აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის მთავრობა
აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკა — პირველი დამოუკიდებელი რესპუბლიკა, რომელიც 1918 წლის 28 მაისს გამოცხადდა აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ტერიტორიაზე. რესპუბლიკა თავისი არსებობა შეწყვიტა 1920 წლის 28 აპრილს[1].
აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის ხელმძღვანელობით, მთავრობა რესპუბლიკის უზენაესი აღმასრულებელი ორგანო იყო და ანგარიშვალდებული იყო პარლამენტის წინაშე. ეროვნული საბჭოს საქმიანობა შეჩერებისას მთავრობა საკანონმდებლო ორგანოს ფუნქციას ასრულებდა[2].
პირველი კაბინეტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის პირველი მთავრობის კაბინეტი 1918 წლის 28 მაისს დამოუკიდებლობის გამოცხადებისთანავე მოიწვიეს. კაბინეტი დაიშალა 1918 წლის 17 ივნისს. კაბინეტს ხელმძღვანელობდა ფატალი ხან ხოისკი.
| თანამდებობა | ხელმძღვანელი | პარტია |
| მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე და შინაგან საქმეთა მინისტრი | ფატალი ხან ხოისკი | უპარტიო |
| სამხედრო მინისტრი | ხოსროვ ფაშა-ბეგ სულთანოვი | მუსავათი |
| საგარეო საქმეთა მინისტრი | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი | მუსავათი |
| ფინანსთა და განათლების მინისტრი | ნასიბ იუსუფბეილი | მუსავათი |
| იუსტიციის მინისტრი | ჰალილ ბეგ ხასმამედოვი | მუსავათი |
| ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრი | მამედ უსუფ ჯაფაროვი | უპარტიო; შემდგომში მუსავათი |
| სოფლის მეურნეობისა და შრომის მინისტრი | აქპერ აღა შეიხულისლამოვი | ჰუმათი |
| კავშირგაბმულობის მინისტრი | ხუდადატ ბეგ მელიქ-ასლანოვი | უპარტიო |
| სახელმწიფო კონტროლიორი | ჯამო ბეგ ჰაჯინსკი | სოციალისტი |
მეორე კაბინეტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავრობის მეორე კაბინეტი მოიწვიეს 1918 წლის 17 ივნისს, პირველი შემადგენლობის დაშლის შემდეგ. კაბინეტის შემადგენლობა შეიცვალა 1918 წლის 6 ოქტომბერს. კაბინეტი გაუქმებულ იქნა 1918 წლის 7 დეკემბერს. კაბინეტს ხელმძღვანელობდა ფატალი ხან ხოისკი[3].
| თანამდებობა | მეთაური | პარტია |
| მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე | ფატალი ხან ხოისკი | უპარტიო |
| საგარეო საქმეთა მინისტრი | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი | მუსავათი |
| ფინანსთა და განათლების მინისტრი | ნასიბ იუსუფბეილი | მუსავათი |
| შინაგან საქმეთა მინისტრი | ბეიბუთ აღა ჯავანშირი | უპარტიო |
| სოფლის მეურნეობის მინისტრი | ხოსროვ ფაშა-ბეგ სულთანოვი | მუსავათი |
| ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის მინისტრი | ხუდადატ ბეგ რაფიბეკოვი | მუსავათი |
| კავშირგაბმულობის მინისტრი | ხუდადატ ბეგ მელიქ-ასლანოვი | უპარტიო |
| ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრი | აღა აშუროვი | უპარტიო |
