuestos en equilibrio“
• La Jornada. სტატია მუსიკოსის და აქტივისტის შესახებ: „Alfonso Mejía Arias denuncia discriminación contra minorías“

რესურსები ინტერენტში

• ცნობილი ბოშები. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-03-26. ციტირების თარიღი: 11 აპრილი, 2018.
• მუსიკა, რომელიც ეწინააღმდეგება წონასწორობას. ციტირების თარიღი: 11 აპრილი, 2018.
• La Jornada-ზე გამოქვეყნებული სტატია. ციტირების თარიღი: 11 აპრილი, 2018.