მელიტონ სანებლიძე

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია
(გადამისამართდა გვერდიდან მელეტი სანებლიძე)
მელიტონ სანებლიძე
დაბ. თარიღი 25 თებერვალი, 1905(1905-02-25)
გარდ. თარიღი 28 ნოემბერი, 1984(1984-11-28) (79 წლის)
მოქალაქეობა  რუსეთის იმპერია
 საქართველოს დემოკრატიული რესპუბლიკა
 სსრკ
საქმიანობა გეოგრაფი
მუშაობის ადგილი თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი
სამეცნიერო ხარისხი გეოგრაფიულ მეცნიერებათა კანდიდატი

მელიტონ (მელეტი) სტეფანეს ძე სანებლიძე (დ. 25 თებერვალი, 1905 — გ. 28 ნოემბერი, 1984) — ქართველი გეოგრაფი და პედაგოგი. გეოგრაფიულ მეცნიერებათა კანდიდატი (1949), დოცენტი. ქართული ლანდშაფტური სკოლის დამაარსებელი. მისი ინიციატივით 1965 წელს დაარსდა მარტყოფის ფიზიკურ-გეოგრაფიული სტაციონარი.

ბიოგრაფია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

მელიტონ სანებლიძემ დაამთავრა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პედაგოგიური ფაკულტეტის საბუნებისმეტყველო დარგი გეოგრაფიის სპეციალობით 1928 წელს. 1928–33 წლებში მუშაობდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გეოგრაფიის კათედრაზე; 1933–40 წლებში ქუთაისის სახელმწიფო პედაგოგიურ ინსტიტუტში კათედრის გამგედ და ფაკულტეტის დეკანის მოვალეობის შემსრულებლად; 1940 წლიდან — თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკური ქვეყანათმცოდნეობის კათედრაზე, 1952–74 წლებში იყო იმავე კათედრის გამგე.[1]

1951–80 წლებში თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ფიზიკური გეოგრაფიის კათედრის გამგე. მელიტონ სანებლიძემ საკანდიდატო დისერტაცია დაიცვა 1949 წელს თემაზე: „ყაზბეგის რაიონის ფიზიკურ-გეოგრაფიული დახასიათება“. მის სადისერტაციო ნაშრომში გაანალიზებულია ლანდშაფტების ვერტიკალური ზონალობა, გამოყოფილია ზონები და ქვეზონები. გამოქვეყნებული აქვს რიგი სამეცნიერო სტატია, მეთოდური ლიტერატურა, მარშრუტული აღწერა და სხვა.[1]

განსაკუთრებით აღსანიშნავია მისი ღვაწლი საქართველოს ძირითადი ლანდშაფტების დადგენასა და საქართველოს ფიზიკურ-გეოგრაფიულ დარაიონებაში. გამოყოფილი აქვს 15 ლანდშაფტური ზონა ანუ ტიპი. დიდი წვლილი მიუძღვის მყინვარწვერის შესწავლის საქმეში. იგი 19-ჯერ ავიდა მწვერვალზე. არჩეული იყო საქართველოს ალპური კლუბის საბჭოს წევრად.[1]

მისი უშუალო ხელმძღვანელობით 1962 წელს დაარსდა მარტყოფის ფიზიკურ-გეოგრაფიული სტაციონარი, რომლის სამეცნიერო შრომები ცნობილი გახდა მთელ მსოფლიოში. თავდაპირველად მარტყოფის სტაციონარში მხოლოდ მეტეოროლოგიური დაკვირვებები წარმოებდა. შემდგომი ეტაპი კი დეტალური ფიზიკურ-გეოგრაფიული და ლანდშაფტური კვლევა-ძიებანი იყო. სტაციონარში ფართოდ იქნა შესწავლილი ასევე ლანდშაფტის მდგომარეობა და მისი დინამიკა.[2]

საქართველოს უმაღლესი სკოლის დამსახურებული მუშაკი (1984). დაჯილდოებულია ივანე ჯავახიშვილის სახელობის მედლით (1968).[1]

თხზულებები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  • სანებლიძე მ, საქართველოს სსრ ტერიტორიის ფიზიკურ-გეოგრაფიული დარაიონების ცდა;
  • სანებლიძე მ, საქართველოს სსრ ფიზიკურ-გეოგრაფიული მხარეებისა და ოლქების ძირითადი თავისებურებანი;
  • სანებლიძე მ, უკლება დ, ჯაყელი ქრ; საქართველოს სსრ ლანდშაფტური რუკა (ფიზიკურ-გეოგრაფიული დარაიონების სქემით).

სქოლიო[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 ქართველი მოგზაურები, გეოგრაფები, ბუნების მკვლევარნი: ენციკლოპედიური ცნობარი. თბ., 2003.
  2. * ნიკოლოზ ბერუჩაშვილი, ნოდარ ელიზბარაშვილი, საქართველოს გეოგრაფია, თბ., 1999.