ემილ ფიშერი

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
ემილ ფიშერი
გერმ. Hermann Emil Fischer
დაბ. თარიღი 9 ოქტომბერი, 1852(1852-10-09)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9]
დაბ. ადგილი აისკირხენი[10]
გარდ. თარიღი 15 ივლისი, 1919(1919-07-15)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] (66 წლის)
გარდ. ადგილი ბერლინი, გერმანია[1] [10]
დასაფლავებულია ვანდეიას სასაფლაო
მოქალაქეობა  გერმანიის იმპერია
საქმიანობა ბიოქიმიკოსი, ქიმიკოსი[11] და უნივერსიტეტის პროფესორი
მუშაობის ადგილი ლუდვიგ მაქსიმილიანის მიუნხენის უნივერსიტეტი, ვიურცბურგის უნივერსიტეტი, ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტი, ერლანგენ-ნიურნბერგის უნივერსიტეტი და სტრასბურის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი ბონის უნივერსიტეტი და სტრასბურის უნივერსიტეტი
განთქმული მოსწავლეები ოსკარ პილოტი, ოტო დილსი, ადოლფ ოტო რეინჰოლდ ვინდაუსი, ლუდვიგ კნორი, ფრიც პრეგლი და ოტო ვარბურგი
სამეცნიერო ხარისხი პროფესორი
მეუღლე Agnes Gerlach
ჯილდოები ფარადეის ლექციის პრიზი, ორდენი ხელოვნებისა და მეცნიერების სფეროებში შეტანილი წვლილისათვის, ნობელის პრემია ქიმიაში[12] [13], ელიოტ კრესონის მედალი[14] , ჰელმჰოლცის მედალი, კოთენიუსის მედალი, ბავარიის მაქსიმიალიანის ორდენი სამეცნიერო და სახელოვნებო მიღწევებისათვის, დევის მედალი[15] , სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[16] და ბელის მედალი

ემილ ჰერმან ფიშერი (დ. 9 ოქტომბერი, 1852, აისკირხენი — გ. 15 ივლისი, 1919, ბერლინი), გერმანელი ქიმიკოსი და ბიოქიმიკოსი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

1874 წელს დაამთავრა სტრასბურგის უნივერსიტეტი. ადოლფ ბაიერის მოწაფე. მიუნხენის (1879 წლიდან), ერლანგენის (1882 წლიდან), ვიურცბურგისა (1855 წლიდან) და ბერლინის (1892-1919) უნივერსიტეტების პროფესორი. 1875 წლებში დაასინთეზა ფენილჰიდრაზინი, რომელსაც იყენებდა მონოსაქარიდებისა და სხვათა შესასწავლად. შეისწავლა პურინული ფუძეების აგებულება, რაც საფუძვლად დაედი ისეთი მნიშვნელოვანი ნაერთების სინთეზს, როგორიცაა კოფეინი, თეობრომინი, ადენინი, გუანინი (1897) და სხვა. 1903 წელს დაასინთეზა დიეთილბარბიტურმჟავა, 1890 წელს - შაქრები. 1894 წელს ფერმენტები გამოიყენა როგორც ბიოკატალიზატორები ქიმიური ნაერთების სინთეზისათვის. 1899 წელს დაიწყო მუშაობა ცილების ქიმიაში. მის მიერ შემუშავებული ამინმკავების ეთერული ანალიზის მეთოდის გამოყენებით ფიშერმა შეძლო ცილების დაშლის პროდუქტების შესწავლა. აღმოაჩინა ვალინი, პროლინი (1901) და სხვა. პეტერბურგის მეცნიერებათა აკადემიის უცხოელი წევრ-კორესპონდენტი (1899). ნობელიის პრემია (1902).

ლიტერატურა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 1.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118691155 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. 2.0 2.1 Hermann Emil Fischer — 2009.
  3. 3.0 3.1 SNAC — 2010.
  4. 4.0 4.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  5. 5.0 5.1 Gran Enciclopèdia CatalanaGrup Enciclopèdia, 1968.
  6. 6.0 6.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
  7. 7.0 7.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
  8. Académie nationale de médecine
  9. Emil Hermann Fischer
  10. 10.0 10.1 www.accademiadellescienze.it
  11. ესტონური ვიკიპედია — 2002.
  12. The Nobel Prize in Chemistry 1902Nobel Foundation.
  13. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  14. https://www.fi.edu/en/laureates/emil-fischer
  15. Award winners : Davy Medal
  16. List of Royal Society Fellows 1660-2007ლონდონის სამეფო საზოგადოება. — გვ. 122.