| ფინანასთა მინისტრი | აბდულ ალი ბეგ ამირჯანოვი | უპარტიო |
| მინისტრი პორტფელის გარეშე | ალიმარდან ბეგ თოფჩიბაშევი | უპარტიო |
| მინისტრი პორტფელის გარეშე | მუსა ბეგ რაფიევი | მუსავათი |
| მინისტრი პორტფელის გარეშე | ჰალილ ბეგ ხასმამედოვი | მუსავათი |
მეორე შემადგენლობა
| თანამდებობა | მეთაური | პარტია |
| მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე | ფატალი ხან ხოისკი | უპარტიო |
| ვაჭრობის, მრეწველობისა და შინაგან საქმეთა მინისტრი | ბეიბუტ აღა ჯავანშირი | უპარტიო |
| საგარეო საქმეთა მინისტრი | ალიმარდან ბეგ თოფჩიბაშევი | უპარტიო |
| ფინანსთა მინისტრი | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი | მუსავათი |
| განათლების მინისტრი | ნასიბ იუსუფბეილი | მუსავათი |
| კავშირგაბმულობის მინისტრი | ჰალილ ბეგ ხასმამედოვი | უპარტიო |
| სოფლის მეურნეობის მინისტრი | ხოსროვ ბეგ სულთანოვი | მუსავათი |
| ჯანდაცვის მინისტრი | ხუდადატ ბეგ რაფიბეკოვი | უპარტიო |
| ტელეგრაფისა და ფოსტების მინისტრი | აღა აშუროვი | უპარტიო |
| რელიგიის მინისტრი | მუსა ბეგ რაფიევი | მუსავათი |
| სამხედრო მინისტრი | ისმაილ ხან ზიადხანოვი | უპარტიო |
| სახელმწიფო კონტროლიორი | აბდულ ალი ბეგ ამირჯანოვი | უპარტიო |
მესამე კაბინეტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მესამე მთავრობის კაბინეტი 1918 წლის 26 დეკემბერს მოიწვიეს. კაბინეტს ხელმძღვანელობდა ფატალი ხან ხოისკი.
| თანამდებობა | მეთაური | პარტია |
| მინისტრის თავმჯდომარე და საგარეო საქმეთა მინისტრი | ფატალი ხან ხოისკი | უპარტიო |
| შინაგან საქმეთა მინისტრი | ჰალილ ბეგ ხასმამედოვი | მუსავათი |
| ფინანასთა მინისტრი | ი. პროტასოვი | რუსულ-სლავური საზოგადოება |
| კავშიგაბმულობის მინისტრი | ხუდადატ ბეგ ასლანოვი | უპარტიო |
| იუსტიციის მინისტრი | თეიმურ ხან მაკინსკი | |
| განათლებისა და აღმსარებლობის მინისტრი | საბი ბეგ უსუბბეკოვი | მუსავათი |
| ფოსტის, ტელეგრაფისა და შრომის მინისტრი | ასლან ბეგ საფიკურდსკი | სოციალისტი |
| სამხედრო მინისტრი | სამედ ბეგ მეხმანდაროვი | უპარტიო |
| მზრუნველობის მინისტრი | რუსტამ ხან ხოისკი | უპარტიო |
| ჯანდაცვის მინისტრი | ევსეი იაკოვლევიჩ გინდესი | რუსულ-სლავური საზოგადოება |
| ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრი | მირზა ასადულლაევი | უპარტიო |
| სახელმწიფო კონტროლიორი | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი
(1919 წლის 16 იანვრამდე) |
|
| ა. ჰასანოვი
(1919 წლის 16 იანვრიდან) |
||
| სურსათის მინისტრი | კონსტანტინ ლიზგარი | რუსულ-სლავური საზოგადოება |
| სოფლის მეურნეობის მინისტრი | ხოსროვ ბეგ სულთანოვი | მუსავათი |
მეოთხე კაბინეტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
რესპუბლიკის მეოთხე სამთავრობო კაბინეტი მოიწვიეს 1919 წლის 14 აპრილს. კაბინეტს ხელმძღვანელობდა ნასიბ იუსუფბეილი. კაბინეტი დაიშალა 1919 წლის 22 დეკემბერს.
