აზერბაიჯანის ალტერნატიული და განახლებადი წყაროების სახელმწიფო სააგენტო

აზერბაიჯანის ალტერნატიული და განახლებადი წყაროების სახელმწიფო სააგენტო
	აზერბაიჯანის ალტერნატიული და განახლებადი წყაროების სახელმწიფო სააგენტო; აზერ. Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyi
უწყების შესახებ
უწყების ხელმძღვანელი	ჯავიდ აბდულაევი, დირექტორი
უწყების ტიპი	სააგენტო
	საიტი
	area.gov.az/en

აზერბაიჯანის ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების სახელმწიფო სააგენტო (აზერ. Alternativ və Bərpa Olunan Enerji Mənbələri üzrə Dövlət Agentliyi) — სახელმწიფო ორგანო ინდუსტრიის სამინისტროsa და აზერბაიჯანის მინისტრთა კაბინეტის ენერგიის დაქვემდებარებაში მყოფი ორგანო. არეგულირებს საქმიანობას ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების სფეროში აზერბაიჯანის რესპუბლიკაში.

ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების სახელმწიფო სააგენტო შეიქმნა 2009 წლის 16 ივლისის აზერბაიჯანის პრეზიდენტის განკარგულების შესაბამისად. აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტის 2012 წლის 1 ივნისის ბრძანებულებით, გაუქმდა აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მრეწველობისა და ენერგეტიკის სამინისტროსთან არსებული ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების სახელმწიფო სააგენტო. შედეგად 2020 წლის 22 სექტემბრის #1159 ბრძანებულებით დამტკიცდა სააგენტოს ახალი დებულება^[1].

სააგენტო მდებარეობს ბაქოს მთავრობის სახლში.

პროექტები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ალტერნატიული ენერგეტიკული პროგრამის განხორციელება დაიწყო 2004 წელს.

2007 წელს ნავთობის ფასების ზრდამ ხელი შეუწყო ალტერნატიული ენერგიის წყაროების დიდ გამოყენებას (მზე, ქარი, წყალი და ა.შ.)^[2].

2011 წლის გაზაფხულზე, გაეროს განვითარების პროგრამასთან თანამშრომლობის სააგენტომ წამოიწყო ახალი პროექტი „აზერბაიჯანში მდგრადი ენერგიის განვითარების განვითარებაში“. ამ პროექტის რეალიზაცია შესაძლებელი გახდა ევროკომისიის მიერ 500,000 ევროსა და ნორვეგიის მთავრობის მიერ 790 ათასი აშშ დოლარის ფინანსური მხარდაჭერის წყალობით.

2014 წლის გაზაფხულზე, სოფელ სურახანში გაიხსნა მზის ელექტროსადგური^[3].

2014 წელს, ქვეყანაში ალტერნატიული ენერგეტიკული სისტემის განვითარებაში ინვესტიციამ გადააჭარბა 63,6 მილიონ მანათს. აქედან 34.9 მილიონი მანათი გამოიყო მზის ენერგიის განვითარებისთვის, 28,7 მილიონი მანათი ქარის ენერგიის განვითარებაზე^[4].

2014 წლის ბოლოს და 2015 წლის დასაწყისისთვის დასრულდა ცენტრალიზებული განაწილების ჭკვიანი ქსელის შექმნა ელექტროენერგიის მიწოდებისთვის.

სააგენტომ შექმნა ავტომატური კონტროლის სისტემა გზების და საცხოვრებელი კორპუსების განათებისთვის.

2016 წლის ივლისს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა დაამტკიცა „ხელშეკრულება აზერბაიჯანის რესპუბლიკის მთავრობასა და ირანის ისლამური რესპუბლიკის მთავრობას შორის თანამშრომლობის შესახებ ენერგეტიკისა და წყლის რესურსების მშენებლობის გაგრძელების, ექსპლუატაციის გამოყენების შესახებ „ხუდაფერინის“ და „ყიზ ყალას“ ჰიდროელექტროსადგურების მდინარე არაქსზე. შეთანხმების თანახმად, ჯაბრაილის რაიონში მიმდინარეობს სამუშაოები ჰიდროკვანძების და ჰიდროელექტროსადგურების მშენებლობასა და ექსპლუატაციაზე^[5].

