პენჯაბური ენა

პენჯაბურის გავრცელების არეალი

პენჯაბური ენა (ਪੰਜਾਬੀ) — ინდოეთსა და პაკისტანში მცხოვრები პენჯაბელების ენა. მას ორი ძირითადი დიალექტი აქვს: აღმოსავლური - ინდოეთში (იგივე გურმუქი) და დასავლური - პაკისტანში (იგივე ლაჰნდა, ლაჰანდა, პენჯაბის პროვინციაში).

ზოგადი ცნობები

• მოლაპარაკეთა რაოდენობა: >90 მლნ
• ენის კოდი: pa
• სახელწოდება: pa - Panjabi; en - Punjabi; eo - Panghaba
• დამწერლობა: არაბული, გურმუქი, დევანაგარი

პენჯაბური ენის ლიტერატურული შემოქმედება XII-XIII სს-დან იწყება, მაგრამ მნიშვნელოვან განვითარებას მიაღწია სიქიზმის გავრცელების შემდეგ (XVI ს-ის დასაწყისი). თანამედროვე ლიტერატურული ენა ჩამოყალიბდა XIX ს-ის ბოლოს. ინდოეთში ის განიცდიდა ჰინდის, ხოლო პაკისტანში ურდუს ზეგავლენას.

სტატუსი

ოფიციალური ენა:

• ინდოეთი - სხვა 15 ენასთან ერთად.
  • პენჯაბი

გავრცელების არეალი:

ინდოეთი, პაკისტანი

ლექსიკა

ფრაზები და სიტყვები

• გამარჯობა - Sat sri akal; Asslaam alaikam; Namaste
• კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება - Sushri akal; Ji ayan nun
• გმადლობთ - Dhannvaad; Shukria
• კი / არა - Han ji / Naheen
• გეთაყვა - Merhebani kerke
• ნახვამდის - Fir milaan ge; Bandagí; Rabb raakhaa; Khudaa haafiz

რიცხვები

• 1 - ikk, 2 - do:, 3 - tinn, 4 - cha:r, 5 - pañj, 6 - ch'ai, 7 - satt, 8 - a:tt', 9 - nau, 10 - das

ლიტერატურა

• Bhatia, Tej. 1993 and 2010. Punjabi : a cognitive-descriptive grammar. London: Routledge. Series: Descriptive grammars.
• Gill H.S. [Harjit Singh] and Gleason, H.A. 1969. A reference grammar of Punjabi. Revised edition. Patiala, Punjab, India: Languages Department, Punjab University.
• Chopra, R. M., Perso-Arabic Words in Punjabi, in: Indo-Iranica Vol.53 (1–4).
• Chopra, R. M.., The Legacy of The Punjab, 1997, Punjabee Bradree, Calcutta.
• Singh, Chander Shekhar (2004). Punjabi Prosody: The Old Tradition and The New Paradigm. Sri Lanka: Polgasowita: Sikuru Prakasakayo.
• Singh, Chander Shekhar (2014). Punjabi Intonation: An Experimental Study. Muenchen: LINCOM EUROPA.

რესურსები ინტერნეტში

• პენჯაბური ენა საიტზე Curlie
• Punjabi language at Encyclopædia Britannica
• English to Punjabi Dictionary დაარქივებული 2010-03-10 საიტზე Wayback Machine.