| თანამდებობა | მეთაური | პარტია |
| მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე და შინაგან საქმეთა მინისტრი | ნასიბ იუსუფბეილი | უპარტიო |
| ფინანსთა მინისტრი | ალიაღა ჰასანოვი | უპარტიო |
| ვაჭრობისა და მრეწველობის მინისტრი | აღა ამინოვი | უპარტიო |
| საგარეო საქმეთა მინისტრი | მემედ უსუფ ჯაფაროვი | მუსავათი |
| კავშირგაბმულობის მინისტრი | ხუდადატ ბეგ მელიქ -ასლანოვი | უპარტიო |
| ფოსტისა და ტელეგრაფის მინისტრი | ჯამო ჰაჯინსკი | სოციალისტი |
| სამხედრო მინისტრი | სამედ ბეგ მეხმანდაროვი | უპარტიო |
| მზრუნველობის მინისტრი | ვიქტორ კლენევსკი | სლავურ-რუზული საზოგადოება |
| ჯანდაცვის მინისტრი | ა. დასტაკოვი | |
| განათლებისა და აღმსარებლობის მინისტრი | რაშიდ ხან კაპლანოვი | ეხრარი |
| სოფლის მეურნეობის მინისტრი | ასლან ბეგ კარდაშევი | ეხრარი |
| მინისტრი პორთფელის გარეშე | ხ. ამასპიური | დაშნაკცუტუნი |
| მინისტრი კონტროლიორი | ნარიმან ნარიმანბეკოვი | მუსავათი |
| იუსტიციისა და შრომის მინისტრი | ასლან ბეგ საფიკურდსკი | სოციალისტი |
| შემდგომში შინაგან საქმეთა მინისტრი | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი | მუსავათი |
მეხუთე კაბინეტი[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
მთავრობის კაბინეტის მეხუთე შემადგენლობა მოიწვიეს 1919 წლის 22 დეკემბერს და მას ხელმძღვანელობდა ნასიბ იუსუფბეილი. შემადგენლობა დაიშალა 1920 წლის 30 მარტს.
მინისტრთა მეხუთე კაბინეტი უკანასკნელი იყო აზერბაიჯანის დემოკრატიული რესპუბლიკის პერიოდში. 1920 წლის 28 აპრილს წითელი არმია შეიჭრა აზერბაიჯანში. რესპუბლიკამ დამოუკიდებლობა დაკარგა.
| თანამდებობა | მეთაური | Партия |
| მინისტრთა საბჭოს თავმჯდომარე | ნასიბ იუსუფბეილი | მუსავათი |
| საგარეო საქმეთა მინისტრი | ფატალი ხან ხოისკი | უპარტიო |
| სამხედო მინისტრი | სამედ ბეგ მეხმანდაროვი | беспартийный |
| შინაგან საქმეთა მინისტრი | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი | მუსავათი, ხოლო შემდეგ კომუნისტი |
| მუსტაფა ვექილოვი | მუსავათი | |
| იუსტიციის მინისტრი | ჰალილ ბეგ ხასმამედოვი | მუსავათი |
| ფინანსთა მინისტრი | რაშიდ ხან კაპლანოვი | ეხრარი |
| განათლებისა და აღმსარებლობის მინისტრი | ჰამიდ აღა შახტახტინსკი
(1920 წლის 5 მარტამდე ) |
ითთიხადი |
| ნურმამედ შახსუვაროვი
(1920 წლის 5 მარტიდან) | ||
| შრომისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრი | ახმედ ბეგ პეპინოვი | სოციალისტი |
| 1. კავშირგაბმულობის მინისტრი
2. ვაჭრობის, მრეწველობისა და სურსათის მინისტრი |
ხუდადატ ბეგ მელიქ-ასლანოვი | უპარტიო |
| ვაჭრობის, მრეწველობისა და სურსათის მინისტრი (1920 წლის 18 თებერვლიდან) | მამედ ჰასან ჰაჯინსკი | |
| ტელეგრაფებისა და ფოსტის მინისტრი | ჯამო ჰაჯინსკი | სოციალისტი |
| ჯანდაცვისა და მზრუნველობის მინისტრი | მუსა ბეგ რაფიევი | მუსავათი |
| სახელმწიფო კონტროლიორი | გეიბათგულუ მამედბეილი | ითთიხადი |