2020 წლის 9 იანვარს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ენერგეტიკის სამინისტრომ და საუდის არაბეთის სამეფოს კომოანიამ ACWA Power-მა ხელი მოაწერეს იმპლემენტაციის შეთანხმებას. ხელშეკრულების თანახმად, „ACWA Power“-ის მიერ 240 მეგავატი სიმძლავრის ქარის ელექტროსადგურის მშენებლობის საპილოტე პროექტი განხორციელდება^[6].

2020 წლის 9 იანვარს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ენერგეტიკის სამინისტრომ და არაბეთის გაერთიანებული საამიროების კომპანია „მასდარმა“ ხელი მოაწერეს განხორციელების ხელშეკრულებას. შეთანხმების თანახმად, „მასდარის“ მიერ 230 მეგავატი სიმძლავრის მზის ელექტროსადგურის მშენებლობის საპილოტე პროექტი განხორციელდება. ამასთან დაკავშირებით, 2021 წლის 6 აპრილს ენერგეტიკის სამინისტროს, Azerenergy OJSC-სა და „მასდარს“ს შორის გაფორმდა საინვესტიციო ხელშეკრულება, ელექტროენერგიის შესყიდვის ხელშეკრულება და გადამცემი კავშირის ხელშეკრულება 230 მეგავატი სიმძლავრის მზის ელექტროსადგურზე. პროექტი ჯამური დადგმული სიმძლავრით 230 მეგავატი განხორციელდება ალათის დასახლებიდან ჩრდილო-დასავლეთით 9 კმ-ის ტერიტორიაზე^[7].

2021 წლის 3 ივნისს აზერბაიჯანის რესპუბლიკის ენერგეტიკის სამინისტრომ და BP-მ ხელი მოაწერეს შეთანხმებას ზანგილან/ჯაბრაილის რეგიონში 240 მგვტ მზის ელექტროსადგურის მშენებლობის პროექტის შეფასებასა და განხორციელებაში თანამშრომლობის შესახებ. შეთანხმების ფარგლებში თანამშრომლობა მოიცავს ისეთ სფეროებს, როგორიცაა მზის ენერგიის პროექტის ტექნიკური და კომერციული შეფასება, ქარხნის დიზაინი, დაფინანსების უზრუნველყოფა და საბოლოო საინვესტიციო გადაწყვეტილების მიღება^[8].

მდინარე არაქსზე, ნახიჩევანში, ორდუბადის რაიონში, 15,6 მეგავატი სიმძლავრის ტივის ჰიდროელექტროსადგურის, დერივაციული ტიპის 36 მეგავატიანი ჰიდროელექტროსადგურის სამშენებლო-სამონტაჟო სამუშაოები მიმდინარეობს. პარალელურად, ორდუბადის რაიონში დამონტაჟდა საზომი ხელსაწყოები ქარის ტურბინების სამომავლო ექსპლუატაციის ტექნიკურ-ეკონომიკური შესწავლისთვის და ტარდება საჭირო გაზომვები. ასევე მიმდინარეობს ჯულფაში ახალი ქარის ტურბინების დამონტაჟების ადგილის შერჩევა და ელექტროსადგურის დიზაინზე მუშაობა^[9].

ვალდებულებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სააგენტოს ვალდებულებებში შედის მდგრადი პოტენციური ენერგიის შეფასება; შესაბამისი პოლიტიკის გატარება, მათ შორის სატარიფო პოლიტიკის; სპეციალური ნებართვების გაცემა ელექტროენერგეტიკული ობიექტების მშენებლობისთვის სახელმწიფო და კერძო სტრუქტურებისთვის; ენერგიის წილის გაზრდა; მომხმარებელთა უწყვეტი ელექტროენერგიით უზრუნველყოფა; ტექნიკური და ტექნოლოგიური ზარალის შემცირება; არსებული რესურსების ეფექტური მართვა ელექტროენერგიის სექტორში განხორციელებული რეფორმების ერთ -ერთი პრიორიტეტია^[10].

სახელმწიფო პოლიტიკა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ქვეყანაში ალტერნატიული ენერგეტიკის სფეროში პოლიტიკა ხორციელდება 2004-2013 წლების ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების გამოყენების სახელმწიფო პროგრამის საფუძველზე. 2009-2011 წლებში ამ სექტორის განვითარებისთვის გამოიყო 30,4 მილიონი მანათი^[2]. სახელმწიფო პოლიტიკის ძირითადი ამოცანები განახლებადი ენერგიის წყაროების სფეროში არის სახელმწიფო მხარდაჭერა; კანონმდებლობის დახვეწა; კერძო სექტორის განვითარება; ფინანსური მხარდაჭერისა და სუბსიდირების პოლიტიკა; თანამედროვე ტექნოლოგიების განვითარება; კვლევა და განვითარება, ინფორმაციის გაცვლა; განათლება, ტრენინგი და ეკოლოგიურად სუფთა ენერგიის პოპულარიზაცია^[11].

თანამშრომლობა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სახელმწიფო კომიტეტისა და ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების სახელმწიფო სააგენტოს ერთობლივი მუშაობა ტექნიკური კომიტეტის შესაქმნელად გრძელდება.

2016 წელს ბაქოს ნავთობის უმაღლეს სკოლას და ალტერნატიული და განახლებადი ენერგიის წყაროების სახელმწიფო სააგენტოს შორის გაფორმდა თანამშრომლობის ხელშეკრულება.

მიმდინარეობს თანამშრომლობა არაბთა გაერთიანებულ საამიროებთან, საქართველოსთან^[12]. სტრუქტურას აქტიურ მხარდაჭერას ევროკავშირი უწევს^[13]. გამომუშავებული ელექტროენერგია იყიდება ირანში, თურქეთში, რუსეთის ფედერაციაში, საქართველოში^[14].[7]

2016 წელს სააგენტო მოლაპარაკებებს აწარმოებდა შეერთებული შტატების საერთაშორისო განვითარების სააგენტოსთან (USAID). მოლაპარაკების შედეგი იყო შეთანხმება ამ სფეროში თანამშრომლობის შესახებ^[15].

რესურსები ინტერნეტში[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

https://area.gov.az/az - სააგენტოს ოფიციალური ვებ-გვერდი

იხილეთ აგრეთვე[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

[1] Azerbaijan Renewable Energy Agency under the Ministry of Energy of the Republic of Azerbaijan

[:0-2] 2.0 ^2.1 В МИНГЯЧЕВИРЕ РЕАЛИЗУЕТСЯ ПРОЕКТ ПО ИСПОЛЬЗОВАНИЮ АЛЬТЕРНАТИВНОЙ ЭНЕРГИИ

[3] Государственное Агентство по Альтернативным и Возобновляемым Источникам Энергии (ABEMDA)

[4] Азербайджан за альтернативные источники энергии

[5] "Khudafarin" and "Giz Galasi" Solar Power Plants

[6] 240 MW Khizi-Absheron Wind Power Plant

[7] 230 MW Garadagh Solar Power Plant

[8] Solar Power Plant - 240 MW

[9] Other projects

[10] Əsasnamə

[11] Ильхам Алиев принял участие в открытии Сураханской солнечной электростанции

[12] Азербайджан и Грузия будут сотрудничать в альтернативной энергетике

[13] Государственное агентство по альтернативным и возобновляемым источникам энергии реализует в Азербайджане несколько пилотных проектов в сфере развития в стране альтернативных источников энергии.

[14] Джамиль Меликов: Необходимо, чтобы альтернативная энергетика развивалась быстрыми темпами - ИНТЕРВЬЮ

[15] Госагентство по альтернативным источникам энергии Азербайджана подпишет договор с USAID

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]